AXELSCHE COURANT Fiankeering bij abonnement, Axel. ZATERDAG 7 FEBRUARI 1948 62e JAARGANG No. 36. Fra: kes lr.g tij atc;:nptr,ent, Axel. WOENSDAG 4 FEBRUARI 1948 62 JAAhGANG N^ 35 NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD Verschijnt iedere Adres Redactie en Administratie: AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§ VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN Woensdag en Zaterdag Drukker-Uitgeefsters Firma J. C. VINK Hoofdredactie: T. C. VINK-van VESSEM 1648—1948 VREDE VAN MUNSTER. SLOT-APOTHEOSE IN DEN VRIJHEIDSSTRIJD DER NEDERLANDEN. De voorwaarde voor den onafhankelijken Nederlandschen Staat. De consequenties. De totstandkoming van dezen voor het van ontwaakte en tot nationaal zelfbewustzijn gekomen Nederlandsche volk zoo eervollen vrede had door de hieraan verbonden voor waarden gevolgen van zoo geweldige afme ting voor de geheele Nederlandsch spre kende, bevolking, zoowel voor de onmid- delijke als voor de verdere toekomst, dat enkele opmerkingen hierover niet achter wege mogen blijven. Daar is b.v. de bepaling inzake de be voorrechte positie, welke aan den Hervorm den eeredier.st werd toegekend. Wij begrij pen, dat zulks nog heden ten dage een bittere herinnering opwikt bij vele anders denkenden. Men diene echter voorop te stellen, dat het hetle complex vredesvoor waarden moet g zien worden in het ver band van oorzaak en gevolg en dat onze voorvaderen in goed zoowel ais in kwaad kinderen van hun tijd waren. Het exclusi visme onzer voorvaderen is nooit bijzon der scherp geweest. De Katholieke eere- dienst werd veelal oogluikend toegestaan. En hoewel nooit kan worden goedgekeurd, dat een bepaalde geloofsovertuiging anders denkenden tot burgers van den tweeden rang stempelt, is deze maatregel in d i e tijd rationeel wel te verklaren. Wanneer wij in dit verband opmerken, dat in andere landen welks volken men zoo graag als geniaal bestempelt nog eeuwen lang .dragonnades* en verbanning naar de galeien werden toegepast, wanneer de religieuze opvattingen van een minderheid hunner burgers afweek van die der heer- schende macht, en wanneer men bedenkt, dat onze voorouders reeds een mate van vrije meeningsuiting hadden, waarvoor in andere landen zelfs in het begin dezer eeuw nog bloedig onderdrukte opstanden aan de orde van den dag waren, dan mag men zeer zeker de strijd van den grooten Zwijger voor gewetensvrijheid zien als van iemand, die zijn tijd ver vooruit was en kunnen wij de Nederlanders ook in deze opzichten stempelen als een verlicht volk. De bepaling, dat de Schelde gesloten zou blijven, was bedoeld ter consolidatie van den groeienden handel. Men kan dit pro tectionisme kwalijk goedkeuren, doch men bedenke ook, welk een rol Cromwell speelde in die dagen door zijn Acte van Navigatie, teneinde de Hollandsche supre matie ter zee te breken en het ,Brittannia rules the waves" tot werkelijkheid te maken. Het heele commercieele leven in die dagen had nu eenmaal een sterk monopoilstische inslag en het 17e eeuwsche Nederland was daarin heusch niet de mindere. De handels politiek, gevoerd met betrekking tot de Oost- en West Indische Compagnie is ge noegzaam bekend. De consequentie van den Munslerschen vrede was ook, dat o-dinks de glorieuze zege van de Nederlandsche natie, Parma, gesteund door de machtigen van dien tijd, erin geslaagd is, des Zwij-eFs groote en rechtvaardige ideaal (de vereeniging van alle Nederlandsche gewe3ter) te doorkrui sen en een definitieve scheiding tusschen de twee voornaamste loten van den Dietschen stam te bewerkstelligen. De gedachte hier aan zal voor sommige Nederlanders ook voor goede steeds een wrang gevoel geven. Later bleken ten deele door Holland geschapen voorwaarden voor een revolutie voldoende om een nieuwe breuk voor immer te veroorzaken. De geschiedenis heeft ook in dit opHcht haar loop genomen niet in het minst door invloeden van buiten en in deze toestand zal, mensche- lijkerwijze gesproken, geen wijziging komen. De bepaling betr.ffen^e het behoud der veroverde gebieden is de oorzaak van den grilligen vorm onzer zuidgrens. Deze gebie den de Generaliteitslanden maakten geen deel uit van andere provincies. Ook „Staats-Vlaanderen", het tegenwoor dige Zeeuwsch-Vlaanderen, was Generali- teitsgebied. De andere helft dezer bepaling was de voorwaarde voor de totstandkoming van machtige koloniale mogendheid, die de Republiek straks zou worden en ten deele ook nog ten tijde van het Koninkrijk zou zijn. Men kan zeer zeker in geschiedbeschou wing veel verschillen, doch ieder, die nuch ter en onbevangen oordeelt, zal over de toenmalige bewoners van deze landen, die voor de zaak der vrijheid, zich met alle beschikbare krachten en middelen meer dan een generatie lang hebben ingezet, niet dan met eerbied spreken. Hun strijd, door Oranje geleid, heeft den grondslag gelegd voor de expansie en de machtsontplooiing der latere Republiek, die straks kampioen zou wor den voor het staatkundig evenwicht in Europa. In die benauwend harde Geuzentijd van „Oog om oog en tand om tand" is ons volkslied ontstaan. Het doet steeds weldadig aan te lezen, met welk een energie deze jonge natie zich een zoo eervolle plaats wist te verwerven in de rij der volkeren en zoo in offers, bloed en tranen, staalhard en vastbesloten den grondslag legde voor hetgeen dit volk numeriek zoo gering later geworden is. Machtig Holland. De jonge Republiek, maritiem de eerste macht in de wereld geworden, plantte de driekleur op Spitsbergen, aan de Kaap Goede Hoop, in Zuid Amerika, op Ceylon, Decima, zij deed haar invloed gelden den geheelen Archipel en in de West, hadden in het voor die tijd zeer welvarende binnenland hun uitblinkers van de eerste grootte op alle toenmalige takken van wetenschap en kunst, waarvan onze bibliotheken en de musea der wereld nog de onvergankelijke getuigenissen bevatten. De naijver van Albion ten opzichte van Hollands enorme handel, zijn hegemonie ter zee, gepaard aan zijn unieke koloniale expansie veroorzaakte een reeks geweldige botsingen. En hoewel de Republiek zich krachtig en met formidabele energie heeft verdedigd voor haar positie en belangen, de numerieke minderheid en de inzet op zoovele fronten bleek tenslotte teveel voor het kleine volk en reeds aan het einde van het eerste decennium der 18e eeuw is de groote rol uitgespeeld. Nederlands heer schappij ter zee en rij» handelspositie wer den ten deele ontnomen. Zijn volksplantin gen gingen vroeger en later beide verloren. Het Fransche juk en in orze dagen de Duitsche terreur hebben de intelligentie noch de enorme werkkracht van dit volk klein in aantal doch groot in daadkracht blijvend kunnen nekken. de op in zij Moge het zoo blijven Mogen de reeds gemomeerde herdenkin gen hun beslag krijgen op waardige wijze. D.w.z. niet al.zoo, dat men Duitsche liede ren zingt bij een de Ruyter-herdenking, of dat men zich bedient van Engelsch bij een nationale plechtigheid op den Dam te Amsterdam. Neerlande groot verleden wordt daarmede niet geëerd. AFSCHEID Jhr. Mr. J. W. Quarles van Ufford. Jhr. Sandberg tot Essenburg sprak namens Zeeuwse burgemeesters. Een eindeloze mensenstroom is Zaterdag middag naar de Concert- en Gehoorzaal te Middelburg gevloeid, waar de afscheids receptie gehouden werd van jhr. mr. J. W. Quarles van Ufford, de aftredende Commis saris der Koningin in de provincie Zeeland. Uit alle delen der provincie kwamen de bezoekers van Schouwen en Duiveland, Tholen en St. Philipsland, de beide Beve- landen en Walcheren, uit Oost- en West Zeeuwsch-Vlaanderen. Ontelbaren wensten de hoogste autoriteit in onze provincie nog eenmaal de hand te drukken. Overduidelijk werd hier wederom gedemonstreerd, welk een grote plaats zowel jhr. Quarles van Ufford als zijn echtgenote in het hart der Zeeuwen bekleden. Het is ondoenlijk allen op te sommen, die deze receptie bezochten. Men zag bur gemeesters en leden der gemeentebesturen, rijks-, provincie- en gemeente-ambtenaren, van hoog tot laag, deputaties van zeer vele verenigingen en instellingen en daarnaast vele particulieren. Er was geen bevolkings groep, die niet vertegenwoordigd was. Uren lang hield deze stroom aan en het kan niet anders, of deze overweldigende belangstelling moet jhr. Quarles het zware scheiden van het ambt, dat hem zo lief was, lichter hebben gemaakt. Afscheid der burgemeesters. Voor de aanvang van de openbare receptie heeft de Commissaris de Zeeuwse burge meesters ten afscheid ontvangen. Hierbij werd het woord gevoerd door jhr. mr. W. C. Sandberg tot Essenburg, burgemeester der Zeeuwse hoofdstad, die de aandacht vestigde op de bizondere banden, die de burgemeesters aan de Commissaris bonden en die hun ontstaan dankten aan factoren, die buiten het strikt ambtelijke lagen. Immers: met raad en daad stond de Commissaris de burgemeesters steeds ter zijde en deze adviezen waren zeer waarde vol, volkomen objectief en gedragen door een hoge moraal. Steeds ook wekte hij de burgemeesters op tot trouwe plichtsvervul ling jegens Koningin en vaderland. De tweede factor kan men zien in de bewogen laatste jaren, gedurende welke, ondanks het gedwon gen verblijf in Ulvenhout, toch een nauwe samenwerking tussen Commissaris en bur gemeesters gehandhaafd bleef. Spr. zeide namens de burgemeesters gaarne te beloven dat de strijd voor de belangen van Zeeland door hen zal worden voortgezet indezelfde geest als door jhr. Quarles van Ufford werd voorgestaan. Als blijvend blijk van waarde ring bood spr. een stoel aan, terwijl aan mevr. Quarles van Ufford bloemen werden aangeboden met de mededeling, dat voor haar in bewerking is een album met de foto's van alle Zeeuwse gemeentehuizen met de gemeentewapens en de handtekeningen der burgemeesters. arden. Niet zoo, dat elk ortie krijgt, welke de houding veel zwaarder drukken, maar naar e billijkheid e i s c h t .Weg griep ipirin e belasting is onbillijk 1 e verdeeling der lasten et. Die twee milliard vandaan komen. Zoo- n den belastingbetaler, huurbelasting op niet- ^opbrengst f 75000 000 a personeels belasting r jaar, idem voor ver inkomstenbelasting van oen gulden per jaar en jjing der omzetbelastiag ian f115 miilioen per ggen, dat deze extra- ciaa! de meergegoeden etbelasting bijvoorbeeld assa en zeker de kleine ;roote moeite heeft om e komen. Niet zoo dat te portie krijgt de n immers naar verhou- st op zijn schouders r draagkracht verdeeld, il toch de huurder n opbrengen, komt dus hierop neer, kant geld wordt toege- den anderen *kant weer wat de Tweede Kamer v. A. afsluitbomen en .vingslichten. NED. SPOORWEGEN. de afsluitbomen van er aangereden. Dit is enken geeft. Zodra de et wegverkeer wettelijk i. De 248 keer dat de moesten ontgelden, lag h dus bij de wegge- it niet weg, dat de het werk zullen stellen jdingen zoveel mogelijk emeen kan worden ge- t verkeer op de weg in r de oorlog aan veilig- t. Er waren in 1947 die geopende overweg- tgeen toch wel wijst in p zijn zachtst gezegd, Ivangen. Er kunnen n.l. omstandigheden b.v. wanneer het vlas zwaar ge legerd is en kris kras door elkaar heen ligt dat het onmogelijk is met de machine te ..ctfketi. Een dergelijk gewas vormt echter en uitzondering. We kunnen er trouwens ilf ook wel iets aan doen om dit te voor namen, n.l. door niet te royaal met stikstof te zijn. Meestal zal dit ook de kwaliteit van het vlas ten goede komer. De neiging om met de st'kstof de opbrengst zo hoog mogelijk op te schroeven, is bij vlas trou worden, n.l. wanneer het wieden te veel tijd in beslag zou nem#n. In dit verbaud wil ik nog even wijzen op de mogelijkheid aardvlooien en thrips beide belagers van de jonge vlasplantjes - met chemische middelen te bestrijden. Uit verschillende proeven is gebleken, dat thrips met succes bestreden kan worden door be stuiving met z.g. 666-producten. Men heeft ongeveer 25—40 kg. per ha. nodig al naar gelang de lengte van het vlas. Meestal is het voldoende een brede rand van het eigen schade moeten besteden. We krijgen dus niets anders dan een „afkappen van kapitaaltoppen, welke op anderen worden overgeplant. Het spreekt vanzelf, dat we ook bij dit systeem ontevredenen overhouden. Doch dit niet zoo erg. Het geid moet immers r g e n s vandaan komen en men kan toch verlangen dat de massa van niet- hiervoor moet opdraaien. Neder- is als land in zijn geheel armer is e moeilijk bezitters land geworden. Uiteindelijk moet dus dit door ennen voor de oplossing robleem, want het is probleem uitgegroeid, I, n.l. het geheel laten kvloerse kruisingen van met de spoorweg. De zoveel omhoog worden rkeersweg er onder door of omgekeerd. Dat dit iedenis wordt, spreekt vegen hebben de kosten allerbelangrijkste wegen te passen, beraamd op Weliswaar komt slechts kosten ten laste van de het Rijk, de provincies Iragen hiervan een deel. :ijn de finantiële posities echter niet rooskleurig, an op het ogenblik aan itgave dan ook niet worden gedacht. De onbewaakte overwegen zullen voor zover dit mogelijk is en voor zover dit verantwoord is tegenover de kosten van de technische inrichting, worden beveiligd door yi automatische flikkerlicht-installaties. Van de 42 tijdens de oorlog beschadigde installaties van het model zoals bij Steenwijk het eerst werd gebruikt, zijn er 40 hersteld en weer in gebruik genomen. Twee nieuwe instal laties werden in werking gesteld, één bij Rijswijk en één bij Zalné. Abonnements prijs: Losse nummers 5 ct. Kwartaal abonnement Axel binnen de kom fl 1,25 Alle andere plaatsen in Nederland en Ned. Indië fl. 1,55. Buitenland fl. 2, Advertentie prijs 7 cent per m.m. Ingezonden Mededeelingen 20 cent per m.m. Kleine Advertentiën (maximum 8 regels) 1 5 regels 60 cent. iedere regel meer 12 cent extra. 30 jaren lang is eerd geneesmiddel. 15 tabletten 40 ct. In th. en Drogisterijen. i

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1948 | | pagina 1