AXELSCHE Ui COURANT
pi
Frankering bij abonnement, Axel.
ZATERDAG 27 NOVEMBER 1948
i§4
63e JAARGANG No 17.
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Bestrijding van de aardappel
moeheid.
KRACHTIG INGRIJPEN BIJ DE
VOORGESTELDE REGELING MOGELIJK.
Bij de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal is dezer dagen een wetsontwerp tot
bestrijding der aardappelmoeheid ingediend.
(Wet Bestrijding Aardappelmoeheid). Dit
wetsontwerp beoogt de overheid die be
voegdheden te geven, welke zij nodig heeft
om het gevaar, dat in de vorm van deze
nieuwe ziekte onze agrarische export en
onze voedselvoorziening bedreigt, af te
wenden.
De aardappelmoeheid, die wordt veroor
zaakt door een eerst recent uit het buiten
land in Nederland ingevoerde parasiet, het
z.g. aardappel-aaltje, maakt zich aan het
blote oog^kenbaar doordat enige jaren na
de eerste „besmetting het gewas „lege"
plekken gaat vertonen. De jonge aardappel
aaltjes dringen nl. in de wortels van de
aardappelplanten, waardoor deze geheel
kunnen afsterven. Ook tomaten kunnen op
deze wijze worden aangetast. De ziekte is
zeer hardnekkig doordat de eitjes, welke
zich in de z.g. cysten (dat zijn afgestorven
vrouwelijke aaltjes gevuld met eieren en
larven) bevinden, zeer resistent zijn. Zelfs
na tien jaar kunnen er eieren uitkomen,
indien er na die periode op de desbetref
fende grond opnieuw aardappelen zouden
worden geteeld.
Met het oog op de belangrijke agrarische
export van Nederland is de Nederlandse
Regering wel gedwongen tot een krachtig
preventief optreden tegen de aardappel
moeheid, om te voorkomen, dat de spora
dische besmetting hier te lande zich uit
breidt, waardoor het buitenland reden zou
krijgen om importverboden voor een retks
agrarische producten uit Nederland uit te
vaardigen. Vele landen zijn nl. zeer bevreesd
om via planten, die niet grondvrij vervoerd
kunnen wordeu de met deze grond even
tueel meekomende cysten te importeren.
Deze planten kunnen, naast aardappelen en
tomaten, ook zijn bloembollen, boom
kwekerijproducten, vaste planten e.d., zodat
niermede een bedrag van meer dan 100
millioen gulden gemoeid kan zijn, nog
afgezien van het gevaar van de aardappel
en dus voedselvoorziening in ons eigen land.
De enige mogelijkheid tot bestrijding van
de aardappelmoeheid is het gunnen van
rust aan de grond, derhalve het gedurende
enige jaren achterwege laten van de aard
appelteelt op de besmette gronden. Het
aantal levensvatbare cysten neemt dan nl.
ieder jaar in aantal af, zodat de besmettings
graad terugloopt en na verloop van enxele
jaren opnieuw een behoorlijke aardappel
oogst mogelijk wordt.
Overigens stuit men bij de bestrijding
nog op een extra moeilijkheid, doordat de
voor het oog zichtbare schade aan het
gewas eesst enige jaren na de besmetting
optreedt, zodat de aaltjes zich bij voort
gezette aardappelteelt in die paar jaar
belangrijk kunnen vermeerderen. Door gere
gelde aardappelteelt op dezelfde grond dan
ook te vermijden en vruchtwisseling toe te
passen kan aan de uitbeiding van de
besmetting een halt worden toegeroepen.
In het thans ingediende wetsontwerp is
dan ook voorgesteld (art. 2.) de vrucht
wisseling t.a.v. de aardappelteelt verplicht
te stellen en slechts eens in de drie jaar
aardappeiverbouw toe te staan. Dit geldt
voor alle gronden, ook die, waar geen
ardeppelmoeheid kon worden geconsta
teerd. Voor de moeilijk te controleren zeer
kleine oppervlakten, zoals volkstuinen, is
een iets afwijkende regeling voorgesteld,
met dien verstande, dat op deze kleine
percelen jaarlijks niet meer dan één derde
van de totale oppervlakte met aardappelen
mag worden beteeld, waarmee ook een
vruchtwisseling wordt beoogd. Dit algemeen
fgeldende voorschrift tot vruchtwisseling is
'uiteraard van belang voor de bescherming
van die gronden, waar het grondmonster-
onderzoek niet of nog niet de aanwezigheid
van aardappelmoeheid heeft aangetoond.
Op deze wijze kan nl. worden voorkomen,
dat geïsoleerd overgebrachte cysten en
aaltjes gedurende de volgende jaren levens
vatbaar blijven en zich vermeerderen.
De teelt van aardappelen en tomaten op
j reeds besmette terreinen zal voorlopig ech-
iter geheel moeten worden gestaakt, ten
teinde de desbetreffende grond de nodige
rust te gunnen.
Volgens artikel 3 van het ingediende
wetsontwerp zal het dan ook verboden zijn
aardappelen en tomaten te telen in ofiop
door de met aardappelmoeheid besmette
gebieden, terreinen of bedrijven, welke door
de Minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening zullen worden aange
wezen.
Onder dit teeltverbod voor besmette
gebieden kunnen ook vallen andere gewas
sen, welke doordat zij niet grondvrij ver
voerd kunnen worden, eveneens cysten in
de aanhangende grond zouden kunnen ver
breiden.
Tot extra bescherming van de export is
voorts bepaald, dat de teelt van aardappelen
en tomaten ook verboden kan worden in
overwegend voor de export werkende ge
bieden, derhalve ook zonder dat er aard
appelmoeheid is aangetoond.
In hetzelfde artikel is tenslotte een bepa
ling opgenomen, volgens welke de ver
bouwer van gewassen op besmette grond
verplicht is voorzorgsmaatrelen te treffen
om te voorkomen, dat besmette grond riet
door het gebruik van werktuigen e.d. zal
worden verspreid. De uitvoer van de aldus
geteelde gewassen kan door de Minister
worden verboden of aan bepaalde voor
waarden worden gebonden.
Ook kan de Minister volgens dit wets
ontwerp gebieden aanwijzen, waar de telers
de aldaar geteelde aardappelen niet als
pootaardappelen mogen verkopen.
Tenslotte kan de Minister last geven, dat,
indien aardappelmoeheid wordt aangetoond
in de grond waarop een gewas wordt
geteeld, dat gevaar kan opleveren voor de
vermeerdering van het aardanpelaaltje, dit
gewas vóór een bepaalde datum zal worden
geoogst, waarna het vervolgens door de
Plantenziektenkundige Dienst onschadelijk
gemaakt zal worden. Het een en ander kan
geschieden met schadeloosstelling van de
eigenaar van het gewas.
Gezien de noodzakelijkheid tot het in
acht nemen van een overgangsperiode, zul
len de bepalingen inzake de aardappel
moeheid zo nodig soepel gehanteerd worden.
Gedurende het eerste jaar na het in werking
treden van de wet, zal de nadruk vallen op
de voorlichting van de bevolking en op het
op grote schaal bevorderen van het grond-
monsteronderzoek, teneinde alle reeds aan
wezige gevallen van aardappelmoeheid hier
te lande kunnen signaleren. Op alle reeds
besmette terreinen zal de aardappeiverbouw
in ieder geval echter reeds direct verboden
worden.
Geen goede Sint
voor een vrouw of meisje wan
neer 2e als geschenk niet een tube
Hamea Gelei heeft ontvangen.
NIWIN - KERSTPAKKETTEN ACTIE
EEN VOLLEDIG SUCCES.
De Kerspakketten actie van de Niwin is,
naar thans kan worden vastgesteld, met vol
ledig succes bekroond geworden. Zoals
men weet, moesten voor deze actie - die
dit jaar voor de derde achtereenvolgende
maal werd gehouden - niet minder dan
200 000 etiketten a f 5 worden verkocht
opdat ieder Kerstpakket de naam van het
adres van de koper van het pakket zou
dragen. De laatste etiketten zijn thans per
luchtpost naar Batavia verzonden, waar zij
op de daar inmiddels gearriveerde Kerst
pakketten zullen worden geplakt. Daarna
worden de pakketten over de archipel gedis
tribueerd. Als gevolg van deze succesvolle
actie zal aan alle aldaar verblijvende bur
gerpioniers (Nederlanders, die leven onder
omstandigheden, gelijk aan die der militai
ren, zoals Rode Kruis-personeel e. d.) ter
gelegenheid van het Kerstfeest uit naam
van het Nederlandse volk een Kerstpakket
worden uitgereikt.
Voor deze groots opgezette actie waren
ruim 500 Niwin-comité's werkzaam, terwijl
voorts aan de campagne werd medegewerkt
door alle in de Niwin samenwerkende
organisaties. Dank zij deze gezamenlijke
krachtsinspanning, doeltreffend gesteumd
door pers en radio, is het gelukt de beno
digde één millioen gulden binnen de tijd
van tien weken door het Nederlandse volk
bijeen te doen brengen, hetgeen een ver
heugend beeld geeft van het medeleven, dat
de Nederlanders betonen met hun landge
noten in de tropen.
De winst wordt geboekstaafd.
ii.
Jansen drukt zich niet en het is goed
dat u dit weet. Want ik geloof dat er een
tijd is geweest niet zo heel lang geleden
dat een soldaat het meest getapt was bij
zijn makkers, wanneer hij zich bij alle moge
lijke gelegenheden wist te drukken. Hij weet
drommels goed, dat hij door de anderen
radicaal en voorgoed geboycott wordt als hij
zou zondigen tegen de ongeschreven wet,
die voorschrijft nooit een ander te laten
verrichten wat je zelf moet doen. Hij zal
zich aan een dergelijke overtreding dan ook
niet wagen, te minder omdat zijn eigen eer
gevoel hem dit verbiedt. Hij heeft namelijk
iets ontdekt.
Jansen weet dat hij moeilijk gemist kan
worden. Tijd en omstandigheden hebben
hem de wetenschap bijgebracht dat zijn
verrichtingen nodig zijn om het geheel vlot
te doen verlopen. Hij weet dat hij een
moeilijk te vervangen schakel is in het
geheel. Twee jaar lang werden een klein
aantal mensen gesteld voor dikwijls zrer
zware problemen en waren daarbij steeds
aangewezen op elkaar, ze leefden en werkten
samen en zo raakten zij op elkaar ingesteld.
Gedurende deze tijd bleek steeds opnieuw
dat iedereen even belangrijk was, de peleton-
sergeant zowel als de mortierschutter, de
brenhelper zowel als de geweerschutter.
Iedereen besefte zijn belangrijkheid en ieder
een werd in zijn waardigheid bevestigd.
Het is een machtig gevoel voor de sold at
te weten dat hij broodnodig isIn het
verleden werd meermalen de soldaat te
weinig deze overtuiging gegund met a'le
gevolgen van dien. Want zo gauw de
soldaat ontdekt dat voor hem geen waar
dering is weggelegd en dat zijn zwoegen
weinig of geen verschil maakt, wordt hij
laks en zal ertoe komen lijdelijk verzet te
gaan plegen. Als echter het tegengestelde
het geval is en als hem duidelijk wordt
gemaakt dat hij een belangrijk iemand is,
zal hij zijn werk zó goed verrichten dat
iedereen er verwonderd over staat. Zijn
eer is er mee gemoeid en hoe groter de t;
overwinnen moeilijkheden zijn, des te meer
voldoening zal het hem geven er toch iets
van terecht te brengen. Op een buitenpost
in Indië zijn allen afhankelijk van elkaar en
een ieder heeft zijn eigen taak.
Jansen weet dat hij een van de dertig is.
Omdat iedereen zijn eigen taak heeft en
deze zo goed mogelijk vervult, ontstaat er
waardering voor elkaar. Omdat ze samen
hun moeilijkheden overwinnen, twee jaar
lang leven met en onder elkaar, leren ze
elkaar kennen en waarderen. En uit deze
feiten resulteert geleidelijk een bijna ver
bluffende kameraadschap. Er heerst geen
hokjesgeest want verschil in opvoeding,
karakter en opvattingen, legt niet langer
enig gewicht in de schaal. Jansen respec
teert zichzelf en heeft respect voor anderen.
En wat in Nederland waarschijnlijk nooit
bereikt had kunnen worden is hier een
vanzelfsprekendheid geworden.
Daarom, wanneer hij straks terugkomt
naar Nederland, schudt u dan niet uw wijze
hoofd over dingen die u wellicht niet be
grijpt, Dit keert zich vanzelf ten goede,
want zijn aanpassingsvermogen is groter
dan u denkt. Maar hij heeft zich tevens
een en ander veroverd wat blijft als u
het hem tenminste niet ontneemt. Hij heeft
zich een dosis zelfbewustheid veroverd, hij
verwierf zich een bredere kijk cp het leven
en hij weet wat mensen voor elkaar kunnen
betekenen als ze elkaar maar weten te
vinden. Het is goed, dat u deze dingen
weet en dat u zich deze feiten realiseert,
want straks zal hij van u eisen dat u de
waarde hiervan inziet I
Moeilijke wintermaanden voor
de Provinciale Stoomboten.
Het gaat de Provinciale Stoombootdiensten
nog niet erg voor de wind na de bevrijding.
Voor zover men dan met motorschepen nog
over de wind mag spreken. Weinig is er
van de vóór 1940 zo prachtige vloot over
gebleven en van wAt er nog is, heeft een
deel zeer ernstig geleden, zodat de directie
ook daarmee heel wat te stellen heeft.
Wat dit laatste betreft denke men slechts
aan de „Prins Hendrik", de prachtige ferry
boot, waarvan men hoopte, dat ze nu enkele
maanden geleden werkelijk zou kunnen gaan
varen. Ze heeft ook gevaren, maar haar
motoren, die enige jaren onder water zijn
geweest, bleken dermate geleden te hebben
dat het toch weer elk ogenblik mis was.
Nu is ze enige weken geleden weer uit ae
vaart genomen moeten worden en er is heel
veel kans, dat beslist zal worden nu maar
ineens te wachten tot er nieuwe motoren
in geplaatst kunnen worden. Maar daarmee
zal wel minstens een half jaar gemoeid zijn.
Derde Moerdijkpont.
Inmiddels heeft de provincie de beschik
king gekregen over een derde Moerdijkpont
en daarmee zal men het deze winter moeten
stellen. Geen prettig vooruitzicht natuurlijk.
Het ligt nu in de bedoeling om, zodra
deze Moerdijkpont de „Moerdijk", die
reeds op „De Schelde" in het dok ligt
gereed is gemaakt voor de vaart op de
Westerschelde, de „Konirgin Wiihrlmira*
tussen Vliss'ngen er B'ffk'rs t- lat» r vaier.
Twee Moprdijkponier (de „Mo "iik" tn d<
„Dordrecht", die echter ok >nst f
beurt" moet hebben) kunren ca- de din st
KruinirgerPprkpo'der onderhouden, wat
voor deze boten toch altijd nog iets mir der
bezwaarlijk is dan de vaart tussen Breskens
en Vlissingen.
Maar voor de „Koningin Wilhelmina" hier
kan worden irgezet, moet eerst de kop-
ladirgsirrichting te Breskens in orde zijn.
Men heeft echter goede hoop, dat dit in de
eerste helft van December het geval zal zijn.
De „OosterscheIde", die reeds ru>m eer
jaar in de vaart is, moet zo spoedig moge
lijk een grondige revisiebeurt hebben.
De nieuwe boten.
Tenslotte nog iets over de nieuwe boten,
die bij „De Schelde" op de helling liggen.
De „Prinses Juliana* of wordt het nu
Koningin? en haar zusterboot, die nog
geen naam heeft. Dezer dagen werden de
motoren in de „Prinses Juliana" geplaatst,
die reeds goeddeels afgetimmerd is. Men
hoopt dit prachtige, snelle schip tegen het
voorjaar in de vaart te kunnen brengen en
no. 2 zal dan spoedig kunnen volgen.
Maar voor het zóver is, moeten de Prov.
Stoombootdiensten nog enige moeilijke
maanden doorworstelen.
ER KOMEN WEER VERSE
ZUIDVRUCHTEN.
Aanwijzing bon voor sinaasappelen.
Binnenkort zullen weer sinaasappelen
beschikbaar worden gesteld. Ter verkrijging
daarvan moet men de bonnen 414 en 420
Algemeen uiterlijk 4 December a.s. bij een
handelaar in groente en fruit inleveren.
Bon 414 Algemeen (voor houders van A-,
B- en C-kaarten) geeft recht op 500 gram,
bon 420 Algemeen (voor houders van D-
en E kaarter) op 1 Kg. sinaasappelen.
De detaillisten moeten de bonnen geplakt
op opplakvellen uiterlijk 7 December in
leveren bij een grossier in sinaasappelen.
Deze dienen de bonnen uiterlijk 9 December
in te leveren bij de rayonleider van het
Bedrijfschap voor Groenten en Fruit, waar
onder zij ressorteren. De rayonleiders ten
slotte moeten uiterlijk 14 December de
bonnen bij de distributiediensten inleveren
ter verkrijging van een ontvangstbewijs.
Instellingen moeten zich ter verkrijging van
sinaasappelen tot de rayonieiders wenden.
Naarmate de aanvoer van overzee voort
gang heeft, zal op de ingeleverde bonnen
kunnen worden afgeleverd. Er wordt dus
geen aparte koopbon aangewezen.
Met deze bonaanwijzlrg is voor het
winterseizoen een aanvang gemaakt met de
distributie van zuidvruchten, welke om hun
hoog vitamine-gehalle een welkome en
noodzakelijke aanvulling zullen zijn op de
fruitvoorziening. Het is nog niet zeker of
deze distributie-op-bon bestendigd zal blijven
of dat mettertijd tot vrije consumptie kan
worden overgegaan. De beslissing hierover
is o.a. afhankelijk van de mate, waarop ons
land sinaasappelen zal kunnen betrekken
uit het buitenland.
De vooruitzichten zijn niet somber. Met
Italië is een contract gesloten vo>r legering
van 5000 ton citrusvruchten. De sinaas
appelen w Ike op de tha s aangewezen
bonnen zul' n worden afgeleverd rijn groten
deels uit ltühë afkomstig. M i Paiesiina is
een contract gesloten voor de levering van
12 000 ton sinaasappelen. Voor de invoer
uit Spanje is een contingent vastgesteld van
40.000 ton sinaasappelen, alsmede van 800
ton citroenen. Of deze sinaasappelen ons
land zullen bereiken hangt af van de onder
handelingen over de aankoopsprijs. De
vooruitzichten betreffende de import van
Surinaamse sinaasappelen zijn voorshands
nog onzeker.
Citroenen zHUen zonder bon in de
consumptie worden gebracht.
IJf
N
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indiê fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,
i Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
