II
s
ferl
welke door de aanwezigheid van luchtvaart
terreinen worden gediend, schonken de
overtuiging, dat ook ZeewschrVlaanderen
een vliegveld moest krijgenna uitgebreide
onderzoekingen is thans de van Wuijckhuise-
polder daarvoor^gekozen.
De bedoeling is, dat voor elk van deze
drie terreinen een afzonderlijke N.V. zal
worden opgericht.
Volgens algemeene richtlijnen van de
financiële regeling der regering komen de
kosten, verbonden aan het gereedmaken van
de terreinen, geheel ten laste van het Rijk.
Alle overige kosten zoals aankoop gronden,
het leggen van bouwverboden, bouw en
inrichting van opstallen, het fourneren van
het benodigde bedrijfskapitaal, komen voor
gezamelijke rekening van Rijk en gewest,
d.w.z. de gezamelijke gewestelijke aandeel
houders, in de verhouding 23. De investe
ringen zullen geschieden onder toekenning
van aandelen.
Het is voorts de bedoeling, dat de.jaar
lijkse exploitatieverliezen, welke voor
van de vliegvelden voorlopig zijn geraamd
op plm. f 8500 in eenzelfde verhouding, als
waarin door hen in het kapitaal van deN.
V. wordt geparticipeerd, door de aandeel
houders worden gedragen.
De omstandigheid, dat in Zeeland niet
met één vliegveld kan worden volstaan, leidt
er toe dat de Provincie en de streek oneven
redig zwaar zouden worden belast. Q S.
menen dan ook, dat in afwijking van de
algemene richtlijnen een modus moet wor
den gevonden waardoor het aandeel van
Provincie en streek niet meer zal bedragen
dan wanneer Zeeland in dezelfde omstan
digheden verkeerde als andere provincies.
Aandeel in exploitatieverlies.
Qezien het door de Rijkscommissie Lucht
vaartterreinen uitgebrachte advies, achten zij
het geenszins uitgesloten, dat het Rijk zal
besluiten van de drie-vijfde van de boven
genoemde «overige kosten" twee-derde voor
zijn rekening te nemen. Het aandeel van
de provincie en de streek in eventuele
exploitatieverliezen zou dan eveneens zoveel
lager worden,
Uitgedrukt in percenten zou bij overne
ming door het Rijk van twee-derde gedeelte
het aandeel van Provincie en streek in de
aanleg van vliegveld Haamstede 12.7, vlieg-
velde Walcheren 6 7 en vliegveld Zeeuws-
Vlaanderen 13,3 bedragen. Volgens de
voorlopige raming zouden zij gezamenlijk in
het exploitatieverlies van Walcheren plm.
f 600, van Haamstede plm. f 1100 en van
Zeeuwsch Vlaanderen plm-. f 1150 moeten
bijdragen.
De wiize van aanleg.
Ten aanzien van de vliegvelden Haamstede
en Z. Vlaanderen steld de Rijksluchtvaart
dienst zich op bet standpunt, dat deze ter
reinen zullen moeten voldoen aan de eisen
welke worden gesteld voor de zg. D-velden.
Het terrein Rithem zal, het karakter hiervan
als vliegveld van internationale betekenis
in aanmerking genomen moeten voldoen
aan de eisen van een zg. E-veld. Dit terrein
zal daardoor reeds terstonds van één beton
nen startbaan moeten worden voorzien,
terwijl ook thans reeds de volledige opper
vlakte van 103 ha., welke bij een verdere
uitbouw van het startbanencomplex in de
toekomst nodig zal zijn, zal dienen te wor
den aangekocht.
Voor Haamstsde en Z. Vlaanderen zullen
voorlopig van de voor de uitvoering van
het volledige plan benodigde oppervlakte
van 115 en 82 ha. slechts 103 en 39 ha.
worden aangekocht.
Volgens de begroting zouden de kosten
van de aanleg der vliegvelden Ritthem
Haamstede an Zeeuwsch-V aanieren resp.
f 2000.00, f 500.000 en f. 400.000 bedragen.
Hierin zou door Provincie en streek gezame-
lijk moeten worden geparticipeerd voor
resp. plm.
f 400.000 plm. f 200.000 en plm. f 150.000
(Pr. Z. Crt.)
DE REDE VAN VORRINK (slot).
Ons nationaal vermogen is door den oor
log gedaald van 30 tot 18 milliard, daarbij
kwam een bevolkingstoename van meer dan
100.000 personen per jaar. Dat was de
groote opgave, waarvoor de regeering stond.
Vóór den oorlog waren wij, aldus spr.,
«een stinkend rijk volk" en kon men terug
grijpen op ons nationaal vermogen. Dat is
er r,u niet meer en dat verzwaart de taak
regeering in hooge mate en de oorlog heeft
de Ned. volkskracht ondermijnd. Het doel
der regeering was daarom een minimum
basis te leggen om het herstel der volks
kracht te beginnen. Dat beteekende herver
deeling van het sterk verkleinde nationaal
inkomen en beteekende een revolutie in
onze sociale verhoudingen. De prijzen zijn
sedert '38 verdubbeld, de loonen moesten
de gestabiliseerde prijzen volgen, een vici-
euse cirkel en daaraan verbonden jnffatie
moesten voorkomen worden. Velen beseffen
niet, wat het beteekent, dat wij daarvoor
gespaard zijn en er door het werk van min.
Drees evenwicht is tusschen loonen en
prijzen. Spr. memoreerde de kindertoeslag,
het consumentencrediet (aan 300.000 gezin-
np»v topsiagen oo voedsel, het garantie
fond? van min. Minsbolt, verlaging van de
loonbelasting! voor de laagste categorie,
noodvoorziening ouden van dagen. Al deze
maatregelen tezamen beteekenen een her
verdeling van ons nationaal inkomen, nood
zakelijk om tot herstel van onze volks
kracht te komen. Ook velen buiten onze
rijen gaan hiermede acoord en het arbeids
proces verloopt ongestoord, zonder stakin
gen. Blijven de rijken rijk en de armen
arm Iemand, die f 100.000 inkomen heeft
moet f 65.000 belasting betalen. Zoo iemand
moet een gevoel hebben of hem een arm en
een been tegelijk wordt uitgedraaid. In
Engeland betaalt men in dit geval f 80.000
betalen. Meat daar regeert de Labour Party
alleen. Wij hebben 29 zetels. Het woord
is nu aan het Nadfr!andrche volk. Ook een
herwaardeering van het vermogen is er
gekomen, wat een »antal ingrijpende maat
regelen. De vermogensaanwasbelasting heeft
beantwoord aan net geestelijk instinct
afname van het door oorlogsomstandig
heden verdiende geld. De «heffing ineens"
van na den vorigen oorlog (slechts 2 pet.)
ontmoette veel oppositie. Thans heeft Teu-
lings van de door Litftinck voorgestelde
15 a 20 pet. 400 millioen afgekregen. De
regeering heeft bewust gestreefd naar het
herstel vau onze volkskracht om deze
nieuws kracht in te zetten voor het verder
herstel van Nederland. Wat wij in werke
lijkheid hebben op te lossen is het herstel
van onze vroegere welvaart door arbeid.
Spr. herinnert er aan, dat de P. v.d. A.
geen gouden bergen heeft beloofd en dat
fietsbanden, schoenen en textiel er zijn
gekomen. Er moet zuinig worden omge
gaan met fabrieken, machines, enz. en ook
zuinig met de aibeidskrachtende voort
brenging dient planmatig te geschieden.
De uitvoering van de geleide economie
wordt evenwei ernstig belemmerd door de
geringe regeeringsmeerderheid. De V. V. D.
noemt geleide economie de dood van alle
particulier initiatief. Spr. beschuldigt de
aardewerkfabrikanten, die liever dure bloem
vazen produceerden dan koppen en scho
tels en hij hekelt alle ondernemers, die der
gelijke stinkstreken uithaalden en contras
teert de mentaliteit der arbeiders met die
der ondernemers en memoreert in dit ver
band Ue valsche calculaties in de Tilburg-
sche textiel-industrie. Men zegt, dat de soc.
alle sigaren- en kruidenierszaken willen
socialiseeren. Daar zit kiezersvangst in, Wij
willen dat niet. De middenstand had voor
den oorlog 4000 faillissementen per jaar.
Dat kwam door de 400.000 werkloozen.
Alleen een breede massa op een hoog weer
standsniveau kan hulp bieden. Bij den mid1
denstand is in vele takken overbezetting te
constateeren. Zij doen toch zelf ook aan
planmatigheid en geleide economie (inkoop
combinaties, vestigingsvergunningen, enz.)
Spr. critiseert in dit verband uitvoerig de
gewijzigde houding van mr. Oud inzake
de ordening van het bedrijfsleven.
In 1937 had de s.d.a.p. als maatregel
tegen de geweldige werkloosheid het con
structieve Plan van den Arbeid. Deze idee
is thans gemeengoed geworden bij alle
leidende figuren, zeifs in het kapitalistische
Amerika. Ook daar zou men thans in geval
van massale werkloosheid wat niet tot
de onmogelijkheden behoort onmiddel
lijk overgaan tot de uitvoering van open
bare werken. Prof. Diepenhorst (a.r.) noemde
dat destijds goocheltoeren. Vandaag denkt
niemand meer aan deze theorieën van prof.
Diepenhorst, doch de gedachte van het
Plan van den Arbeid leeft in de geheele
wereld. De leidende gedachte bij de econo
men is die der wereld-economie geworden.
De hongersnood in verschillende gebieden
der aarde heeft de wereld-voedsel-organi-
satie in het leven geroeper. En als er iets
aan mankeert, dan is het door te weinig
organisatieniet door te veel. Ook de
samenwerking met Bzlgië geschiedt in de
lijn der geleide economie. Spr. noemde
verder nog andere voorbeelden, zooals de
Benelux, het 5 landen-pact en de 16-landen-
overeenkomst (Marshall-plan). Ook hier zal
volgens ordening en planmatige opbouw
gewerkt worden. V.V.D. ziet in Hoffman
een pleitbezorger der liberale economie,
doch Truman zeidemaak een plan voor
Europa. De transport-kwestie is een Euro-
peesch probleem. De voorziening van kolen
en staal dienen zooals alles in het Euro-
peesch geheel te worden bezien. En daarom
een Europeesch herstelplan. Het gaat niet
meer zojjder plan, zegt spr., en daarom
dient de groote bezielende gedachte te zijn,
dat de menschheid haar productie-apparaat
dient te beheerschen. De socialisten willen
van de nationale economie naar de Euro-
peesche en tenslotte naar een wereld
economie.
Over de communisten zei spr., dat zij
tegenstanders zijn van het Marshall plan,
omdat hen dat tot slaven van Amerika zou
maken. Doch zonder "deze Apierikaansche
hulp zou Europa aan den economischen
ondergang worden prijsgegeven en Amerika
ziet in, dat een arm en berooid Eurcpa
ook een catastrofe zou beteekenen voor
henzelf. De communisten van vandaag zijn
strijders voor onbeheerschte souvereiniteit.
Het tijdperk van de souvereiniteit der kleine
landen bestaat echter niet meer en er dient
samenwerking te zijn in grooter verband
tusschen meerdere naties. De Amerikaansche
jongens zijn niet tot tweemaal toe gevallen
voor de vermaledijde Europeesche klein-
staterij, doch zij|[zijn gestorven voor de
,vrijheid>an eenfherboren Europa. En daar
ligt onze historische" oDgave Europa één
samenwerkend geheel. We zijn er nog ver
van af, maar het begin is er. De commu
nisten willen de nationale souvereiniteit
handhaven, doch de C.P.N.'ers zijn slechts
spreekbuizen van Moskou, zegt spr. Hij
herinnert aan het gebeurde in Tsjtchc-
Slowakije en het geheel handelen volgens
de adviezen van Moskou. Tiagsch noemt
spr. het, dat deze lieden bij de verkiezingen
tien zetels verkregen.
Spr. vroeg tenslotte in het belang van
de toekomst steun aan de P. v.d. A. Een
langdurig applaus was het antwoord van
de aanwezigen op hetgeen de heer Vorrink
naar voren had gebracht. Na de pauze
werden door verschillende aanwezigen
schriftelijke of mondelinge vragen gesfeld,
welke door den heer Vorrink werden beant
woord. Nadat de arbeiders-zangvereeniging
„Arbeid Adelt" zich nogmaals had doen
hooren, sprak dhr. Henry het slotwoord.
Uit onze omgeving.
AUTO-ONGELUK.
De heer A. Haak, landbouwer te Zaam-
slag, die Dinsdag per auto een bezoek
wilde brengen aan de Paardententoonstel-
ling te 's-Hertogenbosch, kwam nabij Bergen
op Zoom, in de bocht bij het benzine
station doof het slippen van zijn auto tegen
een boom terecht, doordat hij plotseling
moest uitwijken voor een vrachtauto, die
uit tegenovergestelde richting naderde.
Behalve de heer Haak bevonden zich in
de auto nog de heeren J. W. de Putter Jz.
van Axelen M. de Feijter Cz. van Bosch-
kapelie, bt nevens twee Deensche dames.
De heer Haak werd gewond aan voor
hoofd en linkerknie, terwijl eenige ribben
werden gekneusd. De heer de Putter en
één der achterin zittende Deensche dames
liepen eveneens verwondingen aan het hoofd
op. De beide andere inzittenden kwamen
met den schrik vrij.
Na in het Algemeen Burgerlijk Gasthuis
je Bergen op Zoom te zijn verbonden, kon
den de heeren Haak ea de Feijter huis
waarts worden vervoerd, teiwijl de Deen
sche dame met haar echtgenoot, die zich
in een andere auto onderweg bevond, de
reis naar 's Hertogenbosch voorzette, om
daar haar verdere genezing af te wachten.
De toestand van de slachtoffers is gunstig.
Na afloop der Avond-vierdaagsche
(ongeveer 9 uur) zal „Hosanna" hedenavond
een concert geven op de muziektent. Door
plaatsgebrek kon het programma niet worden
opgenomen.
PREDIKBEURTEN TE AXEL.
Ned. Herv. Kerk. Voorm. 10 ure en
nam. 2 30 ure Ds. P. J. Penning!.
Qeref. Kerk. Voorm. 10 en nam. 2,30 u.
Ds. D. Zemel.
Gcref. Kerk (Ds. Jan Scharpstraat 1).
Voorm. 10 ure en nam. 2.30 ure Ds. D. J.
Couvée.
Geref. Gemeente. Voorm. 10 ure en nam
2 30 ure Leeskerk.
KOEWACHT.
De eerste Vlassersmarkt.
Donderdagmiddag werd ten gemeente
huize alhier onder groote belangstelling
door een vertegenwoordiger van den minis
ter van Landbouw, den heer Lindenberg,
voedselcommissaris voor onze provincie, de
eerste Zeeuwsche Vlassersmarkt geopend.
Tal van vooraanstaande personen uit de
vlasserswereld, onder wie vele Belgen, een
vertegenwoordiging van het bedrijfschap voor
vlas en hennep, alsmede het gemeente
bestuur waren aanwezig.
Verscheidene sprekers voerden het woord.
De voorzitter, de heer Suij, sprak de wensch
uit. dat de markt zich in steeds grooter
bloei en belangstelling zou mogen verheu
gen. Aan een dergelijke instelling, aldus
spreker, bestaat reeds lang behoefte en kan
veel worden bijgedragen tot een goeden
gang van zaken in de vlasserswereld.
Last van zenuwen?
Ingezonden stukken.
AAN „OUTSIDER".
Hoewel wij tegen plaatsing van het door
U toegezonden stukje geen bezwaar hebben,
wijken wij ook nu niet af var de algemeen
geldende regel, dat ongetekende stukken
terzijde worden gelegd.
We willen het stukje echter nog even
bewaren, in afwachting van opgave van
Uw naam.
Redactie.
Geachte Redactie,
s.v.p. een plaatsje
lierli
ilene
wi
utie-
De
teken
iblic
U
pli
VI
De
il bi
ï/b
110 i
iijvc
de sti
dif
itenu
De
gebru
neen
W d
II w
tón
naam
zijnei
op d'
itsli
neen
deelr
iliaa
Vc
deelt
Kdei
Vergun mij s.v.p. een plaatsje in Uw
blad voor het volgende, waarvan ik d1
kern als een gewetenskwestie beschouw;
daarvoor bij voorbaat mijn dank.
DE ZAAK - GOCLAWSKI.
De lezers der „Axelsche Courant" zullen
zich herinneren, dat in den zomer van 1947
een artikel in dit blad werd geplaatst,
waarin een beroep werd gedaan op de aize
medewerking der Axelaren, teneinde d<
uiterste clementie te bewerkstelligen voo
den Poolschen soldaat Goclawski, die eern
door de Amsterdamsche arrondissement!
rechtbank werd veroordeeld tot 8 jaar ge
vangenisstraf en later nadat hij appè'
had aangeteekend bij beslissing van hei
Amsterdamsch Gerechtshof vier jaar gev,
straf kreeg.
Deze strafvermindering werd bereikt dooi
medewerking van het „Nederlandsch Comité
voor Menschlievende Hulp aan het Poolsche
Volk", welks ondervoorzitter, mr. H. J
Boelen te Amsterdam, als verdediger li
deze zaak optrad.
In bedoeld artikel werd eveneens aange
drongen op het plaatsen van har.dteeke-
ningen om aan bovenbedoeld streven krachi
bij te zetten, aan welk verzoek door velen
gehoor is gegeven. Deze handteekeningen
zijn destijds doorgezonden naar den verde
diger van G. en naar den President van
het Hooger Gerechtshof te Amsterdam,
Deze actie uit de Axelsche burgerij heeft
zeer zeker bijgedragen tot de strafverminde
ring van G.
Ondergeteekende heeft tol nu toe In
regelmatige briefwisseling gestaan met den
verdediger van G., die mij om begrijpelijke
redenen van den gang van zaken op de
hoogte hield.
Dezer dagen ontving ik van dezen ver
dediger een schrijven, alsmede een copie
van het gratie-verzoek van G. aan H.
de Koningin.
De advocaat verzocht in dit schrijven weer
om onze medewerking en wel door rel
opnieuw verzamelen van handteekeningen
tot ondersteuning van bedoeld gratie-ver
zoek aan Hare Majesteit.
Ik wil daarom thans een dringend beroep
doen op alle ingezetenen, om door middel
van een zoo groot mogelijk aantal hand
teekeningen uit Axel aan dit loffelijk streven
de noodige kracht bij te zetten. v
Bij het aanstaand Regeerings-jubileum iZ;st
onzer Koningin zullen ongetwijfeld velt
verzoeken in dien zin worden gedian en
ook worden ingewilligd. Het is evenwel
mijn innige overtuiging, dat het zeer vele
Axelaren die zich voor altijd aan dt
Polen verknocht voelen zou spijlen,
indien aan anderen van wie velen hei
misschien minder verdiend hebben das
deze Poolsche strijder gratie zou worden
verleend, terwijl onze bevrijder, hier totaa
vreemd en zelfs onze taal niet kennend
nog jarenlang in gevangenschap zou moe-
en blijven zuchten 1
Het zij mij vergnnd, geachte Redactie, in
het kort iets omtrent dezen veroordeelden
korporaal mede te deelen
1. G. heeft een zeer gunstige
r putatie in zijn geboortestreek in Polen
2. hij heeft in zijn diensttijd n i m mei
straf ontvangen en had mitsdien als militair
een goeden naam3. zijn commandani
legde voor het A'damsche Gerechtshof zeer
loffelijke verklaringen af betreffende 0.4.
hij wordt overal geroemd om zijn dapper
heid en kreeg naast verschillende andere
onderscheidingen het Axel-kruis."
Deze Poolsche korporaal met zoovele
uitstekende hoedanigheden is na jarenlang
omzwerven door Europa en na veelvuldig
in doodsgevaar te hebben verkeerd, na de
bevrijding in kennis gekomen met een
vrouw, wier echtgenoot haar verliet wegens
haar bedrog, wier haar na de bevrijding
werd afgeknipt en die den Poolschen kor
poraal welke van dit alles geen ken
nis droeg eveneens op geraffineerds
wijze bedroog, o.a door hem duizenden
guldens lichter te maken. Na het ontvreet
den van al zijn geld en goed heeft zij -
in gezelschap van een anderen man
gehoond en gezegd zich te zullen wreken
wegens zijn anti-Duitsche gevoelens. Ineen
overspannen bui schoot hij haar toen neer.
Dit heele complex van argumenten 'J
niet overdreven, doch aan het licht geko
men na een onderzoek, door het Gerechts
hof te A'dam ingesteld. Al deze gegevens
zijn in uitvoerigen vorm in mijn bezit er,
voor een ieder ter Inzage.
Daarom wil ik langs dezen weg
dringend beroep doen tot het juist ainvoe
len en begrijpen van deze kwestie die H
van breed menschelijk standpunt bez'en .7
volkomen logisch en verklaarbaar mo°v z-vv
voor ieder weldenkend mensch. En j'ira0<-
dat m.i. zeer zeker zijn ten opzichte va
één der heldhaftigste bevrijders van onz
stad, die zijn leven inzette voor ons alle»
zulks niet alleen voor Axel, doch op tallooz
plaatsen in Nederland.
naar
24]
Axe
Slui
Ter
h
(t
T
kim
Axe
G
één
Ben
Zijn
zoovele
noodlot werd dat hij
Polen na zich veelvuldig vol
zoovele Polen na zich veeivumn; ee
de vrijheid van andere volken te hebDi za
Mijnhardt's Zenuwtabletten
helpen U er overheen.
1«ZÉ
Iffllt
li
de i
