AXELSCHE !f COURANT
d u t n t.
Ti
\mb
Frankeering bij abonnement, Axel.
ZATERDAO 6 DECEMBER 1947.
62e JAARGANG No. 16.
/Ts
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
WE leven nu in de donkere dagen.... de
dagen van den Advent. Nog enkele
weken, en we herdenken de geboorte van
Christus, Gods Zoon.
Het Kerstfeest nadert!
In de kerken wordt gezongen„Hoe zal
ik U ontvangen, hoe wilt Gij zijn ontmoet
De kinderen zingen reeds hun Zondag
schoolversjes, met hooge, heldere stemmetjes,
waarin doorklinkt de blijheid van hun kleine
hart. Gelukkige kinderenMet stralende
oogen zullen zij straks weer luisteren naar
de reine Kerstverhalen, met een meeleven,
een meevoelen, waarvan wij ouderen ons
met weemoed bewust zijn, het niet meer
zoo te kunnen.
Zooals een blanke fee in wit gewaad, die
moet waden door een weerzinwekkenden
poel, zoo komt straks onafwendbaar het
Kerstfeest, door de koude, aardsche werke
lijkheid heen.
Felbewogen en beroerd zijn de dagen
waarin we leven. Maar het Kerstfeest komt
door al deze donkerheid en nevelensluiers
heen, het Licht breekt zich baan, ook voor
de landen, waar het kanon nog buldert
ook voor de landen, schier alle, die zich
Wapenen blijven met steeds moderner en
geheimzinniger oorlogsgerei.
De „Stille Nacht" nadert! En de wereld
is vol valsch geluid en vol daverende leuzen
en haat en nijd en afgunst. Waar en hoe
zal het einde zijn, als het zoo voort blijft
gaan
WE zien de kille en huiverige herfstdagen
met hun stormen en ruischenden regen
voorbijgaan en terwijl de dorre, vallende
bladeren, die ritselen voor onzen voet en
de naakte, zwiepende takken ons spreken
van vergankelijkheid, maken Eeuwigheids
gedachten ons rustig en stilzien wij bij
haar licht, dat er „tijd" is in Gods wereld
dat duizend jaar bij Hem zijn als één dag.
En in die sfeer kunnen wij de Kerstbood
schap verstaan. Hoort naar het oude Kerst
lied: „Het vloeit uit God en keert tot God".
Kom dan, o ernstig-blij Kerstfeest. Laten
de kinderen bij fantastisch versierden en
verlichten Kerstboom zingen van „'t Kindje
teeder en klein" en laten wij, ouderen,
weten, hoe wij Hem zullen ontvangen, die
vrede en rust kan brengen in onze ziel, een
vrede, verheven als die van een helderen
winternacht, wanneer stille, blanke mane
schijn de besneeuwde velden verzilvert.
Moge het zoo Kerst feest worden
F.
Spoorwegvervoer
neemt steeds in omvang toe.
'IN DE KOMENDE JAREN WORDT HET
BEDRIJF GEHEEL GEMODERNISEERD.
In 1863 nam de Maatschappij tot Exploi
tatie van Staatsspoorwegen de verplichting
op zich, te zullen zorgen „dat de exploi
tatie, wat snelheid en veiligheid van het
vervoer, inrichting der wagens, ameublement
der stationsgebouwen en alle overige delen
van de dienst betreft, zou geschieden op
gelijke wijze als die beste spoorwegen
elders en dat zij zoveel mogelijk met alle
verbeteringen, die elders worden ingevoerd,
gelijke tred zou houden".
'n de meer dan honderd jaar, dat thans
spoorwegen in Nederland worden geëxploi
teerd, heeft men voortdurend gestreefd naar
het nakomen van deze. verplichting. Wij
weten allen, dat dit is gelukt; voor de
oorlog reden snelle, comfortabele treinen
van de nieuwste typen «ver de Nederlandse
lijnen, de veiligheid was tot de hoogste
graad opgevoerd en het geheel behoorde
tot één der best ingerichte spoorwegen
ter wereld.
De Weg en de Werken.
Dit resultaat werd bereikt ondanks het
Iteit, dat de aanleg van spoorwegen in
Nederland vaak met grote moeilijkheden
gepaard gaat. Immers de bodemgesteldheid
'Peelt een belangrijke rol. De baanlichamen
jatten veelal op slappe veen- en kleilagen.
Mei behulp van de grondmechanica zullen
oan ook in de toekomst werken uitgevoerd
Noeten worden ter bestrijding van twee
voor de instandhouding en het onderhoud
van de baan hinderlijke verschijnselen, n.l.
zakking en golving, opdat het toekomstige
treinverkeer met de gewenste snelheid
veilig zal kunnen geschieden.
Speciale aandacht zal besteed moeten
worden aan het onderhoud van de sporen,
vooral op de lijnen, waarover een frequent
en snel verkeer zal rijden. De rails zullen
langer en zwaarder worden, zodat het aantal
lassen belangrijk kleiner zal worden, hetgeen
de slijtage zowel van rollend materiaal als
van spoor belangrijk ten goede zal komen
en het reizen comfortabeler maakt.
Nieuwe tractievormen.
De belangrijkste verandering, die zich zal
voltrekken, is wel de tractievorm, een proces,
dat zich reeds voor de oorlog begon te vol
trekken, toen de electrische- en dieseltractie
hun plaats gingen opeisen. De grote ver
verwoestingen van het spoorwegbedrijf door
de oorlog, hebben ruimte gemaakt voor een
grootscheepse toepassing van nieuwe tech
nieken ter verkrijging van een efficient en
technisch modern bedrijf.
De stocmtractie zal in de toekomst geheel
worden verlaten. Behalve electrische treinen
zal men zowel diesel-electrische locomo
tieven als diesel-electrische motorrijtuig-
treinen gaan gebruiken. Wellicht zal het
zelfs mogelijk zijn de hïtelucht-motor bij
de tractievormen in te schakelen, vooral
omdat deze de toepassing van een eenvou
dige overbrenging doet verwachten.
Reizigersmaterieel.
Op het gebied van het reizigersmaterieel
mag eveneens op sommige punten een
verdere ontwikkeling worden verwacht. Er
zal naar worden gestreefd dit nog geriefe
lijker in te richten en hrt in en uitstappen
zal zo makkelijk mogelijk worden gemaakt.
Aan de verlichting der rijtuigen zal grote
zorg worden besteed, zodat de reizigers ook
met kunstlicht, waarbij de toepassing van
buislampen niet tot de onmogelijkheden
behoort, goed zullen kunnen lezen. De
luchtweerstand der treinen zal worden
verminderd door deze zoveel mogelijk in
stroomlijnvo'm te bouwen.
Wat de ventilatie en de verwarming
betreft, zal de thans reeds bij het stroom-
lijnmateriaal toegepaste methode van inge
blazen lucht worden gehandhaafd. Een
inrichting voor luchtkoeling bij warm weer,
die zwaar en kostbaar is, schijnt voor ons
land weinig zin te hebben. Uit statistieken
is gebleken, dat er gemiddeld per jaar slechts
10 dagen voorkomen, waarop de temperatuur
zo hoog is, dat het wenselijk zou zijn de
lucht te koelen.
Bij de inrichting van het goederenmaterieel
zal gestreefd worden naar de mogelijkheid
tot zo snel mogelijk laden en lossen. O-k
blijft men streven naar gewichtsvermindering
met gelijktijdige verhoging van het laad
vermogen, o.a. door toepassing van lichte
metalen.
De overschakeling op nieuwe tractievormen
zal geleidelijk moeten geschieden. Zij zal
een periode van verscheidene jaren omvatten,
In de overgangstijd zullen oude en nieuwe
tractievormen naast elkaar voorkomen en
naar gelang de oude verdwijnen, zullen de
werkplaatsen voor het onderhoud van de
nieuwe omgebouwd worden. Behalve ver
volmaking der beveiliging, zal de snelheid
en frequentie worden opgevoerd, hetgeen
tot uiting zal komen in een nieuwe dienst
regeling der reizigerstreinen, welke er mede
op gericht zal zijn in het bijzonder de
randgebieden met het centrum te verbinden.
De uitbreiding van het aantal treinen zal
leiden tot beperking van hun lengte.
Omvang van het vervoer.
Het invoeren van nieuwe technieken houdi
ten nauwste verband met het toenemen van
de omvang van het spoorwegvervoer. Deze
omvang vertoont een steeds snellere groet.
In 1878 telde Nederland 4 000 000 inwoners,
die per trein 0,5 milliard reizigerskilometers
aflegden of 125 km. per inwoner. In 1938
bedroeg de bevolking 8,7 millioen en het
aantal reizigerskilometers 3,1 milliard. Ge
middeld legde toeneen Nederlander 360 km.
per jaar over de spoorweg af. In 1946
was het aantal reizigerskilometers gestegen
tot 5,6 millard en het gemiddelde per in
woner tot 600 km. Voor de toekomst
wordt gerekend op een rog grotere mobi
liteit der bevolking en in 1970 b.v., wanneer
Nederland een aantal inwoners zal hebben
van 11 millioen, zullen de Spoorwegen in
dat jaar reeds 8 milliard reizigerskilometers
moeten afleggen, hetgeen een omvang van het
reizigersvervoer betekent van 180 pet. van
het vooroorlogse.
Ook wat het goederenvervoer betreft
zullen de Spoorwegen ondanks de opkomst
van de jongere verkeersmiddelen een be
langrijke plaats blijven innemen voor het
massale vervoer, in het kader van een
toekomstige coördinatie van de verschillende
vervoerstakken, zullen de spoorwegen nauw
samenwerken met het vervoer te water, over
de weg en door de lucht, zich bewust van
hun bijzondere positie als nationale onder
neming ,met een specifiek landelijke taak.
De weg Garoet—Tasikmalaja.
De weg GaroetTasikmalaja op de route
van Bandoeng naar Tjilatjap, verdient zoo
langzamerhand een bijnaam, waarin de
moed tot uitdrukking komt van de chauf
feurs, die dit traject bijna dagelijks afleggpn.
De verbinding loopt door sterk begroeid
bergterrein, dat de vlakten van Garoet en
Tasikmalaja van elkaar scheidt. De weg,
over een afstand van 60 km., ligt in een
weinig toegankelijk terrein, waar zich ben
den van de Goentoer-Brigade ophouden.
Eiken morgen vertrekt uit Garoet een con-
vooi onder bescherming van gepantserde
eenheden om onderdeden van de 3e Infan
terie Brigade-groep van materiaal en voed
sel te voorzien.
Op het voorlaatste vertreksein breken
enkele soldaten hun gesprek af. Zij rennen
naar hun plaats. Nog springen er een paar
achterop, als de lange rij auto's zich in
beweging zet. De weg gaat omhoog. Garoet
wordt in de laagte een steeds waziger
donkerbruine plek. De Goenoeng Tjikoeraj
verheft zich als een trotsche berg hoog
boven de omgeving. De zwavel-gele wand
van een zijkrater weerkaatst hel tegen de
witte wolk, die op een of andere manier
wordt tegengehouden. Van de grauwe top
pen naar beneden is verder alles groen.
De huizen en kampongs langs den weg
zijn verlaten. In de deuropening liggen
rommelig onder een laag vuil enkele losse
planken van de houten betimmering. Na
een scherpe bocht verraadt de natuur geen
enkele plaats meer, waar zich eventueel
menschen kunnen ophouden. Boven een
steile uitgegraven bergwand groeien groote
varens of belemmeren hooge bamboes het
uitzicht naar boven. Tegen de helling van
het dal aan de andere zijde wisselen sawah's
in terrassen boven elkaar zich af met
onbebouwde boschgrond. Achterdochtig
speurt de bemanning de omgeving af. In
deze mooie streek schuilt achter iedere
schoonheid een gevaar. Het lijkt alsof kwa
lijke elementen van iedere lokkende en
vertrouwelijke aanblik gebruik maken om
hun slachtoffer onverhoeds aan te vallen.
De chauffeur in een drietonner moet maar
rekenen op een gelukkig gesternte en de
paraatheid van zijn kamerader, die met een
bren achter een gepantserde plaat zitten.
Ieder oogenbiik kunnen uit een willekeurig
boschje kogels zijn leven bedreigen.
Voorbij de waterrcheiding van de beide
vlakten gaat het onregelmatig naar omlaag.
Dan weer eens op, dan weer steiler naar
beneden door een dwarsdal. Een sterk
gerezen kali schuimt wit tusschen de ronde
lavablokken naar de Tji Woelan. Eenige
mannen van de bezetting aan de Bailey
brug zwaaien enthousiast naar het convoo',
alsof zij even een band voelen met de
bewoonde wereld, waarvan zij totaal zijn
algesloten. Verderop loopt de accentueering
van het terrein meer in de richting van de
rivier, die gestadig in breedte toeneemt. De
weg loopt daardoor op een bepaalde
plaajs over een scherpe kam met aan
weerszijden een laagte, die flauw naar boven
glooit. De scout-car voorop houdt voorzich
tig in om niet van een smal stuk asfalt 3
meter diep terecht te komen. Enkele pelop-
pers hebben op een nacht een honderdtal
inheemschen gedwongen om de wegver
harding los te werken en den grond af te
graven. Dit Is voorloopig de eenige hinder
nis. De sawah's zijn kennelijk bewerkt,
maar er is geen levend wezen te bespeu
ren. De palmboomen hangen vol met cocos-
noten, het is echter moeilijk te zien of er
een sniper in zit verborgen. Het totaal ver
woeste Singaparna, ongeveer 12 km. voor
Tasikmalaja, biedt een trocsteloozen aan
blik. Het overgebleven meubilair, dat als
versperring heeft moeten dienen, ligt onbruik
baar langs den kant van de straat. De
heele tocht verloopt zonder eenig incident.
Aangekomen heeft het voorste gedeelte
niet eens gemerkt, dat de laatste wagens
zijn beschoten uit een leeg huis even
voorbij de aloen-aloen in Singaparna.
Op den terugweg verlangt ieder naar een
koud bad. Wanneer het vlot gaat kunnen
ze om één uur terug zijn. Dat zou een
record beteekenen. Misschien hebben ze
dan de middag voor zichzelf. Met een
kleine hoop op deze bof verkeert de
bemanning in een opgewekte spanning.
Twee mustangs zijn bezig een verdachte
kampong te localiseeren, die niet ver van
den weg af moet liggen. Een prettige
samenloop van omstandigheden. Wie weet,
durven ze nu niet. Op een open gedeelte
klinkt onverwachts het geratel van een
automatisch wapen. Uit een bcschrand
stijgt "een rookwolkje op. De vijand heeft
buiten den waard gerekend. Zij mikt op
het achterste gedeelte, maar daar bevindt
zich voor de variatie juist de tankwagen.
Onmiddellijk spuwt de colonne een helsch
vuur. Venijnig schetteren de echo's terug.
Voordat de colonne tot stilstand is geko
men heeft de vijand het vuren gestaakt.
Maar even later staan we toch stil. De
kop van de colonne ligt om den hoek van
een scherpe bocht. Wat er gaande is, kan
achter niet worden geconstateerd. Hallo,
hallo....! Cornell's éénover. Hallo,
hallo 1 Cornells twee 1 De wagen
achter ons heeft een lekke band. Voorop
klauteren de jongens met hun stijve spieren
uit den wagen. Sloom rekken zij zich een
beetje uit en zoeken wat schaduw op. „Ach
ja-....! het zou heelemaal zonder opont
houd verloopen. Nee....! dat's te gek."
Dan knettert de radio weer. Hallo, hallo.
Cornells één, over....! We braden in de
zon. Maar Rinus reageert niet, hij voelt
aan zijn ruige baard. Die moet er zoo
gauw mogelijk af. Hoe eerder thuis des te
beter. Gelukkig duurt het akkefietje niet te
lang. Bij de Bailey-brvg moeten de auto's
wat inhouden. Een paar soldaten staan met
brieven in hun hand klaar om deze in het
voorbijgaan vlug aan een vrijwillige post
bode mede te geven. Een primitieve bar
ricade van losse steenen ligt een eind ver
der dwars oyer den weg. In een oogwenk
is dit zaakje opgeruimd. Even later een
kreet „Daar heb je ze". Het convooi stopt,
enkele mannen rennen de sawah op. Eén
weet te ontkomen. Twee vreeselijk angstige
peloppers trachten hun daden met een
onnoozel gezicht te camoufleeren. Zij waren
bezig het wegdek te vernielen.
Convooi terug zonder verliezen. Helaas,
dit is geen regel. In vele gevallen is er
wel een gesneuvelde of zijn er gewonden.
Degenen, die deze afstand vaak afleggen,
moeten wel eens ondervinden, dat het maar
weinig had gescheeld, ofVeilig terug,
blijft het beeld van een gewonde voor zijn
geest hangen. Dit had ook hem kunnen
overkomen. Op zijn kamer valt de sterke
spanning van hem af. Dan kan hij begrijpt
er zelf niets van het hem te machtig
worden. Alles wat hij dien dag heeft
beleefd, werkt na in zijn dieper bewustzijn.
Het komt naar boven op het moment, dat
zijn gedachten hem niet meer in beslag
nemen. Dan is het mogelijk, dat pas het
zwaarste oogenbiik voor hem aanbreekt.
Misschien nog vermoeider dan hij is gaan
slapen, staat hij den volgenden dag op.
Hij probeert te vergeten, maar alles uit zijn
omgeving herinnert hem eraan. Met lood in
zijn schoenen gehoorzaamt hij een volgend
keer aan de opdracht om naar Tasikmalaja
te gaan. Maar niemand merkt hier iets van.
Hij overwint zijn angst. Moed hebben
alleendegenen, die hun angst weten te
beheerschen. De mannen langs den weg
Garoet—Tasikmalaja hebben al heel wat
moed aan den dag gelgegd. Een paar dood
gewone chauffeurs op een eenzamen weg
ergens heel ver wegdit spreekt weinig
tot de verbeelding van het publiek. Maar
zij verdienen onze waardeering.
helpen bij de meeste pijnen
ONGELD1GVERKLARING
TEXTiELKAARTEN.
Het Centraal Distributiekantoor deelt mede,
dat de textielkaarten VA, VB, VC, VD, VE
VF 605 met ingang van 1 Jan. 1948 komen
te vervallen. De van deze kaarten geldig
verklaarde nummer- en letterbonnen ver
liezen derhalve met Ingang van genoemde
datum hun geldigheid. De geldig verklaarde
bonnen van de thans in gebruik zijnde tex
tielkaarten VA 705 blijven tot nader aan
kondiging hun geldigheid behouden.
«.oonnements-
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indiê il. 1,55.
Buitenland fl. 2,
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentién
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
HIHH~ Doos 6cach9ks30cfc fl
