1 r Lf ttYèïRÖósMfpïï „M Wi WV Wa Meer verantwoord Imkeren. f 2.( Fa. J. C op D01 in Voor Fa. J. Geci H. H. Bijen Fa. J. C. VINK, Boekhandel, Markt 12, Axel Fa J. C. Vink Boekhandel Axel De Hand van het Gezag. IQ Jaarbo Boekhandel De avonden zijn nog lang, Stichtii door 1 Toegangsp: niet 1< Ki AXEL Fa. J HULST Muz KOEWACHT SAS VAN GE SLUISKIL M TERNEUZEN Busvert v. Hulst (Ma Koewacht (c v. Terneuze Westdorpe 1 Sluiskil bru( Opgave vi aan bovenst Actetas: V Vulpotlc voor pal* palen, sc. behande gebouwen in brand gestoken) de Nederlan derswensten in groote meerderheid, ongeacht hun religieuze overtuiging niet meer onder Spaansche tyrannie te leven, wat in 1581 leidde tot de afzwering van Philips door de Staten als koning dezer landen. Zooals gezegd, had Oranje de leiding in den vrijheidsstrijd en toen deze de 17 Nederlandsche gewesten wilde vereenigen tot den gemeenschappelijken strijd, wist de Spaansche landvoogd Parma de Zuide lijke Nederlanden te bewerken in pro- Spaanschen zin, zoodat deze gewesten zich afzonderden en het Noorden zoodoende alleen stond tegen den overmachtigen vijand. De Noordelijke Nederlanden schaarden zich rond Oranje en voerden den strijd verder. Philips 11, inziende, dat Willem de Zwijger met woord en daad de stuwende kracht was in de revolteerende landen, verklaarde hem vogelvrij en loofde een bloedprijs uit, hetgeen na verschillende mislukte aanslagen, den laffen moord door het Judas-lype Bal- thasar Gerards op 10 Juli 1584 tengevolge had. De dood van den „Vader des Vader lands" ontmoedigde het volk in hooge mate, doch zijn zoon Maurits, militair en strateeg bij uitnemendheid latere groote veldheeren, o.a. een Turenne en een Luxem bourg genoten in zijn gereorganiseerd en gemoderniseerd leger een voorbeeldige op leiding zette den strijd om de vrijheid voort en met succes. (Zooals bekend ver overde Maurits in 1586 Axel.) In samenwerking met de Engelsche vloot werd in 1588 de geweldige Spaansche Aimada, vrucht van jarenlangen arbeid en bedoeld om een expeditionnaire macht van beslissende beteekenis te ontschepen, totaal verslagen. Zoo ging het succesvol door, en werd in 1590 Breda bij verrassing ge nomen. Later kwam men zelfs in het offen sief en veroverde men na het 12-jarig bestand van 1609—21 de toen gevoerde onderhandelingen stuitten af op de onaan nemelijkheid der Spaansche voorstellen in verschillande veldtochten onder Maurits en later onder den „Stedendwinger" groote gebieden o.a. in Brabant en Limburg. De zaak der vrijheid scheen gewonnen. Maar nog éénmaal zou het trotsche Spanje trachten de definitieve nederlaag der Neder landen te bewerkstelligen. Een uitgezonden machtige Spaansche vloot werd, trois de waarschuwingen van het hooghartige Brit- fan je naijverig geworden door de steeds groeiende maritieme macht der Nederlan ders onder bevel van Tromp op de reede van Duins in 1639 beslissend ge slagen. Het einde nadert Zoo kwam de tijd, dat het eens zoo machtige Spaansche wereldrijk, moe-gestre den en uitgeput in een der langste oorlogen die de historie kent, den vrede wilde. Maar ook de grootste meerderheid der Neder landers wenschte dien. En zoo kwam, hoe wel met tegenwerping van Zeeland en Utrecht, de lang verbeide vrede, na jaren lange onderhandelingen in 1648 tot stand. Utrecht was hiertegen gekant uit naijver, omdat het als landprovincie de steeds meer domineerende plaats van Holland met leede oogen moest aanzien. Zeeland wilde de Zuidelijke Nederlanden alsnog voor het Protestantisme trachten te winnen en vreesde van een vrede voor de belangen zijner havens niets goeds. Aan den nationalen feestdag op 5 Juni 1648 werd door onze provincie niet deelgenomen. De voorwaarden. De voornaamste vredesbepalingen waren De Nederlanden zouden een onafhanke- lijken staat vormenNedêrland zou de ver overde gebieden in Europa en overzee mogen behoudende Hervormde eeredienst zou de heerschende zijnde Schelde zou gesloten blijven voor scheepvaartverkeer. Mitsdien bleven de Nederlanden het gezag uitoefenen In Oost- en West-lndië en kwa men, behalve Brabant en Limburg, ook het huidige Zeeuwse h-V 1 a a n d e r e n, dat tendeele reeds vroeg sympathiën voor het Noorden had gekoesterd, definitief in Neder- landsch bezit. De aanvaarding dezer overeenkomst be duidde alzoo het geboorte-uur van den Nederlandschen Staat, hetgeen noodig was om de Republiek der Zeven Geünieerde Provinciën als zelfstan dige natie tot verdere ontplooiing te brengen De vrijheid ging in 't rood gekleurd Het behoeft wel geen betoog, dat hoewel deze schier eindelooze strijd van 80 jaren (in duur alleen overtroffen door den 100 jarigen oorlog tusschen Frankrijk en Enge land in de middeleeuwen) in intensiviteit niet vergeleken kan worden met de militaire botsingen in onze dagen, toch in die lange reeks van jaren op de tallooze slagvelden, zoowel in Noord-Nederland als in Vlaan deren, op de zeeën en in de overzeesche gebiedsdeelen een enorm aantal menschen- levens moet hebben gekost. (Slot volgt). Benen als een Barometer en steeds maar rauw weer op til. Rheumatische pijnen in armen en benen, neen in alle ledematen nu hier, dan daar zijn in ons vochtig wispelturig klimaat voor velen onfeilbare voorboden van verandering van weer. Wapen U tegen die slopende pijnen. Neem Kruschen Salts. De aansporende werking van Kruschen Salts op Uw bloedzuiverende organen drijft de pijnverwekkende schadelijke zuren op de vlucht en neemt zo de oorzaak-weg van die steed3 weerkerende plaag, die Uw hele gestel ondermijnt. Tob niet langer door, vraag vandaag Kruschen bij Uw Apotheker of Drogist en neem van morgen af regel matig de kleine dagelijkse dosis in Uw eerste kopje thee. Uit onze omgeving. Z.V.U. TONEELAVOND. Onder flinke belangstelling gat „Het Rotterdams Toneel" Donderdagavond in „Het Centrum" alhier, order auspiciën van de Z.V.U. een opvoering van „Mijn Zoons". Het stuk speelt zich af in een Amerikaanse voorstad in deze tijd en behandelt de ge schiedenis van twee families, de Keilers en de Deevers. Joe Keller exploiteerde tijdens de oorlog met zijn compagnon Herbert Deever met succes een machinefabriek, die vliegtuig onderdelen fabriceerde voor het leger. Dee ver werd tot gevangenisstraf veroordeeld, omdat de firma defecte onderdelen leverde, waardoor 21 vliegers het leven verloren. Keiler kreeg vrijspraak en verdiende veel geld. De dubbele schaduw van deze catastrophe en het feit dat de jongste zoon van Keiler, Larry, tijdens de oorlog als vermist werd opgegeven, domineren de totale handeling in dit stuk. Do liefde van Chris Keller en Ann Deever, de razende verbittering van George Deever, die bij zijn terugkomst uit de oorlog zijn vader in de gevangenis vindt, maar diens partner op vrije voeten, Kate Keller die uit geestelijk en moreel zelfbehoud de idee-fixe ontwikkeld heeft dat haar zoon Larry nog in leven is, zijn hier neergezet in een dra matische structuur van grote spanning. De auteur, de jonge Amerikaan Arthur Miller doet in dit stuk sterk op de voor grond komen, dat „geld verdienen en be zitten" niet ons Hoogste ideaal mag zijn doch wij na alle offers, die in deze oorlog werden gebracht, ons verantwoordelijkheid bewust moeten worden, de ene mens tegen over de ander. Op harde wijze ondervinden de personen in dit drama de gevolgen van de twee tegen elkaar in druisende eigenschappen van geld zucht en menselijkheid, dat door het Rot terdams Toneel op meesterlijke wijze werd vertolkt. Richard Flink als Joe Keller, Willy Haak als Kate Keller, Joan Remmelts als Chris Keller, Mieke Flink als Ann Deever en Ko van Dijk, die wegens ziekte van Kees Brusse de rol van George Deever speelde, deden door hun vlot en aangrijpend spel de aanwezigen geheel in het stuk opgaan. De edele strekking van het werk, n.l. de conclusie, dat wij betere mensen kunnen en moeten zijn, zal zijn heilzame invloed op het publiek niet missen. Het hartelijk applaus en de bloemenhulde voor mevrouw Willy Haak waren hiervan het sprekend bewijs. PRACHTIG SUCCES. Door enkele leden der plaatselijke Konij nen en Pluimvee Vereniging werd ingezon den op de grote tentoonstelling te Enschede met de volgende uitslag: Konijnen. Groot Zilver Rammen, Jos Smies le en 2e prijs; Groot Zilver Voedster Jac. Cové le prijs; Gmot Chinchilla Rammen D. de Putter le prijs; Bale a Tan Rammen M W. Verhelst le prijs allen te Axel. CHR. FABRIEKS- EN TRANSPORTARBEIDERS-BOND. Propaganda-vergadering te Axel. Dinsdagavond hield de Axelsche afdee- ling van den Chr. Bond van Fabrieks- en Transportarbeiders haar jaarvergadering die tevens als propaganda-bijeenkomst bedoeld was. De avond was, hoewel naar inhoud en variatie geslaagd te noemen, alhoewel uit propagandistisch oogpunt deze bijeen komst teleurstellend was, want behalve de hierbij onmiddellijk geïnteresseerden en hun huisgenooteu waren zeer weinigen aanwezig. De voorzitter, dhr. J. Hamelink Jz„ opende deze bijeenkomst, die in de Chr. Bewaar school werd gehouden, met het lezen van Psalm 103, waarna hij voorging in gebed. In zijn openingswoord wees hij vervolgens de leden op hun roeping op maatschappelijk terrein, welke naar spr.'s meeuing, nog steeds door velen niet wordt begrepen. Het jaarverslag van een secretaris, dhr. M. Verschelling, vermeldde een goede geest en een toename van het ledental, terwijl het verslag van den penningmeester, dhr. S. Jansen, o.m. behelsde, dat de afdeeling, die thans 49 leden telt, over het afgeloopen jaar een batig saldo van f 179 22 had. Dhr. R. de Kraker hield een propaganda- speech voor 't t.b.c.-fonds „Draagt elkanders lasten" van het Chr. Nat. Vakverbond. Met cijfers toonde spr. aan, dat ons land voor den oorlog zich mocht verheugen in eensteeds afnemend aantal t.b.c.-patiënten. De oorlog heeft deze gevreesde volksziekte enorm doen toenemen, met al de vreeselijke gevolgen van dien.Veel werk wordt er ver richt, zoowel wat betreft voorkomen als genezen. Er wordt gezorgd voor sa.iatorium- vergleging, extra-voeding en zoo noodig ook geldelijke uitkeering. Op de komende bonds vergadering van den Chr. Fabrieks- en Transportarbeidersbond zal getracht worden te komen tot stichting van een eigen sana torium. Ook in onze omgeving woedt deze gevreesde volksziekte, zei spr., en daarom is- hier een verloting georganiseerd ten bate van het t.b.c.-fonds. Spr. beschouwde deze actie als een Christenplicht. De verloting ten bate van „Draagt elkan ders lasten" bracht f37,50 op, terwijl vele textielpunten voor dit goede doel werden ingezameld. Declamatie en accordeon. De bekende Axelsche declamator Adri de Feijter trad hier verschillende malen op. Zijn bijdragen (o.a. „Amersfoort 1942— Appèl", „Geuzenvendel op de thuismarsch", „Nederland mijn Vaderland" van Jan Prins en „Klokke Roeland") hadden de onver deelde aandacht. Het applaus was dan ook welverdiend. Bennie Sorber, de kleine accordeonnist, verleende hier eveneens zijn medewerking. Zoowel voor als na de pauze wist hij het publiek te boeien in een uitgebreid reper toire (oa. „AceordeonbetooveHng", enkele Gedachten over moderne bjjenteelt eu hun practisohe uitwerking (door A. WEISS) f 1,90 Voorhanden b(j Prijs f 4.95. Wilt U zeker zjjn van een exemplaar 7 BESTELT HET DAN NU 1 een golf van lachorkanen. STAN en OLIE als straatvegers en studenten ver oorzaken de gekste situaties. Als bjjfilm Een cowl/oy van bijzonder gehalte. Toegang 14 jaar. m n 1 f\ 1 I IAJ Mede Richard Flii Kees Brussf Adolf Rijkeni üniitumimmmimmimii Wendt U vc v. Swaay 1 Gips' Hout Houtbereid Houtbereid Creosoteeri '»r

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1948 | | pagina 2