AXELSCHE H COURANT
f4,81
f 4,91
Wegen-aanleg in vroeger
eeuwen.
Frankeering bij abonnement, Axel.
ZATERDAG 25 OCTOBER 1947.
62e JAARGANG No. 4.
Frankeering bij abonnement, Axel.
WOENSDAG 22 OCTOBER 1947.
62e JAARGANG No. 3
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
DE SLEUTEL TOT ONBETREDEN
GEBIEDEN.
De Wereldoorlog heeft de ongeëvenaarde
evolutie van de wegconstructies der laatste
decennia leelijk gestagneerd, ai .zien wij na
deze catastrophe de verkeersverbeteringen
langzamerhand weer op gang gebracht en
maakt zich opnieuw verbazing van ons
meester wanneer wij zien, hoe wegen-
technische problemen op volmaakte wijze
worden opgelost.
De loop der eeuwen door hebben de
methoden voor wegaanleg zich sterk gewij
zigd en deze verandering betrof zoowel het
aanleggen van het eigenlijke weglichaam,
als van het wegdek.
Uit de mededeelingen der Grieken zijn
we heel wat te weten gekomen inzake de
cultuur van de Babyloniërs en de opgra
vingen, die men in latere eeuwen langs den
Eufraat verrichtte, brachten aan het licht,
dat dat oude volk zich reeds langs goed
verharde wegen moet bewogen hebben en
dat zelfs de aangelegde paden in de regen
periode nog te berijden waren
De duizenden gevonden kleine tafels met
hun eigenaardig spijkerschrift verschaffen
den modernen mensch, inzake de bewoners
van het Tweestroomenland, nog meer licht.
In zuilen gegrifte teekeningen duiden soms
een Oostersch vorst aan, die gereed staat
de statiewagen te beklimmen, wat de con
clusie wettigt, dat er reeds flinke wegen
bestonden.
in Palestina kende men aanvankelijk
heelemaal geen wegen. Om nu te voor
komen, dat men verdwaalde, kraste men in
de rotsen, die men passeerde, een of ander
teeken en plaatste men op de vlakte steenen
rechtop, zoodat men tenminste eenigszins
wist, waar men langs getrokken was. Van
een verharde weg of een flink rijpad was
echter geen sprake.
De geschiedschrijver Flavius Josephus
verhaalt, dat koning Salomo, onder wiens
regeering het volk van Israël een gouden
tijdperk beleefde, zijn buitengewone groot
heid en heerlijkheid mede demonstreerde
door den aanleg van goede toeleidende
wegen tot de hoofdstad van zijn rijk, Jeru
zalem, bestaande uit zware bazaltsteenen.
Hierdoor werd het handelsverkeer met deze
stad bevorderd en konden de reizigers ge
makkelijk deze stad bezoeken, teneinde
de schoone gebouwen als tempel en palei
zen te bewonderen.
Overigens kende Kanaan toentertijd geen
verharde wegen. Zelfs de .hoofdwegen"
waren ongeplaveid en niemand zorgde voor
eenige verbetering van den weg, die dan
ook vooral in den tijd der stortregens in
onbegaanbare poelen werden herschapen,
terwijl afgerukte brokstukken van de ber
gen, door het woest van deze afstroomend
regenwater, ontwortelde boomen en strui
ken, den weg versperden.
De boer deponeerde bij het bewerken
van zijn akkers eenvoudig de stukken steen,
die hij in zijn land vond, op den weg,
waardoor het verkeer eveneens sterk belem
merd werd.
Geen wonder, dat, wanneer een hoog
geplaatst persoon, een koning bijv., een
plaats zou bezoeken, allereerst de weg
„bereid*, d.w.z. goed berijdbaar gemaakt
moest worden.
Aanzienlijke verbetering
door de Romeinen.
Het waren de Romeinen, die op het gebied
der wegconstructie aanzienlijke verbeteringen
brachten. Zij toch legden in hun land een
net van rechte wegen aan en lieten zich
daarbij door geen hinderpalen tegenhouden.
Een dezer belangrijke wegen was bijv. de
Via Appia, die naar Capua voerde. Deze
weg had een breedte van vier meter en de
verharding van het weglichaam was een
meter dik. Deze bestand uit afwisselende
lagen stenen, puin, kalk, enz. terwijl de
deklaag uit stenen bestond. In moerassige
streken rustte de weg op dikke planken.
Dit cultuurvolk leerde ook onze Ger
maanse voorvaderen de nieuwe wegconstruc
tie en deze voerden de Romeinen ook in
andere landen in.
Van Damascus naar de Middellandse Zee
b.v. voerde de Via Maris, waarlangs een
druk handelsverkeer plaats had.
Deze weg wint nog meer aan betekenis
door het aanleggen van een haven door
Herodes, zodat nu de producten ook uitge
voerd konden worden.
Toen de Romeinen in onze lage landen
langs de zee kwamen, vonden zij in dit
waterland vol stromen en moerassen, een
primitief natuurvolk, dat niet het minste
verstand van wegaanleg had. Hun wegen
waren de kronkelende bos- en heidepaadjes
of de gevaarlijke paden door de verraderlijk
dichtgegroeide moerassen.
En toch, ondanks de bijna onoverkome
lijke bezwaren, slaagden de Romeinen er in,
ook hier hun heerbanen aan te leggen, die
de communicatie met Rome onderhielden.
De in ons land aangelegde wegen volgden
voornamelijk de rivieren, zodat zij tevens
als dp dienst deden. Aan deze wegaanleg
hier te lande blijft de naam van de Ro
meinse veldheer Drusus immer verbonden.
De aanzienlijkste weg leidde langs de Rijn
van Keulen naar Arnhem, waar deze de
Maasweg sneed, vervolgens langs Utrecht,
langs de tegenwoordige Oude Rijn, toen
hoofdstroom, tot het tegenwoordige Katwijk,
waar zich de Brittenburg verhief.
De weg langs de Maas liep tot Maastricht.
Van hieruit kon men langs een heirweg Aken
en Tongeren bereiken.
Ook langs de Noordzee liep een belang
rijke weg vanuit Forum Hadrianum, vlakbij
Voorburg, zuidwaarts tot aan de mond der
Maas en verder naar Nijmegen.
Helaas vervielen, na de instorting van het
Romeinse wereldrijk vele wegen weer.
Een opmerkelp verschpsel, bij de aanleg
van wegen door de Romeinen is, dat vele
wegen, die door bergachtig terrein voerden,
vaak aanzienlijke stellen vertoonden. Voor
de Romeinen dienden deze hoogten als aan-
wppunten bij het uitzetten van het tracé
van de weg. Een treffend voorbeeld van
deze wegconstructie vinden wij in Engeland.
Ongeveer 30 jaar geleden is men daar be
gonnen met de reconstructie der oude Ro
meinse wegen. Een gedeelte dezer wegen
moest opnieuw, maar nu langs de berghel
lingen worden aangelegd.
In ons land bleef de toestand der wegen
eeuwen buitengewoon slecht en die der
verkeersmiddelen allerellendigst.
Alleen in Holland vond men eenige kana
len en werden ook enkele trekvaarten ge
graven in de 17e eeuw en trage trekschui
ten vervoerden de reizigers. De kleine
teugellooze stroompjes, die ii~ allerlei
kronkels zich door de moerassige landen
slingerden, konden met moeite gebru'kt
worden voor het vervoer van turf, hout, enz.
Voor de rest, op de hoogere gronden,
waren het smalle zandpaden, die als de
winter inviel niet te berijden waren en
diepe geulen afteekenden in de heide.
Tal van waren werden door „hessen
wagens" aangevoerd, afkomstig uit het Hes-
sisch gebied. Zij volgden veelal bepaalde
paden in Drente, Overpel en Gelderland.
In de beste conditie verkeerden nog de
steden rond de Zuiderzee in verkeers-
opzicht.
Eerst in de 19e eeuw wordt de toestand
der wegen iets gunstiger en als in later
tijd het civiele motorverkeer meer en meer
ingang vindt, worden de elschen, die aan
een goede verkeersweg moeten gesteld wor
den, steeds strenger.
Veranderde opvattingen.
Toen spoor en tram de plaats gingen
innemen van de ouderwetse verkeersmid
delen, als trekschuit, diligences, enztoon
den de bewoners der steden maar weinig
belangstelling in het communicatiemiddel
stad dorp, i.e. de weg. Deze diende nu
toch slechts maar voor het vervoer der
landbouwproducten of hierlangs trok de
ééndags-reiziger om zich wat in de natuur
te verpozen. Hoge eisen diende men dan
ook aanvankelijk niet aan de weg te stellen.
Ongeveer 50 jaar geleden kwam in de
waardering van de weg echter een radicale
ommekeer, door de popularisering van het
rijwiel, dat de velocipède, die meer ge-
eigend scheen voor acrobatische toeren,
verving. De wielrijders organiseerden zich
en hun bond zorgde voor goede service
waarschuwingsborden, wegwijzers, enz.
Werd zo het toerisme speciaal gediend,
ook de practische waarde van het rijwiel
was groot voor hen, die dit vervoermiddel
goed konden gebruiken bij de uitoefening
van hun beroep. In nieuw verband hier
mede stond de meerdere belangstelling, die
men voor de weg ging tonen. En toen het
motor- en autoverkeer snel toenam, werd
op wegcongressen, in kranten en tijdschriften
druk gedelibereerd en gepolemiseerd over
de beste wegaanleg, enz. De wegaanleg
was in het centrum der belangstelling
komen te staan. Nieuwe buitenlandse me
thoden zijn bij wegcon- en reconstructie toe
gepast er werd geëxperimenteerd en tonnen
gouds voor het verbeteren der wegen be
steed en de schoonste specimen van weg
aanleg zijn thans te bewonderen, waarbij
aan de asfaltweg-constructie een onge
ëvenaarde toepassing is ten deel gevallen,
omdat deze constructie voldoet aan de
hoogst gestelde eisen voor duurzaamheid
en rijkwaliteit.
Ganse gebieden, die vooral in de winter
verzonken lagen in het meest eenzame
isolement, zp door de moderne wegaanleg
in het verkeer getrokken. Tevens zp zo
uitgestrekte gebieden open gelegd voor het
genieten van natuurschoon.
ATTLEE NAAR WALCHEREN
Prinsesjes komen
met Prinselijk Paar mee.
De Nederlandsche regeering heeft een
uitnoodiging gezonden aan den Britschen
minister-president Attlee om op 4 Novem
ber den boomplantdag op Walcheren bij
te wonen.
Het is nog niet bekend, of de heer Attlee
van deze uitnoodiging gebruik zal kunnen
maken.
Wel staat vast, dat de prinsesjes Beatrix
en Irene het Prinselijk Paar zullen verge
zellen bij hun bezoek aan den boom
plantdag.
y
ïogelijk. Het zou onmo-
gen op kolen of accu's,
ren nu bijna allemaal op
ip moet driemaal zoo vaak
notorschip. Zelfs de spo-
>p kolen gereden hebben,
ar oliede dieseltreinen.
ustrie is evenzeer afhan-
es als het verkeer. Als
.'.wegen, ontstaat er wrij-
metalen deelendit ver-
i het zou stroefheid ten-
i de deelen niet gesmeerd
ebeuren met olie of vet.
rikte men dierlijke en
nu worden bijna alle
petroleum gemaakt. Er
erd verschillende smeer-
leum afkomstig er zijn
aste, die aan boter doen
zp er ook, die keihard
ikte één smeermiddelen-
r dan 894 verschillende
gelijks met petroleum te
dagen der goede petro
de geleerden petroleum
eren splitsen en er meer
de producten van leeren
petroleum voor veriich-
zoudt het wellicht niet
dit oogenblik wordt er
jor verlichting gebruikt
waarin wij nog geen
n twee millioen wonin-
ivarmder zijn er nog
armd worden met bron-
uit petroleum,
avert niet alleen warmte
koude in koelkasten en
wegen te plaveien, voor
mdere doeleinden, is uit
g. Uit petroleum maakt
rbonpapier. Tweederde
rubber is uit petroleum
synthetische rubber zou-
wel eens hebben kun-
tafelcold cream, vas-,
fum, haargroeimiddelen
maar door: het is alles
istig.
iw voeten Bedekt met
wordt met petroleum
Dor een tapijt? De wol
i soepel gemaakt met
De was, natuurlijk pe
ten zelf. U draagt leren
m komt te pas bij de
kleren? U zegt, dat
alie op zit? Neen, maar
<f hei katoen werd met
;elijk zat er petroleum
in zeker komt er petro-
s u ze naar de stomerij
ïuis rond. Uw muren
'licht met olieverf be-
leunv gebruikt vcor de
en tijdschrift, voor de
telefoon en keukengerei,
fototoestel, voor de flit,
ten en ander ongedierte
;ht iets, dat gerypt of
t behulp va j petroleum,
dus wel een zeer
"-RE K.L.M.-ER.
iper, werkzaam bij het
alle paadjes daarin. Zij kregen dan oök
opdracht deze zuiveringsactie in samen
werking met de K.L. door te voeren. Terwijl
S'in*»t. oprukten, zouden zij de brug-
F; ,.en belangrijke gebouwen of fabrieken
h0„ voordat de grootere eenheden
ge3rriveerd. Zonder oponthoud
E? nn H°P ongeveer L5 km. bij Pang-
half 'cm" grooten WCS u't- Ongeveer
half zes s morgens bezetten zij de brug,
terwijl alles rustig sliep en niemand hier
ipte zier van uk mgreaieiiet), waafovercte
kok in deze machine de beschikking heeft,
schemert het wal even voor de ogendeze
pantry bevat o.a. brood, kaas, worst, vlees
waren, koffie, thee, bier, limonade, Coca cola,
orange-juice, biscuits, chocolade, bonbons,
bltterzoutjes, hopjes, slaatjes, kip, fruit ijs,
sandwiches, boter, suiker, beschuit, cake,
enz., nog afgezien van de warme maaltijd.
Bijzondere aandacht verdient verder het feit,
dat elke machine ook speciale kindervoeding
rondrijden in hiifekarretjes en vigelantes.
Drie kwart van de olieproductie wordt
in den een of anderen vorm gebruikt voor
de voortbeweging van auto's, vliegmachines,
schepen, treinen, motorfietsen, vrachtauto's
en tractoren.
Dank zij de vele energie in cetroleum
kan men mei weinig veel doen. Daarom is
zij zoo onmisbaar voor auto's en vlieg
machines, waar men de nuttige laadruimte
zoo groot mogelijk wil houden en het
K.L M. te Den Haag,
ïamsns H.M. de Konin-
m Prins Bernhard, het
te voor betoonde dap-
Vls matroos varende op
n da K.N.S M., geladen
dit schip in 1942 in de
aangevallen door 30
en tegelijkertijd be-
Duifsche afweergeschut
laven twee dagen tevo-
,crikanen was veroverd.
Twee andere schepen, die eveneens in de
haven van Palermo lagen, werden getroffen
en vlogen in brand, evenals Duitsche
wagons met explosiever, die in de nabij
heid van de haven stonden. Zeven leden
van de "Titus" wisten de aan boord uit
gebroken branden te biusschen. Kuiper
kapte vervolgens met levensgevaar de anker-
tros, waardoor het schip de haven kon
erlaten en zich bij de Amerikaansche
vloot wist te voegen, die buitengaats lag.
-prils
Abonnements
prijs
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indiö il. 1.55.
Buitenland il. 2,—.
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentién
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
"Sn