AXELSCHE m COURANT
AXELSCHE gg COURANT
"*8
J
Fiankering bij abonnement, Axel.
ZATERDAG 23 OCTOBER 1948
63e JAARGANG. No 7.
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Constellation van de K L.M.
verongelukt.
GEZAGVOERDER PARMENFIER ONDER
sterfte, welke een indirect gevolg is geweest
van de oorlog.
In 1938 bedroeg het sterftecijfer per 1000
inwoners 8.6, in 1939 8 5, in 1946 8.5 en
Additionele garenimport.
Teneinde deze ongewenste ontwikkeling
tegen te gaan, zou de binnenlandse voor
ziening met textielgoederen verruimd moeten
-
maanden nadat vrachtvervoer door de lucht
weer mogelijk was, door een groot aanbod
gepaard gaande met een nog geringe
frequentie op sommige lijnen al spoedig
ppn arhtprcianr» nnta<Qnd in de te vervoeren
men in staat vrijwel
racht aan te nemen en
Ffankering by abonnement, Axel.
WOENSDAG 20 OCTOBER 1948.
63? JAARGANG. No 6
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Van koper en tin tot
bronzen pasmunt.
RIJKSMUNT PRODUCEERT 500.000
„SPIE" PER DAG.
Eén cent kost zeven tiende cent
(Van onze P.B.-verslaggever.)
Nu reeds hier en daar tot uitgifte van de
nieuwe cent is overgegaan, heeft men kun
nen constateren dat deze munten nog de
beeltenis van Koningin Wilhelmina dragen.
Dat Is volkomen juist, omdat de betreffende
stempels reeds voor de troonwisseling waren
ontworpen.
Op de munten, welke in 1949 zullen
worden geslagen, komt de beeldenaar van
H.M. Koningin Juliana. Dit ontwerp wordt
evenals het vorige gemaakt door prof.
L. O. Wenckebach.
Er zijn er nu ongeveer 8 millioen gereed
gekomen, maar wil Nederland de centen
laten rollen, dan dienen er400 mil
lioen stuks in omloop te zijn
„Heeft U de nieuwe centen al gezien
Kijk, hier heeft u er een."
Een weinig trots op zijn nieuwtje toont
in deze weken de groenteboer of de slager
de huisvrouw het nieuwe geld, waarvan de
eerste munten reeds in omloop zijn. Moeder
geeft zo'n cent aan haar zoontje, die hem
bewaart als een zeldzame postzegel.
De nieuwigheid zal er spoedig af zijn.
Bij de Rijksmunt in Utrecht wordt op volle
toeren gewerkt om het nieuwe geld zo
spoedig mogelijk in grote hoeveelheden in
circulatie te brengen. Met een snelheid van
120 stuks per minuut slaan een tiental per
sen dagelijks bij duizenden. De gemiddelde
productie van het bedrijf bedraagt een half
millioen per dag.
Er komt heel wat voor kijken eer het
simpele stukje brons tot geldstuk is gesla
gen. Vele vaardige handen en tientallen
grote en kleine machines komen er voor in
de weer.
Eerst in gips
Zodra besloten werd om nieuwe munten
uit te gever, kreeg prof. L.O. Wenckebach
de opdracht om de beeldenaren van de
pasmunt te ontwerpen. Deze kunstenaar
deed dit in gips en maakte een model van
ongeveer 15 cm middellijn. Hiervan wordt
een bronzen afgietsel gemaakt en een inge
nieus apparaat brengt het beeld over op
een stalen stempelblok, waarmede de defi
nitieve stempels worden vervaardigd.
De persen, die het eindproduct afleveren
staan in de muntzaal. Voor iedere cent,
die er wordt gemaakt dreunt er een zware
slag, waarbij het ronde stukje metaal tot
munt wordt getransformeerd. Maar eer het
zover is, dat de muntpers haar werk kan
verrichten, heeft het metaal reeds 4 andere
afdelingen van de Munt bezocht.
In het smelthuis wordt de legering bereid.
Telkens glijden 285 kg koper, 12 kg tin en
3 kg zink hier met elkaar in een grote
smeltkroes om deze bij een tempratuur van
1100 graden door eikaar gesmolten weer
te verlaten. Een stroom van metaal vloeit
er dan in gietvormen en na afkoeling zijn
het harde bronzen staven, die naar deplet-
terij worden vervoerd.
Zware walsen pletten hier de „tinnen" tot
dunne platen, even dik als het muntstuk
worden moet. Als deze metaalstrips uit de
laatste wals komen, worden er een paar
proefplaatjes geponst, die precies even zwaar
moeten zijn als een standaardgewicht. Is het
gewicht juist dan is de dikte van de plaat
ook goed.
Een ponsmachine slaat dan bij 5 tegelijk
de toekomstige munten uit de strook. Het
overblijvend geraamte gaat terug naar de
smeltkroes.
Naar de wasserij.
Maar het metaal is inmiddels te hard
geworden en moet daarom opnieuw worden
verhit. Even later ligt het dan ook in het
gloeihuis weer te bakken in een tempera
tuur van 700 gr. c Het komt er zacht maar
vuil weer uit en moet daarom naar de
„wasserij*, met de vakterm aangeduid als
„blanchiment. In draaiende tonnen worden
de muntplaatjes schoon gespoeld met ver
dund zwavelzuur en nagewassen met water
en ammonia. Na droging worden op de
lopende band de mislukte exemplaren uit
gezocht en verwijderd. De goede krijgen in
een speciale machine een verdikte rand,
waarna ze in emmers maar de contrölekamer
worden geeracht om gewogen te worden.
Tellen doet men weinig op de Rijksmunt.
Bijna alles wordt gewogen. Honderd kilo
plaatjes moeten 100 kilo munten en afval
opleveren en dat klopt altijd nauwkeurig!
Alleen bij de eindcontrole, als het geld
wordt gereed gemaakt voor verzending naar
de postkantoren, komt er een automatische
telmachine aan te pas die 4000 „duiten"
per minuut in twee zakjes doet.
En wat kost nu zo'n cent? De grond
stoffen komen op f 0,003 en met de
productiekosten mee komt één zo'n stukje
brons op 0,7 cent. Dat zal, zo dachten wij,
de moeite niet lonen om ze er zelf voor
te maken
MECHANISCHE HERSENEN.
in Winnipeg werkt thans een stel mecha
nische hersenen, dat volgens spoorwegmen
sen onfeilbaar is. Dit apparaat controleert
automatisch alle seinposten voor binnen
komende en vertrekkende treinen. Het is
het eerste van zijn soort in Canada en is
het eigendom van de Canadian Pacific
Railway.
De „hersenen" zijn ondergebracht in een
nieuw seinhuis midden op het vracht
emplacement. Dit apparaat vervangt 72 met
de hand bediende hefbomen. Op welke
ingewikkelde wijze men een trein ook wil
laten rangeren, men behoeft nooit meer te
doen dan op twee knoppen te drukken.-
Vroeger moest men voor zulk een operatie
24 hefbomen overhalen.
„WILLEM BARENDSZ" VERTROKKEN.
Zaterdagmorgen is de „Willem Barendsz."
uit de Amsterdamse haven vertrokken voor
de derde expeditie naar de Poolzee.
Uit onze omgeving.
DE RADIO DISTRIBUTIE
voor Schouwen en Z.-Vlaanderen.
De N. V. Nederlandse Telecommunicatie-
Maatschappij heeft aan de P.T.T. afgeleverd
een drie meter frequentie-modulatieomroep-
zender, die in Scheveningen is opgesteld.
Daardoor zal te Scheveningen een zender
vrijkomen, die zai worden gebruikt om, in
een gebied waar de telefoonlijnen geen
voldoende plaats bieden, de radio-distributie
centrales aan een der gedistribueerde
programma's te helpen. Dit gebied zal
dan omvatten: Schouwen en Duiveland en
Zeeuwsch-Vlaanderen.
TWEE DODEN BIJ AUTOBOTSING
TE BRESKENS.
Een derde werd zwaar gewond.
Zaterdagmorgen omstreeks half negen
reed een Citroen uit Mechelen, die bestuurd
werd door de 33-jarige A. E. Dubois, even
buiten de kom van Breskeus, in de rich
ting van de boot. De weg was vol verkeer
en met een snelheid van 80 tot 100 km.
begaf de Citroen zich enige malen aan de
linkerzijde van de weg om medeliggers te
passeren. Dit rijden werd aan de inzittenden
tenslotte noodlottig, want ter hoogte van
het kantoor van de Provinciale Waterstaat,
waar de weg minder overzichtelijk is, kwam
de wagen bij het uithalen naar links, plot
seling voor een tegenligger, een tientons
vrachtauto van de firma Wattiez te Bres-
kens. De Belgische auto schoof met een
klap goeddeels onder de motorkap van de
vrachtauto en werd radicaal vernield. De
botsing was zo hevig, dat de vooras van
de vrachtauto ongeveer een meter werd
ontzet.
Dokter Broodman uit Breskens was onmid
dellijk ter plaatse voor het verlenen van
eerste hulp aan de slachtoffers, die naar
het ziekenhuis te Oostburg werden ver
voerd. Bij aankomst aldaar bleek, dat de
bestuurder, de heer Dubois, reeds was
overleden. De 63-jarige heer L. Langeraad,
die ogenschijnlijk minder ernstig gewond
en uitvoerige inlichtingen had gegeven,
kreeg in het ziekenhuis plotseling een inzin
king en overleed eveneens.
De derde inzittende, de heer Ph. Smets,
was Zondagavond nog in leven, maar zijn
toestand was zeer ernstig.
Alle drie de slachtoffers waren op weg
naar Walcheren, om zich bij een gezelschap
Belgische architecten aan te sluiten, dat van
Donderdag tot Zaterdag een tocht door
Zeeland maakte.
Uit het ingesteld onderzoek is gebleken,
dat de chauffeur van de vrachtauto geheel
vrij uitgaat.
VFRGADERING VAN DE K. V. P.
Zaterdag jl. vergaderde de afd. Axel van
de K. V. P. De vergadering was zeer slecht
bezocht. Jammer dat de leden in deze tijd
niet beter opkomen en hun partij-belangen
begrijpen in deze toch al zo moeilijke om
standigheden, waarin onze K. V. P. haar
grootste taak moet vervullen. Het bestuur
werd gekozen als volgt: H. Kesbeecke,
voorzitterC Mechielsen, lidR. v. d. Berghe
penn.m; A. Fermont, sectretaris; O. Moort-
hamer, lid. Tot afgevaardigden voor de
Statenkring ee Rijkskring werden gekozen
Rammeloo, le afgevaardigde; Michielsen,
2e afg A Lambert, le plaatsvervanger; A.
Fermont, 2e plaatsvervanger.
Gevonden voorwerpen
J-
Een bruin lederen motorhandschoen.
Buijze, Magrette N 35.
Blauwe kindermuts, Pieter Paulusstraat 14.
Lederen portefeuille zonder inhoud, Bui
tenweg 56.
Herenrijwiel, Rijkspolitiekazerne.
Een groen gebloemde zijden sjaal, By-
locquestraat 3.
Bonkaart KE 810. Terug te bekomen op
de markt, Zaterdags tussen 12.00—17.00 uur
bij P. A. de Witte, marktkoopman.
Een vulpen, Noordstraat 9,
die thans op het gebied
oor de lucht aanwezig
>erkt. Levensmiddelen,
ineesmiddelen, waarde-
i, kostbare apparaten,
dsmede vele andere
goederen, kunnen per
ïrzonden. Enige tijd
s twee gedemonteerde
Kort daarvoor werd
tis te Amsterdam een
lieren uit Paramaribo
ieren kwamen in goede
eldeen Amerikaans
a had twee nieuwe
Na telegrafische be-
iuurde de fabriek deze
>ende, per truck naar
igveld van New York.
teerde de assen naar
rachtauto gereed stond
k naar Antwerpen te
de aan dit vervoer
/as er toch een aan-
aangezien het schip
pen werd opgehouden.
:iale vrachtmachines,
me tijd duren alvorens
sagiersvliegtuigen ook
vrachtmachinepark zal
is een begin gemaakt
ren van een speciale
nst Amsterdam—New
dat iedere Maandag
lading van 70C0 Kg.
st echter bestaat de
k met de gewone lijn-
vervoeren.
zenuwen?
oestellen, die 'op deze
kunnen behalve 43
Cg. bagage rog meestal
nemen, al naar gelang
zine, welke op grond
hten winden, moeten
Behalve het verzenden
speciale vrachttoestel
veek goederen naar en
n vervoerd. Naast de
de Verenigde Staten,
lere landen gelegenheid
voeren.
ran de per vliegtuig te
heeft plaats 'op de
ar Engeland, Frankrijk,
en Zwitserland, bestaat
I meerdere malen per
vliegtuig te verzenden,
betekenis voor spoed-
oederen die aan bedeif
sis b.v. fruit, dat op
staat aankomt. Heel
den verzet alvorens het
naast passagiers ook
laar de plaatsen, welke
de route Amsterdam—
che organisatie op de
ize route moest geitel
ebouwd. Overal is op
vakkundig geschoold
teneinde ook de be-
ichtvervoer te kunnen
isatie en verpakking,
van goederen vindt in
met de A.T.O. plaats,
dt gedaan, teneinde de
stemde zendingen, op
e, onder gebruikmaking
e lijndiensten, naar de
iming te vervoeren, of
wordt ondervonden van
estationneerde douane,
de in te klaren goederen
telast, zodat vertraging
!t plaats heeft,
rvoer kan de verpakking
ervoer per trein of boot.
verpakking zeer solide
betreft de sluiting. In
abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indié fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
Air» n
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere pladtsen
in Nederland en
Ned. Indiê fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
Zenuwtabletten
er overheen.
