AXELSCHE m COURANT
I
Beatrix Wilhelmina Armgard
[1 938 - 1 948.
Fiankeering bij abonnement, Axel.
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1948
62e JAARGANG No. 36.
Frankeering bij abonnement, Axel.
ZE
ZATERDAG 31 JANUARI 1948.
62e JAARGANG No. 34-
V
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Aan het einde van de maand Januari 1938
leefde het Nederlandse volk in grote spanning.
Ons volk stond een gewichtige gebeurtenis
te wachten. Een zéér blijde gebeurtenis.
En juist op de laatste dag dier maand,
31 Januari 1938, ging één jubelkreet over
ons vaderland
„Een Prinsesje is qeboren."
"Mochten velen ook hebben gehoopt op
de geboorte van een Prins, de vreugde en
de dankbaarheid waren er niet minder om.
Zij kende geen grenzen. Alom wapperde
de driekleur en ondanks de koude heerste
overal een ongewone drukte en feestelijke
stemming.
Moeder en Kind waren kerngezond.
Hoe zou het Prinsesje heten
Wilhelmina? Emma?
Het duurde tot de volgende dag eer de
nazm bekend werd gemaakt.
De eerste naam luiddeBeatrix. Wel
een beetje vreemd klonk deze naam in
onze oren.
De gelukkige vader Prins Bernhard ver
klaarde bij de geboorte-aangifte
„Wij hebben deze naam gekozen, alleen
om de schone betekenis. Beatrix, zij die
gelukkig maakt."
En hoe vertrouwd is de naam Beatrix
geworden, ondanks 5 jaren van scheiding?
Prinses Beatrix is een der onzen.
Gedurende Haar ballingschap leefde Zij
voortdurend in onze herinnering en na Haar
terugkomst in het vaderland genoot zij met
Haar Zusjes ons aller belangstelling.
Prinses Beatrix viert thans reeds haar
tiende verjaardag,
Het Prinselijk gezin werd sedertdien nog
driemaal gezegend met de geboorte van een
prinsesje. En Prinses Beatrix heeft aan
haar zusjes gezellige kameraadjes, een
gelukkige jeugd, te midden van andere
kinderen, omringd door de zorgen van Haar
Ouders en Haar Koninklijke Grootmoeder.
God geve, dat dit nog vele jaren zo
moge blijven.
1648—1948
VREDE VAN MUNSTER.
SLOT-APOTHEOSE IN DEN
VRIJHEIDSSTRIJD DER NEDERLANDEN.
De voorwaarde voor den onafhankelijken
Nederlandschen Slaat.
Het jaar 1948 is in drie-voudig op
zicht jubileum-jaar. Ie. door de her
denking van het 3e eeuwfeest van den
Munsterschen vrede (1648); 2e. door
dat vóór 100 jaar Nederland een cor-
stitutioneele monarchie werd (1848)en
3e door het gouden regeeringsjubileum
van H.M. Koningin Wilhelmina (1898
—1948).
De vrede van Munster waar zooals
bekend, in hetzelfde jaar ook den vreoe
werd gesloten, die een eind maakte aan
den 30 jarigen godsdienst-oorlog in Duitsch-
land bt eindigde den 80 jarigen strijd
onzer voorvaderen om de vrijheid en onaf
hankelijkheid
En al heeft de cff c'ëele ratificatie door
de betrokken regeeringen eerst ir Mei 1648
haar beslag gekregen, toch wordt 30 Januari
van dat jaar, toen de op het raadhuis te
Munster gehouden onderhandelingen lot een
gunstig resultaat hadden gevoerd, als her
denkingsdatum aanvaard.
Het komt ons voor, dat de historie-mir.-
nende mensch in Nederland nooit die liefde
kan koesteren voor de oudere geschiedenis
en die der middeleeuwen natuurlijk voor
zoover het dan de historie van eigen volk
en bodem betreft dan die hij gevoelt
voor de lijden sinds de 16e eeuw.
Immers, de Hunebedder-tijd, de Batavie
ren, de Romeinen en de daarna volgende
middeleeuwen met hun ridder-wezen en
feodale structuur, met een bevolking in
uiteindelijke onderhoorigheid aan en afhan
kelijkheid van vreemden levende kan o.i.
voor geschiedvorschers stof te over leveren,
doch kan den bfwusten Nederlandschen
mensch nooit die bekoring geven, die de
vaderlandsche historie krijgt in de 16e eeuw
Na de uitvinding van de boekdrukkunst,
de ontdekking van Amerika en de Kerkher
vorming, waren de fictoren voor het inlui
den van een nieuw tijdperk in de wereld
geschiedenis in ruime mate aanwezig en
geen wonder dan ook, dat de historici het
jaar 1492 (ontdekking van Amerika) als een
overgang hebben aangemerkt van het 2e
naar het 3e hoofdtijdperk in de wereld
historievan de Middeleeuwen (402—1492)
naar de Nieuwe Geschiedenis (14921789).
Het lag voor de hand, dat bovengenoemde
drie factoren een geweldige evolutie zou
den teweegbrengen, wier invloed op gees
telijk, maatschappelijk en cultureel terrein
nog heden ten dage van zeer groote betee-
kenis is, en dat die niet dan met geweldige
schokken tot stand zou komen en in de
lage-lander.-bij-de-zee allesbehalve onge
merkt voorbij zou gaan.
integendeel, de komende periode bracht
de bewoners der Rijn- Maas- en Schelde-
delta, via hun bevrijdingskamp, in een storm-
en-drang-tijdperk, dat kenmerkend is voor
ontwakende volken en dat gezien in het
kader va-" de geringe bevolkingsdichtheid,
een unicum in de wereldhistorie genoemd
kan worden en terecht de diepe bewonde
ring van den nazaat verdient Hun offers en
strijd waren tevens van fundamenteele be-
teekenis voor de ontwikkeling en lotsbe
stemming van het geheele Dietsche ras voor
eeuwen.
De aanleiding.
De Nederlanden, in die dagen door vor-
sten-huwelijken aan de Spaansche monar
chie verbo-iden, waren alzoo deel van het
machtige Spaansche wereldrijk, waarin de
zon nooit onderging.
De Kerkhervorming, overal in Europa,
maar in het bijzonder In alle Nederlandsche
gewesten vrij grooten aanhang vindend, had
in de heerschende dynastie een vurig be
strijdster gevonden, die voor geen middelen
terugdeinsde om haar macht te consolideeren
en de „rye leere" te onderdrukken.
Hoewel de ontevredenheid over deze ter
reurdaden reeds onder de regeering van
Keizer Karei V bedenkelijke vormen had
aangenomen, spit'te dit zich toe na Karel's
troonsafstand in 1555, toen zijn zoon Philips
11 het schip van staat ging besturen.
Deze man in tegenstelling tot zijn
vader, die in Gert eeboren was Span
jaard in hart en nieren, kon en wilde de
wenschen en verlangens van het Neder-
landsche volk van die dagen nu eenmaal
niet begrijpen. Het volk verzette zich tegen
's konings despotisme plakkaten, irqui-
sitie enz. en toen een smeekschrift der
edelen onder wie Willem van Oranje
in 1565 geen resultaat had, kwam als reactie
in 1566 de „Beeldenstorm*.
Philips, geschokt door zooveel Holland-
sche hardnekkigheid, besloot toen blijk
baar alle middelen faalden de Neder
landers voor hun opstandigheid te straffen.
Hij zond daartoe In 1567 een Spaansche
legermacht naar deze landen, hetgeen het
begin inluidde van
tachtig jaren van
heroïschen strijd
bij Kou, Griep, Pijn -
En zoo ving in de Nederlandsche gewesten
een strijd aan tegen onderdrukking, gewel
denarij en terreur, zooals de wereldhistorie
nog slechts zelden beleefd had.
De Nederlanders in die dagen, voor een
groot deel van het goed recht van dien
strijd overtuigd, zulks niet alleen om reli
gieuze redenen, doch ook door de opge
legde fiscale straffen ten zeerste verbolgen,
stelden zich te weer, maar na aanvankelijk
succes (bij Heiligerlee, 1568), schenen hun
kansen te keeren, ook al omdat de vreemde
huurlegers niet tegen de goed bewapende
Spaansche troepen waren opgewassen, zoo
dat de positie der vrijheidminnende Neder
landers critiek werd.
De rol van Oranje.
De bezielende kracht en de centrale
figuur in het verzet was prins Willem van
Oranje, die, ofschoon Duitscher van ge
boorte, aan het hof van Karei V in Brussel
opgevoed, zich van meet af aan met hart
en ziel inzette voor de Nederlandsche zaak.
Dit blijkt ook door een uitlating van Philips
II, bij diens definitief vertrek naar Spanje,
toen nij te Vlissineen Prins Willem toe
voegde „Neen, Oranje, niet de Staten,
maar gij, gij, gij 1" Inderdaad, Willem van
Oranje, die zich door zijn verdraagzaamheid
bij Protestant en Katholiek bemind maakte,
gaf zijn groote intelligentie en zijn materieel
bezit, om de Nederlanders in hun strijd te
steunen en zijn kloeke houding is van ont
zaglijke beteekenis geweest voor de volhar
ding der Nederlanders.
Niettemin was de situatie tengevolge van
Alva's militaire overmacht allesbehalve roos
kleurig, toen in 1572 een verrassende gebeur
tenis plaats vond.
De Watergeuzen
nemen den Briel.
In de donkerste dagen van den schier
hopelozen strijd van een klein volk tegen
een wereldmacht nam een zwakke vloot
Watergeuzen bij list en verrassing den Briel.
Dit was het sein voor een algemeenen op
stand in Holland en Zeeland. Vijf dagen na
den Briel volgde Vlissingen (6 April), en
daarna Alkmaar, Enkhuizen, wear men zich
overal voor den Prins van Oranje verklaarde.
De smeulende haard van verzet was een
onbluschbaar vuur geworden, en hoewel
Alva's legers een geweldige revanche namen
en Haarlem, Leiden en Alkmaar een ver
schrikkelijk lot wachtte, Holland gaf zich
niet meer gewonnen. Spaansche troepen
konden de verschrikkelijkste terreur-metho-
den toepassen (in Zutfen en Naarden bur
gers in kerken verzameld en daarna deze
arden. Niet zoo, dat elk
ortie krijgt, welke de
houding veel zwaarder
drukken, maar naar
e billijkheid e i s c h t
.Weg griep
ipirin
e belasting is onbillijk 1
e verdeeling der lasten
et. Die twee milliard
vandaan komen. Zoo-
n den belastingbetaler,
huuibelasting op niet-
(opbrengst f 75000 000
a personeele belasting
r jaar, idem voor ver
inkomstenbelasting van
oen gulden per jaar en
>ing der omzetbelastiag
lan f115 millioen per
ggen, dat deze extra-
ciaal de meergegoeden
etbelasting bijvoorbeeld
assa en zeker de kleine
jroote moeite heeft om
e komen. Niet zoo dat
te portie krijgt de
n immers naar verhou-
st op zijn schouders
ir draagkracht verdeeld,
il toch de huurder
n opbrengen,
komt dus hierop neer,
kant geld wordt toege-
den anderen 'kant weer
wat de Tweede Kamer
v. A.
afsluitbomen en
»vingslichten.
NED. SPOORWEGEN.
de afsluitbomen van
er aangereden. Dit is
enken geeft. Zodra de
et wegverkeer wettelijk
i. De 248 keer dat de
moesten ontgelden, lag
h dus bij de wegge-
it niet weg, dat de
het werk zullen stellen
jdingen zoveel mogelijk
emeen kan worden ge-
t verkeer op de weg in
r de oorlog aan veilig-
t. Er waren in 1947
die geopende overweg-
tgeen toch wel wijst in
p zijn zachtst gezegd,
omstandigheden
vlas zwaar ge
hangen. Er kunnen n.l.
b.v. wanneer het
/egerd is en kris kras door elkaar heen ligt
dat het onmogelijk is met de machine te
enken. Een dergelijk gewas vormt echter
en uitzondering. We kunnen er trouwens
;lf ook wel iets aan doen om dit te voor-
r-4 Komen, n.l. door niet te royaal met stikstof
la zijn. Meestal zal dit ook de kwaliteit
van het vlas ten goede komen. De neiging
om met de st'kstof de opbrengst zo hoog
mogelijk op te schroeven, is bij vlas trou-
'rtil
worden, n.l. wanneer het wieden te veel
tijd in beslag zou nem#n.
In dit verbaud wil ik nog even wijzen op
de mogelijkheid aardvlooien en thrips
beide belagers van de jonge vlasplantjes
met chemische middelen te bestrijden. Uit
verschillende proeven is gebleken, dat thrips
met succes bestreden kan worden door be
stuiving met z.g. 666-producten. Men heeft
ongeveer 2540 kg. per ha. nodig al naar
gelang de lengte van het vlas. Meestal is
het voldoende een brede rand van het
eigen schade moeten besteden. We krijgen
dus niets anders dan een „afkappen van
kapitaaltoppen, welke op anderen worden
overgeplant.
Het spreekt vanzelf, dat we ook bij dit
systeem ontevredenen overhouden. Doch dit
is niet zoo erg. Het geld moet immers
ergens vandaan komen en men kan toch
moeilijk verlangen dat de massa van niet-
bezitters hiervoor moet opdraaien. Neder
land is als land in zijn geheel armer
geworden. Uiteindelijk moet dus dit door
ennen voor de oplossing
robleem, want het is
probleem uitgegroeid,
1, n.l. het geheel laten
kvloerse kruisingen van
met de spoorweg. De
zoveel omhoog worden
rkeersweg er onder door
of omgekeerd. Dat dit
iiedenis wordt, spreekt
vegen hebben de kosten
allerbelangrijkste wegen
te passen, beraamd op
Weliswaar komt slechts
kosten ten laste van de
het Rijk, de provincies
Iragen hiervan een deel.
:ijn de finantiële posities
echter niet rooskleurig,
an op het ogenblik aan
itgave dan ook niet
worden gedacht.
De onbewaakte overwegen zullen voor
zover dit mogelijk is en voor zover dit
verantwoord is tegenover de kosten van de
technische inrichting, worden beveiligd door
automatische flikkerlicht-installaties. Van de
42 tijdens de oorlog beschadigde installaties
van het model zoals bij Steenwijk het eerst
werd gebruikt, zijn er 40 hersteld en weer
in gebruik genomen. Twee nieuwe instal
laties werden in werking gesteld, één bij
Rijswijk en één bij Zalné.
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
il 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indié fl. 1,55.
Buitenland il. 2,
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
30 jaren lang is
eerd geneesmiddel.
!5 tabletten 40 ct. In
th. en Drogisterijen.
IJ?