onze
Voor
Japor
Kledi
inn/i on nnn^ii
nriia Monri n*nirn mi
JAC. J. V^
SCHOENWERK.
MENS EN DICTATOR
E:
A|
Ki
Nieuwsl
BET ADRES «ooi Bw
Ook Schoenen, Pantoffels 'jn Sandalen ZONDER BON
op MAANDAG 22 MAABT
in Hotel „Des Pays Bas" te Terneuzen.
Dochters,
onderdoei
in
is e
Bananen.
Een jaar of zestig geleden kende men
feitelijk in Europa geen bananen; een enkele
winkel bracht ze als een zeer bijzondere
tropische luxe. Slechts heel weinig mensen
hadden ooit een banaan gezien, laat staan
geproefde. De goede wijze van transporten
de bananencultuur in West-Indië dateren
hoogstens van 1900.
Oorspronkelijk komen de bananen uit de
vochtige tropische streken van Zuid-Azië.
in 327 v. Chr. zagen de legers van Alexan
der de Qrote ze in India, waar zij ongelwij.
feld reeds eeuwen lang geteeld waren. Een
oude traditie wilde, dat de Indische wijzen
rustten in de schaduwen geworpen door de
grote bananenbladeren en dat zij zich met
de vruchten verkwikten; daarom werd de
vrucht genoemd: Musa sapientum, vrucht
der wijzen.
De ouden achtten de banaan zo waarde
vol, dat zij op al hun reizen gedroogde
wortelstokken meenamen die zij dan plantten
op de plek, waar hun reis hen heenleidde.
Op deze wijze bereikte de banaan de oost
kust van Afrika. Vandaar werd ze door de
Arabieren dwars door het zwarld werelddeel
overgebracht naar de kust van Guinea. Toen
de Portugese ontdekkingsreizigers in 1482
de Guineakust ontdekten, namen zij da plan
ten mee naar de Canarische eilanden, die
zij gekoloniseerd hadden. West-Indië nu
befaamd om zijn bananencultuur, bezat tot
het begin der zestiende eeuw niet één plant.
Een Spaans priester Thomas de Berlanga
ging in 1516 als zendeling naar het eiland
Santo Domingo; hij nam enkele bananen-
wortels mee van de Cenarische e landen.
Andere zendelingen volgden zijn voorbeeld
en namen wortels mee naar de ovirige delen
van West Indië, Brazilië, Venezuela en andere
landen van Midden Amerika. Dit zijn nu de
landen, waar de banaan het meest gekweekt
wordt.
Het aanleggen van een bananenplantage
is een gigantisch werk. Het land moet zorg
vuldig door deskundigen worden gekozen;
het moet vruchtbaar zijn en behoorlijk kunnen
worden gedraineerd. Men moet gemakkelijk
arbeidskrachten kunnen krijgen ende beschik
king hebben over transportmiddelen. Het
gekozen terrein wordt ontdaan van alle
kreupelhout en struikgewas; de zware bomen
mogen aanvankelijk blijven staan. Men drai
neert de grond zo, dat het overtollige water
na tropische regenbuien behoorlijk kan weg
vloeien en men bouwt woningen voor arbei
ders. Er is een ziekenhuis nodig en er moet
een shoorverbinding omen met de havens.
Als het land gereed is, graaft men gaten
van ongeveer 30 cm diep op een onderlinge
afstand v n een 35 cm. In ieder hiervan
legt men een stuk bananenwortel, enige
ponden zwaar. Elk stuk wortel maet „ogen"
hebben. £Ja enkele weken komen de eerste
blaadjes te voorschijn. Voordat de jonge
plantjes verder opschieten, worden de hoge
bomen geveld. Die ruimt men echter niet op
men laat ze liggen; als zij verteren geven zij
uitstekende humus. De bananenpianten groei
en wel tussen de stammen in.
Negen maanden na het planten bloeit de
bananenplant. De stengel, waaraan straks de
de ruchten zullen komen, rijst midden uit
de schacht; ze bugt om naar benedende
tros bloemen aan het einde lijkt op een
geweldige korenaar in een schede. De schede
valt af en de jonge tros met miniatuurba
naantje wordt zichbaar- Aanvankelijk hangen
die naar beneden, maar naarmats zij groeien
richten zij zich op. Tussen het eerste plan
ten en het oogsten verioopt iets meer dan
een jaar, De tros bestaat uit zgn, handen,
elk met tten tot twintig bananen of „vingers"
zoals de handelstem luidt. Een tros heeft
zes tot negen .handen"het totale gewicht
ligt tussen de 30 en 60 pond. Men heeft ook
wel eens trossen gehad met meer dan 300
bananen. De vrucht mag nooit rijp worden
aan de plant. Liet men het wel zover komen,
dan zouden de vruchten openspringen en
onmiddelijk door de vogels en insecten
worden opgegeten.
Het eogsten van bananen is een kwestie
van arganisatie. De oorzaak hiervan is gele-
gen in het feit, dat men de bederfelijk
vruchten duizenden mijlen moet vervoeren,
eer zij van de plantage bij de verbruiker
zijn. De vruchten moeten op het juiste ogen
blik geplukt en gedurende de reis op een
bepaalde temperatuur worden gehouden,
zodat zij een zekere graad van rijpheid be
reikt hebben, ais zij op hun bestemming
aankomen.
Per radio wordt de haven van inlading
gewaarschuwd, dat er een schip op komst
is, dat bananen wil meenemen. Telefonisch
wordt de p antages meegedeeld, voor hoe
veel trossen vervoersmogeiijkheid bestaat.
Bij het aanbreken van de dag, waarop het
schip in de haven zal meren, beginnen de
plukkers hun werk Elke groep bestaat uit
een plukker, een drager en een muilezeldrij
ver. Met behulp van een mes bevestigd aan
em stok geeft de plukker een snede in een
stengel enkele tientalleg centimeters onder
de tros. De plant buigt zichvoorzichtig
slingert de plukker de tros heen en weer,
zodat die piecies op de schouders en de
rug van de drager komt. Op dat moment
hakt de plukker de tros met een soort zwaard
los; de drager brengt hen naar de muilezels
vandaar gaan de trossen naar het plantage
treintje.
Heel Jamaica is overdekt met een netwerk
van miniatuur-treintjes, die alleen aangelegd
zijn voor het bananentransport. Op deze
manier wordt het fruit naar de grote spoor
lijnen gebracht en die brengen het naar
de haven.
Bananenschepen hebben ruimen, die ver
deeld zijn in een zeer groot aantal afdelingen.
Hierdoor voorkomt men, dat de vruchten
tijdens de reis gaan slingeren en beschadigd
worden. Enorme koelmachines brengen de
temperatuur van de ruimen al voor het
laden omlaag en grote ventilatoren zorgen
tijdens de gehele reis voor verse lucht.
Engeland krijgt op dit moment weinig
bananen, omdat deze schepen niet voor
radig zijn.
Over de voedingswaarde der bananen
bestaat geen twijfel. Niet voor niets heten
bananen .volledig" voedsel. Zij leveren
energie en brandstof voor het lichaam,
evenais waardevolle vitamines en minerale
zouten.
.Chambers Journal''.
,de
SPORTNIEUWS.
TERNEUZEN—AXEL 0—2.
De Oranjeploeg won
slag om Zeeuwsch-Vlaanderen.
Een strijd van matig
gehalte.
LET NU OP UW KOOLZAAD
De eerste glanskevers zijn verschenen en
kunnen we er alle dagen meer verwachten.
Juist nu de knoppen verschijnen, doen
de kevers de grootste schade. Ze vreten
de knoppen stuk om de meeldraden enjiet
stuifmeel te bereiken. Deze beschadigde
knoppen kunnen dus geen bloem en vrucht
meer voortbrengen. Is de bloem eenmaal
open, doet de kever weinig schade meer
omdat ze het stuifmeel dan voor het grijpen
hebben.
De bestrijding moet U dus uitvoeren In
het knopstadium van het gewas en dus vóór
de bloei begint.
Zoudt U doorgaan met de bestrijding ook
tijdens de bloei, dan dood U hierbij de
bijen en andere insecten welke de bestui-
ving eu bevruchting van Uw koolzaad helpen
bevorderen, waardoor U meer en zwaarder
zaad kunt verwachten. Als het nodig is,
kunt U na de bloei de bestrijding voort
zetten.
De eerste bestrijding kunt U mogelijk met
behulp van een paarden- of motorspuit
uitvoeren; later zult U met sluitmiddelen
moeten werken. Gespoten kan worden met
Derris, D.D.T. en of 666 middelen volgens
gebruiksaanwijzing en liefst bij windstil
weer zo mogelijk in de avonduren.
Let dus op wanneer de kevers in Uw
gewas aanwezig zijn en ga dan onmiddellijk
tot bestrijding over, maar zorg er voor dat
dit gebeurd voor de bloeiTijdens de
bloei niet stuiven of spuiten! Is Uw zaad
uitgebloeid en er zijn nog kevers in te
vinden, geef dan nog een stuifbehandeling
met b.v, 666 middelen. Weest paraat
Piantenziektekundige Dienst
Terneuzen.
Voetbal-minnend Zeeuwsch - Vlaanderen
demonstreeerde zijn belangstelling om
niet te zeggen hoogspanning door in
een record-aantal van 4 a 5000 toeschou
wers aan den Molendijk getuige te zijn van
deze zoo belangrijke ontmoeting.
Ongeveer 2 uur betreden beide ploegen
het terrein, beide verwelkomd door honder
den hunner resDectievelijke aanhangers. Ai»
scheidsrechter fungeert dhr. Verkerk, bijge-
gestaan door zijn collega's Sinke en Meul-
meester.
Nadat aan .Axel" door het bestuur van
.Terneuzen" een fraaie bloemenmand is
aangeboden en de gebruikelijke speeches
gehouden zijn, betrekt aanvoerder Dieieman
het Oostelijke doel, zoodat de oranjeploeg
tegen zon speelt.
Te 2 10 trapt v.d. Velde af en spoedig
brengt Dobbelaar den bal voor doel, doch
het leder wordt geretourneerd en een nieuwe
aanval onzer stadgenooten gaat in buiten
spel verloren. Bjide verdedigingen roepen
om beurt de aanvalsiinies een hait toe,
waarna weer een attaque der kampioenen
in off side teloor gaat. Als Sijs mist, werkt
de Jager goed weg, doch Renard brengt het
leder voor doel en oranje moet een hoek
schop toestaan, die weggewerkt wordt. Ais
Henk voor de eerste maal in actie is ge
weest, zet Verpoorte voor en het leder wordt
door Florussen weggestompt, door een
misverstand in de Axelse voorhoede kan de
kans niet benut worden. Terneuzen belaagt
dai Axel's veste doch het schot gaat over
en ook een corner wordt weggewerkt.
Jonkman's schot gaat juist over de lat,
waarna een voorzet van Dobbelaar wordt
weggewerkt. Een rood zwarte aanval loopt
vast op buitenspel, waarna Florussen de bal
corner werkt. Weer moet Terneuzen een
hoekschop toestaan en hoewel de keeper
reeds geslagen was blijft de score uit. E»n
vrije trap op het Terr.-doel wordl eve"min
benut. Dobbelaar en v. d. Velde brengen
de bal voor doel, doch de kans wordt weer
om zeep gebracht door buitenspel, evenals
een aanval aan da overzijde. Een Axel-aanval
wordt onderschept en de Tem.-voorhoede
loopt weer in de buitenspel-val.
De Axelse aanvalslinie wier kopwerk
in deze periode opvalt brengt het leder
voor doel en Florussen stopt het schot van
de linksbuiten en een voorzet van rechts
wordt door jonkman naast geschoten. Aan
weerszijden worden dan weer voor de
zoveelste maal aanvallen door off-side
onderbroken. Een aanval der gastheren
wordt op het crltieke moment onderbroken
doordat Verpoorte de bat van voor Renard's
voeten wegtrapt. Uit een vrije trap belandt
de bal achter Dieleman's veste en bij een
scrimmage voor hetzelfde doel gaat het
schot hoog over. Een hard schot van
Jonkman wordt gestopt en Verpoorte schiet
over. Na een snelle reti van onze midvoor
belandt de bal achter het doel en wanne°r
even later Verpoorte weet te scor wordt
dit doelpunt geannuleerd. Bij verschalende
aanvallen der thuisclub weet de Jager in
een critieke situatie naar Henk te spelen.
Zo breekt de rust aan met dubbel blank.
Na de thee nemen de rood-zwarten eerst
het initiatief, doch spoedig onderneemt de
Oranje-vo rhoede verschillende aanvallen,
welke meerendeels stranden op buitenspel.
Onze midvoor kopt voor doel doch de
rechtsbuiten schiet naast. Uit een vrije 'rap
krijgt v. d. Velde de bal toegespeeld en na
een ren lost hij een hard schot, dat Florussen
voor de eerste maal doet vissen (0—1).
Grote vreugde bij de vele honderden Axelaars.
Luide aangemoedigd gaat Terneuzen nu ten
aanval, doch de bezoekers nemen het spel
weer spoedig in handen. Nadat Dieieman
AXEL - Magrette N 73.'
Nog uit voorraad leverbaarOriginele STIJF-
STROOERWTEN, Originele ADELAAR-,
ZONNE- EXPRESHAVER EERSTELINGEN
A 2835, voorgekiemd.
AANVANG 8 UUR n.m.
Kaarten, voor leden t'0,50 verkrijgbaar
's avonds aan de zaal.
p
4
-3 C
