19 September 1944 - '47.
1
-
I
1
i
i
(Slot.)
Rond 5 uur is onze overwinningroes al
weer bekoeld.
De Polen hebben alle huizen afgezocht,
of er zich soms hier of daar nog Duitsers
schuil hielden. Per omroeper wordt bekend
gemaakt, dat we voor alle zekerheid onze
schuilplaatsen maar weer moeten opzoeken,
doch vooral de jongeren valt het moeilijk,
zich weeral zo gauw aan deze vrijwillige
gevangenschap over te geven.
Onmiddellijk zijn vele handen aan het
werk om de brug te herstellen, opdat de
bevrijdende troepen nu ook langs de Zuid
zijde zouden kunnen optrekken. Ook een
aantal krijgsgevangenen wordt al direct bij
deze werkzaamheden ingeschakeld.
Een gedeelte der troepen trekt de West
straat In, anderen richting Terneuzen.
De terugtrekkende vijand had zijn verniel
zucht nog niet bevredigd en ook bij zijn
terugtocht in westelijke richting wordt nog
hier en daar de rode haan op het dak gezet.
Om half 8 wordt bekend gemaakt, dat
ieder zich binnenshuis moet begeven.
Onmiddellijk fluiten ook weer de granaten
en terwijl als teken van vreugde alom de
driekleur wappert, worden twee jonge men
sen, de gehuwde tramconducteur Scheele
en de ongehuwde zoon van de rijwielhan
delaar Mangold, vlak bij de ouderlijke
woning dodelijk getroffen. Ook de Ge
reformeerde kerk en een paar huizen in de
Noordstraat worden door een voltreffer
zwaar beschadigd.
De nacht verloopt rustig. Alleen het
tikken van de regen in de goot doet ons
soms nog even schrikken.
Als we ons de volgende morgen, Woens
dag 20 September, weer naar buiten be
geven, is het erg grauw.
De Nederlandse en Poolse vlaggen op de
gehavende stadhuistoren maken een triesten
indruk.
Weer worden een aantal krijgsgevangenen
binnen gebracht. Vele burgeri trekken de
stad uit in Zuidelijke richting, uit vrees, dat
we bij de venvering van Terniuïen nog
maals zullen worden beschoten, doch dit
valt gelukkig erg mee.
Wijzelf voegen ons bij degenen die in de
gangen onder het stadhuis vertoeven, waar
een zenuwachtige drukte heerst, die ons
doet besluiten om maar weer gauw ons
eigen tehuis op te zoeken.
Voor de jongelui die administratief zijn
aangelegd is er bij de O.D. handen vol
werk, want er moet ontzettend veel worden
geregeld, nu we weer baas zijn in eigen huis.
Al spoedig wordt weer per omroeper
bekend gemaak', dat voor Ax:l hat gevaar
is geweken. De vijand heeft zo goed als
geen tegenstand meer geboden en zijn heil
gezocht in de vlucht.
Spoedig wordt nu een aanvang gemaakt,
met het in hechtenis nemen der N S.B.'ers.
De gehaten onder hen worden door dj
menigte voor het stadhuis md gejoel en
gehoon ontvangen. Ook een Duits officier
ondergaat hetzelfde lot, terwijl ook nog ge
regeld krijgsgevangenen worden binnenge
bracht, waarvan verscheidenen hun uniform
hebben verwisseld voor een gestolen bur
gerpak. Allen worden direct aan het werk
gezet, want er is veel op te ruimen, vooral
aan de brug en in de Nieuwstraat.
Ook de lijknn van gevallen strijders en
getroffen dieren moeten worden begraven.
De slachtoffers onder de burgerbevolking
zullen pas de volgeude dag naar hun
laatste rustplaats worden overg b'achj.
De Nederlandse verbindingsoff.cier draagt
de uniform der geallieerden wat wel enigs
zins vreemd aandoel, maar ook zien we
enige militairen in het vertrouwde grijsgroen
en onze eigen marechaussees.
Enige ondergedoken Joden genieten met
volle teugen van de zolang ontbeerde be
wegingsvrijheid. Ook vele Belgen, w o. de
witte garde, met hun witte overalls en witte
mutsen, komen eens een'kijkje nemen.
Vrijdags heeft ieder, die hiertoe in de
mogelijkheid verkeert, weer zijn gewone
werkzaamheden hervat.
Ook wij zijn direct aan de slag gegaan
en bij gebrek aan electrische stroom bren
gen we de pers maar met de hand in be
weging, wat evenwel niet meevalt, maar we
willen onze Axelsche Courant weer zo vlug
mogelijk iaten herleven en de bevolking van
Axel en omgeving heeft haar enthousiast
ontvangen.
En geen wonder, want het was voorlopig
de enige krant, die het recht had om te
verschijnen.
Dit was een beschrijving van hetgeen wij
in de eerste dagen der bevrijding in onze
naaste omgeving hebben doorleefd-
(Het slot moest een paar maal wegens
plaatsgebrek worden uitgesteld. Red.)
Medisch bijgeloof.
Men staat dikwijls verbaasd over de
wonderlijke ideeën, die sommige mensen er
ten aanzien van hun gezondheid op na
houden. Het droevige is, dat hierdoor vaak
grote schade wordt toegebracht aan de
gezondheid en het geluk van her, die zich
van deze middelen bedienen.
Vele mensen zijn nog altijd benauwd voor
de schadelijke uitwaseming van de nacht
lucht en houden hun ramen potdicht,
ondanks het feit, dat hun lichamen alleen
maar profijt zouden kunnen hebben van de
versterkende werking van frissche lucht.
Menige moeder durft de schilfers niet van
het hoofdje van haar baby af te wassen uit
angst dat zij hem daardoor zou verzwakken
en zijn groei zou belemmeren. Menig kind
wordt doof, omdat zijn moeder zijn oorljes
maar laat lopen, daar zij gelooft, dat het
een goed teken is, als het vergif zijn
lichaam verlaat.
Heden ten dage nog trachten inboorlingen
uit Frans Guyana, die zich in de Newyorkse
wijk Harlem hebben gevestigd, asthma te
bestrijden met een brouwsel van melk en
bouillon, getrokken van hagedissenzij
baden lijders aan waterzucht in een brouw
sel van dennennaalden en zoutzij binden
levende aal op steenpuisten teneinde de pus
er uit te zuigen en zij knopen een zakje met
„tovermiddelen" tal van naamloze voor
werpen om de hals van hun kind ten
einde dit te vrijwaren tegen besmettelijke
ziekten.
De mensen uit Frans Guyana zijn niet de
enige schuldigen. Vele negers uit h«.t zui
den verzekeren u met klem, dat het bloeden
ophoudt, als men een spinneweb over de
wond legt. Hierdoor voorkomt ge infectie.
In werkelijkheid bevordert ge die hierdoor
natuurlijk Mensen afkomstig uit het land
van de rode klei in Alabama, jammeren als
zij elders hun enkel verzwikken, want nu
hebben zij geen rode klei en azijn om de
enkel mee te verbinden. Zij zijn bovendien
overtuigd, dat warm kippenbloed een zeker
geneesmiddel vormt tegen een slangenbeet
dat een pap van gekauwde tabak helpt
tegen bijensteken en dat men een kind met
mazelen regelrecht vermoordt, als men het
een slokje water te drinken geeft, of zijn
handjes en gezicht met water wast.
In de streken van de terpentijn heerst de
opvatting, dat gezouten spek en terpentijn
alle wonden geneestdat men keelpijn kan
genezen door een sok, die men overdag
gedragen heeft, 's nachts om zijn hals te
binden en dat men rheumatiek bestrijdt
door een koperdraadj; strak om de pols te
binden. De Ieren hebban nog een ander
„geneesmiddel" voor rheumatiek rood flanel
gedragen op de plek van de pijn. Zij be
weren ook, dat er geen beter geneesmiddel
tegen k?e1£ijn bestaat dan een flanellen lap
met warm gezouten spek, rijkelijk besproeid
met peper; verkoudheden raakt men prompt
Kwijt, ais men een pannekoek op de borst
draagt of zich krachtdadig inwrijft met
petroleum of ganzenvet. Een zakje saffraan
om de hals gedragen beschermt tegen be
smettelijke ziekten.
Er zijn ook Italianen, die geloven in het
d.ageu van zakjes, maar zij doen er knof
look in, terwijl de Nederlanders de voorkeur
geven aan duivelsdrek. Natuurlijk kunnen
deze zakjes enige waarde hebben de
stank er an houdt iedereen, ook de lijders
aan besmettelijke ziekten, wel op een afstand
Maar te veronderstellen, dat saffraan, knof
look of duivelsdrek ooit één bacterie zouden
doden, is precies even dwaas als te ver
trouwen op enig amulet. Een vrouw, wier
dochter leed aan Engelse ziekte, nam op
raad van een „wijze" vrouw wat aarde van
een pasgedolven graf en hing dit in een
zakje om de hals van het kind. Zij had
natuurlijk net zo goed een touwtje alleen
kunnen nemen. Hoever het geloof in het
zakjes dragen is doorgedrongen, moge blij
kt uit het feit, dat tijdens een kirderver-
lammings-epidemie een hele reeks waren
huizen zakjes met kamfer als afweermiddel
verkocht.
Menige bokser zou er niet over denken
in de ring te komen, als hij niet zijn geluks-
deken bij zich had. De negers in Afrika
zijn overtuigd, dat hun een lang leven be
schoren is, als zij een beentje van een
overleden verwant bij zich hebbendat de
hoektand van een leeuw hen beschermt
tegen malariadat zij, als zij een tand, die
zij op de een of andere wijze zijn kwijtge
raakt, bewaren, verder een gezond gebit
zullen houden.
Van medisch standpunt is de ene vorm
van bijgeloof gevaarlijker dan de andere.
Iemand die flanel gebruikt tegen rheumatiek
doet geen kwaad, maar de man, die een
besmettelijke ziekte denkt te genezen met
behulp van een amulet is een gevaar voor
de samenleving.
Ex-Keizer was niet fout.
Kroonprins Wilhelm wil van Huize Doorn
een museum maken.
Huize Doorn is als vijandelijk vermogen,
onder beheer gesteld van het Nederlandsch
Beheersinstuut. Het probleem of het kasteel
met zijn vele kostbaarheden o.m. uit den
tijd van Frederik de Groote en dien van
Marie Antoinette moet worden terug
gegeven aan den ex-kroonprins, is een
actueele regeeringskwestie. De gemeente
raad van Doorn heeft zich destijds reeds
in een motie tegen terugkeer of toelating
van Duitschers uitgesproken.
De burgemeester, baron van Nagel, ver
klaarde dezer dagen tegenover een mede
werker van „De Volkskrant", dat op de
houding van den ex-keizer gedurende de
bezetting niets aan te merken viel. Het
personeel, dat in dezen tijd de Doornsche
straten bekladde, is echter naar huis ge
stuurd. Doorn heeft zelfs niets tegen de
Hohenzollerns toen de keizer stierf, moest
het bloemstuk van de inwoners grooter zijn
dan dat van Hitier
De burgemeester stelt zich op het stand
punt, dat het geval-huize Doorn, moet
worden behandeld ais alle Duitsche bezit
in Nederland.
Hitler was boos
op den keizer.
De adjudant van den keizer, de heer van
liseman, heeft een memorandum samen
gesteld, waarin hij o.m. dieper ingaat op
het feit, dat de keizer bij de capitulatie van
Frankrijk een telegram aan Hitier zond.
Volgens dit memorandum was Hitier ver
bolgen op den keizer, omdat deze hem
geen gelukwenschen zond op gedenkdagen
en na het ontkomen aan den aanslag op
München. Na zwaren inneriijken strijd,
vooral onder invloed van het verzoek uit
Duitschland om toch aan zijn familieleden
te denken, besloot de keizer een telegram
te zenden.
Ssyss werd genegeerd.
Styss-Ir quart, aldus het memorandum, is
eenmaal op Huize Doorn geweest, nl. op
bevel van Hitier, bij de begrafenis van den
ex-keizer. Hij werd echter dermate koel
door de familie bejegend, dat hij onmid
dellijk na de bijzetting, zelfs zonder afscheid
te nemen, vertrok Hoewel het memorandum
toegeeft, dal de ex kroonprins na 1918 lid
werd van den Stahlhelm, die in 1934 in
zijn geheel bij de S A. werd ingelijfd,
wordt nadrukkelijk opgemerkt, dat hij nooit
behoord heeft tot de nazi partij.
In 1934 werd hij als eigenaar van een
auto, automatisch lid van het N S.K.K. De
onbetrouwbaarheid van deze orgaiisatie
inziende, bedankte hij spoedig.
Museum
Inmiddels heeft ex-kroonprins Wilhelm
laten weten, dat hij, ongeacht de beslissing
van de Nederlandsche regeering, niet op
Huize Doorn zal gaan wonen. Het ligt in
zijn bedoeling het kasteel bij eventueele
teruggave als museum te laten inrichten.
DE WILLEM RUYS NAAR BATAVIA.
Naar thans officiéél is vastgesteld, zal de
Willem Ruys, het nieuwe vlaggeschip van
de Rotterdamse Lloyd, op Dinsdag 2 Dec.
a.s. voor haar „maidentrip" zee kiezen.
Nadat het schip in het begin van deze
week, na zijn eerste aankomst in eigen huis
op Zaterdag j.l., in het dok van de werf
Wilton-Fijenoord te Schiedam, van onderen
was ontdaan van alle aangroeisels e.d., lag
het Donderdagmiddag om 1 uur weer aan
de Lloydkade, waar het nu verder zal wor
den afgetimmerd en ingericht. Niet minder
dan zeven sleepboten hebben hetzeekasteel
naar en van de werf gesleept. Verwacht
mag worden, dat de Willem Ruys tijdig
gereed zal zijn om 2 Dec via Southampton,
Port Said en Singapore, de reis naar Batavia
te aanvaarden, zodat het schip daar in ieder
geval vóór Kerstmis kan worden verwacht.
Het ligt in de bedoeling op 3 Jan. 1948 van
Batavia uit de terugreis aan te vangen,
waarna de Willem Ruys via Singapore,
Colombo en Southampton nog diezelfde
maand in de Rotterdamse haven zal terug
keren.
VERLOF NAAR NEDERLAND BJ
ZIEKTE VAN OUDERS.
in het persbericht betreffende het vast
houden van Nederlandse militairen, die zich
bevonden in het Amerikaanse vliegtuig, dat
op Java een noodlanding moest maken, is
gezegd, dat een dezer militairen op weg
was naar Nederland, in verband met de
ernstige ziekte van zijn vader. Deze mede
deling heeft tot gevolg dat talloze personen,
die in dezelfde omstandigheden verkeren of
hebben verkeerd en wier verzoeken worden
of zijn afgewezen met de motivering dat in
zodanige gevallen terugkeer naar Nederland
niet wordt toegestaan, zeer terecht het
gevoel hebben, dat zij onbillijk zijn be
handeld.
Daarom stelt de minister van oorlog er
prijs op bekend te maken, dat in het onder
havige geval zowel de vader als de moeder
in levensgevaar verkeerder, zodat hij meende
voor deze zeer buitengewone omstandigheid
een uitzondering te moeten maken.
DE PRINSES BLIJFT IN SOESTD1JK.
Prinses Juliana is voornemens tijdens
Haar regentschap te verblijven in Haar
paleis te Soestdijk.
VOOR DE ZIEKE EN GEWONDE jn h
MILITAIREN IN INDiË. teur.
Onder de landgenooten in Indië bestaat
een verheugend groote belangstelling voor
de militairen, die door ziekte of veiwon*
ding in een hospitaal moeten verblij/en.
Zeer veel dames maken zich verdier stelijk
door de jongens te gaan opzoeken en met
bloemen of een klein geschenk wat op te
vrooüjken.
Met name de bezoeken van de dames
Spoor en Mojet, respectievelijk echigenoo-
ten van de generaals Spoor en Mojet, wor
den bijjonder gewaardeerd; bovendiet,
geeft mevrouw Spoor dagelijks via de radio
bijzonderheden naar Nederland door over
den toestand van de militairen, die zij heeft
bezocht. Dit hospitaalbezoek kan dan ook
wegens zijn moreele effect niet hoog genoeg
worden aangeslagen. Daar dit echter nog
aan beteekenis kan winnen, wanneer hel
vergezeld gaat yan een kleine verrassing,
heeft het Hoofdbestuur van de Natio: ale
Inspanning Welzijnsverzorgi-g Indië (N.I.
W.IN.) een bedrag van f 25.000 ter be cnik-
klng van deze acties gesteld. Bovcóien
verwacht de N.I.W.IN., dat door deze
steun de coördinatie tusschen de vele par
ticuliere acties, die in gezamenlijk overleg
uiteraard veel meer kunnen bereiken, zal
worden bevorderd.
Uit onze omgeving.
COLLECTE KERKBOUW.
Bij de leden der Ned. Herv. Gemeente
alhier, is een collecte gehouden voor her
bouw van de vernielde Ned. Herv. Kerk te
Sas van Gent.
Deze collecte bracht f 1942,20 op.
PREDIKBEURTEN TE AXEL.
Ned. Herv. Kerk. Voorm. 10 ure Lees-
kerk en nam. 5 ure Ds. Sickesz (voorber.
H. Avondm
Geref. Kerk. Voorm. 10 ure Ds. D. Zemel
en nam. 2 30 ure Ds. J. S. Post.
Geref. Kerk. (Ds. Jan Scharpstraat 1).
Voorm. 10 ure en nam. 2.30 ure Ds. D. J.
Couvée.
Geref. Gem. Voorm. 10 ure en nam.
2.30 ure Leeskerk.
LEZING Z. V. U.
Dinsdagavond hield Dra. Petra Clarijs in
„Het Centrum" alhier, onder auspiciën van
de Z V.U. haar aangekondigde lezing over
„Het Nelerlandsche Binnenhuis". Mej, Clarijt
behandelde de geschiedenis van het Nedei-
landsche interieur vanaf de vroegste tijden
tot heden. Na een beschouwing over wat
we zouden kunnen noemen het meubellooze
tijdperk, werden de volgende perioden ver
lucht door filmpiaatjes, meestal reproducties
van schilderijen.
Door de tot lichting, die hierbij werd
gegeven, drongen üe details hiervan heel
wat beter tot ons door, dan wij er als
leeken gewoonlijk in zien.
Jammer, dat er niet wat meer werd
behandeld van het moderne interieur, wart
het is juist hiernaar, dat onze belangstel
ling, in verband met de veelal beperkte
woonruimte van tegenwoordig, uitgaat.
Desondanks mocht de spreekster zich
verheugen in een aandachtig gehoor en
keerden de bezoekers voldaan huiswaarts.
KOEWACHT.
Motorongeluk,
Dinsdagnamiddag kwam een motorrijder
uit de richting Koewacht naar de Kruis
straat. Daar de motorrijder in een bocht
van den weg raakte, kwam hij te slippen,
waardoor hij dwars over den weg reed en
in een sloot terecht kwam. Gelukkig had hij
geringe snelheid, zoodat hij geen kwetsuren
opliep en met den schrik vrij kwam. Na
de herstelling van eenige materieele schade
kon hij weer zijn weg hervatten.
O, die grens
De laatste weken valt er aan de grens
blijkbaar nogal een centje te verdienen.
Zoowel naar als vanuit België wordt er
gehandeld, Doch de ambtenaren der I., B.
A. steken er af en toe een stokje voor
deelen ijverig bekeuringen uit.
Kleed'okaal.
Het ligt in de bedoeling van de voetbal
vereen. „Koewacht" binnen zeer korten ter
mijn op het voetbalterrein een kleedlokaal
te laten bouwen.
OVERSLAG.
Wielrennen.
Dinsdag j.l. werd te Wynkel-St. Kruis
een wielerwedstrijd gehouden voor begin
nelingen over een afstand van 65 km.
Michel Roets van Overslag-Ramonshoe/*
arriveerde hier als 2e. Het aantal deeP
nemers bedroeg 17.
SLUISKIL.
Vriendenkring A. C. Z.
Woensdag jl. ving de Vriendenkring A.C.
Z. zijn werkzaamheden aan in een plech
tige zitting in de cantine der cokesfabriek,
1