AXELSCHE H COURANT
Frankeering bij abonnement, Axel.
WOENSDAG 3 DECEMBER 1947.
62e JAARGANG No. 15
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
C. VINK-van VESSEM
irkeersvlieffers vroeger en nu. weerberichten meegekregen, het Navigalie
^rKeersvuegerb vrucgc. cn nu. koffer yol kaarten
De lijden veranderen, en wij veranderen gezorgd, de Vervoersafdeling
iet de lijden,
in de luchtvaart
veranderen de tijden
,,eel snel. Er is bijvoorbeeld een lijd ge
feest en die ligt nog niet eens zoo
$Jél ver achter ons dat de K.L.M. maar
jVj, heel kleine maatschappij was met
Nlchts enkele gehuurde, omgebouwde oor-
Vgsvliegtuigen, en als eenige luchtverbin-
,ing een dagelijksche dienst op Londen,
',e bij minder gunstig weer niet eens ge-
/jpgen werd. Dat was in 1920, en dat was
Nft eerste begin van wat nu een wereld-
Nlderneming is geworden. Degenen, die in
,}je dagen het risico durfden nemen om
vchtdiensten te onderhouden, moesten wel
yioote optimisten zijn, met een welhaast
Onbegrensd vertrouwen in de toekomst van
Ne luchtvaart. De vliegtuigen, die voor het
Niervoeren van passagiers en goederen be-
\Y blikbaar waren, boden niet het minste
lomforthet waren omgebouwde verken
ners of bommenwerpere, waarin de zit
plaatsen geheel open waren. Voor deze
koestellen was echter gebruiksmogelijkheid
gevonden en de vele oud-oorlogsvliegers
Kiepen graag de gelegenheid aan om hun
den oorlog geleerde nieuwe beroep in
Oedestijd te blijven uitoefenen. Ook enthou-
Nsten, die het fitiancieele risico wilden
N igen, waren er wel te vinden.
NZoo verschenen dan in de twintiger jaren
tj verkeersvogels in de lucht en voerden
p 2 of 3 passagiers en een handjevol
lederen van de eene stad naar de andere.
$i de voormalige bommenwerper-piloot of
'yichtvlieger had weer een bestaan, geluk
je een rustiger bestaan dan tevoren,
Instrumenten bezaten deze vliegtuigen
«tactisch niet. Het kompas vertoonde door
lopend afwijkingen tengevolge van de
Nfcle in het vliegtuig aanwezige metaal-
'jpeelen en vooral omdat het vlak bij den
/notor was aangebracht, zoodat de vlieger
jt vaak beter aan deed het niet te vertrou
wen dan wel. Ook radio aan boord van
Vliegtuigen was iets waarvan men nog
"ooit gehoord had, ofschoon zij waar-
chijnlijk wel op de lijst der vrome wen-
chen stond. De eenige berichten die ge-
urende de vlucht binnenkwamen, waren
leidingen van plaatsen langs de route,
'aar men de machine had zien of hooren
vervliegen.
Het navigeeren geschiedde toen ook heel
>q impel: de vlieger keek eenvoudig naar
et landschap onder zich en om het volgen
in de juiste route te vergemakkelijken,
loog men niet recht op het doel aan,
in, ïaar werd eenvoudig langs de meest mar
ante lijnen van het landschap gevlogen,
ooals wegen, spoorlijnen of rivieren. Als
nen naar Londen vloog, volgde men een-
'oudig de kustlijn tot Calais, stak dan het
Kanaal over, om vervolgens langs de spoor-
lijn Dover—Londen het binnenland in te
Wiegen en zoo Croydon te bereiken. De
ijrste tijd vlogen de K.L.M.-vliegers naast
i Ie spoorlijn, maar het toeval wilde, dat
erzelfder tijd als het K.L.M.-vliegtuig boven
eze spoorlijn „hing', de trein Dover—
.onden passeerdeen de trein ging toen
1 og sneller dan het vliegtuig. Herhaaldelp
daagden passagiers er over, dat het reizen
•er trein vele voordeelen had boven een
uchtrels. Toen kregen de piloten opdracht
in het vervolg niet meer naast de
ipoorlijn te vliegen maar precies er boven.
De cockpit, het heiligdom van de vlieger,
lad toen nog niets heiligshij was geheel
•pen, zodat de bestuurder tijdens de vlucht
an weer en wind was blootgesteld. Daarom
rerd de vlieger voor de vlucht uitgedost als
en poolvorser, met dikke, met bont gevoerde
1 larzen, een leren vliegjekker met vest, dikke.
ifollen handschoenen, enige meters wollen
jaal en een vliegkap met bril. Aldus inge-
iakt, werd de vlieger in het toestel gehesen,
e motor werd aangeslagen en daar ging de
—Machine.
g^gZo vloog men toen.
- Tegenwoordig is het anders.
I KT (Wij schrijven ultimo 1947. De vlieger,
|l ïe straks naar New York zal vertrekker,
II» J«eeft zich aan boord van zijn Lockheed
fonstellation, die 40 passagiers in comfor-
Nlbele fauteuils over de Oceaan kan brengen
Wright Cyclone motoren van 2500 P K.
2ulien het toestel met een snelheid van
PO Km. per uur over de grote plas trekken,
'óór de vlieger vertrekt, moet hij een hele
8s"e bureaux afwandelenhij is bij het
Nelingsbureau geweest, heeft bij de Mete
orologische Dienst een heel boekdeel met
vol kaarten
bn_f heeft zeer
nauwkeurig het gewicht en de zwaartepunts-
ligging van zijn machine bepaald. Nu gaat
hij aan boord, gekleed in zijn keurig,
donkerblauw K.L.M. uniform. Maar hij is
niet alleen, de bemanning van deze machine
bestaat uit 10 man. Behalve de gezagvoer
der zijn er nog 2 vliegers, 2 telegrafisten, 2
werktuigkundigen, 2 stewards en 1 stewardes
aan boord van de geweldige Constellation,
en sinds kort vliegt er als elfde man ook
een kok mee.
De cockpit is nu eerst recht een heilig
dom geworden, waarin de leek absoluut
geen weg meer weeteen groot aantal
klokjes, knoppen en handles beslaat er alle
wanden, van boven tot beneden. Al deze
instrumenten en stuurorganen hebben een
speciale taak om de grote vogel over de
Oceaan te brengen. Na de start wordt het
landingsgestel hydraulisch ingetrokken; de
bladen van de schroeven kunnen tijdens de
vlucht versteld wordenbij het uitvallen
van een motor kan de vlieger de schroef in
vaanstand brengen, waardoor de weerstand
ervan verminderd wordt; bij de landing
kan de vlieger de schroeven op „negatieve
spoed" zetten, zodat zij een kracht uitoefe
nen in tegengestelde richting met het voor
deel, dat de uitloop aanzienlijk wordt bekort.
Tot dit doel heeft hij trouwens ook rem-
klappen en wielremmen tot zijn beschikking.
Een ingewikkelde klokkenwinkel stelt de
werktuigkundige in staat om de gedragingen
van de motoren tot in finesses op de voet
te volgen.
Een der voornaamste instrumenten bevindt
zich in het midden van het instrumentenbord,
in de wandeling de „automatische piloot"
genoemd. Op een bepaalde hoogte aange
komen, schakelt de vlieger het instrument
in en de machine blijft vanzelf op de goede
koers. Afwijkingen als gevolg van zijwind
worden automatisch gecorrigeerd.
Een hele batterij radio zend- en ontvang
apparaten is in de machine aangebracht.
Hiermee kunnen de telegrafisten van allerlei
radio stations gegevens ontvangen, die voor
het verloop van de vlucht van belang zijn,
en op hun beurt weer berichten aan de
grondstations doorgeven. Met al deze
instrumenten en apparaten en een hele
stapel kaarten en tabellen wordt de Constel
lation zonder moeite en onberispelijk over
de Oceaan genavigeerd.
Het vliegtuig staat op het punt te ver
trekken; met draaiende motoren staat het
bij het begin van de startbaan. De gezag
voerder heeft een lijstje voor zich, aan de
hand waarvan hij de instrumenten controleert.
„De generator aan?" vraagt hij. „Generator
aan", herhaalt de werktuigkundige. „Motor 1
O.K.?' Motor I O.K." En zo krijgt de
hele lijst een beurt. Alles is nu gecontro
leerd („gechecked" zeggen de vliegers), en
nu richt de gezagvoerder zich radio-telefo
nisch tot de verkeerstoren„Able Uncle is
ready to take off". Able Uncle, you are
cleared to go", klinkt het in zijn koptelefoon.
Nu rolt het vliegtuig de startbaan op, de
gashandles gaan naar voren en het machtige
toestel stuift voorbij, verheft zich in de lucht,
de reis is begonnen....
Maar het moet gebeuren en daarom wordt
het gedaan. Daar behoeven we niet over
te praten.
Maar meneer presenteert nog een cigaret
en dat geeft me de gelegenheid om nog
een paar minuten tegen zijn charmante
dochter op te kijken als hij het wist
zou hij zeggen: ,Dat is géén werk!" En
dan praten we door. Het kost me moeite
om te zeggen wat ik bedoel en ik voel mij
niet behaaglijk meer. Het is vervelend, als
woorden tekort blijken» te schieten in hun
taak het overbrengen van gedachten en
gewaarwordingen. Ik probeer een verge
lijking te vinden.
Als u even een brief naar de post zou
brengen en er ligt een grote plas op de
weg waar u niet omheen kunt, dan maakt
u een grote sprong, waarmee u tot uw
verbazing de overkant h&èlt. Daarmee bent
u nog geen hè'd. En wanneer u even later
een klein plasje tegenkomt, dan maakt u
niet net zo'n grote sprong. Dat zou wel
heel dwaas zijn en tien tegen één, dat u het
niet eens meer zou kunnen. Want niets
dwingt u er toeEn een grote sprong
maken over een klein plasje, dat is immers
toch onzin?
Wel bestaat er verschil in de manier
waarop de plas „genomen" wordt. U zult
er droog overheen komen en weer vaste
grond onder de voeten hebben. Maar uw
buurman, die dezelfde kant uit moet, waagt
de sprong ook, en hij besmeurt zich echter
van onder tot boven met modder en hij
zakt weg in de klei. Zijn sprong is ver
keerd. Best mogelijk, dat de mensen voor
u respect hebben omdat u op een correcte
wijze en heelhuids de overkant bereikte en
uw buurman, die misschien minder ge
oefend en kleiner van stuk is, niét.
Respect voor de manier waaróp in
miiitair opzicht en vanuit het oogpunt van
persoonlijkheid, karakter „bij de man*
dat is voor een individuele prestatie, alhoe
wel de moed daartoe vaak wordt opgebracht
onder invloed van een collectief hoog
moreel. De omstandigheden maken soms,
dat u zich tot veel meer in staat voelt
(moet voelen) dan „normaal".
Ik ben wel verplicht u mijn verontschul
digingen aan te bieden voor de zeer simpele
vergelijkingen waarmee we op dit toch zo
belangrijke punt proberen in te gaan. Maar
ik hoop, dat u in ons geen helden meer ziet.
We ploeteren en zwoegen en velen hebben
daarbij maar één gedachte „Wanneer neemt
een ander het over 1".en toch, misschien
dat we het is immers wellicht meer nog
in uw belang dan in het onze de humane
wijze waarop we dat desondanks doen, uw
respect kunnen verwerven.
Het eindje van de cigaret, die meneer
presenteerde brandt aan mijn vingertop en
het wordt tijd om op te stappen
„Werkelijk,.ik heb genoten van de be
grijpende aandacht van uw dochter. En
oh ja laat vooral uw zoon morgen op
tijd aan de Bank zijn. Hij heeft de kans
aan zijn toekomst te bouwen, die voor ons
nog in een vaag verschiet verscholen ligt".
Helden
Als je ergens van een buitenpost komt en
je duikt na weken ergens „in de beschaving"
van de grote stad weer op in je pakean
deftig met de bij de Chinees vermaakte
broek en de nieuwe onderscheidingstekens
zwaar hangend aan je stljfgestreken blouse
dan voel je het aan alles: „Ze snappen
er niets van
„Vertel nu eens, hoe is't daar bij jullie",
en dan vertel je. Van patrouille lopen in
de smoorhete zon. Van patrouille lopen in
de plensende regen. Van patrouille lopen in
het donker vol kille geluiden. Je verhaalt
van een enkele sniper, die zo vermaledijd
goed verscholen zat en wiens vuur zo goed
lag dat moet een Jap geweest zijn. Van
de betekenis van de artilleriesteun. En van
het zenuwslopende convooi-rljden der A.A.T.
Je vertelt het zo simpel mogelijk, wantje
hebt al gegoord, dat zelfs de gewoonste
dingen door „hen" vaak verkeerd begrepen
worden. En
doodgewoon.
Dan kijkt
aan die
het is per slot allemaal zo
de heer des huizes zijn zoon
op de bank werkt en een
trek om zijn mond zegt iets van „Zie je,
m'n zoon, cfèt is werk 1".
Nee meneer, rondweg, het is géén werk.
GEMEENTERAADSZITTING.
Van Dinsdag 25 November 1947.
6. Voorstel op het verzoek van de Prov.
Bond „Het Zeeuwse Wit Gele Kruis* om
een subsidie.
In de vorige vergadering is dit adres
aangehouden, teneinde nadere gegevens en
toelichting over dit adres te verkrijgen.
B. en W. stellen thans opnieuw voor
afwijzend op dit verzotk te beschikken.
Dhr. Kesbeke had gehoopt, dat B. en W.
nu tot andere gedachten waren gekomen en
het bevreemdde hem dat zij nu met geheel
andere motieven voor den dag komen.
Spr. is van mening dat deze instelling wel
degelijk in een behoefte voorziet, ook voor
Axel.
Spr. stelt voor om de subsidie te verlenen.
Dhr. v. d. Berg ondersteunt het verzoek
van dhr. Kesbeke.
Dhr. C. v. Bendegem voelt wel wal voor
subsidie voor opleiding tot kraamverzorgster.
Wanneer een verzoek zou komen van Prot.
Chr. zijde, kunnen we het bedrag nog
halveren.
Ook dhr. Pijpelink heeft waardering voor
het werk van deze instelling.
Het voorstel komt in stemming en wordt
verworpen met 7—6 slemmen. (Tegen de
h.h- Fanoy, Wondergem, de Feijter, v. Doe
selaar, Tollenaar en de beide wethouders.)
7. Voorstel tot wijziging van het Raads
besluit waarbij aan de Tuinbouwcursus een
schoollokaal ter beschikking wordt gesteld.
Ia de vorige zitting is besloten een school
lokaal ter beschikking te stellen, fpgen een
vergording van f 25 per maand. Dit blijkt
een onoverkomelijk bezwaar te zijn en het
handhaven van deze bepaling zou nopen
tot verplaatsing van den cursus naar elders.
B. en W. stellen voor het schoollokaal als
nog gratis te geven, voorstel z.h.s. wordt
aangenomen.
9. Voorstel tot wijziging van het Raads
besluit tot het aangaan van een geldleening
groot f32000 voor den aankoop en het in
exploitatie brengen van twee Oostenrijksche
woningen. De uitzichten dat deze woningen
spoedig zullen komen, zijn niet verbeterd.
Ook zijn geruchten verspreid, dat deze
niet meer zullen komen en die komen zijn
van zoodanige kwaliteit, dat B. en W. zich
elders op de hoogte hebben gesteld en bij
nadere overweging de overtuiging gekregen
hebben, dat aankoop niet verantwoord is
en voor dit bedrag twee kleine midden
standswoningen kunnen worden gebouwd,
waardoor de kosten van onderhoud belang
rijk lager zullen blijven dan bij de houten
woningen. B. en W. stellen voor, met
intrekking van bovengenoemd besluit een
nieuw besluit te nemen tot een gelijk
bedrag voor den bouw van twee steenen
woningen tegen een rente van 3 pet. voor
de eerste 10 jaren en daarna 3,5 pet. met
een aflos van ten minste f880. De plaats
waar deze gebouwd kunnen worden, kan
dezelfde zijn als gedacht was voor de
woningen in het plan-West.
Dhr. W. de Feijter vraagt, of het geen
aanbeveling zou verdienen, nog te bouwen
woningen in huurkoop te geven, opdat de
menschen zoodoende een eigen woning
krijgen.
De voorz.We zullen het bekijken.
10. Voorstel tot het aanschaffen van een
derde vrachtauto (kipper) voor het uitvoe
ren vai bestratingswerkzaamheden in plan
Ooit en West.
De werkzaamheden van rioleering en
bestrating hier en elders zijn zoo ontzaglijk
veel, dat men geen aannemer krijgt om
deze werken uit te voeren. Krijgt men
iemand, dan is de prijs f2 per vierkante
Meter bestratlngswerk en 20 pet. op de te
verwerken materialen. Dit noopt B. en W.
deze werkzaamheden in eigen beheer uit te
voeren, waardoor het bestratingswerk komt
op 62 cent per vierkante Meter en geen
procenten moeten worden betaald op de
te verwerken materialen.
B. en W. stellen voor over te gaan tot
aanschaf van een 3e vrachtwagen, waarvan
de kosten voor den tijd van 2 jaar, met
volledige afschrijving, loon en onderhoud
f 22.000 bedragen.
Na ampele discussie over onderhouds
kosten, sociale lasten, enz., wordt het voor
stel z.h.s. aangenomen.
11. Voorstel tot het aangaan van een
geldleening groot f 28.000, ten behoeve van
het Gemeentelijk Gasbedrijf voor het bouwen
van een 12 retortsoven. Voorlopig is er nog
weinig uitzicht op de verwezenlijking van
de regionale gasvoorziening in Zeeuwsch-
Vlaar,deren. Intusschen blijft het gasver
bruik in Axel en Terneuzen oploopen, wat
door de in bedrijf zijnde ééne 12 retorts
oven niet kan worden geproduceerd. De
eenigste oplossing is de vernieuwing van
de oude 12 retortsoven, hetgeen geraamd
wordt op f28.000. B. en W. stellen voor
een leening aan te gaan ten bedrage van
f 28 000, tegen 21/i pet. rente. Dit wordt
z.h.s. aangenomen.
wijziging der ge-
1947 wordt z.h.s.
12. Het voorstel tot
meentebegrooting dienst
aangenomen.
Bij de aanbiedingen van diverse reke
ningen dienstjaar 1946 worden twee com
missies benoemd.
In de le commissie hebben zitting de h.h.
Kesbeke, Wondergem en Van Doeselaar
(gemeente-rekeningen).
In de 2e de h.h. C. van Bendegem, v. d.
Berg en A. Scheele (gasbedrijf, vleeskeu-
ringsbedrijf en alg. armbestuur).
De voorz. brengt tenslotte nog een voor
stel ter tafel tot het aangaan eener kasgeld-
leening bij de Bank voor Nederlandse Ge
meenten, groot f 500.000.
Rondvraag.
Dhr. v. d. Berg herhaalt nogmaals zijn
vraag aangaande een strook grond aan de
Kanaalkade.
N
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indiè fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.