productie ongeveer 90 pet. van de voor-
oorlogsche voor het geheele gebied onge
veer 33 pet. De «teenkoolmijnen hebben in
1946 zoo ongeveer de helft van de
vooroorlogsche productie bereikt met 10
millioen ton steenkool; in 1947 hoopt men
er zeker 19,000 te delven. Een gevaarlijk
punt vormt de electriciteitsvoorziening die
bedraagt nog slechts 15 pet. van de voor-
oorlogsche en zij werkt grootendeels met
generatoren, die 25 tot 30 jaar oud zijn.
B E-N E-L U X.
Sinds eenigen tijd is onze woordenschat
weer verrijkt met een nieuw woord
1 „Benelux."
Niet alleen wij, maar vooral ook de beide
andere hierbij betrokken volken hebben
aanvankelijk wat onwennig ertegen aan
1 gekeken, doch we kunnen wel zeggen, dat
Benelux in elk geval in Nederland al is
ingeburgerd, en geen wonder, want wij
Nederlanders houden op dit gebied nog al
van iete nieuws en het kan zoo gek niet
1 klinken, of we zijn er spoedig aan gewend.
Misschien had „De kleine Drie" ook niet
onaardig geklonken.
België, Nederland, Luxemburg, drie lan-
1 den, verbonden ia het verleden, gescheiden
en opnieuw verbonden ieder geregeerd
naar eigen aard en opvatting, doch over
tuigd van de waarheid der zinspreuk:
„L' Union fait la fo;ce", „Eendracht maakt
Macht."
Drie landen, vooral na den laatsten,
of helaas misschien beter gezegd, na den
tweeden wereldoorlog, economisch op elkaar
aangewezen.
9i^Keulen en Aken zijn niet op ééa dajj
gebouwd (en ook niet wederopgebouwd 1)
Zoo is ook de Benelux niet op één dag
gebouwd, doch als het ware in het tijds
bestek 1914—1944, gegroeid.
Toen na den val van de vesting Antwerpen,
begin October 1914, voor de Belgische
I bevolking boven de Schelde de groote
i vlucht begon, heeft geen Nederlander geaar-
i zeld, de helpende hand uit te steken om
hun groote leed te verzachten.
Een stroom van vluchtelingen, zoowel
1 burgers als militairen, zochten en vonden
over de grens een goed heenkomen, en
1 velen hebben gedurende vier lange oorlogs-
i jaren noodgedwongen bij ons een onderdak
i gevonden.
I Na den oorlog heeft België hiervoor op
i vele wijzen dank gebracht.
Van toen af is een hechte vriendschaps-
I band gesloten tusschen de twee kleine
t naties, die in zoo velerlei opzicht op elkaar
j zijn aangewezen, doch die in aard zooveel
van elkaar verschillen.
Ook tusschen de beide Koninklijke fami
lies ontstond een vriendschapsband, die
nog hechter werd, door het huwelijk van
Kroonprins Leopold met de innemende
Prinses Astrid van Zweden.
Met het lief en leed, dat de beide vorsten-
huizen in een betrekkelijk korte periode
doormaakten, leefde de geheele bevolking
der beide lage landen van harte mee. De
dood van Koning Albert, vaa Prins Hendrik,
van onze Koningin-Moeder en het zoo
tragisch verschelden van Koningin Astiid,
al deze gebeurtenissen staan ons nog helder
voor den geest en bij al deze diverse
gebeurtenissen gaf men wederzijds blijken
van intens medeleven.
Niet in het minst waren wij gevleid,
door het verblijf der Belgische Konings
kinderen in ons land, voor het Jeren der
Nederlandse taal, de taal, welke immers
wordt gesproken door een groot deel der
Belgen en waarvoor reeds zooveel strijd is
gevoerd.
Toen ook onze Koninklijke familie zich
uitbreidde en bij de doop van Prinses Bea
trix Koning Leopold als Peet optrad, werd
de band zoo mogelijk nog hechter en de
vreugde en het feestvertoon bij het bezoek
van onze Koningin aan Brussel kende geen
grenzen.
Alle oude veten tusschen Noord- en
Zuid-Nederland waren vergeven en verge
ten en naar het scheen, gingen beide naties
een gelukkige toekomst tegemoet.
Doch toen kwam wéér de ooriog. Ook
wij bleven hiervoor nu niet gespaard. Als
bondgenoten stonden nu de beide kleine
naties in de grote strijd. Omgekeerd waren
nu Nederlanders gedwongen een toevluchts
oord te zoeken op Belgisch grondgebied en
ook zij werden liefdevol ontvangen. En
toen na het staken van de strijd tegen een
overmachtige vijand, vele Belgische krijgs-
i gevangenen hierheen werden gedreven, viel
- het ons zwaar dat wij hen niet met onze
1 c goede zorgen konden tegemoet treden. De
vijand verbood het ons.
Tijdens de bezetting vonden vele Neder
landse ondergrondse strijders in België een
behulpzame hand, die hen leidde tot over
de grenzen om in contact te komen met de
geallieerden.
Voor het vrijmaken van de vaart door de
Schelde naar Antwerpen bracht Nederland
zeer zware offers en als, helaas geruimen
tijd daarna, onze bevrijding werd bevochten,
offerden wederkerig vele Belgen hiervoor
hun leven.
Kan het anders, of na de oorlog komen
de vriendschappelijke betrekkingen opnieuw
tot uiting
Het gezamenlijke verblijf der beide rege
ringen in Engeland droeg ook hier het
hare toe bij.
Nu zijn wij evenwel de zwaarst getroffenen.
De verwoestingen in België zijn niet te ver
gelijken bij de onze. Het herstel van ons
vaderland eist schier bovenmenselijk geduld,
kracht en opoffering. Belg;ë daarentegen is
bijna ongeschonden uit de strijd getreden.
Het verblijf der geallieerde strijdkrachten
vanaf het binnentrekken in België, tot na
het staken der vijandelijkheden, bracht aan
de Belgische neringdoenden vele voordelen.
De Belgische Conga bleef buiten de strijd
en leverde ormisbare grondstoffen aan de
bevriende strijdkrachten, waardoor schatten
gelds werden verdiend.
Zo zien we nu België als een rijk land,
beladen met een overvloed van verschillende
artikelen, waaraan wij hier zo dringend
behoefte hebben.
Wie als Nederlander een kijkje kan nemen
op de boulevard Anspach in B'ussel, op de
Keizerlei in Antwerpen en zelfs in de
Veldstraat in Gent, waant zich in een
sprookjesland. Ook de Belgisch** badplaat
sen, v.n.l. het bijna ongeschonden Knocke,
gaven deze zomer een beeld van ongekende
weelde.
En toch heeft ook België zijn zware zorgen.
Waren wij zo gelukkig onze geliefde
Koningin reeds voor de algehele bevrijding
in ons midden te mogen ontvangen, vele
Belgen zien nog steeds verlangend uit naar
de dag, waarop zij hun Koning en zijn
Kinderen, w.o. de troonopvolger Prins
Boudewijn, zullen kunnen begroeten en al
schijnt soms deze dag niet ver meer, toch
is er nog steeds een stroming, die met alle
macht hun terugkeer weet tegen te houden.
En ook de weelde, die wij er aanschou
wen, is niet in alle opzichten te benijden.
Te weinig export speelt hierin een grote rol.
Konden wij na de eerste wereldoorlog
onze kooplust in België volop bevredigen,
nu is al dit begeerlijke voor ons onbereik
baar. De prijzen zijn voor onze beurzen
abnormaal hoog. En zo is het ook voor
de andere landen, die gaarne de voort
brengselen der Belgische nijverheid zouden
afnemen.
Een goede loon- en prijspolitiek maakt in
Nederland het leven goedkoper dan in enig
ander land- Wat hier te koop is, is voor
ieders beurs bereikbaar.
Op allerlei wijze wordt echter getracht
de wederzijdse handel te bevorderen.
Reeds op 5 September 1944 werd te
Londen tussen de Belgisch-Luxemburgse
Economische Unie en Nederland een douane
overeenkomst gesloten. Geen wonder, dat
ook het kleine Luxemburg, a's van nature
bij België aangepast, hierin werd betrokken.
Naar de Nat. Rott. Crt. meldt, heeft de
uitwisseling der oorkonden, alsmede van
het daarbij behorend protocol Woensdag
morgen om 11 uur te Brussel plaats gevonden.
Krachter.s de in de overeenkomst voor
ziene bepalingen, zal deze in werking tre
den met ingang van 1 Januari 1948. Het
gemeenschappelijk ta ief der invoerrechten,
dat bij deze overeenkomst gevoegd is, zal
op dezen datum in werking gesteld worden,
Aan de grenzen van België, Luxemburg en
Nederland zullen bij den invoer van goe
deren afkomstig uit andere landen dezelfde
invoerrechten geheven worden. Deze voor
melde invoerrechten zu.len, van denzelfden
datum af, nochtans niet geheven worden
voor den invoer in de Belgisch-Luxemburg-
sche economische unie van goederen, her
komstig uit Nederland en voor den invoer
in Nederland Van goederer. herkomstig uit
de Belgisch-Luxemburgsche economische
unie.
In afwachting van de op handen zijnde
unificeering der accijnzen en andere belas
tingen, beteekent de inwerkingtreding der
douane-overeenkomst evenwel niet, dat alle
andere belastingen en retributiën op den
invoer van goederen, als omzetbelasting,
accijnzen, enz. door de drie landen op een
zelfde basis zullen worden geheven. Neder
land en de Belgisch-Luxemburgsche econo
mische unie zullen deze rechten blijven
heffen overeenkomstig de tot nu toe in eik
land geldende bepalingen, boven en behalve
de heffing van het gemeenschappelijk invoer
recht. Bovenstaande bepaling is van toe
passing onverschillig uit welke landen de
goederen afkomstig zijn, zoodat ook bij
invoer in Nederland de goederen herkom
stig uit de Belgisch Luxemburgsche econo
mische unie en bij invoer in de Belgisch-
Luxemburgsche economische u iie van goe
deren, herkomstig uit Nederland, de ge
noemde rechten zullen worden geheven.
Evenmin zal het in wei king treden van
de douane-overeenkomst ten gevolge heb
ben, dat de deviezen- en in- en uitvoer-
reglementeering in het verkeer tusschen de
drie landen wordt opgeheven. Deze blijft
voorioop'g onverminderd van kracht.
Hoewel deze overeenkomst, zooals minis
ter Spaak het uitdrukte, op den duur van
groot belang zal zijn voor de drie landen,
zullen wij er voorshands nog weinig van
bemerken.
Wij zullen pas tevreden zijn, ais we ons
tekort aan textiel en verschillende genot
middelen, zooals zuidvruchten en likeur en
chocolade zonder angst voor den belasting
ambtenaar van over de grens zullen kunnen
meevoeren, hoewel we van deze ambtenaren,
als we het niet te bont maken, geen klagen
hebben, zij doen slechts hun plicht. Bij het
overbrengen";van^hoognoodige kleinigheden
worden ons door hen geen moeilijkheden
in den weg gelegd, doch natuurlijk moet
aan den smokkelhandel paal en perk wor
den gesteld en mogen ook de voor ons
schaarsche artikelen niet naar de overzijde
worden gebracht, zonder tusschenkomst der
regeeringen. Vooral het groote prijsverschil
zal economischrnog veel hoofdbrekens kos
ten voordat de ecoromische grenzen tus
schen de drie landen zijn weggevallen,
doch we gaan in de goede richting.
Een grote dag voor Walcheren.
NA LIJDEN KOMT VERBLIJDEN.
Dinsdag 4 November a.s. belooft* voor
Walcheren een grote dag te wordm, en
een nieuwe herinneringsdag.
Is 3 October de datum waarop in 1944
de eerste bommen op de dijken van Wal
cheren werden geworpen, geworden tot een
herinneringsdag aan de vele ellende, die
volgde na de zware offers die Walcheren
moest brengei voor de vrijmaking van de
Scheld*, die zou leiden tot de eindover
winning. Deze vierde November wordt in
de geschiedenis van het eiland een blijde
herinnering, een herinnering zo mooi en
tastbaar, als men het zich maar denken kan.
Dinsdag a s. zal het Prinselijk paar in
gezelschap van de Prinsesjes een bezoik
brengen aan Walcheren, om getuige te zijn
van de herbeplanting van het eiland.
Oorspronkelijk lag het in de bedoeling,
dat op 4 November in alle gemeenten op
Walcheren een begin zou worden gemaakt
met de herbeplanting; doch dit blijke niet
mogelijk en zal behalve in Vlissingen, Mid
delburg en Westkapelle, pas in de lente
met dit werk worden begonnen.
Het is de bedoeling dat dit zal geschie
den in de vorm van Jeugdplantdagen De
kinderen, die aan deze jeugdplantdagen
deelnemen zullen eenzelfde herinnerings
oorkonde ontvangen, als door de Stichting
Nieuw Walcheren is toegedacht aan al die
kinderen, die op de vierde November in het
herbeplantingswerk zullen worden betrokken.
Deze oorkonde is uitgevoerd naar een bui
tengewoon geslaagd ontwerp van de heer
G. Wagensveld te Middelburg en vormtéén
waardige h:ri inerirg aan de Herbeplantings-
dag.
Aan de herbeplanting van het Seisbolwerk
te Middelburg za door kinderen uit alle
gemeenten van Walcheren worden deelge
nomen.
Onder de vele hoge autoriteiten, di* mede
van deze plechtigheden getuige zullen zijn
zai zich ook de Britse premier Attlee be
vinden.
Ook de Britten offerden veler hunner
zonen, bij de landingen op Walcheren.
Behalve de B itse premier zullen annwe-
zig zijn de ministers Beel, Lirftinck, Mans-
hoit, van Maarseveen, Neher, Fievez, Wit-
teman, van Boetselaar, van Oosterhout en
talrijke leden van het corps diplomatique.
De tocht der autoriteiten
over Walcheren.
Het programma ter gelegenheid van hel
bezoek van het Prinselijk paar aan Wal
cheren op 4 November a s. vermeldt volgens
de P.Z Crt. o.m., dat de uit Den Haag ver
trekkende autoriteiten per speciale trein
naar Vlissingen zullen reizen. In Vlissingen
wordt rechtstreeks naar het Bellamy-park
gereden, waar zij om 11 10 uur hun plaatsen
zu'len hebben ingenomen. Om 11.15 uur
zullen Prinses Juliana en Prins Bernhard
arriveren. De herdenkingsplechtigheid in het
Bellamy-park zal duren tot 11.45 uur. Hierna
begeeft het gezelschap zich te voet naar de
St. Jacobskerk, waar om 11 50 uur df kerk
dienst ern aanvang neemt.
On 12.30 uur vertrek per auto West-
kaprlle, aankomst vuurtoren Westkapelle
1315 uur. Na een bezoek aan de dijk
worrtt in een barak de lunch gebruikt.
Vertiek uit Westkapelle om 14 45 uur;
aankomst Middelburg 15.30 uur (Seisbol
werk); 16 00 uur per auto naar de Grote
Markt; 16.15 uur vlaggenparade aldaar.
Om 17.06 uur vertrekt de speciale^trein uit
Middelburg naar Den Haag.
Te Westkapelle zal liet woord worden
gevoerd door de burgemeester, jhr. mr.
A. F. C. de Casembroot. Vervolgens zingt
het Wesfkapels dameskoor o.lv. dhr. P. de
Rooy een gedeelte uit de cantate „West-
kapels heden en verledenen daarna is het
woord aan de Britse premier, die in een
rede de doden zal herdenken.
Minister-president dr. L. J. M. Beel zal
hierop antwoorder. Vervolgens speelt de
marinierskapel der Britse marine de „Las!
post" en worden door militaire detache
menten de vlaggen van Nederland, Engeland,
Noorwegen en Belg'ë gehesen.
Daarna wordt aan de jeugd het sein ge
geven om de bomen te planten, hetgeen
geschiedt onder het zingen van een speciaal
hiervoor gecomponeerd bomenlied van dhr.
P. de Vos. Zoals bekend zullen herinne
ringsbomen worden geplant door de Britse
premier, door de luit.-gen. Brooks, comman
dant der Britse mariniers, dr. Beel en een
bestuurslid der stichting „Nieuw-Walcheren",
Met een groot vuurwerk, fakkeloptocht en
taptoe te Middelburg wordt deze dag'
besloten.
Behalve de N.C.R.V. en de A.V.R.Odie
als resultaat van onderling overleg, de uit
zendingen aan de vooravond der herbe-
plantingsdag en op 4 November zelf zullen
verzorger, zal ook de wereldomroep P.C.J.
die dag in de aether zijn. Er worden
speciale uitzendingen verzorgd naar Amerika
en Engeland en naar Indonesië.
Cijfers over de wederopbouw
van Zeeland.
(Van onze Haagse correspondent.)
Uit de laatste gegevens van het Centraal
Bureau voor de Statistiek blijkt, dat de
wederopbouw van Zeeland zo mogelijk nog
meer stagneert, dan die van de andere pro
vincies. Vooral het aantal woningen, dat
voltooid werd is zeer gering.
Leest U maar januari 3 Februaii 6
Maart 5; April 14; Mei 20; Juni 20
juli 13. Gedurende de eerste 7 maanden
van dit jaar kwamen er dus slechts 81
nieuwe woningen klaar. Voor geheel
Nederland is dit cijLr 3408.
De reëele bouwbedrijvigheid in het zwaar
geteisterde Zeeland was dus nog geen 3 pet.
van de nationale wederopbouw.
Nog ongunstiger steken de cijfers af over
de maand juli. Nederland voltooide toen
935 woningen; Zeeland.... 13, dus nog
minder dan l1/, pet.
De cijfers leren, dat Zeeland er bij de
wederopbouw van Nederland het slechtst
van alle elf provincies af komt.
Op 31 juli (latere cijfers zijn nog niet
beschikbaar) waren er in geheel Zeelanti
1259 woningen in uitvoering. In het gehele
land 22 767. En wie zich voor de kosten
interesseert: in de maand Juli nam Zeeland
voor f2 127 000 nieuwe bouwwerken onder-
harder. In Juni was dit f 1.000 000; Mei
f 1.912 000; April f 1.747 000Maart f609.000.
In geheel Nederland werd er alleen in
Juli voor f77 906.000 in stelling gezet.
Gedurende de eerste 7 maanden van 1947
voltooide Nederland 3408 woningen tegen
over 466 in dezelfde periode van 1946.
Maar 3408 is slechts 15 pet. van hetgeen
er in de eerste 7 maanden van 1938 werd
gebouwd. We mogen onze handen dicht
knijpen als we aan het einde van het jaar
8000 woningen voltooid hebben. Maar
we zullen er jaarlijks 75.000 moeten vol
tooien, willen we in 1960 een gezonde
toestand hebben.
Wat gaan we vooruit, wat gaan we
vooruit 11 M. Brooks.
Uit Onze omgeving.
PREDIKBEURTEN TE AXEL.
Ned. Herv. Kerk. Voorm. 10 ure Ds.
Pennings (Herdenking Hervorming) en nam.
2 30 ure Ds. Pennings H. D. (Het Gezin).
g^Geref. Kerk. Voorm. 10 ure Ds. J. S. Post
en nam. 2 30 ure Ds. P. Lok.
i, Geref. Kerk. (Ds. Jan Scharpstraat 1).
Voorm. 10 ure en nam. 2.30 ure Ds. D. J.
Couvée.
Geref. Gem. Voorm. 10 ure en nam.
2 30 ure Leeskerk.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Een wollen hand choen. Terug te beko
men in Zorgvliet Axel.
Een bankbiljet. Wed P. Dielema*, G.
Vaaitstraat 27.
VOETBALVEREEN. „AXEL" HEEFT
EEN CLUB-BLAD.
Het bestuur der voetbalvereeniging „Axel'
heeft onlangs besloten tot uitgifte van een
maandelijks te verschijnen clubblad, waar
van het eerste nummer heden is versche
nen. Voor een smaakvolle kop van het
blad wordt een prijsvraag uitgeschreven.
Het orgaan, waarvan de redactie door het
bestuur wordt gevormd, heeft als eerste
artikel een inleidend woord van burge
meester Van Oeveren, waarin hij onze
plaatselijke voetbalvereentging gelukwenscht
met dit betoonde initiatief. Verder is de
inhoud uiteraard gewijd aan het voetbal-
leven. Wij memoreeren dit feit intde, omdat
de v.v. „Axel" voor zoover ons bekend
de eenige plaatselijke vereenigirg is, die
zich in het bezit van een eigen orgaan kan
verheugen.
f'
