AXELSCHE H COURANT
Tl
Frankeering bij aborrement, Axel.
ZATEPDAn m APRII lüiis
53
'1
Frankeering bij abonnement, Axel.
ZATERDAG 27 MAART 1948
62e JAARGANG No. 50
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie
T. C. VINK-van VESSEM
AASCHFEESTnieuw leven
levende hoop.OPSTA.NDING.
Geestelijk beeld op Paaschmorgen.
Na den donkeren lijdensnacht in
Gethsemané, de hoon en de spot en
den smadelijken dood aan het hout
der schande op Golgotha, de glorieuse
overwinning van Gods Zoon op alle
duistere machten dezer diep gezonken
wereld, het Licht, de Opstanding.
Naar den mensch gesproken zien wij
dit beeld omtrent dezen tijd ook in de
natuurjonge, groenende, doorbrekende
kracht in Gods majesteitelijke, heerlijke
scheppingopstanding na donkere
dagen en nachten, na zwiepende en
jagende herfst- en winterstormen.
Jaarlijks zien wij deze beelden weder-
keerenbloeien, rijpheid, verval en
stervensnood, èn daarnaweer geboorte...
opstanding. Een gestadige cirkelgang,
een gestadige wisseling der seizoenen.
wenkend, weer anderen. De Pilatus-
vraag brandt hun dan in de ziel„Wat
waarheid" Géén eenheid, ook niet
kerkelijke kringen, waar broeders
en zusters soms onderling twisten om
allerlei kleinigheden, die met God en
godsdienst niets gemeen hebben.
En voorts zijn er nog de ongeloovigen.
In gloeienden haat schelden zij op den
godsdienst, als erger dan pest en opium.
Achter hun hartstochtelijkheid gloort
dikwijls \eel weldadige waarheidszin,
doch voor het meest werkelijke
in zich zelf sluiten zij het oog.
Maar neen, nu niet verder aan anderen
denken. Nü met deze Paaschdagen
tot de verstandsvragen gezegd„Dat
weet ik ook wel, zwijgt gij stille" nü
onze onrustige ziel gebracht in de
stemming van „zachte koelte", na „vuur
en storm en aardbeving". Nü ons
levenshuis enkel verlicht met het Op-
standingslicht, dat vallen wil in ons
hart en allen aardschen schijn verbant.
Dan ervaren wij, dat het meer is dan
een Geheimenis die ons leven omringt,
dat het Gods hand is, die ons vastgrijpt,
PASCHENwat beteekenen deze
dagen feitelijk voor de menschen-
kinderen, die enkel het oor te luisteren
leggen aan de genoegens die de wereld
biedt? Ach, zoo bitter weinig van
blijvende waarde. Een paar vrije dagen,
een korte onderbreking en een wijle
zich losmaken va» de dagelijksche
beslommeringen en zorgen, .f. daarna
weer verder, het oog reeds gericht op
Hemelvaartsdag, de Pinksterdagen, en
ga maar voort.
Dit is het Paaschfeest, zooals de
massa het ziet en viert en men laat
zich daarbij weinig gelegen aan de
vraag: „Wat dunkt U van den Christus?"
De een zaT hen vastgrijpen bij den arm
en zeggen„Zoo beschouw ik den
Christus", maar zijn stem wordt over
schreeuwd door een ander„Hierheen,
hierheen". En ginds komen, hen
JeZUS, in zijn leven vol van God,
doet ons steeds een andere werkelijk
heid van leven zien. Van welk leven
Hoort slechts naar het oude kerklied:
„Het vloeit uit God en keert tot God".
God openbaart zich i n ons, heeft in
ons welbehagen, maar in het beslom-
meringsrijke leven ligt in de gedachte
aan Jezus een voortdurende vernieuwing
van ons geestesleven, werpt Zijn leven
licht ook „over de schaduwen van
morgen".
Als we een eigen leven willen,
kan het niet anders of we mqeten
steeds weer terecht komen bij Hem,
wiens overwinning op alle helsche
machten wij thans weer herdenken en
die de wereld tot op dezen dag toe
heeft beroerd PAASCHFEEST.
F.
25
electrische stroom.
jaar
Dit voorjaar, om precies te zijn op 14 Mei,
zal het 25 jaar geleden zijn, dat de P.Z.E M,
met stroomlevering vanuit haar centrale te
Westdorpe begon. Een jubileum dat het
vermelden waard is en dat nog merkwaar
diger wordt door hel feit, dat deze 25-jarige,
thans In volle bloei ten dode is gedoemd.
Immers, er zal te Vlissingen een grote
nieuwe centrale worden gebouwd, die geheel
Zeeland van stroom zal voorzien en waar
door Westdorpe als productie-centrum komt
te vervallen. Over dit jubileum lezen wij
in de Prov. Zeeuwsche Courant nog het
volgende
Toen de P.Z.E.M. in 1919 was opgericht,
is zij haar eigenlijke werkzaamheden in Z.-
Vlaanrieren begonnen. Maar toch kan men
niet zeggen, dat zij de electriciteit hier ge
bracht h#eft. Die bad men er al veel langer.
De oude electrische centrale van Terneuzen
destijds van de Industr'ële Mij., die mrer
centrales exploiteerde, was de oudste van
Zeeland e zelfs een van de oudste van het
gehele land. Op 15 Februari 1901 werd
in Terneuzen voor het eerst stroom geleverd.
Vlissingen en Middelburg, waar de Sociéfé
Anoryme de zaak in handen bad; kwamen
pas veel later.
Onder de druk*van de toenmalige oorlogs-
en na-ooriogs-omstandigheden hadden ook
verschillende Z.-Vlaamse gemeenten in de
jaren 1917-'18 een eenvoudige stroomvoor
ziening gekregen, in de regel kleine ne-
meente-bedrijfjps, die met een eenvoudig
benzine-agregaat werkten en alleen stroom
leverden 's morgens van 5—7 uur en avonds
van 5—10 30. En in de zomer natuurlijk nog
minder. Tegen bedtijd waarschuwde 'de
centrale even door met het licht te knipperen
en dan ging de stroom er weer af tot de
volgende morgen. Goedkoop was het ook
niet: liefst 60 cent per K.W.U Maar men
kon er zich mee redden toen er geen petro
leum te krijten was.
Een dergelijke miniatuur-centrale vond men
in Schoondijke, IJzendijke, Groede, Hoek en
Zaamslag. Van de laatste staat het gebouwtje
er nog steeds als een bergschuurlje en draagt
nog het opschrift „Electrische Centrale".
De grotere plaatsen als Oostburg, Axel en
Hulst hadden een eigen gasvoorziening.
De PZ.E.M. nam in 1923 deze bedrijfjes
over en zo was het op 29 Maart dus nog
6 weken vcor de officiële ingebruikstelling
dat in Schoondijke het eerst door de
centrale van Westdorpe stroom werd ge
leverd. In de week daarop volgden resp.
St. Jansteen, Hoek, Philippine, Westdorpe,
IJzendijke en Zuiddorpe, terwijl de fa. Van
Melle in Breskens op 6 Mei, als eerste
industrie, stroom van de P.Z.E.M. betrok.
In de 9 maanden dat de centrale in 1923
werkte en de verschillende gemeenten
na uurlijk pas successievelijk werden aan
gesloten bedroeg de productie 217 452
K.W.U. In het volgende jaar het eerste
volle dus 577 021 K.W.U.
Stelt men daar tegenover de productie
cijfers van 1946 (11 230 350 K.W.U en van
1947 (14 215 600 K.W.U.), dan ziet men,
dat er wel „groei" in heeft gezeten.
Trouwensook het kabelnet breidde zich
uil. Van 52 km. bovengronds en 64 km.
ondergronds tot resp. 240 en 64 km. op dit
ogenblik. En de centrale zelf groeide uit
van een bedrijf met twee ketels en evenveel
turbo-generatoren tot een bedrijf waarin nu
vier machines en vier ketels de voor Z.
Vlaanderen benodigde elecridteit opwekken.
De centrale is de oorlogsberoeringen in
het algemeen vrij goed d orgekomen. In
1940 hebben de wegtrekkende Fransen wel
het een en ander vernield, maar dat kon
hersteld worden en in de tijd dat Westdorpe
niet kon werker, heeft de centrale van de
„Azote" voor stroom gezorgd. Ook bij de
bevrijding is alles vrij goed afgelopen.
Slechts 5 dagen kon er toen geen stroom
geleverd worden.
In de oorlogsjaren is ook de koppeling
met het Belgische net tot stand gebracht,
n.l. met de centrale van Langerbrugge, die
West-Viaanderen van stroom voorziet. In
geval van nood zouden wij dus onze Zui
derburen kunnen helpen. En zij ons.
Helaas werd er, toen enkele weken geleden
door een technische storing het voor het eerst
eens nodig was, op het kritieke moment juist
in België gestaakt en ging de hulp niet door.
Enkele dorpen hebben het toen enige tijd
zonder stroom moeten stellen.
Jubilarissen.
Op 1 April zal de P.Z.E.M met haar Z.
Vlaams personeel op een feestavond te Axel
het zilveren feest vieren. En tegelijkertijd
zullen die avond enige jubilarissen worden
gehuldigd, die ook 25 jaar in dienst van de
maatschappij zijn, t.w. de heren E. Kaas
(draaier), A. Lafort (stoker), G. A. 't Gilde
(stoker), G Snap (tremmer), F. J. Stoffijn
(stoker), W. Cleeren (stoker), H. Haak
(machinist) en S I. Brevet (monteur).
1% r.'en vragen zich af: Waar dient net
wnlngschap dan voor, als het niet meerde
tonale pool is.
Vt uiteindelijk doel is: de Vereenigde
"«alts van Indonesia, met Nederland inéén
_P 'e> tezamen met Suriname en Curasao,
p wotdt gesproken over een souverein
'"donesia, maar niet van de souvereine
unie. De re(je der Koningin is ook in het
Engelsch gehouden, daarbij viel het woord
^uverein weg. De band met Indië wordt
doorgesneden.
neste te behoeaen voor aen ondergang.
Dit is heel mooi gezegd, maat volkomen
in strijd met de politiek der regeering.
Uitvoerig verhaalt spr., hoe min. Beel
gekant is tegen buitenparlementaire oppo
sitie. Staatsraad ^alberse echter noemt de
regeeringspolitiekstrafbare grondwetschen
nis. Ook is de regeering in overtreding
wegens poging een deel van het Rijk af te
scheuren. De zg. Noodwetgeving van Lon
den was bedoeld om het Rijk bijeen te
houden en n i e t om de Rijksdeelen uiteen
niet tuisten, zegt spr., aai wij meer en
meer naar een parlementaire dicta
tuur gaan. Ds. Zandt, Jan Schouten en
Tilanus worden den laatsten tijd niet meer
beantwoord. De taak der regeering moet
niet zijn te steunen op 50 plus 1, doch de
regeeringsmeerderheld dient te luisteren
naar de minderheid. Spr. leest dan een
lange beschuldiging voor van prof. Gerretson
aan de regeering, eindigend met een uit
daging van dezen hoogleeraar om een ver
volging. Spr. zegt verder, dat het doel van
massa te overtuigen
hebben tot taak het
wakker te schudden,
band tusschen Nzder-
e regeeting is verbro-
en verandering komen
an den Hoogen Raad.
reep door Linggadjati.
2 politiek dan in Indië
n, zegt spr., dat zulks
volgens de vier punten
ter (Een land vrij van
k, waar een ieder vrij
elijden en zijn meening
:raal beginsel zijn wij
len tusschen de volken
hier b.v. tusschen een
lerlander. Aan de top
en Rijksraad met ver-
hier en overzee, die
;n zou behartigen (de
Ie, monetaire samen-
>r. is dit een logische
aan de verschillende
t mogelijke autonomie
Bij de V.S/ van Indo-
weer precies dezelfde
Dnze ideeën gaan lijn-
1 regeering wil. Er zijn
nfzoekende en middel
en (zooals thans b.v.
ig). De regeering wil
2 middelpuntvliedende
td een sterke nationa-
1 Indië. die den naam
2 dcor de regeering is
echter niet van plan
beide rpsdeelen van
en, omdat dit in geen
Op een vraag of er
is, antwoordt spr., dat
t praten wel wat te
icft niet, dat Amerika,
icratie ons iet in den
i geeft men zijn kolo
nel neemt men ze af
Engelschen hebben na
a het koloniaal systeem
kort overzicht van het
De Archipel is stra-
jkste punt van den
ver de eenige groote
het heele jaar lyphoon-
leze beweging neer te
ook het bekende kamp
bod werden ingevoerd,
organisaties bestaan,
tg totaal verloren. De
el is nooit op dictato-
In '33 kwam de zaak
foor samenwerking der
Nederl. inlichtingen-
eking gedaan omdat er
was doodgeschoten.
Jij een Menadoneesch
foto's van Sjahrlr,
de doode Jap. Men
1. hd.ë aan toe was.
Pacific-oorlog uitbrak,
middellijk den oorlog,
stralië's positie verde
leid van dit land is u
pr. Hij zegt verder nog,
inval op het vroiSWer.-
eft voorbereid en dat
zoon bekwaam propa-
nmunisme deed pene-
n-Java.
en serie lantaarnplaat-
ele afkomstig van den
sdienst, ten deele op
n.
ten afbeeldingen van
ur van zeer uiteenloo-
,even door de censuur
goedkeuring van het
relijke communistische
tjes over vernielingen
:nz., uitingen van een
n klassenhaat, de ver
moord op Chineezen,
fi en kloosters, (zending
en miaaic Mijgen nier geen voet meer aan
den grond), een massa-graf van 15 000
Chineezen (door Nederl. troepen ontdekt).
Van de 250000 Inde-Europeanen zijn er
30.000 vermoord, zegt spr., en deze men-
schen worden gediscrimineerd als de Joden
door Hitier. Zij hadden gevraagd een nieuw
vaderland te mogen stichten op Nieuw-
Guinea, retgeen geweigerd werd. Verder
werden vertoond foto's van slachtoffers der
concentratie-kamper, erger dan Bergen-
Belsen, uitgeteerde „levende skeletten", enz.
CO- ii inrvu
rtöonnements-
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indié fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,—.
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
