AXELSCHE M COURANT
Frasering hij abornntient, AxU.
ZATERDAG 24 JANUARI 1948
62e JAARGANG Nn. 32
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Hoe bouw ik een huis Benelux niet te verwerkelijken
(Van onze bouwk. medewerker)
Voor de ooriog was het laten bouwen van
een huis een eenvoudig zaakje. Men zocht
een aannemer op, Het hem een bestek
maken, kocht een geschikt stukje grond en
als het weer wat meewerkte was de woning
binnen drie maanden kant en klaar te be
trekken. Het ingestoken kapitaaltje bracht
dan doorgaans tussen de 4 en 5 pet. rente
op, zodat men niet mocht mopperen over
ruik een solide belegging van de spaar-
centjes-
Vandaag aan de dag is dat anders. Al
hoewel het hele land sr.akt naar woonruimte,
zijn er weinigen die het aandurven op eigen
rekening te laten bouwen. Dat komt van
wege de laaggehouden huren en de hoge
bouwkosten. Vroeger zou een huis van b.v.
110000 gemakkelijk f400 's jaars kunnen
maken, nu nog geen f 200. M.a.w. het
houwen is niet meer rendabel. Om aan dit
bezwaar tegemoet te komen heeft de rege
ring vorig jaar een ingewikkelde wet tot
simid gebracht, die de bedoeling heeft om
do or een gunstige financieringsregeling het
particuliere bouwen aan te moedigen.
In het kort komt deze regeling hierop
neer. dat men uitgaat van twee bestanddelen
van de bouwkostende zg. rendabele en
onrendabele. Een huis, dai nu kant en
klaar f 20.000 kos», zal jaarlijks op zijn hoogst
f350 opbrengen. Er is dus maar een ge
deelte van de totale bouwsom rendabel, nl.
ongeveer f 8.500. De rest is dood kapitaal.
Nu heeft de regering gezegdvan dat
onrendabele gedeelte zal ik de rente ver.
goeden. Heb je geen geld, nog geen bezwaar,
tvetm een hypotheek, de staat zal gedurende
tien jaar de hypotheekrente betalen.
De staat gaat zelfs nog een stapje verder.
Van'de totale bouwkosten behoeft de adspi-
rantbouwer slechts 15 pet. te bezitten. De
andere 15 pet. schiet de staat renteloos voor.
Van de resterende 70 pet. kan de bouw-
liefhebber een hypotheek nemen, waarvoor
de rente door de staat zal worden betaald.
Men zou zo zeggen, dit is een grandioos
aanbod, ledereen zal nu wel gaan bouwen.
Maar zoals altijd is ook hier de theorie
anders dan de praktijk. Wat is namelijk
het geval
Vier muren en een dak
De Regeering is in haar plan uitgegaan
van zeer eenvoudige huisjes, zonder de
minste luxe. Alleen op dergelijke huisjes
wil ze die gunstige bepalingen toepassen.
Nu wil iedereen wel eens een klein bietje
„fraaiigheid* aan z'n woning zien. Huizen
bouwen is nu eenmaal niet een zaak van
alle dag. Maardan zal hij de rest zelf
moeten bijpassen.
Bijvoorbeeld. Een zeer eenvoudige wo
ning vier muren, een dak er op, wat deu
ren en ramen, zal nemen we aan
112.000 kosten, Hiervan is f 5.100 rendabel.
De staat zorgt dus, dat de resteerende
f6.900 te zijnen laste komen. Maar nu wil
de adspirant-eigenaar (die misschien een
paar jaar met vrouw en kind op twee
bedompte achterkamertjes heeft gewoond)
wel wat meer hebben dan vier muren met
een dak er op. Een waschtafel extra, groote
ramen, solide voordeur, enz. Zoo'u verlang
lijstje komt gauw op f 2000 extra te staan.
Daar komt dan nog bij de grond, zeg
i 1500. Dat wordt dus samen f3500 plus
plus f 12000 (voor de minimum-prijs*) is
f15.500 De staat blijft evenwel aan die
16900 vasthouden. Bovendien vervalt door
die „luxe* dat voorschot van 15 pet. (de
man heeft het, gezien zijn luxe-aanleg
immers nog zoo slecht nietzoodat de
huiseigenaar zelf f 15,500 min f6900 Is
f 8.600 moet fourneeren. Van dit bedrag
moet hij wellicht een deel in den vorm van
een minimaal 4 pct.-leening opnemen, ter
wijl zijn 18 600 hoogstens 2Vs PCL cpbren-
gen. Het is te begrijpen dat dit voor den
kleinen man veel te onvoordeelig is. Hij
wil natuurlijk graag een woning hebben,
maar zijn moeizaam vergaai do spaarcenten
öf in een beter soort noodwoning steken,
óf bij het bouwen van een solied huis
iljn kapitaaltje te zien bevriezen, daar voelt
niets voor.
„Financieringsregeling 1947* ziet er op
het oog aantrekkelijk uit. Maar de praktijk
blijkt voor de massa toch te onvoordeelig.
Geen wonder, dat er nog zoo weinig
wordt gebouwd
Over het doel van de Benelux zijn ge
durende de laatste dagen weer prachtige
woorden geuit. Hoopvolle woorden en
hoopgevende. Het was al samenwerking
en vrijheid wat de klok luidde. Daarnaast
bleek er ruimte te zijn tot het berijden van
stokpaardjes. De Belgische stokpaardjes
deden het in onze ogen het beste. De
Belgische premier Spaak bijv. hield een
pleidooi voor een terugkeer naar de voor
oorlogse geheime diplomatie, die efficiënter
kon werken, omdat zij gemakkelijker op
foutieve uitlatingen kon terugkom n, zorder
het gezicht ti verliezen. Hij vond het een
fout, om pers en publiek toe te laten tot de
diplomatieke keuken. Geen enkel restaurant
zal ooit bereid zijn, zijn bezoekers in de
keuken te ontvangen en hen daar de vuile
schotels laten zien, aldus de Belgbche
premier. De Belgische oud-mirJster Herman
Vos hield in zija Rotterdamse rede een
pleidoot voor Benelux-senheid door ver
scheidenheid en voor een gezonde concur
rentie tussen de beide wereldhavens Rotter
dam en Antwerpen.
Ons land heeft reeds veel aan België te
danken gehad gedurende de laatste jaren.
België is een zeer goede buur en een nabije
vriend gebleken. België heeft .ons land
genereuss steun verleend in de Veiligheids
raad, waar wij ons door weifelachtigheid
en halfslachtigheid zelf in een hoek hadden
gemanoeuvreerd t.a.v. de Indische kwestie.
België probeert onze progressieve regering
bovendien mat geduid een beter begrip voor
de vrije economie bij te brengen.
In zijn hiervoren genoemde Rotterdamse
rede heeft oud-minister Vos hiertoe nog
weer eens een fijnzinnige poging gedaan.
Hij wees er nl. op, dat voor de Tol-unie,
maar meer nog voor de Economische Unie,
grote verschillen in de structuur en de
wetgeving van België en Nederland blijven
bestaan.
„Het zal de taak voor morgen en over
morgen zijn', zo zcide hij, „indien wij de
toenadering willen bevorderen, deze ver
schillen op doelmatige wijze zoveel mogelijk
weg te werken. Maar voorshands bestaan
zij nog'.
Het zou echter wel een wonder zijn, ais
één onzer Ministers de mogelijkheid tot een
hoffelijk antwoord had aangegrepen. Mini
ster Lieftinck heeft nl. zojuist in een onder
houd met Brlga verklaaid, dat Nederlard
wel zeer dankbaar is voor de belangrijke
credieten, die België aan ons lard heeft
versterkt, maar dat een ruimer kapitaalver
keer tussen de beide landen voorshands
niet mogelijk is, omdat de deviezenrestric-
ties met kracht gehandhaafd moetan blijven.
De Minister klaagde er over, dat Nederland
meestal contant betaalt voor de inporten
doch dat België ruimere betalingscondities
prefereert. Dat lijkt ons nogal begrijpelijk.
Nederland kan zijn geleide economie nu
eenmaal niet opdringen aan andere landen.
Bovendien zijn de resultaten van het progres-
sieve beleid niet zodanig, dat het buitenland
er in bewondering voor kan geraken.
Onze Regering schijnt maar niet te kunnen
besluiten, de ogen van de masja te openen
voor de juiste stand van zaken. Wij leven
op crediet, verwachten steeds alle hulp en
medewerking van andere landen, doch wan
neer onze vrienden in andere landen eens
voor hun belangen opkomen, zetten wij een
keel van belang op. Dat Nederland voorlaan
voor het bunkeren in Nederlandse havens
door buitenlandse schepen geen betaling in
guldens meer zal accepteren, doch slechts
in deviezen.
Het moet ons van het hart, dat wij kort
zichtigheid en eenzijdigheid tentoongespreid
hebben, door te klagen, dat wij riet voort
kunnen gaan met de overdracht van goud
en deviezen aan België.
Maar laat ons eens beder.ken, dat België
niet kan blijven doorgaan ons crediet te
verlenen, waar dit gebruikt wordt voor de
Nederlandse kiezers van de Geleide Econo
mie en ter versluiering van de werkelijke
onbevredigende gang en stand van zaken.
Zomin als Amerika er iets voor gevoelt
Rusland door credieten te steunen, zomin
zullen op den duur landen, die een vrije
economie voorstaan er veel voor gevoelen
de Geleide Economie in Nederland tot hun
nadeel met huip en steun in het leven te
houden.
Hoffelijkheid en goede wil hebben hun
grenzen.
G. Z.
Met de „Ganisa" naar „boven".
Welke natuurliefhebber kent niet de
boeken van Bengt Berg, waarin deze ver
telt van zijn zwerftochten langs den Nijl.
Ook de Indische Archipel heeft z'n Bengts
Bergde militairen van het Korps Water-
transport, die met hun landingsbootjes de
geweldige Moesi bevaren. Zij zien de flora
en fauna van het Sumatraansche land en
schrijven er ook over, zij het dan alleen in
brieven naar huis.
Daar s'aat er een achter het groote rad
in de stuurhut van de „Ganisa". Een zwarte
rookwo'k brengt een laatste groet aan de
stad Palembang. Het water wordt met
kracht in een draaikolk gesmeten en dan
zet de korporaal Deenen uit Heerewaarden
bij Zaltbommel de motor op full speed.
„Daar gaan we dan weer voor aen paar
daagjes", zegt hij.
Deenen vertrok, na Malakka, als O.V.W.-
Stoottroeper naar Banka. Daar kwam de
oproep„Schippers gevraagd.*
Nu staar hij daar, breeduit, groene pet
boven een vierkante, gezonde snuit.
Tweehonderd kilometer verder ligt Sekajoe,
waar vierhonderd jongens 'wachten op ver
zorging.
Aan weerszijden van de „Ganisa" wr<rdt
een dekschuit gesleept, afgeladen m"t kisten
en zakken levensmiddelen, vrachtwagens, en
een dynamo-wagen, die op de buitenpost
de oliepitjes gaat vervangen en de radio in
bedrijf zal stellen.
Het is warm. Inheemsche militairen zitten
op den rand van de eene dekschuit te
rooken. Ze gaan builerspost-menschen af
lossen.
Op het achterdek van de andere schuit
is een 7 December-Divisie-man bezig z'n
body met een laag zeepschuim te bedekken.
Geen dames in de buurt en de erkele aap
langs den oever mag wel kqkert. li de cabine
van de „Pechvogd* zitten soldaat Dickers
uit Eindhoven en Wiggemar.sen uit Rhtnen
naast-een kindergramofoonije. „Toch is het
oude ding je wat waard", zegt Deckers.
„Want eiken avond opnieuw worden de
tien plaatjes voor het wachthuis van de
buitenpost afgedraai f."
Anderen zitten op de voorplecht en laten
hun armen neerhangen in het bruisende
Moesiwater.
Zoo verglijdt de middag in stilte. Tegen
den avond wordt het natuurbeeld betoo-
verend. Breede, bruine waterspiegel met
dikgroene franje omzoomd. Aan het eind
van de riviercorridor de dalende zon. Dan
nog een e..kcle Indonesiër in zijn prauwtje.
Werp een blik door de scheepskijker en
ge voelt U als een commandant die een
woudreuzen- en dwergenparade afneemt.
Als op een film doemen voortdurend nieuwe
beelden op. Een enkele aper familie en een
paar luid klepperende neushoornvogels.
Andere dieren ziet men practisch niet. Die
hebben zich dieper in het woud verborgen.
Daar onder het donkere bladerdak leeft hij
nog, Shere Khan, Harimau of Matjan, zoo
als de Indonesiërs de tijger noemen en ook
de olifant.
De zon blinkt in de voorruit van de hul
en op de schubben van de luchthappenae
vischjes. Ongerepte natuur. Geen bosschen
zooals in Nederland, waar gerooid en aan
geplant wordt. In deze onmetelijke jungle
dreunt zoo'n machtige reus oud en afge
leefd Ier aarde, waar hij snel door slinger
planten is overwoekerd. Na jaren is de
stam vergaan en rieuw leven schiet op uit
de oude boomruïne. De kringloop van het
leven. Zon, water en aarde houden dat
door de eeuwen heen in stand. Altijd weer
nieuw, welig, groen leven op de oude
aarde. Voor korporaal Deenen is echter het
moois er zoo langzamerhand af. Hij geeft
het stuur over £n daalt het trapje af.
Later vind ik hem op het achterdek.
Gejatse piepers en gesneden uien wachten
op een roemloos einde in het bakje braad
vet.
„Ik lust graag rijst", zegt hij, „maar
zoo'n bordje petatten smaakt als oliebollen
op Oudejaarsavond*.
Het mooie is voorbijDonkere wind
strepen over de rivier. De zon verdwijnt en
dan wordt alles grauw. De regen plenst....
De avond valt. Bedden zijn er niet aan
boord. Ieder zoekt zich een zoo beschut
mogelijk plekje. Maar de regen striemt en
het zicht wordt belemmerd. De schroef
staat stil en dan is ons convooitje op de
groote rivier een kleine prooi in het mach
tige natuurweb.
Water sijpelt door naad en dekzeil.
Maar 's morgens is alles weer vergeten.
De nacht is voorbij. Zorgeloos lachen ze
weer hun jonge lach over den effen water
spiegel en de gramofoon schettert.
Bij de eerstvolgende buitenpost gaan som
migen aan wal. Schipper Deenen is den
heelen nacht opgeweest, maar toch is hij
ook nu present. De vorige avond nog wat
gezellig met hem gepraat. Nu sta ik aan
wal en roep„Ik kom je nog wel eens
opzoeken !n Palembang."Deenen lacht.
De „Ganisa" stoomt weer op.
Moet nog honderd kilometer verder.
„Okee", roept hij, maar vóór Maart, want i
anders ben ik pleiten."
Dat ichoone oogenblik, demobilisatie,
waar de gedachten van vele jongens nu de
laatste maanden rond toeven
Kan hij weer kersen eten uit zijn heer
lijke Betuwe
Snuif en wrijf
VERKOOP VAN DISTRIBUTIE-ARTIKELEN
ZONDER BON.
Een euvel, dat streng wordt gestraft.
In eenige schoenwinkels te Sas van Gent
was het vorige week op een avond zeer
druk. Men was doende met veikoopen van
schoenen zonder bon aan Russische schepe
lingen, die op weg waren met hun schip
van Terneuzen naar Gent (België) en in
Sas werden opgehouden bij de kanaaisluizen.
Een winkelierster met haar man werden
op heeterdaad betrapt, toen zij met een 6-
tai Russen aan het onderhandelen waren
over even zooveel paren schoenen.
De schoenen stonden op de toonbank
uitgestald. De onderhandelingen werden
uiteraard in het Russisch gevoerd (de
schoenwinkelierster had deze taal geleerd
in een caié in een havenstad met inter
nationaal verkeer).
Eenige ambtenaren van de Prijsbeheer-
sching uit Terneuzen die de winkel waren
binnengekomen (en blijkbaar ook Russisch
verstonder.) handen het gesprek afgeluisterd.
De winkelierster, die onraad vermoedde,
verzocht de Russen den volgenden dag
terug te komen, waarna de schoenen weer
onder de toonbank verdwenen.
Het gelukte de ambtenaren echter zeer
spoedig, aan de hand van' hetgeen zij ge
hoord hauden, de winkelierster en haar
man tot bekentenis te brengen van hun
zwarte-practijken met schoenen. Zij ver
kochten de schoenen tegen een prijs die
f 5,— hooger lag dan de geoorloofde. Deze
f5,— berekende zij voor de bon, die de
Russen natuurlijk niet hadden, Ze bekenden
tevens een twintigtal schoenenbonnen te
hebben gekocht voor f5,— per stuk van
reizende bonnen-handelaren.
In overleg met den Tuchtrechter voor de
Prijzen zijn bij deze verdachten 173 paar
schoenen (de geheele winkelvoorraad) in
beslag genomen.
c—
VOOR ZIEKE EN GEWONDE SOLDAAT.
jj In het kader van de NIWIN-actie voor
hospitaal-versterkersinstailaties, bestaande uit
een versterker, vijf luitsprekers, honderd
kussenluidsprekers, een gramofoon met pick
up, een vloerstatief en een microfoon, is
door de N1WIN aan het 50 ste Veldhospi
taal, dat op 23 Januari per S. S. „Waterman*
naar Padang vertrekt, een dergelijke instal
latie, compleet met radio, ter beschikking
gesteld. Het hospitaal werd tevens uitgerust
met een hoeveelheid gramofoonplaten en een
bibliotheek. Ook hei 51 ste Veldhospitaal
en het 30 ste en 31 ste Basishospitaal, die
binnenkort vertrekken, zullen van een com
plete versterkersinstallatie worden voorzien.
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indië il. 1,55.
Buitenland fl. 2,
Ad vertentie prijs
7 cent per m.m.
Inaezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentlën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
Uw verkoudheid van neus,
keel of borst weg met
MIJNHARDT
DOO