AXELSCHE H COURANT
PHILIPS
St. Nicolaas-cadeaux
Frankeering bij abornement, Axel
WOENSDAG 26 NOVEMBER 1947.
62e JAARGANG N". 13
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
band nederland-indië.
„Het leven van den Nederlandschen
soldaat aan de demarcatielijn."
Di.isdagvond werd op de bovenzaal van
otel „Het Gulden Vlies" bij dhr. H. Porth
-de Lozanne alhier een vergadering ge-
ouden van de afdeeling Axal en omstreken
an den Band Nederland-Indië. Niet alleen
it Axel en de buitenwijken, doch ook van
erschillende omliggende plaatsen waren
Bden van den Band aanwezig, zoodat de
aal overvol was.
De voorzitter van de afd. Axel en om-
treken van den Band Nederland—indië,
Ie heer B. J. Knieriem, sprak een openings
voord, waarna hij het woord gaf aan kapi-
ein G r a v e 1 o 11 e, Officier van den
.egervoorlichiingsdienst, welke na eenige
nleidende opmerkingen in een pittige en
boeiende rede een door zijn realistische
weergave en rake typeeringen opvallende
beeld gaf van het leven der Nederland-
sche militairen aan de demarcatielijn.
Zoo verhaalt kapt. Gravelotte over de
zware dienst in de natte moesson. Deregen
valt in Indië als een gordijn zoo dicht, wat
fe vulcanische roode aarde tot roode blub-
ler maakt. Het is begrijpelijk, zegt spr., dat
ie jongens dan niet zoo vroolijk gestemd
fin. Dan is „eikenhout" geen „eikenhout"
jeer en „luctor et emergo" bestaat ook al
jet meer, dan hoort men erkel een krach-
ig woord, beginnende met een g
Uitvoerig schetst kapt. Gravelotte het
innentrekken van een kampong, alteen
staande uit rieten woningen en waar zelfs
evenals in heel Indië geen spijkers
krijgen zijn. Toch zijn de jongens nog
IvJl goeden moed en zij hun gesprekken
.roolijk en opgeruimd van aard. Doch als
rij een poos in het kamponghuis, bij olie
pitten en op bij elkaar gegriste meubelen
zitten, zakt de toon spoedig. Dat is de
abnormale reactiespanning om hetgeen
den volgenden dag komen gaat Dan loopen
Ie gesprekken over het meisje en over
thuis.
In fijngekozen bewoordingen teekent spr.
het aandachtig gehoor den nachtelijken
gang van de wacht door den donkeren
iropennacht in den stroomenden regen over
een weg vol gaten naar de uiterste grens
van de demarcatielijn, waar alie recht en
beschaving ophoudt. Dan bereikt de wacht
een Spaansche ruiter, waar hun eindpunt is.
En het blijft maar regenen, zoodat de jon
gens doodmoe en drijfnat worden, maar
loch doodsbang met de bren in de hand
blijven staan. Zij mogen niet praten, want
elk geluid kan hen verraden. Zoo waken zij
Dver het leven van anderen. Wanneer zij
elkaar iets mee te deelen hebben, doen zij
dat door gebaren. Zoo betast de één zijn
maat en gebaart: „ik zie iets" en dat iets
maakt hem bang. Later blijkt dat het sil
houet van een boom te zijn. Er is niet één
soldaat, die de angst niet kent. En als die
jfmgst weer over is, denkt hij aan thuis,
Vrant daar gaan steeds zijn gedachten naar
uit, ook als hij valt, dan is het laatste
woordthuis. Eindelijk is de wachttijd om
en gaan ze terug en waken weer anderen
over her. Thuisgekomen krijgen ze weer lef.
De kameraadschap is op het oogenblik
zeer groot, zegt spr. Geen beter kameraad
schap, dan die geboren is in rampspoed.
Hier maakt men samen het leven door en
wordt alles gedeeld, vreugde en verdriet.
Onze soldaten passen zich wonderwel
aan de omstandigheden en gewoonten van
land en volk aan, ook de jongens van het
Bataljon Zeeland, die op Walcheren hebben
gevochten en Frankrijk doortrokken met
Pater vau de Vrande en kapitein Fassaert.
i Dan wijst spr. op de tactiek van de ver
schroeide aarde, door de Indonesiërs toe
gepast. Hij zegt verder, dat het Militair
Noodhospitaal er in de eerste plaats voor
onze soldaten is. Doch dit is maar op
Japier, want in wercelijkheid is het er in
ie eerste plaais voor de Indonesiërs. De
doktoren helpen zonder aanzien des per-
loons. Wanneer de Hollanders een kampong
naderen, vlucht de bevolking uit angst, all
gevolg van de propaganda van radio-
ü\ocja. Daarna komen de terroristen en
vernietigen alles. Dan komen de Hollan-
?er3, waarna door de inlanders als proef-
pon i* -
Er ontstaat zelfs vriendschap en de Indo
nesische vrouwen wasschen ongevraagd de
kleeren van de jongens in de kali. Ze doen
dit uit dankbaarheid en er wordt nooit een
stuk kleeren gemist.
Uitvoerig verhaalt spr. dan van een Indo
nesiër, die zijn makker weet cm te koopen
om een landmijn onder de brug te leg
gen voor vijf gulden, wat in Indië een
kdoitddl is»
Het leven op een demarcatielijn is geen
lollig bestaan, want daar vallen eiken dag
jongens. Wij zien slechts den buitenkant,
maar hoe is het innerlijk met onze soldaten
gesteld? Welk een invloed heeft dat altijd
maar dienst doen, patrouille loopen en in
gevaar verkeeren Vaak valt er een schot
uit een boom en één onzer jongens wordt
getroffen en naar achter gebracht.
De ouders en verloofden zullen hun
jongens erg veranderd terugzien. Zij gingen
naar Indië op 18-jarigen leeftijd, zij zijn
nu man geworden en gerijpt door vele
ervaringen en doodsgevaar. Zij zijn critisch
aangelegd.
De post is voor de jongens iets, waar
van men zich in Holland geen voorstelling
kan maken en met nadruk waarschuwt spr.
tegen brievsn die een verkeerde psycholo
gische uitwerking zouden kunnen hebben,
hetgeen spr. met nadere voorbeelden aan
toont. Het doel van de correspondentie
moet zijn het moreel van de jongens hoog
te houden en te zorgen, dat zij geestelijk
fit blijven. De Band Nederland—Indië is
een idea'istische instelling. Wij in Lid
vechten met de wapenen. U vecht met een
brief. De O V.W.'ers en dienstplichtigen
weten, dat zij voor een ondankbaar karwei
staan. Zij weten ook, dat zij door somt.ige
bladen voor moordenaars worden uitge
maakt en dat de meisjes van de Vrijwillige
Hulpkrachten als zedeloos worden betiteld.
Vergeet vooral niet: zij allen in Indië wil
len zich gedragen zien door het Neder-
landsche Volk, in nationaal bewustzijn. U
hebt allemaal Uw eigen moeilijkheden met
Uw zoon of verloofde in Indië en dat is
begrijpelp, doch het saamhoorigheid3-
gevoel moet domineeren.
Er is een front in Ind'ë. Helaas niet
omdat wij zulks wilden, maar omdat het
ons is opgedrongen en dat front zullen wij
l'quideeren. Wanneer de jongens thuisko
men, dient heel Nederland tot zelfs de
communisten toe hen dankbaar te zijn.
Dat is het wat de jongens vragen.
Op deze boeiende uiteenzetting, die door
het publiek met groote aandacht beluisterd
werd, volgde een warm applaus.
Dhr. Knieriem dankt kapt. Gravelotte
voor diens importerende rede en wekt
voor zoover zulks nog rioodig mocht zijn
de aanwezigen op om lid of donateur
van den Band te worden. Tot zijn groote
vreugde zegt spr te kunnen verklaren, dat
de Axelsch0 bevolking achter den Band
Nederland—hdië staat. Dit is wel gebleken
bij de verschillende acties.
Nadat was gepauzeerd, werd vertoond de
film„Brengers van veiligheid en recht",
een actie-film, die kapt. Gravelotte heeft
laten opnemen bij de bevrijding van Tange
rang, waar duizenden Chineezen zijn be
vrijd. Da rolprent gaf beelden van den
Nederlandschen soldaat in de rimboe, op
post in Niemandsland, de vernietigingen
door terroristen aangericht, da soldaten in
een egelstelling, patrouille loopen, zuive
ring van terroristen, de voorbereidingen
voor een actie in het Algemeen Hoofd
kwartier, inzet van genie, tanks en vlieg
tuigen. erz., enz. Ais het gebied is gezui
verd, worden de kampongs herbouwd, de
sawahs bewerkt, kortom, het normale leven
keert terug.
Ook werd vertoond een film van den
Mirfne-Voorlichtingsdienst, die o a. het
leven aan boord van Hr. Ms. „Jacob van
Heemskerck" en de patrouille op een der
eilanden van den Archipel in beeld bracht.
De beide films hadden de onverdeelde
aandacht van het publiek.
Electrisch droogscheerapparaat
ijn b.v. een oud venlje met zwerende
luyenen naar onze f106?1-'11 wordt gestuurd,
wanneer hem geneeskundige hulp is ver-
Jeend gaat hij naar zijn vrienden terug en
3 avonds ts de kampong weer voor de
helft bewoond en de bevolking constateert,
dat de Hollanders geen moordenaars zijn.
Na deze filmvertooning sprak kapitein
Gravelotte enkele woorden over de mora
liteit onzer troepen in Indië. Onze geeste
lijke verzorgers, zegt spr., zoowel de
Protestantsche als de Katholieke, zij i de
stille helden van ons teger en daarvoor
heeft hij alleen maar veel lof. De geruchten
over zedeloosheid acht spr. sterk overdre
ven. De jongens vormen een gesloten ge
meenschap en het leger is uitermate gedis
ciplineerd. Veel steun hebben zij ook van
veldpredikers en aalmoezeniers. Deze ziels
zorgera gaan collegiaal met elkaar om. Zij
zijn arm van buiten, maar rijk van binnen.
Jammer genoeg zijn er veel te weinig
geestelijken in ons leger. Er worden Bijbel
lezingen gehouden en bezoeken gebracht
aan hospitalen en kerkhoven. Aangaande
de zedelijkheid zegt kapt. Gravelotte o a.
„Wie van U zonder zonde is, werpe den
eersten steen op onze jongens
Dhr. Knieriem dankt den spreker voorde
wijze, waarop hij de militairen verdedigde.
De afd. Axel van den Band heeft een uit-
noodiging ontvangen tot opvoering van het
reeds op 18 Sept. te Axel vertoonde her-
denkings-spel „Onder de palmen het Kruis"
en wsl te Kapeile B ezelinge op 6 Dcc. a.s.
Misschien wordt ook te Goes een derge
lijke opvoering verzorgd door de afd. Axel.
Óp 9 Dec. wordt een vergadering als deze
gehouden te Kloosterzande. Spr. wekt allen
op om deze zoo mogeiijk te bezoe
ken, evenals een vergadering te Zaamslag.
Het bestuur heeft een zware taak, wordt gij,
ouders en verloofden daarom allen propa
gandisten, aldus spr. Wij hebben ons altijd
veel te weinig van de jongens aangetrok
ken, laat ons nu trachten alle mogelijke
verbetering te krijgen door samenwerking.
Spr. hoopt ook, dat de jongens spoedig
naar huis zullen kotnen, allende 7 Dec.-
divisie, O.V.W.'ers, enz.
Kapt. Gravelotte zegt, dat er over demo
bilisatie veel is gesproken, maar nog wei
nig terechtgekomen. Door middel van cur
sussen is de vorming van de jongers be
langrijk verbeterd, en daardoor zal hen des
te makkelijker een plaats in de maatschappij
bezorgd kunnen worden, waarop zij door
hun prestatie recht hebben. Voor de afwik
keling van dit alles moet de Sociale Dienst
zorgen.
Óp de vraag, wanneer de jongens thuis
komen, zegt de kapitein: Toen zij in dienst
gingen, kon niemand het gebeurde voor
zien", ook de regeering niet. Generaal Spoor
is verantwoordelijk voor honderd'duizer.d
menschenlevens Wanneer er daarvan twin
tigduizend zouden demobiliseeren, zou dit
een beduidende verzwakking beteekenen en
daarin kan de Legercommandant niet toe
stemmen als aanvoerder en ais mensch.
Wij noch de regeerirg kunnen zeggen, hoe
de toestand over een maand zal zijn. En
daarom moeten wij onze beste troepen aan
houden. Duizenden demobilisatiepapieren
zijn evenwel reeds ingevuld. Vóór 1 Maart
zullen vier volledige bataljons naar huis
komen. En wanneer de toestand zich guns
tig blijft ontwikkelen, wil men in 1948
dertigduizend man demobiliseeren, de
O.V.W.'ers voorop.
Voorzitter Knieriem zegt niet zoo opti
mistisch te zijn t.a.v. deze beloften.
De kapitein zegt, dat wanneer er jongens
in Indië willen blijven, zulks misschien wel
mogelijk is, b.v. door een overeenkomst
met de K.P.M. Dan mag men eerst zes
maanden naar Holland om weer fit te
worden. Men kan ook in Indië blijven als
MP.'er.
Op verzoek werd een collecte gehouden
voor de gewonde jongens in Indië, die f 67
opbracht. Dit bedrag zal worden opgezon
den aan Mevrouw Spoor.
Leuke
I voor
Dames en Heren
vindt U bij
W. VAN HILTEN,
Stationstraat 1 Tel. 119.
Dhr. Knieriem dankt tenslotte nogmaals
den kapitein voor zijn zoo belangrijke
bijdrage tot het weslagen van dezen avond
De voorzitter zegt nog, dat het doel
van den Band moet blijven: de zoo groot
mogelijke eenheid van alle militairen, die
in Indië vertoeven, dan wel daarheen ge
zonden worden. De vergadering wordt
hierna gesloten.
Boerderijbouw.
De boerdeiijbouw geniet tegenwoordig
een groote belangstelling. Dit valt niet te
verwonderen. De tallooze gedupeerden,
wier gebouwen door oorlogsgeweld of door
brand vernield werden, staan voor groote
moeilijkheden bij den wederopbouw. Vooral
de buitengewoon hooge bouwkosten vor
men een ernstig struikelblok. Voor de
groote bedrijven bedragen deze reeds f 3000
per ha., hetgeen meer is dan de waarde
van de meeste gronden, terwijl voor de
kleinere bediijven per ha. nog een hoger
bedrag nodig is.
Vooral thans geldt: indien tr wordt ge
bouwd, dan zo doelmatig mogelijk. De
eisen zijn sterk afhankelijk van het be-
diijfsiype, waarvoor men bouwt. In ieder
geval moeten de gebouwen zodanig zijn
ingericht, dat het vee zo goed mogelijk
kan worden gestald (bij voorkeur op het
zuiden), de veldvruchten zo doelmatig mo
gelijk kunnen worden opgeborgen en de
ligging van de ruimten ten opzichte van
eikaar zo weinig mogelijk verspilling van
arbeid teweeg brengt. Ook in de woning
moeten de vertrekken dicht bij eikaar
gelegen zijn. De kamers zoveel mogelijk
op het zuiden, terwijl voldoende slaapver
trekken aanwezig moeten rij". Een douche
mag thans in geen enkele boerderij ont
breken. De plattegrond, zowel van het
bedrijfs- als van het woongedeelte, moet
dus op pracji.sche overwegingen gebaseerd
zijn. Het moge u misschien verwonderen,
dat hierop zo de nadruk wordt gelegd,
doch het blijk», dat hieraan in de praktijk
dikwijls nog veel ontbreekt.
Behalve de indeling is voorts het uiterlijk
van de boerderij zeer belangrijk. In het
vlakke Nederland vormen de boerderijen
een belangrijk onderdeel van het landschap.
Het karakter van dit landschap wordt voor
een deel ook door de boerderijen bepaald.
Boerderijen van eenzelfde lype geven het
landschap een bepaalde rust. Ze bevor
deren de evenwichtigheid. Het grootste
deel van ons landschap is een cultuur
landschap Het is onze plicht, dit zo gaaf,
zo rustig en zo evenwichtig mogelijk te
houden. Het is sen gelukkig verschijnsel,
dat een deel van de bewoners van het
platteland hiervan langzamerhand overtuigd
is, en dat zij, die een streven in deze richting
overdreven achten, geleidelijk in de minder
heid komen.
Het is wellicht wenselijk, in dit verband
de genoemde uitdrukking „van eenzelfde
type" nader toe te lichten. Er wordt niet
mede bedoeld, dat alle boerdeiijen uiterlijk
precies gelijk moetan zijn. De oude botr-
derijen in een bepaalde streek zijn allen
van één type, ze zijn echter onderling zeer
verschillend wat de hoogte van murer,
daken, enz. betreft. Ze zijn echter eenvormig
en passen in het landschap. Deze boerde
rijen voldoen hierin aanzienlijk beter dan de
„moderne" boerderijen, die na het einde
van de 19e eeuw zijn gebouwd. Het „mo
dern" zijn van de laatste betekent dan, dat
ze uiterlijk geheel anders zijn dar. die, welke
voordien werden gebouwd. Dit „anders"
steekt dan in de regel jammerlijk af bij het
oude en het heeft tot gevolg, dat het land
schap er onrustig door wordt.
Bij vele landbouwers groeit een toe
nemende belangstelling voor de wijze van
indelen van de plattegrond van hun boer
derij. Doch ook een streekeigen uiterlijk
van de moderne gebouwen wordt door velen
gewaardeerd. Op dit gebied is door de
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indië il. 1,55.
Buitenland fl. 2,—.
Advertentie prijs
Ti cent per m.m.
Ingezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
Zo zegt Staalbaard. „Ik'weet, hoe
veel gemak, genot en tijdbesparing
er schuilen in de „PHILlSHAVE".
Ik zou iedere man zonder onder
scheid met een Philips „PHILl
SHAVE" Staalbaard willen beden
ken! Dan vliegt ook zijn baard eraf!
«II V. NEDERLAND, EINDHOVEN
