"N
AXELSCHE SS COURANT
ng
en
L.
I I
Belangrijke opgravingen in de
drooggemaakte Noord-Oost-polder.
FranFe frj* bij aborremer.f, Axp1.
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1948
62? JAARGANG. No 87.
/T
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
V.
HET PROGRAMMA VAN HET
KABINET-DREES.
et nieuwe kabinet heeft zich Donderdag
de Tweede Kamer voorgesteld. Minister-
lident Drees heeft een regeringsverkla-
voorgelezen, waarin hij uiteenzette, dat
dit kabinet het beste een program-
isterie zou kunnen noemen, los van
tijen of fracties, doch steunende op de
cüjke beginselei, die aan onze bescha-
ten grondslag liggen. Wat de plannen
de regering betreft: zij wi! trachten de
jnesische kwestie zo snel mogelijk tot
voor beide partijen aanvaardbare oplos
te brengen, waarbij ij rekent op de
ewerking van de Republiek. Nederland,
formuleert de heer Drees het, is bereid
woord gestand te doen, maar verwacht
verlangt ditzelfde ook van de weder-
Het kabinet heeft voorts een open
voor de moeilijke economische toe-
id van ons land. Het wil streven naar
letering van het buitenlandse handels
eer, raar evenwicht in de betalings-
ins, naar een stelselmatige landbouw-,
isterir.gs-, industriële en conjunctuur-
lliek. Geleidelijke inkrimping van het
liibutie- en verdere overheidsapparaat
lt op het programma, evenals een slui-
le begroting voor het volgende jaar
li uitzondering dan van de kapitaals-
javen). In de sociale sector stelt de
iring zich voor een constructieve loor.-
prijspolitiek te voeren.
en,
MESJE
d.
-r
bylonische spraakverwarring.
liemand weet hoe de mensen zijn be
nen te spreken. Er is geen enkele aan-
iing uit de tijd, waarin onze voorouders
illoos" waren. Dieren, die in kudden
kunnen zich verstaanbaar maken,
gebabbel" van apen zorgt voor het
rbrengen van een waarschuwing, van
He of woede, maar tof nog toe heeft men
1 kunnen aantonen, dat bepaalde geluiden
bepaalde betekenis hebben, hetgeen men
criterium beschouwt voor taal. Zelfs
primitiefste talen, die wij kennen, hebben
ien meer dan 103.000-jarige ontwikkeling
Ier zich. Geen erkele thans gangbare
is spontaan ontstaaniedere taal is
tonnen als dialect van een oudere,
BUHlSimil ziJ zich 'angzaroerhand zelfstandig
wikkelde. Zou mc-n b.v. de Amerikaanse
AXELlen Texas en Vermont 500 jaar lang
oluut gescheiden houden, dan zouden
uit die afscheiding waarschijnlijk ver-
illende talen ontwikkelen, waarin evenwel
tal van gemeenschappelijke woorden
den voorkomen,
i'aarom veranderen falen?
ïaarom zeggen de Engelsen brother, de
ierlanders broeder, de Denen broker,
lanks het feit, dat hun voorouders dezelfde
spraken Wij weten het niet. Velen
het klimaat verantwoordelijk stellen
t de veranderingen. Het is stellig een
dat het zuiden de klanken zachter maakt,
bewijzen het Frans uit de Provence en
Spaans uit Andalusië. Men kan deze
toe schrijven aan de
ven van Qed van negaS) Italianen en Moren,
/aarom verschillen de accenten
■Ike taal heeft haar eigen melodie. Wie
ir de radio luistert, kan vaak raden welke
I er gesproken wordt, ook al verstaat
er geen woord van.
Leenwoorden r.emen het accent van hun
uwe omgeving aan. Het Franse chauffeur
(dt in het Engels „sjofer"het Spaanse
Ire luidt bij de Jaqui's pa'are. Er zijn
m, zoals b.v. het Arabisch, die heel
inig.wijziging ondergaan. Andere daarer.-
en, zoals b.v. de taal van Nieuw-Guinea
Kelt van jaar tot jaar, omdat bepaalde
orden taboe zijn, zodra hun eigenaar sterft,
moeten dan.nieuwe voor komen.
Primitieve talen zijn niet altijd simpel,
inees en Engels zijn heel „gemakkelijke"
in, wanneer men tenminste onder ge
melijk verstaat, dat zij weinig grammatica
men, maar primitief zijn ze allerminst.
'Ie talen door zeer primitieve stammen
'Proken hebben een zeer ingewikkelde
'aRttnatica.
De Australische Bosjesmannen staan van
r huidige aardbevolking nog wel het dichtst
'I het Stenen tijdperk. Tot ongeveer 1700
'tbrak alle contact met andere mensen
le afscheiding had vermoedelijk een 10.000
,r geduurd. De eenvoudigste Australische
'I wordt door de ver in het binnenland
'onende stam der Aranta's gesproken. De
ij ven, Til
Wasse-
Mo ern"
Meest
in Neder- |eiï'
n verven
kleding,
i, dekens
5 dagen.
rven in tanderingen ook
WIJK,
kenhuis,
Axel
j zullen
erszaken
[0
jma
no-
en-
Aranta kent slechts 400 tot 500 woorden.
Zijn levenswijze heeft hem nooit gedwongen
zijn woordenschat te vergrotenkomt hij
nu In contact met een geciviliseerde omge
ving, dan kost het hem zeer veel moeite
zich aan te passen. Dit is geen kwestie
van intelligentie. Tests hebben aangetoond,
dat er niet zo heel veel verschil beslaat
tussen deze kinderen en b.v. Amerikaanse
of Japanse. Jonge Aranta's, die het Engels
als voertaal voor hun onderwijs gebruikten,
konden op school uitstekend mee en zij
bloi ken menigmaal uit op wetenschappelijk
of muzikaal terrein.
Da andere Australische talen hebben ten
dele een zeer spitsvondige grammatica.
Alle hebben zij tal van woorden voor be
paalde voorwerpen, doch bijna geen woorden
voor algemene of verzamelbegrippen. In de
taal der Kamilaroi's b.v. bestaan er zeker
twaalf woorden voor de verschillende soorten
slang, maar geen enkel voor slang zonder
meer. Men kan iemand niet vragen, of hij
een slang gezien heeft, doch moet informeren
of hij soms een nurai (zwarte slang) of een
kaleboi (bruine slang) gezien heeft en
daarbij moet men dan maar hopen, dat hij
het de moeite waard vindt u te vertellen,
dat hij wel een groene slang is tegengekomen.
Tijdens het rijpingsproces krijgt de kokos
noot negen verschillende namen.
Evenals de meeste primitieve talen heeft
Maleis zeer veel gespecialiseerde woorden.
Zo zijn er b.v. 18 woorden voor dragen, al
naar gelarg het betref!dragen in een korf,
op de rug enz.; er 2ijn 15 woorden voor
slaan. In tegenstelling echter met de meeste
primitieve talen kent hel Maleis ook woorden
voor abstracte begrippen, die vooral in de
poëzie gebruik! worden.
Sahaja, het oude woord voor slaaf en
toean, heer, zijn beleefdheidswoorden, die
hun oorspronkelijke betekenis grotendeels
verloren hebben en beleefde voornaam
woorden voor ik en gij geworden zijn.
De woorden, waarmee men de verschillende
verwanten en hooggeplaatsten aanspreekt,
zijn zo gediff:rentieerd, dat Europeanen
veelal de raad krijgen iedereen maar sobaka,
vriend, te noemen. Dit is een nogal defai
tistische raad, want met enige moeite kan
men de correcte vormen heel wel Ieren.
De gewone gesprekken worden meestal in
de indirecte vorm gevormd. Een Maleier
zal nooit tot zijn knecht zeggen„Als je
niet behoorlijk voor deze buffel zorgt krijg
je een pak ransel", inplaats daarvan wendt
hij zich tot de lucht en zegt: „Als die
jongen niet zorgt voor de buffel, zou het
zeer wel kunnen zijn, dat hij een pak slaag
opliep". Het resultaat is precies hetzelfde.
Wie goed Maleis wil spreken, moet zich
oefenen in beeldspraak. Matahari, zon, be
tekent b.v. letterlijk: oog van de dag.
Vijf uur in de middag heet: de tijd, waarop
de buffels gedrenkt worden.
De Afrikaanse Bosjesmannen spreken een
taal, die uniek is op de wereldzij klappen
met de tong. Dit klappen is misschien een
overblijfsel uit de tijd, waarin de mensen
begonnen te proberen te spreken. Enkele
van deze klap-geluiden kennen wij ook nog,
b.v. als wij een paard aanvuren of als wij
tje, tje zeggen bij het horen van een ver
schrikkelijk geval. Maar de Bosjesmannen
kennen 26 verschillende klap-geluiden, die
een even integrerend deel van het woord
uitmaken als klinkers en medeklinkers.
Europeanen kunnen deze talen nooit
geheel leren.
De Eskimo's kunnen met één woord een
gehele zin uitdrukken en toch blijft het één
woord, want geen van de onderdelen heeft
afzonderlijk enige betekenis. Een buiten
staander begrijpt deze taal bijna nooit,
omdat de toevoeging van één lettergreep
de gehele betekenis van de zin wijzigt.
Takoleraqtainzqtoq betekent b.v.: „Na lang
zoeken vond hij het eindelijk.
Er bestaan ter wereld op het moment
slechts zes veel-gesproken talenChinees,
Engels, Spaans, Russisch, Hindoestaans en
Arabisch. Geen enkele daarvan dankt haar
verspreiding aan haar schoonheid, logica of
rijkdom van uitdrukking, doch uitsluitend
aan de uitbreiding te vuur en te zwaard.
Zouden wij een taal kiezen om haar schoon
heid of logica, dan zouden wij allen Grieks
moeten spreken, doch dit doet slechts een
handjevol mensen,
Het Frans neemt een eigenaardige plaats in
voor slechts 50 millioen mensen is het de
moed:itaal, maar toch wordt het als tweede
taal door vijf maal zoveel mensen gesproken.
Herwint Frankrijk evenwel zijn politieke
macht niet, dan is er alle kans, dat het Frans
het moet afleggen tegen het Engels en Spaans,
die gemakkelijker te leren zijn.
200 millioen mensen hebben Engels als
moedertaal, nog 500 millioen gebruiken het
als tweede taal. Ongeveer 100 millioen
mensen spreken Spaans.
Van hun moeder leerden ongeveer 100
millioen mensen Russisch, daarenboven
verstaan er nog 80 millioen deze taal.
Het Russisch kan door toevoeging van een
eenvoudig suffix een woord nader bepalen
op een wijze, waarvoor wij verschillende
adjectiva nodig hebben. Dom betekent huis,
domik is klein huis, maar domisjko is een
lelijk klein huis. Met andere suffixen be
tekent het een schat van een huis of een krot.
De taal leent zich uitstekend voor eindeloze
discussies over subtiele spitsvondigheden.
Het Chinees met zijn verschillende dia
lecten is de taal van 400 millioen mensen
evenals het Hindoestaans. Arabisch wordt
door ruim 60 millioen mensen gesproken.
Op deze zes grote talen volgen dan het
Maleis, de Haussa-taa) uit Afrika en het
Japans, alle talen, die in bepaalde streken
onontbeerlijk zijn. Hieruit blijk', dat ieder,
die zeven talen, waaronder vijf Indo-
Europese, spreekt, overal ter wereld
terecht kan.
Van het ogenblik af, waarop nu zeven
j '.ar geleden de Noord Oostpolder werd
drooggelegd zijn er verschillende opgravin
gen gedaan, die enig licht werpen op de
historie van dit deel van de voormalige
Zuiderzee, dat eenmaal eerder land is ge
weest, maar in da 13e en 14e eeuw door
het water werd verzwolgen. Zo hebben de
opgravingen van beenderen, aardewerk en
zelfs van de fundamenten van een oude
burcht bij Kuinre reeds gegevens verschaft
omtrent de tijd waarin dit gebied reeds
bewoond was.
Een belangrijk onderdeel van het oudheid
kundig onderzoek is ook de opgraving van
scheepswrakken. Men heeft reeds enkele
malen aan de hand van deze wrakkm de
modellen van oude scheepsiypen kunnen
afleiden. Dit is vooral ook voor het in de
toekomst te stichten Zuiderzee-museum van
belang. Soms kan men aan de hand van het
aardewerk, dat nog aan boord van het wrak
wordt gevonden, de ouderdom van de
gevonden schepen bepalen. Tenslotte kent
men meermalen het ontsiaau van de bodem
uit verschillende slib.agen. Sommige wrak
ken zijn wel bedekt met een laag van een
halve meter.
Tot nu toe zijn in de Noord-Oust-polder
ongeveer 100 scheepswrakken opg graven.
Het grootste daarvan kwam dezu oagen in
de buurt van Lemmer te vooucuij i- Onder
toezicht van drs. G. van der Htid die de
leiding heeft van het oudheidkundig bodem
onderzoek in deze nieuwe polder, werd
het wrak blootgelegd. Men kun vaststellen,
dat 't schip op de bewuste plaats in de 17e
eeuw moet zijn vergaan. Het bleek een
koopvaarder te zijn, die een eikenhouten
buitenwand had van niet minder dan vijf
centimeter d.kte, teiwiji de gehele scheeps
wand 45 centimeter dik was.
Behalve scheepswrakken vindt men ook
nog andere belangwekkende dingen in de
nieuwe polder. Sinds enige tijd worden
deze verzameld in een klein museum, dat
gevestigd is in het kerkje op de Middel-
buurt van het voormalige eiland Schokland.
Schokland ligt nu midden in de polder en
het is mogelijk gebleken aan de hand van
opgravingen vast te stellen, hoe groot het
eiland in vroeger eeuwen moet zijn geweest.
Oudere verkavelingen zijn hier en daar nog
duidelijk aan te tonen. Het eiland moet in
vroeger eeuwen door stormvloeden veel
grondgebied hebben verloren. Ten slotte is
het in 1859 onbewoonbaar verklaard.
Naar het eiland Magele, dat in de 13e of
14e eeuw door een stormvloed moet zijn
verwoest en dat ergens tussen Urk en Schok
land lag, deed men ook onderzoekingen.
Opgravingen van aardewerk en nasporingen
van grondlagen doen vermoeden, dat dit
eiland een aantal kilometers ten N.-O. van
Urk was gelegen.
De Europese houtvoorziening
in de toekomst.
Het feit, dat Nederland een bos-arm land
is en dus voor dekking zijner houtbehoefte
afhankelijk is van het buitenland, maakt het
noodzakelijk, dat in ons land alles moet
worden gedaan teneinde een zo groot moge
lijke houtproductie te verkrijgen en te hand
haven, mede in verband met de Europese
houtpositie, die voldoende import van hout
voorshands nog niet mogelijk maakt.
De houtpositie van Europa werd bezien
op de onlangs te Genève gehouden eerste
bijeenkomst van de Europese Commissie
voor Bosbouw en Bosbouwproducten van
de Voedsel- en Landbouw Organisatie (F.
A. O.) der Verenigde Naties.
Op deze zitting werd Nederland verte
genwoordigd door Dr. J. A. van Sleyn,
Directeur van het Staatsbosbeheer en wer
den de problemen besproken betreffende de
houtvoorziening van Europa op middellange
en lange termijn. De houtproblemen van
onmiddellijke urgentie worden in het alge
meen behandeld door de Houtcommissie
van de E. C. E. (Economie Commission
Europe).
Uit op de conferentie verstrekte cijfers
bleek duidelijk, hoe groot het tekort aan
hout in Europa is. De bosopperviakte van
Europa (zonder Rusland) bedraagt slechts
0.34 ha. per hoofd der bevolking, hetgeen
het laagste percentage ter wereld is. Vooral
de positie van gezaagd zachthout is zorge
lijk, aangezien het verschil tusschen de
behoefte en de beschikbare hoeveelheid van
dit product in Europa ongeveer 11.7 mil
lioen kubieke meter bedraagt. Om dit ver
schil te dekken, zou een verhoogde velling
van 60 tot 80 millioen kubieke meter nodig
zijn, terwijl thans reeds 50 tot 60 millioen
kubieke meter teveel wordt gekapt. De
Commissie zal dan ook in haar plannen
rekening moeten houden met een tekort van
ca. 110 tot 140 millioen kubieke meter hout.
Het tekort wordt slechts voor een zeer kiein
gedeelte opgeheven door invoer uit Noord-
Amerika van ca. 3,7 millioen kubieke meter.
Bovendien kan op deze invoer niet blijvend
worden gerekend, terwijl voorts een Ver
mindering van de vraag naar hout niet valt
verwachten.
Het programma van het congres werd in
een viertal sub-commissies nader uitge
werkt. Sub-commissie 1 behandelde de pro
blemen betreffende de inventarisatie en de
statistiek, waarbij zij tot de conclusie kwam,
dat er een tekort van 20 tot 30 pet. aan
ruw materiaal voor de productie van gezaagd
zachthout, mijnhout, gezaagd hardhout en
dwarsliggers bestond. Slechts voor brand
hout en pulphout overtreft de opbrengst
der Europese bossen de behoefte.
Sub-commissie IV wijdde haar speciale
aandacht aan dit laatste probleem. Een
commissie voor genoemd gebied zou niet
later dan 1 November 1948 in het Europese
Bureau van de F.A O. te Roms bijeenkomen.
Op dit congres is nogmaals het grote
tekort aan hout in Europa nadrukkelijk
komen vast te staan. Bezuiniging op het
houtgebruik en het tegengaan van verliezen
bij velling en verwerking is geboden. Daar
naast zullen de bosbouwdeskundigen alles
in het werk moeten stellen de productie zo
hoog mogelijk op te voeren. Ook zal veel
zorg moeten worden besteed aan het toe
passen van de juiste werkwijzen in de bos
bouw, aan het gebruik van de juiste boom
soorten en zaden, aan de bestrijding van
ziekten, bosbrand, enz. en vooits aan de
leiding van het bedrijf, het onderzoek, de
opleiding van deskundig personeel en ten
slotte aan het verzamelen van statistische
gegevens.
TOEWIJZINGEN VAN HET
MARSHALL-PLAN.
In het kader van het Europees herstel
program is aan België en Luxemburg een
voorlopige toewijzing van 21 millioen dollar
voor het derde kwartaal van dit jaar ter
beschikking gesteld.
Van de basistoewijzing ten bedrage van
105 millioen dollar, die onlangs aan Neder
land is ter beschikking gesteld voor het
derde kwartaal van dit jaar, zal een bedrag
van 30 millioen dollar in de vorm van een
lening en een bedrag van 75 millioen dol
lar in de vorm van een schenking worden
verstrekt. Bovendien heeft Nederland onlangs
nog een voorlopige aanvullende toewijzing
van 23 millioen dollar in de vorm van een
schenking ontvangen.
I,
n
e
h
It
s
n
n
n
^voonnements-
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indië fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,-.
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
100I
