AXELSCHE COURANT
»-XM
ipuin
I
i
Nog steeds zwarte handel.
j
De Hinderlaag.
Frankeering bij abonnement, Axel.
ZATERDAG 13 DECEMBER 1947.
62e JAARGANG No. 18.
time
eerd
k te
1946
:elen
aan
neer
men.
ver-
ivoer
itond
isluit
;eiijk
ivrije
roor-
>atste
rden,
het
deze
lodig
c van
n een
die
ceerd
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
C. VINK-van VESSEM
Met een zucht van verlichting zagen de
ieide Rode Kruisverpleegsters de laatste
,atiënt vertrekken. Weer was er een zware
lorgen voorbij. De meisjes hadden deze
lorgen ruim 200 Indonesische patiënten
:handeld tussen 8 en 12 uur.
Het is vermoeiend werk 's morgens om
uur gaan zij al met de jeep naar de
olikliniek, die op 15 kilometer afstand van
un standplaats is gelegen. Na het rust-
urtje kunnen zij nog wat voor zichzelf
rerken en ijverig wordt er dan genaaid. En
teeds is het 't zelfde werk van Maandag
ot Zondag, week in, week uit.
Maar het resultaat blijft niet uit. Kwamen
e eerste dagen na de opening slechts enkele
chuchtere dapperen nu stromen de
tieken van heinde en ver toe, niet alleen
(lieeenen, die
en rijdt dan met gierende motor achteruit,
draait en in volle vaart razen zij terug door
de stofwolken, die zij een minuut geleden
nog hebben opgeworpen.
Drie kwartier later wijst Soewandi aan de
commandant van de uitgerukte patrouille de
plaats waar zijn belagers in hinderlaag zaten.
Links en rechts dringen de militairen het
bos in en beginnen een zorgvuldige jacht.
En zij hebben succes. Na een uur keerde
de patrouille terug. Weer zijn twee onrust
stokers onschadelijk gemaakt. De derde
heeft kunnen ontsnappen.
Soewandi heeft zijn schuid betaald.
is, zal
Wil aan deze misstanden een einde
komen, dan zal in de eerste plaats het
publiek zich moeten tevreden stellen met
hetgeen op bonnen en punten verkrijgbaar
is èn in zijn eigen, èi in het algemeen
belang geen pressie mogen uitoefenen op
den leverancier, om toch van dit of dat
iets meer toegewezen te krijgen, want dit
is immers o-mogelijk zonder te knoeien of
zonder weer een ander tekort te doen.
Ijf J§
rr?rur-ki®L
Doet Uw handen goed
en de
tegen
rden:
im-
allt
_ena,
ppel-
ckers,
roop-
;euze-
gram
ïlheid
gbaar
liegenen, die zo ernstig ziek zijn, dat zij
geen andere redding zien, maar ook de
mensen met kleine klachtjes, de patiënten,
\die gelukkig zijn met een zakje vol
pillen of een helder verband.
En de zusters genieten zij zien de
vooruitgangMaar daar is de jeep. Een
n. laatste inspectie van de gesloten ramen en
de deuren en de meisjes stappen in de
.Jprs wagen, die brommend wegschiet.
Als het opgejaagde stof weer tot rust
jekomen is, wordt het weer stil rond de
i%npn (olikliniek morgen zullen de deuren
E" oj reer wijd open staan om honderden
onrin lehoeftigen te ontvangen.
Soewandi loopt op een sukkeldrafje langs
Ie bochtige weg naar het Zuiden. De zwarte
likolan op zijn schouder zwaait mee in de
igelmaat van zijn draf. Soewandi is wel-
;emoed deze morgen %n met reden I
ls hij na twee jaar ziekte en ellende weer
,vnnr. hiet zo goed als genezen
,H( Twee jaar geleden werd hij aangetast
j. door de \reselijke framboesia zeer ziek
is hij geweest. Hij kon niet meer werken,
rw sleepte zich met pijn en moeite voort.
ver. Tot hij hoorde, dat met de troepen der
mje belandas ook blanke vrouwen gekomen
oeder waren. die met moederlijke zorgen de ge-
ïonel" slagen wonden der bevolking reinigden,
verbonden en deden helen. Toen is hij ook
9 lan. Se8aan vanmorgen heeft hij de laatste
ïatzes tojectie gehad - en zie, zijn alle wonden
troop- niet mooi genezen? Wel wordt zijn lichaam
indien no8 ontsierd door de gezwollen lidtekenen,
r con- maar hij 's gezond - hij werkt weer en
het geluk is weergekeerd in zijn huis.
Voor het laatst is hij naar de polikliniek
geweest. Nu peinst hij op zijn eenvoudige
manier over de houding der belandas. Hij
begrijpt het nog steeds niet, waarom zij dit
alles doen. Zij doen veel goed, dat heeft
hij ondervonden, maar zij vragen er niets
voor terug. Dat is vreemd, want wie werkt
er nu voor niemendal Al lopend schudt
hij het hoofd. Vreemde mensen wie zal
hen ooit begrijpen? Hij zou hen graag iets
hebben teruggedaan, maar wat kan een
arme tani voor een rijke belanda doen
Hij schudt nogmaals het hoofd en sukkelt
verder een klein figuurtje in de wijds
heid van het tropisch landschap. Maar wat
is dat? Hij schrikt hevig. Drie mannen
zijn vlak naast hem uit het struikgewas
gesprongen en houden hem staande. Na de
eerste schrik is het hem al duidelijk, met
wie hij te doen heeft. Het zijn leden van
een der vele rondzwervende benden, die het
land onveilig maken.
Zij vragen hem op ruwe toon waar hij
vandaan komt en waar hij heen gaat. Bevend
en vol vrees antwoordt hij. Maar zij zijn
niet tevreden en net als zij hem willen
vatten, klinkt in de verte het geronk van
een automotor. Met een sprong verdwijnen
de kerels weer in de struiken langs de weg.
plaats Het is Soewandi duidelijk wat hun opzet is.
maar hij zelf, wat moet hij doen? Weg,
UT weg van hier l En hij rent weg in de
HI I j richting van de naderende auto. Rond de
I «gó. volgende bocht komt de wagen in het zicht.
Het is een jeep en de bestuurder rijdt snel.
Achter en naast hem zitten de beide ver
pleegsters uit de polikliniek in vrolijk ge
sprek gewikkeld. Een plotselinge uitroep
van de chauffeur doet hen opzien. De
chauffeur remt heftig en de wagen stopt
piepend. Midden op de weg komt een man
I op hem toerennen, zwaaiend met de armen
1"""1
p
Mijnheer, terug! Snel! Op de hoek
z>tten slechte mannen op u te wachten. Zij
hebben wapenen. Twee van hen hebben
een lang geweer en de derde een pistool.
V'ug!
De bestuurder handelt snel Hij beduidt
VS5) verschrikte man in de wagen te stappen
Zoolang er niet volop van alles
de zwarte handel blijven bestaan.
Voor velen schijnt dit iets vanzelfspre
kends te zijn.
En toch mogen wij ons hierover wel
eens ernstig beraden.
Door zwarte handel benadeelt gij in de
eerste plaats Uzelf en de gevolgen die
deze daad verder kan hebben, zijn vaak
niet te overzien.
De leverancier loopt uiteindelijk tegen de
lamp en krijgt een boete, die met zijn
goede naam vaak al zijn winst doet ver
dwijnen.
Ge brengt den distributieambtenaar in de
verleiding bonnen of punten te stelen, of
een ander, om valsche pur.ten of bonnen te
fabriceeren. En dit alles leidt naar de
gevangenis.
Want de opsporingsambtenaren zitten
niet stil.
Gedurende acht maanden werkt o.a. een
speciale textielploeg, van gemiddeld vijf
man, die zoowel fabrikant, grossier, detail
list, opkooper e.d. controleert. In deze 8
maanden zijn door deze textielploeg 75
processenverbaal opgemaakt, zoowel tegen
fabrikanten, grossiers als winkeliers, ver
spreid over het geheele land. In deze 75
processen-verbaal komt een totaal bedrag
van f 376.608, dus bijna vier ton. Men wil
in verband hiermee het publiek nogmaals
vragen om toch steeds toe te zien op de
naleving van de juiste prijzen, daar als
vaststaand kan worden aangenomen, dat
een dergelijk groot bedrag in zijn geheel
weer verhaald wordt op den verbruiker.
Uit de meeste van de opgemaakte proces
sen-verbaal blijkt evenwel, dat niet de
leverancier, maar ook ln vele gevallen de
afnemer zelf de schuldige is.
Meermalen komt het voor dat men tex
tiel tegen de normale prijzen verkoopt doch
voor de niet bijgeleverde punten extra laat
bijbetalen. Het is ook voorgekomen, dat
textiel kon worden gekocht met bijlevering
van jenever. tannn
Een textielfabrikant had pl.m, 18.000
meter stof geruild voor noodzakelijke aan—
koopen voor zijn fabriek. Ook vrienden en
kennissen hadden van deze hoeveelheid
ongeveer 3 4000 meter gekregen. Bij al
deze transacties hadden weliswaar de ge
oorloofde prijzen als basis gediend, doch
de distributie-voorschriften waren volledig
genegeerd.
Verschillende ruiltransacties zijn onder-
zccht en daarvan is komen vast te staan
dat vele van de geruilde stoffen uiteindelijk
toch in den zwarten handel zijn terechtge
komen.
De fabrikant had bovendien een auto
gekocht tegen den geoorloofden prijs, doch
had bij deze transactie, volgers zijn ver
klaring, ongeveer 500 coupons stof gratis
bij moeten leveren.
Voor een waarde van ruim 200.000 gul
den voor export bestemde textiel is door
handelaren (nota-bene zonder textielver
gunning) in het binnenland verkocht tegen
veel te hooge prijzen en tegen inname van
texttielpunten. Omdat zij geen textielver
gunning konden overleggen, hadden zij de
verkregen punten onbevoegd voor handen.
550250 punten zijn er in beslag genomen.
Bij een controle in 14 zaken werd alleen
al een vermoedelijke zwarte winst van
f 193.772,03 berekend. De 14 zaken waren
als volgt verdeeld, waaruit kan blijken dat
knoeierijen in alle textiel schakels plaats
1 fabrikant, 4 grossiers, 6 opkoo-
textiel-agent, 1 detaillist, 1 accoun-
Een kleermaker ruilde vijf costuums,
overjas, een demi-saison, 1 regenjas, 4
lappen flanel, (pl.m. 40 meter) autobeklee-
dingsstof, voor een luxe ba^y ford. Bij de
fflevering van costuums zonder punten
berekende hij de punten tegen 60 cer.ts
per stuk bij.
de
vinden
pers, 1
tant.
1
San Domingo:
Land zonder zorgen.
Sinds enige weken heeft de Republiek
Dominico een gezantschap in ons land.
Zijne Excellentie José B. Pfynado Soler,
de zoon van de vorige president woont nog
in Hotel des Indes in Den Haag en hoopt
binnenkort een woning te vinden om er
zich met vrouw en dochtertje, die nu nog
in Parijs verblijven, te vestigen.
We hadden daar een onderhoud met hem
en hoorden van het land zonder zorgen,
San Domingo 1
Doordat de republiek tot het vrije dollar-
gebied behooit is er een levendige handel,
zowel wat import als export betreft.
De export naar Nederland is zeer be
langrijk en geschiedt via Curasao. Glim
lachend wijst de gezant naar zijn sigaret en
heft zijn kopje kcffie.
„Beiden waarschijnlijk import uit San
Domingo 1 Uw land voerde anderhalf mil-
lioen kilo tabak in en anderhalf millioen
kilo koffie. Gedurende de laatste 15 jaar
is ons land van een invoergebied tot een
rxportgebied geworden. In 1930 moest alle
rijst, welke verbruikt werd, ingevoerd
worden, thans voeren we niet alleen rijst
uit, maar ook andere levensmiddelen zoals
kcffie en cacao.
Wij hebben vlees, schoenen, meubelen en
ruw hout nodig. De invoer is gestegen tot
10 millioen dollar per jaar, doch onze
export bedraagt 60 millioen dollar, wat
voornamelijk ingebracht wordt door de
enorme suikerlevering. Meer dan de helft
van onze producten gaat naar Engeland,
terwijl de Verenigde Staten onze voor
naamste leverancier is."
„Het land is dus geheel agrarisch
„Zeker, het aantal inwoners bedraagt
thans ruim twee millioer, doch er is nog
ruimte voor duizenden. We moedigen de
immigratie aan, daar grote gebieden nog in
cultuur gebracht kunnen worden. Over het
algemeen zijn de groot-grondb°zitters ge
neigd een deel van hun bezittingen in
staatszorg over te dragen, daar het beheer
van de uitgestrekte gebieden voor hen te
omvangrijk is. Langzamerhand verandert
de situatie en komen we uit de periode van
het groot-grondbezit tot normale bedrijven.
Er is dus bestaansmogelijkheid voor velen,
vooral uit Italië en uit de Zuidelijke Staten
van Amerika kwamen reeds meer dan
100 000 immigranter.
Door bevloering is gedurende de laatste
15 jaar 350 vierkante kilometer geschikt
gemaakt voor de cultures."
„En de politieke situatie
Dan glimlacht Zijne Excellentie zoals
diplomaten glimlachen en vertelt van de
President Trujillo, die in 1930 aan het
bewind kwam.
Juist veertien dagen na de aanvaarding
van zijn ambt verwoestte een verschrikkelijke
orkaan de hoofdstad en Trujillo bouwde
een nieuwe stad met moderne inrichtingen
voor onderwijs, kunsten en gezondheids
diensten.
Het land dat zowel een sociale als poli
tieke inzinking vertoonde werd door hem
weer omhoog gebracht en ten slotte opge
voerd tot het peil, dat de kleine Republiek
nu tot een der gelukkigste landen ter
wereld maakt. A. P.
den Band waren ook velen van het Kath.
Thuisfront aanwezig.
De voorz. der af J. Axel van den Band
dhr. B. J. Knieriem, richtte een welkomst
woord tot het gemeentebestuur, dat door
den burgemeester en den secretaris ver
tegenwoordigd was en ook tot luitenant
kolonel C. H. Slatius-Muller. Officier van
den Leger-Voorlichtingsdienst.
v Voorz. Knieriem zeide in een toespraak
o.m dat tot zijn leedwezen van de her
haalde beloften der regeering ten aanzien
van de demobilisatie der thats in Indië ver
blijvende militairen blijkens de jongste be
kendmakingen voorloopig niets zal terecht
komen. Spr. meende dat deze mededeeling
door ouders, familieleden en verloofden,
alsmede door de jongens zelf met groote
teleurstelling zal zijn ontvangen. Dit moet
voor ons, aldus spr., te meer een spoorslag
zijn al het mogelijke te doen om het leven
der jongens in Indië te veraangenamen.
Spr. was van meening, dat de regeering
voortaan beter zou doen met geen beloften
te doen, waaraan op het beslissende oogen-
bllk geen gevolg kan worden gegeven. Aan
de andere zijde werkt een dergelijke voor
lichting ook deprimeerend op hen, die even
tueel nog naar Indië zullen worden ge
zonden.
Lt.-kolonel Statius-Muller nam hierna het
woord en schetste in den breede het leven
van de Indonesische bevolking en het leven
der militairen gezien buiten hun diensturen.
Spr. roemde de prachtige omgang die er is
tusschen de militairen en de bevolking der
bevrijde gebieden. De bevrijding van het
extremisme wordt door een gioot deel der
Indonesische bevolking, ondanks hun vrij
geringe ontwikkeling, toch gezien als een
goed van hooge waarde en zij uiten hun
dankbaarheid en trouw door ongevraagd
tal van kleine diensten aan onze jongens te
bewijzen, zoo b.v. sokken stoppen, het
wasschen van kieeren, enz. Ook stelde spr.
in het licht, dat voor onze militairen de
meest eenvoudige dingen, die door onbe
kendheid voor hen vaak groote moeilijk
heden zijn, in onderlinge kameraadschap
spoedig tot een oplossing worden gebracht.
Uitvoerig wijdde spr. uit over land en
volk van Indië, waarop hij door een 23-
jarige ervaring een gedegen kijk bleek
te bezitten. De luit.-kolonel gaf het aan
dachtige publiek ook een beeld van de
tegenstelling tusschen het voor-oorlogsche
rijke Indië en de armelijke chaos onder het
extremisme van thans.
Een en ander werd duidelijk toegelicht
door een vijftal films over Indië, die ver
toond werden door dhr. de Feijter—But te
Axel. De film „werken der barmhartigheid"
had de bijzondere belangstelling en toonde
overduidelijk welk een ontzaglijk werk van
naastenliefde er in de tropen door militaire
artsen en ziekenzusters wordt verricht. Al
met al een prachtige avond. Enkele nieuwe
leden en donateurs meldden zich aan.
Uit onze omgeving.
BAND NEDERLAND—INDIË.
Vergadering afd. Axel en omstreken
te Kloosterzande.
Dinsdagavond vergaderde in hotel „De
Linde" bij dhr. Raes te Kloosterzande de
afd Axel en omstreken van den Band. De
zaal was geheel gevuld. Behalve leden van
HENGSTENKEURING TE AXEL.
Vanwege de Vereeniging „Het Neder-
landsche Trekpaard" werd alhier Donder
dag op het terrein der V.V.Z F. een heng
sten- tevens premie-keurir/g gehouder, waar
voor groote belangstelling bestond. Het was
ook een lust de prachtige dieren op de
nituw aangelegde keuringsbaan te zien
draven en het b( stuur van de V.V.Z.F. werd
voor deze prima baan, alsmede voor de
ontvangst van de talrijke bezoekers alle lof
toegebracht door vooraansteande personen
op het gebied der paardenfokkerij.
Aanwezig waren o.a. de voorzitter van
het Stamboek, Jhr. Van Vredenburgh en de
secretaris, dhr. L. Boon, alsmede de secre
taris der afd. Zeeland, dhr. A. Cappon.
Goedgekeurd weiden de volgende heng
sten Lsfleur, van Stallen de Dobbelaer?
ljzendijke Acron van Frits, van Fa. F.
Dekker, AxelRoosevelt, van Abr. Haak
Cz., ZaamslaeMonly van Zandberg, van
J. Koster en J. W. Scheele Jzn., Bosch-
kapelle Frank van Kruisberg, van Fa. F.
Dekker, Axel Jan van 't Vooiwerk, van
dezelfdeAlex van Heille, van Mare.
d'Hoore, Sluis; Ber.no van Nico, van Fa.
F. Dekker, AxelNico van Luntershoek,
van Hon. Kerckhaert, Breda, H. de Maat,
Stoppeldijk en Jac. de Putter Pzn., Axel
(opgenomen in Keurstamboek)Marquis van
Passluis, van Abr. Haak Czn., Zaamslag
Nico van 't Hoogland, van Al. Serrarens,
Ossenisse (opgenomen in Keurstamboek).
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indië fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,-.
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Inaezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.