AXELSCHE M COURANT
De wea door de lacht naar en in
Indonesië.
Frank j ring bij ^abonnement, Axel.
ZATERDAG 3 OCTOBER 1948
62e JAARGANG. No 100.
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Amsterdam—Bataviaeen afstand van
14 500 km. over zeeën, bergen, wouden en
woestijnen, van de Noordzee tot de kust
van de Indische Oceaan, 's Maandagsmor
gens instappen op Schiphol, de eerste nacht
slapen in Cairo, de tweede nacht slapend
dooi vliegen, dan voor,het eerst onder een
klamboe liggen in Bangkok en Donderdags
middags op het blinkend beton van Batavia's
vliegveld Kemajoran lopenhet is de ge
woonste zaak van de wereld geworden.
Iedere dag weer vertrekken 40 passagiers
van Schiphol met der reusachtige
Constellations, alsof ze even een rond-
vluchtje boven het polderlandschap gaan
maken, inplaats van een tocht naar de
tropen, een hap uit de aardbol, die overi
gens van de snelle Lockheed nog maar 36
vlieguren vergt.
En dit, nog geen 25 jaar, nadat een drie.
tal .fantasten" (want zo werden ze toen
beschouwd) met een twee-tons Fokkertje,
dat één motor bezat en een kruissnelheid
van 140 km. per uur de weg door de lucht
van Amsterdam naar Batavia gebaand had
den na een uitputtende en enerverende
tocht van 127 vlieguren.
Ontdekking en ontwikkeling.
Eeuwen geleden reed3 is de geschiedenis
begonnen: toen nl. ontdekten Portugezen
en Nederlanders met hun wankele scheep
jes de weg naar Indië. Toen deze eenmaal
bekend was, voeren de zeilschepen de
Nederlandse havens uit om, als de wind
wilde meewerken, drie maanden later hun
anker te laten vallen voor de kust van Java.
In de tijd, dat het Suezkanaal eenmaal
gegraven was en er stoom- en motorsche
pen kwamen, duurde de reis nog maar een
maandeen gew ldige vooruitgang. Toen
de eerste vliegtocht had plaats gevonden
kon men de reisduur al in weken gaan
aimeten.' In 1930 werd de vaste lijndienst
Amsterdam—Batavia geopend met één vlucht
in de twee weken en een reisduur van 14
dagen. Geleidelijk aan ging de ontwikkeling
verder, de vliegtuigen werden groter en
"sneller en na een geschiedenis van ups en
downs is het nu zover, dat dagelijks èn op
Schiphol én Kemajoran een Vliegende Hol
lander vertrekt voor de tocht over drie
werelddelen.
Tot ^wat het is uitgegroeid blijkt wel uit
enkele vervoerscijfers uit de periode na de
oorlog, een oorlog waarin niet alleen de
luchtvloot was verdwenen en Schiphol ver
anderd in één grote ruïne, maar waarin
ook de organisatie langs de route zo goed
als geheel geëlimineerd was. Van 10 Novem
ber 1945 tot en met Juni 1948 werden op
deze lijn 49 482 passagiers vervoerd en
902 481 kg. vracht, post en bagageeen
bewijs van het belang van deze luchtver-
binding tussen Nederland en Indonesië.
De luchtvaart in Indonesië.
Dai in Indonesië de belangstelling voor
de luchtvaart nog groter was dan in Neder
land is alleszins verklaarbaar. De vervoers
middelen over land en zee waren te lang
zaam gezien de enorme afstanden. Batavia
en Soerabaja liggen even ver van elkaar
als Amsterdam en Kopenhagen, Makassar
even ver van Batavia als Lissabon van
Amsterdam. In 1928 werd de eerste lijn
dienst in Indië geopend. Hierbij werden 3
plaatsen aangedaan. Thans vliegt men van
Batavia uit op 27 plaatsen in Indonesië en
vier daarbuiten. In 1947 nam de KLM.
het gehele meer dan 23 000 km. lange
lijnennet van de K.N I.L.M. in Indonesië op
zich als een aparte tak van dienst: het
Interinsulair Bedrijf Batavia, dat momenteel
beschikt over 23 DC3 toestellen en drie
Cataiina vliegboten. En, als de bekroning
van de 2 decennia luchtvaartgeschiedenis
zal Indonesië met ingang van 28 Sept. via
Bangkok verbonden worden met China,
Over de gehele Archipel boven vulkanen
en sawahs, boven bergmeertjes en onder
zeese koralen ronken nu de Vliegende Hol
landers.
De vliegvelden.
Al is Indonesië nog steeds een land in
staat van opbouw, toch beschikt het reeds
over eeu 28-tal vliegvelden voor de burger
luchtvaart, die in redelijk bruikbare staat
verkeren. De K.L.M. onderhoudt verbindin
gen met al deze luchthavens, die verspreid
liggen over de gehele Archipel van Oost
naar West, van Hollandia tot Sabang en
van Noord naar Zuid, van Tarakan tot Koe-
pang. .Luchthaven" is veelal een groot
woord voor deze air-strips, die soms slechts
bestaan uit een grasbaan en waar de gehele
S'ationsdienst plus het hav nmeesterschap
wordt uitgeoefend door één man, geholpen
door enkele koelies. Doordat de wind ech
ter vrij constant uit één richting waait, kan
men bijna overal met één startbaan volstaan.
Het vliegveld Kemajoran is de be3t ge
outilleerde en een der grootste luchthavens
van geheel Zuid-Oost Aziëhet heeft twee
lange startbanen en uitgebreide technische
werkplaatsen, waar het onderhoud der
gehele luchtvloot plaats heeft. Kemajoran
verwerkt dagelijks een zestigtal vliegtuigen
op dit .Schiphol van Verre Oosten" werken
3000 employé's.
Soerabaja bezit de tweede luchthaven,
Makassar, de hoofdstad van Oost Indonesië,
zal in de toekomst waarschijnlijk in het
internationale luchtverkeer van Oost-Azië
naar Australië een belangrijke rol te ver
vuilen krijgen.
Som3 nog primitieve toestanden.
Op sommige van de kleinere vliegvelden
wordt de radioverbinding nog door de
plaatselijke P.T.T. verzorgd. Slechts 7 van
de 28 velden hebben nachtverlichting. Vaak
zijn de toestanden nog primitief, zoals op
Bali, waar een omrastering gemaakt moest
worden omdat ae koeien rustig over de
startbaan wandelen of zoals op Maoemere
(Flores), waar de K.L M.-vertegenwoordiger,
tevens havenmeester en meteo-employé, te
paard het vliegveld rondgaat voor de ge
wone controleop Kendari wordt als sjor-
materiaal voor de lading oud telefoondraad
gebruikt, dat de Amerikanen in het kreupel
hout achterlieten.
Grote toekomst.
De afdeling burgerluchtvaart van het
Departement van Verkeer, Energie en Mijn
wezen te Batavia heeft de zorg voor het
onderhoud van al deze vliegvelden en voor
de aanleg van nieuwe. Zij heeft nog vorr
vefe jaren werk eer alles op Westers peil
gebracht is. Dit zal noodzakelijk zijn, want
in een land, 5000 km. breed en 2000 km.
lang met haar 1700 eilanden, gaat het vlieg
tuig als middel van vervoer een grote toe
komst tegemoet.
Spr. zou het funest vinden wanneer het
vrachtvervoer de lasten zou moeten dragen.
De toestand van voor de oorlog, toen b.v.
een 12 tons vracht van Breskens naar Vlis-
singen ongeveer zestig gulden moest kosten,
mag in in geen geval terugkeren.
Spr. stelde tenslotte de vraag, of de
regering bereid zou zijn de consequenties
van haar voorstel te dragen door de ver-
voersondernemers schadeloos te stellen.
Hiermede zou een belangrijk bedrag ge
moeid zijn.
Dhr. C. Fokke, districJssecretaris van de
Nedop (organisatie van beroepspersonen-
vervoer) sloot zich bij de vorige spreker
aan, evenals de heer H. A. A. baron Collot
d'Escury, die namens K.N A.C. en A N.W.B.
sprak. Deze drong er op aan het standpunt
van Zeeuwsch-Vlaanderen ter kennis van
de regering te brengen. Het economisch
leven van Zeeuwsch-Vlaanderen mag niet
terugzakken in de put waaruit het twee
jaar geleden door het instellen van het vrije
vervoer is gehaald.
Namens de Stichting voor de Landbouw
sprak de heer C. de Patter uit Axel, die
wees op de nationale overwegingen, welke
destijds hebben geleid tot het vrijgeven van
het vervoer,
Spr. waarschuwde er met nadruk voor
dat de regering op deze wijze Zeeuwsch-
Vlaanderen weer in de richting van België
drijft. Zeeuwsch-Vlaanderen betaalt mee in
de kosten van wegen en bruggen van het
gehele land en het gaat niet aan, dat het
dan nog eens extra moet betalen voor het
vervoer naar de eigen streek.
Tenslotte sprak nog de heer W. Vis, lid
van het dagelijks bestuur van de E.V.O. uit
Den Haag. Deze wees op het tijdsverlies,
dat de veren met zich meebrengen en dat
zwaar op de korte afstanden drukt.
Via de motorrijtuigenbelasting wordt toch
reeds 70 millioen aan het Rijk opgebracht
en slechts een gering gedeelte hiervan wordt
voor wegen en bruggen besteed. Tenslotte
nam de vergadering een motie aan, waarin
met klem wordt aangedrongen het vrije
vervoer op de Westerschelde niet af te
schaffm.
(P. Z. Crt.)
DE VRIJE VEREN OVER DE
WESTER SCHELDE,
Protestvergadering te Terneuzen.
Woensdagmiddag werd in het Concertge
bouw te Terneuzen een door verschillende
organisaties op het gebied van handel, indu
strie, transport en landbouw belegde protest
vergadering gehouden in verband met de
plannen tot opheffing van het vrije vervoer
op de Wester-Schelde.
De vergadering was slechts zeer matig
bezocht. Onder de aanwezigen bevond zich
het Zeeuwse lid van de Tweede Kamer, mr.
W. F. E. baron van der Feltz. Na een kort
inleidend woord van de heer J. Duvekot,
voorzitter van de E.V O., afd. Zeeland, gaf
de heer H. Verschafte, districtsbestuurslid
van de E.V O., een uiteenzetting van de
argumenten, welke reeds in vorige vergade
ringen tegen de afschaffing van het vrije
vervoer zijn aangevoerd. In het bijzonder
legde deze spreker de nadruk op de belang
rijke bedragen, welke werden geïnvesteerd
toen de vervoerders zich na het vrijgeven
van de veren op de nieuwe situatie Instelden.
Mr. M. A. Terwoert, districts-secretaris
van de vakgroep N.O.B. Wegtransport,
noemde het vervoer een graadmeier voor de
welvaart. Spr. becijferde dat de omschake
ling na het vrijkomen van de veren, een
investering van f 250 000 heeft meegebracht,
onder meer doordat uitbreiding van bedrij
ven alleen was toegestaan door bedrijven
van elders over te nemen.
Hiermede was een bedrag van duizend
gulden per ton laadcapaciteit gemoeid. Bij
het bedrag van f 250.000 komt nog de over
schakeling van paardentractie en vervoer
per schip op autovervoer. Spr. zou wel
eens willen weten of de schippers, die nu
met auto's rijden weer terug zullen gaan
naar hun schip, als de veren niet langer
vrij zouden blijven.
Geheel anders zou de situatie worden,
wanneer de Benelux reeds werkelijkheid
was. Dan zou geheel Zeeuwsch-Vlaanderen
zich instellen op België en zou dus geen
Investering verloren behoeven te gaan.
SUBSIDIES OP LEVENSMIDDELEN
WORDEN LAGER.
De regering is van mening dat de toestand
van 's lands financiën niet toelaat, dat sub
sidies op levensmiddelen worden verstrekt,
waar zulks niet strikt noodzakelijk is, aldus
de memorie van toelichting bij de begroting
van het landbouwegaiisatiefonds. In deze
memorie worden enige mededelingen gedaan
over distributie en de prijsregeling van
levensmiddelen.
De subsidie, die thans op suiker wordt
verleend en ongeveer 15 cent per kg be
draagt, zal komen te vervallen. De subs'die
op varkensvlees zal worden verminderd door
de verhoging van de consumentenprijzen.
Door verhoging van de huidenprijzen zal
het mogelijk zijn tot een daarmee overeen
komende verlaging van de subsidie op
rundvlees te komen,
Ook op het gebied van boter, bak- en
braadvetten en oliën zullen dergelijke maat
regelen worden genomen.
Boter.
Zo zal de toeslag op boter, die belangrijk
hoger is dan de toeslag op margarine, aan
merkelijk worden verlaagd. Ook de prijzen
van bak- en braadvetten en spijsoliën zullen
worden herzien. Voorts bestaat het voor
nemen de te distribueren hoeveelheden spijs*
vetten te verhogen met 50 gram per week.
Het saldo restituties op verkoopprijzen
wegens te lage consumentenprijs van normaal
brood is geraamd op f31.000 000. Gerekend
is op een restitutie van 4 cent per 800 gram
normaalbrood.
Het nadelig saldo op de aan- en verkoop
van suiker wordt geraamd op f 2 500.000.
Aangezien de binnenlandse suikerproductie
niet geheel voldoende is voor het te ver
wachten gebruik, dient nog suiker te worden
geïmporteerd. Gerekend is op een saldo
te importeren hoeveelheid van 70.000 ton.
De prljstoeslag op slachtvee is begroot op
f21.000 000. Het nadelig saldo op de aan
koop, verwerking en verkoop van vlees en
vleesproducten wordt geraamd op f3.000.000,
Melk.
Als bijdrage aan het bedrijfschap voor
zuivel in verband met de consumptiemelk-
voorziening grote bevolkingscentra is opge
nomen f 12.000 000, als kosten van de con-
sumptiemelkvoorziening f 9 500.000 en als
bijdTage aan het bedrijfschap voor zuivel
voor de kosten* verbonden aan de toerlag
op de melkprijs aan veehouders f 165 000.000.
De melkprijstoeslag kan ten opzichte van
vorige jaren lager worden geraamd, als
gevolg van de voorgenomen verhoging van
de consumentenprijs van boter. In de raming
is rekening gehouden met een verhoging
van de toeslag op consumptiemelk met
1 cent per liter tot 1 Mei 1949.
BIJ HUWELIJK 150 TEXTIELPUNTEN.
Zij, die op of na 1 October a.s. een aan
vrage om textielpunten Indienen in verband
met huwelijk zuilen 150 punten ontvangen.
Vóór 1 October ingediende aanvragen
worden nog volgens de oude richtlijn
behandeld. De textielpositie laat niet toe
aan bovenbedoelde maatregel terugwerkende
kracht te verlenen.
BRANDSTOFFENBONNEN VOOR
KAMERBEWONERS.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat van de Brandstoffenkaart TB 806
welke aan kamerbewoners wordt uitgereikt,
de bonnen 01 en 03 zijn aangewezen voor
het kopen van drie eenheden vaste brand
stoffen per bon.
GAS, ELECTRICITEIT OF HUISBRAND
OLIE VOOR JONGE EN AANSTAANDE
MOEDERS.
Het Centraal Distributiekantoor deelt mede,
dat aanstaande jonge moeders, die in plaats
van vaste brandstoffen een hoeveelheid gas,
electriciteit of huisbrand-olie wensen te
ontvangen, de bon voor brandstoffen, welke
op hun verstrekte CA kaart voorkomt, bij
de distributiedienSt moeten inleveren. Deze
dienst zal hun een verklaring terzake uitrei
ken, waarmede zij zich tot resp. het gas-of
electriciteitsbedtijf of tot het Rijksbureau
voor Aardolieproducten te s'-Gravenhage
dienen te wenden.
WEDEROM 25 NIEUWE
TEXTIELPUNTEN.
Het C. D. K. deelt medé, dat wederom 25
punten van de textielkaart VA 804 worden
geldig verklaard. Met ingang van 1 October
worden geldig de bonnen gemerkt: .textiel
N vijf punten", .textiel reserve N" ter waarde
van 10 punten, .textiel N een punt" en
.textiel P een punt.
De bonnen gemerkt,P vijf punten" en
„reserve P* zijn derhalve voorlopig niet
aangewezen.
De bonnen »L vijf punten", „M vijf pun
ten* .reserve L" en .reserve M* zullen niet
worden aangewezen en kunnen dus worden
vernietigd.
HOUTEN TIJDPERK.
Terwijl de gehele wereld spreekt over
het atoom-tijdperk, leeft Finland ongetwijfeld
in het .houten tijdperk*. Het gehele leven
in Finland is afhankelijk van de bomen;
acht van de tien Finnen verdienen hun brood
in de hout-industrie90 pet. van de Finse
export bestaat uit hout en de derivaten van
hout. In een Fins hotel slaapt ge tussen
papieren lakensde tafels in de restaurants
zijn gedekt met papieren tafellakens en het
eten wordt op houten borden opgedient. Als
ge wilt, kunt ge uw maaltijd besluiten met
een glas kunstmatig gekleurde Finse cognac,
een schone naam voor drinkbare uit hout
gedestilleerde alcohol.
EEN 7-JARENPLAN VOOR RIJST.
Onlangs zond Siam dertig landbouw
deskundigen naar Amerikaanse boerderijen.
Na hun terugkeer zullen zij een zevenjaren
plan uitwerken, dat beoogt de uitvoer van
rijst te vergroten met 500.000 ton en die
van sojabonen met 100.000 ton. Als al het
nieuwe land bevloeid en in cultuur gebracht
is, zal dit ongeveer één-derde van alle
bezaaide oppervlakte in Siam beslaan.
DUITSE FABRIEKEN NAAR ONS LAND.
Nederland heeft weer vier fabrieken
gekregen, waarin vervaardigd wordenplastic
blaasbalgen en ventilatoren, optische instru
menten en cellulose-derivaten.
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indiè fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,—.
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiên
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
Iedere regel meer
12 cent extra.