AXELSCHE m COURANT
jaria ambtsjubileum van de heer
J. L. J. Maris.
Luxemburg.
U
n
e
ti,
it
s
n
n
n
Frar.kerinp
bij abonnemrnt, Axe!.
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1948
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
62e JAARGANG. No 89
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
15 Augustus j.I. was het 25 jaar ge-
i, dat de heer J. L. J. Maris werd be
id tot secretaris onzer gemeente.
16 Juni 1920 werd de heer Maris
mid tot commies ter secretarie, onder
[meester den Hollander en ruim 3 jaar
r.a het overlijden van zijn voorganger,
leer J. A. van Vessem, aanvaardde hij
r burgemeester Blok het ambt van
[ente-secretaris en ambtenaar van de
erlijke stand.
verband niet dit jubileum wapperde de
van de stadhuistoren en kwam de Raad
gemeente Dinsdagmiddag in voltallige
g bijeen. De raadszaal was kwistig
bloemen en groen versierd en bood
de aaigeboden bloemenmanden en
nstukken een feestelijke aanblik.
opening van de vergadering wees de
litter op het sprciale karakter van deze
idering, met het oog waarop geen
ie punten op de agenda gebracht waren
lerd de vaststelling der notulen van de
Ie twee vergaderingen tot de volgende
idering uitgesteld.
!t algemene stemmen werden enkele
gingen van de gemeentebegroting
Esteld.
trna benoemde de voorzitter een com-
ie van ontvangst bestaande uit de
Dieleman als oudste en Tollenaar als
ite raadslid om de jubilerende
laris en zijn familieleden binhen te leiden,
lor deze commissie daartoe uitgenodigd,
den thans de jubilaris met zijn gezins-
en zijn twee zusters de raadszaal,
halve de raadsleden en hunne echtge-
waren ook de amotenaren met hunne
is uitgenodigd, zodat de ruime raadszaal
tl was bezet, toen burgemeester Van
iren de jubilaris toesprak,
deze toespraak wees de voorzitter er
iat de huldiging op deze plaats en wijze
J vindt namens de gehele gemeente,
e de seaetaris thans 25 jaren gediend
als een goed ambtenaar. Hij wees
Is o.a. op de grote betekenis voor een
sgang van zaken van een zo'n jaren-
routine en ervaring. Temeer waar,
spr. heeft ondervonden, de routine
niet tot routinewerk heeft geleid. Laat
'zich alleen door zijn routine leiden,
wordt men daardoor verhinderd nieuwe
te zien en met kracht aan te pakken,
i bewijs, dat dit met de jubilaris niet
eval is, brengt hij verschillende maat-
tn, welke door hem en onder zijn
ig op administratief gebied zijn genomen,
het niet mogelijk is en hier ook niet
icht wordt hiervan een opsomming te
i, volstaat spr. er mee, te wijzen op de
me uitbreiding van het administratieve
raat in de afgelopen 25 jaren en hoe
erschillende belangrijke punten nieuwe
in op dat gebied onder leiding van de
laris zijn ingeslagen,
orts wijst hij op de belangrijkste nieuwe
lieningen in die 25 jaar, waarbij veels-
ae secretaris de man is geweest, die
lannen heeft voorbereid, uitgewerkt en
nistratief verwerkt. C&a&ai
ewel, zoals dit gelukkig steeds.in'het
is, ook van deze periode het grootste
Ite normaal en dus in betrekkelijke
lustig is verlopen, heeft de jubilaris
in moeilijke en rumoerige tijden zijn
moeten uitoefenen. Hiervan noemt
de crisisjaren 1929 e.v., de oorlogs
in 1940, de bezettingstijd en de
jdingsdagen met wat daarop volgde,
zeer in het bijzonder is de jarenlange
ling van de secretaris in die tijden de
lente te 3tade gekomen,
nslotte spreekt hij de dank uit van
i W. en van de raad, waarin fevens
Ier gehele gemeente begrepen is, voor
wat de secretaris gedurende zijn
Jtijd tot nu toe voor de gemeente heeft
cht, in de hoop, dat hij in staat zal zijn
verder met opgewektheid zijn krachten
geven aan zijn ambtswerk, dat zijn
Mwerk is geworden. Hij hoopt, dat
We verstandhouding, die er onder het
""%atieve personeel, dank zij de leiding
secretaris, heerst, moge bestendigd
'en en wenst de jubilaris en de zijnen
Roeds toe onder de onmisbare zegen
Hem, die alles in handen heeft. De
bood vervolgens aan de jubilaris
enveloppe met inhoud namens de
feente aan.
Hierna sprak de heer J. Fancy namens
de raad. Ook hij wenste de jubilaris van
harte geluk met deze dag en tevens met
het feit, dat hij thans ook 25 jaren ambtenaar
van de burgerlijke stand, belast met de
huwelijksvoltrekkingen is geweest. Hij brengt
naar voren de goede verhouding, die er ook
steeds heeft bestaan tussen de secretaris en
de raadsleden. Spr. heeft bewondering
voor de stille figuur, welke de jubilaris steeds
in zijn ambt ais secretaris vertoont, die achter
alles staat, zonder zich op de voorgrond te
willen dringen. Hij wijst er op, van hoe
grote betekenis het is, als de gemeente een
secretaris heeft, bij wie de raadsleden steeds
terecht kunnen, als zij advies wensen en
dankt voor de welwillende houding, welke
de jubilaris steeds aanneemt.
Hij wijst verder op het voorrecht, dat,
waar allen, die bij de benoeming vóór 25
jaar deel uitmaakten van het gemeente
bestuur, daaruit thans zijn heengegaan, er
één man gebleven is om het verband met
het verleden in stand te houden. Hjj hoopt,
dat het de jubilaris gegeven moge worden,
nog vele jaren ook aan de voortzetting
near de toekomst te mogen werken van de
lijn, die het verleden met het heden verbindt.
Hij is er van overtuigd, dat allen namens
wie hij spreekt hem zullen toestemmen,
dat zij grote waardering hebben voor het
werk van de secretaris. Herinnerend aan
de toespraak van burgemeester Blok bij de
installatie van de heer Maris, gelooft hij,
dat deze ook Inderdaad bij zijn werk de
kracht gezocht heeft bij de enige bron,
waar die te vinden is. Hij sprak de hoop
uit, dat de jubilaris nog lang mag werkzaam
zijn tot voorspoed der gemeente en dat God
dit werk za! zegenen.
Hierna werd nog een kort woord ge
sproken door w thouder P. J. van Bendegem,
die er op wees dat jubileren isterugblikken
op het verleden even stilstaan bij het heden
en vooruitzien naar de toekomst, waarin men,
zo God daartoe de kracht geeft, mag
voortgaan. Spr. wees op de grote waarde
van de adviezen van de secretaris als man
van ervaring bij de besprekingen en be
slissingen van B. en W. Hij herinnerde
aan de bewogen perioden in de afgelopen
tijd en gaf uitdrukking aan zijn waardering
voor de persoon en het werk van de jubilaris
die voo'a! in de tijd, toen hij het burge
meestersambt langere tijd moest waarnemen,
nog te meer is versterkt. Hij sprak de
wens uit dat God de jubilaris nog vele
jaren moge geven van arbeid in dienst der
gemeente en van geluk in zijn gezinsleven.
Wethouder C. de Putter sloot zich bij de
door de vorige sprekers gesproken woorden
en geuite wensen aan en voegde hierbij ook
zijn gelukwensen voor de jubilaris, die bij
zijn werk niet ziet naar personen, maar steeds
het belang der gemeente op het oog heeft
in trouwe plichtsvervulling. Hij hoopt nog
lang met hem samen de belangen der
gemeente te mogen behartigen.
De secretaris beantwoordde hierna de
verschillende sprekers. Hij zei o.a., dat hét
hem steeds een lust is, zijn krachten in zijn
werk als secretaris aan de belangen der
gemeente te mogen wijden. Hij is dankbaar,
dat dit steeds mag gebeuren in goede ver
standhouding en samenwerking met B. en W.
en de Raad en dat hij hierbij ook steeds
op zijn ambtenaren kan rekenen.
Ook hij herinnerde hierbij nog in het
bijzonder aan de moeilijke omstandigheden
van de oorlogstijd, toen hij met zijn ambte
naren schouder aan schouder en vaak dag
en nacht mocht werken in nauwe verbonden
heid, allen met hetzelfde belang der gemeente
en van haar ingezetenen voor ogen.
Hij dankte voor de ontvangst, die hem en
de zijnen hier is bereid en voor het stoffelijk
blijk van waardering, dat hem door de
voorzitter namens de gemeente werd
aangeboden.
Hij hoopt naar de krachten, die hem ge
geven worden ook verder de gemeente te
mogen dienen en daarbij ook door de
herinnering aan deze dag te worden gesterkt.
De raadsvergadering werd hierna door de
voorzitter gesloten, nadat hij de genodigden
had verzocht, in de raadszaal aanwezig te
blijven.
In het samenzijn, dat hierna werd voort
gezet werd de jubilaris, die de aanwezigen
enige verversingen aanbood, toegesproken
door de heer W. A den Boggende als
gemeente-ontvanger, de heer A. P. Ie Feber
als wnd. directeur van de gemeentelijke
gasfabriek, de heer H. J. Hoebé als opper-
brandmeester en de heer M. Oggel namens
het secretarie-personeel. In aansluiting aan
deze laatste felicitatie volgde een „Rei van
ambtenaren" in dichtmaat, waarbij achter
eenvolgens alle secretarie-ambtenaren hun
wensen en gevoelens ten opzichte van hun
chef op originele wijze naar voren brachten.
Namens de gemeente, de leden van het
college van B. en W., de raadsleden en de
ambtenaren werd door de burgemeester
met een toepasselijk humoristisch speechje
aan de jubilaris een gouden horloge met
inscriptie aangeboden, waarvoor deze, zicht
baar verrast, in hartelijke bewoordingen
dankte.
Onder het nuttigen van de aangeboden
verversingen werd dit samenzijn in gezellige
sfeer voortgezet, waarna men gezamenlijk
aanzat aan een door de jubilaris aangeboden
koffiemaaltijd.
Tijdens de receptie, die 's avonds ten
stadhuize gehouden werd, boden ver
scheidene ingezetenen en vertegenwoordigers
van verenigingen de jubilaris en zijn familie
hun gelukwensen aan.
Nu langzamerhand het verkeer met het
buitenland weer voor ieder tot de mogelijk
heden gaat behoren zullen velen zeker nader
kennis willen maken met de derde bondge
noot in de „Benelux" het kleine Groother
togdom.
De 300.090 burgers, die zonder verdrongen
complexen genesteld zijn tussen de bossen
van de Ardennen zijn allerminst parvenu
achtig, allerminst onderdanig en allerminst
over het paard getild. Er is meer dan vol
doende voedsel en men wordt goed verzorgd
in dit landje, dat een oase van gezelligheid
en rustige hoffelijkheid vormt. In tegenstel
ling met hetgeen men waarneemt in de
buurlanden, worden zelfs de politieke
meningsverschillen hier op genoegelijke wijze
uitgevochten.
Prachtige limousines, oorspronkelijk be
doeld voor de grote wegen van Amerika
staan geparkeerd op bescheiden plaatsjes
in de hoofdstad. Daar staan zij, ook op de
spitsuren, voor de drukbezochte café's en
restaurants, waar welgedane lieden gracieu-
selijk drie cf vier slagroomgebakjes verober-
den, voor zij aan een portie ijs beginnen,
die de stoutste verbeelding van iedereen
overtreft. De keurig-corecte winkelbe
dienden slepen voordurend alles van de
planken af naar de toonbankplanken, die
zo maar zichtbaar zijn voor klanten, bevatten
eindeloze hoeveelheden flessen met een
inhoud, die in Schotland, België, Frankrijk,
Holland en Scandinavië zeer gewaardeerd
wordt. De prijzen van de inheemse cham
pagne en andere wijnen, evenals die van
een keur van uitstekende likeuren, zijn
verwonderlijk laag. De slagers, banket
bakkers, kruideniers hebben hun winkels
afgeladenchocola in overvloed.
Luxemburg meet 67 mijl op het langste
en 37 mijl op het breedste punt. De con
stitutionele monarchie is door het volk
verkozen, want in 1919 stemde meer dan
de helft dtr 127.000 kiezers voor de toen
malige groothertogin Charlotte van Nassau.
Ongeveer 16.000 van de 90 OCO kiezels, die
opkwamen, wilden een republiek en 60.000
wensten een economische unie met Frankrijk.
Maar Frankrijk verwierp het voorstel en zo
werd het verlangen van de 22.C00 kiezers
die een economische unie met België
begeerden, ingewilligd op 1 Mei 1922 werd
een verdrag getekend met een looptijd van
50 jaar.
De geschiedenis van het hertogdom begint
in de tiende eeuw; in 1940 eindigde de
onafhankelijkheid tijdelijk, want, Hitier lijfde
dit gebied bij Duitseland in zijn Gauleiter
verbood het onderwijs van Frans op de
scholen in het openbaar mocht geen Frans
meer worden gesproken en ei mocht niet
meer op Franse wijze worden gegroet. Het
groothertogdom werd in 1944 bevrijd van
de tweede invasie binnen 25 jaar De men
sen proberen nu met alle kracht en opge
wekt het economische leven en de openbare
gebouwen, arbeidershuizen, hotels, scholen
enz. die tijdens het laatste offensief van
Rundstedt grondig verwoest werden te
herbouwen.
Tot voor kort had het groothertogdom
een coalitie-regering. Deze werd omver
geworpen na een debat ever de spoorwegen.
Een nieuwe coalitie-regering werd gevormd,
waarin zitting hebben vier christen-socialis
ten en drie vaderlandse democraten. Pre
mier is gebleven dr. Pierre Dupont, die dit
ambt smds 1937 heeft bekleed.
Luxemburg heeft een veelbewogen ge
schiedenis. Zeven eeuwen geleden gaf de
gravin van Ermesinde de stad Luxemburg
haar eerste privilege: een charter van vrij
dom. In 1443 werd het hertogdom vere
nigd met Bourgondië. In 1482 kwam
het aan de Habsburgers, 1555 aan de
Spanjaarden, in 1684 aan de Fransen, in
1698 weer aan de Spanjaarden. De Oosten
rijkers veroverden het in 1714; de Fransen
in 1795. Het congres van Wenen verenigde
het in 1815 met de Nederlanden. In 1839
herkreeg het land zijn zelfstandigheid, al
bleef de dynastieke band met Oranje ge
handhaafd. In 1890 koos het land zijn eigen
dynastie.
Dupont, die tijdens zijn ballingschap
zeer goed Engels leerde, werd opgevoed in
Parijs, Berlijn en Freiburg. In 1915 werd
hij lid van het parlement en in 1926 van
de regering. Hij is buitengewoon trots op
zijn sociale wetgeving, welke door Volken-
bonds-deskundigen de meest vooruitstre
vende van geheel Europa werd genoemd.
In Januari 1940 besloot de regering in een
geheime zitting weerstand te bieden aan de
Duitsers, als die het land zouden binnen
vallen en zij bereidde zich voor op vertrek.
De Luxemburgers hadden geen enkele sol
daat, behalve een corps vrijwilligers en
politie-agenten. De symbolische afweer nam
de vorm aan van het sluiten der ijzeren
hekken aan de grens. Op 9 Mei 1940 hoorde
de minister van buitenlandse zaken Bech
om 11 uur 's avonds tijdens een receptie op
de Franse legatie, dat de tuinman van een
zijner medegasten, een lid der vijfde
colonne, die avond was opgeroepen. De
invasie zou om 5 u 's morgens beginnen.
Bech belde onmiddellijk Dupong en de
Groothertogin op, die al sliep in haar kas
teel te Colmar. Zij kwamen 's nachts om
half twee bijeen in het paleis van de groot
hertogin in Luxemburg-stad. Om 4 uur des
morgens vertrokken de groothertogin met
haar man en kinderen, de voornaamste
ministers en hun gezinnen naar de Franse
grens. Om half acht naderden de eerste
na'zi-tanks en begon de lange reis naar de
ballingschap via Frankrijk en Spanje. Som
migen van het gezelschap gingen naar de
Verenigde Staten, anderen naar Londen.
Intussen kreeg Luxemburg het zwaar te ver
duren de Gauleiter beval dat alle jonge
mannen moesten worden opgeroepen voor
het leger. Luxemburg verloor aan kapitaal
tussen de vier en vijf milliardtoen de
Luxemburgers terugkeerden vonden zij
alleen eindeloze hoeveelheden waardeloos
papier. De Duitsers hadden de franks
gewisseld tegen een koers van 10 per mark
de Luxemburgers moesten de koers bepalen
op 5 franks per mark.
De oorlogsschade wordt getaxeerd op
anderhalf miljard gulden en tot September
1947 had de staat honderd millioen uitge
geven voor herstelkosten. Luxemburg hoopt
dat zijn aanspraken op een strook land
tussen Vianden en Echternach gunstig wor
den ontvangen, als de herstelbetalingen
definitief worden geregeld, want dit land
heeft men nodig voor de completering van
een groots schema ter electrificatie.
De steenkool komt op dit moment gro
tendeels uit de Britse zóne van Duitsland
zij is 5 maal zo duur als vroeger. Er is
echter een kolentekort en dit land, dat in
de tijd van Napoleon „departement van de
wouden" heette, is overgegaan tot het
gebruik van hout. Hoe lang kan dit voort
duren? Tussen 1842 en 1918 bestond er
een tolunie tussen Luxemburg en Duitsland
de kolenvoorziening baarde toen geen zorgen.
De Duitsers dreven de uitgebreide ijzer
en staal-industrie voornamelijk ten eigen
bate. De productie in ijzer- en staalfabrie
ken per hoofd van de bevolking in Luxem
burg is 20 maal zo groot als in de V. S.
Voor de oorlog was Luxemburg op 6 na
de grootste producent van ijzer en staal ter
wereld. Ongeveer 15 pet. van het kapitaal
was inheemsonder de 30.000 arbeiders
waren niet minder dan 4500 Polen, Italianen
en Duitsers. De slecht bewaakte grenzen
maken het de Duitsers mogelijk het land
illegaal te betreden. Voor de kinderen van
de 14.000 Italiaanse arbeiders in het zuiden
bestaan aparte scholen.
Nog geen 1000 gevallen van collaboratie
werden aangebrachtenige honderden moe
ten nog worden onderzocht. Drie dood
vonnissen werden uitgesproken en voltrok
ken. De voornaamste collaborateur was een
onderwijzer. Als hoofd van de vijfde colonne
n
I-
ij
r
i.
1
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indië II. 1,55.
Buitenland 11. 2,
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
i
f
1
