AXELSCHE IS COURANT
19 September 1944 - '47.
Frankeering bij abornemënf, Axel.
ZATERDAG 11 OCTOBER 1947.
61e JAARGANG No. 104
Frankeering bij abonnement. Axel.
WOENSDAG 8 OCTOBER 1947.
61e JAARGANG No. 103
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
.J
ui.
De oorzaak van al deze ellende aan de
Armendijk was, dat de Duitsers hun geschut
hier hadden opgesteld, waardoor de huisjes
in de omgeving het mikpunt werden voor
de tegenpartij.
Iemand uit onze buurt beklaagt zich er
over, dat hij bij de brand zijn paard en kar
heeft verloren, doch dit zal wel terecht
komen, want in de weide aan de Armendijk
lopen wel 60 paarden, die door de terug
trekkende Duitsers moesten worden achter
gelaten. Vele van deze Franse" paarden
zullen in de volgende dagen de plaats in
nemen van onze paarden die zijn omge
komen. Het blijkt echter vaak, dat er
moeilijk mee om is te gaan daar de dieren
de Nederlandse paardentaal niet verstaan.
Komische momenten worden hierdoor mee
gemaakt. Ook wij konden tenminste onze
lachlust niet bedwingen, toen we een der
laatste dagen twee Duitsers met zoo'n span
doende zagen. Hoewel ze alle moeite deden
om hun gestolen viervoeters in voorwaartse
richting te krijgen, mocht hun dit niet ge
lukken en kwamen ze op het trottoir terecht.
De gewonde dieren werden geslacht en
waren een welkome lekkernij op de dis van
de burgerbevolking.
Met zeven volwassenen, twee kinderen en
een hond, die schijnbaar dezelfde angsten
doorleeft als wijzelf, brengen we nog een
paar «gezellige uurtjes" door bij ons petro
leumlampje, voordat we weer vergetelheid
zoeken in de slaap.
Blijkbaar is alles, wat voor vernieling in
aanmerking kwam een prooi der vlammen
geworden zodat deze zorg ons momenteel
weer niet drukt, doch als een grote schande
moet worden vermeld, dat sommigen het
niet ontzagen, zich bezittingen van hun af
wezige buren toe te eigenen.
Ook de Duitsers, die nu zelf hun kost
moeten zoeken, doen zich tegoed aan on
beheerde mondvoorraden, wat natuurlijk voor
de betrokken eigenaars geen aangename
ontdekking is, want we kunnen alles zelf
zo buitengewoon goed inschikken.
Doch door zulke bijkomstigheden willen
we onze nachtrust niet laten verstoren, als
we maar buiten schot blijven.
En ook als we de volgende morgen bij
het ontwaken weer eens op verkenning
ujtgaan, blijkt voor ons allen de schade nog
steeds miniem. Slechts enkele ruiten en
dakpannen, lichtbeschadigde deuren en ko
zijnen en daarbij is het dan ook gebleven.
Dinsdag 19 September, 's Morgens 11 uur.
Tot nu toe zijn 19 doden onder de bur
gerbevolking te betreuren. Achter het stad
huis worden deze ongelukkigen in een
tijdelijk graf gelegd. Een volle kar ge
sneuvelden van het Tweede Plaatje wordt
binnen gebracht.
Rondom Kijkuit wordt sinds enkele dagen
een zware strijd gestreden.
Er hangt op dezen zwoelen herfst
morgen een zware mist. Onoordeelkundigen
beschouwen dit als een oponthoud voor
onze bevrijding, doch juist deze mist brengt
uitkomst, want onze bevrijders hebben van
de gelegenheid gebruik gemaakt om de brug
bij Kijkuit, het kardinale punt, over te trekken.
Door de mist kon n.l. de vijand dat doel
niet voldoende onder vuur nemen.
Rond 12 uur horen we vele burgers uit
Oostelijke richting voorbij lopen. Ze schijnen
haastig een andere schuilplaats op te zoeken.
Ook vele Duitsers, kenbaar aan hun zware
bespijkerde laarzen, volgen in hetzelfde tempo.
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Een van hen horen we roepen „hierunter"
en dat enkele woord jaagt ons de schrik op
het lijf. Willen ze zich hier bij ons in de
kelder verschuilen, doch neen, ze haasten
zich voort, het hoekje om, de Noordstraat in.
Een onzer heeft door een kiertje een en
ander gevolgd.
Dan wordt het stil doodstil.
Een paar uur van schier ademloze span
ning volgen. Geen enkel geluid dringt tot
ons door. Ook in de kelder naast ons,
waar het anders nog al eens luidruchtig
toeging, dezelfde doodse stilte.
We voelen, dat er ietj groots gaat ge
beuren, doch wat het wezen zal, daarvan
kunnen we ons geen voorstelling maken.
Een onzer buren had reeds om 1 uur ge
allieerde scherpschutters aan de overzijde
langs de muur zien sluipen.
Onze bevrijding is nabij
Om ruim 2 uur hoort een onzer, die het
oor aan de kelderval te luisteren heeft
gelegd in de verte het aanrollen van zware,
zeer zware voertuigen, die langzaam
naderbij komen.
De spanning stijgt ten top.
E i n d e 1 ij k, om 5 minuten over half 3
komen onze bevrijders vanuit de Walstraat
het marktplein oprijden.
Onbeschrijflijk is de ontroering, die zich
van ons allen meester maakt. Velen juichen,
velen schreien.
Wij zijn weer vrijI!
Haast ongeloofelijk en toch waar
Onze bevrijders zijn niet die we hadden
verwacht, geen Engelsen, geen Amerikanen,
doch Polen 1
En vanaf dit ogenblik hebben we ons hart
verpand aan deze Polen, bondgenoten, waar
van we tot nu toe nog zo bitter weinig
hadden gehoord en die toch reeds zoveel
hadden geofferd voor de zaak der geallieerden.
Verbluft staren we naar de huizenhoge
tanks. Zeer veel oorlogstuig hebben we in
de laatste jaren aanschouwddoch de uit
rusting van dit leger is overweldigend.
Geen teken van vermoeienis valt te be
speuren, noch bij hen die op de tanks zitten,
noch bij hen die er voor en naast marcheren.
En toch hebben deze mannen dagen
achtereen een zware strijd gevoerd, waarbij
velen van hun kameraden hun leven hebben
geofferd.
Met milde hand delen ze versnaperingen
uit, cigaretten en chocolade, en wij, die hen
zo gaarne met weldaden zouden overladen,
hebben zo goed als niets aan te bieden.
Toch wil en zal onze dankbaarheid tot
uiting komen.
Jongens en meisjes beklimmen de tanks
en omhelzen de bemanning.
Ze worden met groen en vlaggen ver
sierd en aan het gejuich komt geen einde.
De Polen zijn niet ongevoelig voor al
deze uitingen van dankbaarheid.
Een hechte band is gesmeed tussen Axel
en Polen. Tot in lengte van dagen, willen
wij getuigen van onze onuitsprekelijke
dankbaarheid, door het oprichten van een
groots monument ter ere van hen die hun
leven veil hadden voor het hoogste goed,
onze vrijheid.
(Wordt vervolgd.)
Verdwenen rijkdommen
in Vlaanderen.
DE BAUDELOO-ABDIJ TE
KLEIN-SINAAY.
Ontstaan.
De Baudeloo-abdij te Klein-Sinaai, gele-
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
gen tusschen Moerbeke en Stekene, eer
tijds een der machtigste abdijen van België,
werd in de 12e eeuw gesticht door den
pater Baldinius van Bocla, die in de een
zame streek als kluizenaer leefde.
Deze abdij kreeg weldra een haast
onbeperkt gezag en haar eigendommen
strekten zich uit tot Vracene, Kieldrecht,
Hulst en Axel, Moerbeke, Stekene, Sinaai
en zelfs tot nabij Gent.
De Graaf van Vlaanderen was zoozeer
met de stichting van de abdij ingenomen,
dat hij den stichter weldra een uitgestrekte
oppervlakte bosch en woestijnen schonk,
waarvan hij zelf te paard de grenzen had
afgebakend. De abdij was omringd door
bosch en vandaar dat zij den naam van
Baudeloo, Baude, naar haar stichter Baude-
wijn en loo (bosch) kreeg. In 1164 werden
de Baudeloo-heeren nogmaals begiftigd
met uitgestrekte gronden door Margaretha
van Constantinopel en Filips van den Elzas.
Op 10 juli 1200 ontving de abdij nogmaals
het eigendom van 30 bunder beploegbare
aarde met een weide en het gehucht Cau-
denborm met aanpalende Moer.
In 1215 schonk Filips van Namen aan de
abdij uitgestrekte bosschen, moeren en wei
landen te Sinaai, Vracene, St. Gilles, Haas
donk en Kemzeke.
Groei van de macht.
De kloosterlingen werden weldra in de
gelegenheid gesteld de tienden te innen
(tien procent belasting) op de haverrente,
de verzending op de mudden graan, de
schooven en bovendien bezaten zij het
vischrecht op de Durme en de Zuidlede.
Zij mochten zich weldra verheugen in het
bezit van de steenbakkerijen nabij Stekene,
het kasteel van Filips van den Elzas te
Stekene en bloemmolens en groote voor
raadschuren.
De Baudelooheeren slaagden erin door
hun aangroeiende macht eindelijk de hand
te leggen op uitgestrekte polders te Lams-
waarde en Terneuzen, schuren en een toe
vluchtsoord te Hulst, thans nog van Baude
loo geheeten.
De kloosterlingen hadden een bijna onbe
perkt gezag over een groot aantal armoe
dige lijfeigenen, die niet eens vrij mochten
beschikken over de opbrengst van hun
arbeid. De ongelukkigen werden behandeld
als een stuk vee, bleven hun heele leven
lang schatplichtig en werden samen met
hun grond verkocht of vererfd. De abdij
bezat penningrechten, het geduchte recht
van erving en onterving, de 16e penning
op de verkochte goederen, en een onbe
perkt gezag over alle akkers en weilanden.
Daarbij kwam nog dat het innen van den
tienden penning (den tienden zak graan,
het tiende stuk vee) aan de abdij een
haast onbeperkte macht gaf.
Oorzaak van Godsdienstoorlogen.
De heeren van de Baudeloo-abdij streef
den er immer naar hun wereldlijk gezag
te vergrooten. Zij kozen bij voorkeur de
partij van den graaf of den koning tegen
over het mindere volk, wat aanleiding gaf
tot menigvuldige twisten en godsdienst
oorlogen.
De huurtroepen van de Bourgondische
hertogen ontvingen te Baudeloo eten, onder
dak en geldelijken steun.
Hierdoor haalden de Baudelooheeren
zich de haat op den hals van de oproerige
Gentenaren, die in vijandschap leefden met
de Bourgondische hertogen.
In 1381 en 1383 trokken Witte Kaproe
nen onder bevel van Jan Roltus, Raas van
de Voorde en Frans Ackerman, naar Kleln-
buovs siG
s'd 9j«93nir
s met de bestaande
kamerhuren en pensions
gesteld en werden ver-
waarin te hooge prijzen
aan het Directoraat-
P/ijzen door te geven,
len in eerste instantie
e Pdjz'nbureaux voor
welke bureaux de wet
ten vaststelden en langs
deüijk overleg trachtten
I toelaatbare niveau te
waarbij dit overleg tct
laat kon leiden, werden
nst doorgegeven, welke
aal moest optreden,
onderzoeken, gedurende
;esteld en waarbij ook
sporingsbrigade is irge-
oestanden aan het licht
3er meèr alle perken te
en aan het licht, waarbij
en de toelaatbare prijzen
ld. Gebleken is, dat in
gezinnen hierdoor in
oeilijkheden zijn geraakt
ivolgen van dien, zoals
ich in schulden steken,
:warte handelspractijken
lische toestanden waren
:n ten hemel schreiend,
aten hier naar voren te
n dit geval de medaille
Ing van vele kamerver
in feite parasiteren op
e landgenoten volkomen
door de oorlogsomstan-
lakt, nimmer is goed te
verplicht op deze plaats
onjuiste houding welke
rders tegenover de ver
in toch te beseffen, dat
in vele gevallen slechts
itandigheden en dikwijls
erheid zijn genoodzaakt
lis en eventueel van hun
in af te staan. Dat dit
jn zware opoffering be-
r beseffen.
ij bij ons werk moeten
altijd de huurders aan
ie verhuurders voldoen,
en is geconstateerd dat
keuken werd gebruikt
wijze dat alle meubelen,
ng enz. in betrekkelijk
waren vervuild en be
trek van deze huurders
;tisch geheel opnieuw
vit, behangen en gestof-
n wel naar de vuinisbelt
acht en dit alles terwijl
ter beschikking van de
natuurlijk nimmer een
ele kamerhuurders, die
ke eischen van de ver-
toch niettemin het vel
d gehaald, aan hun lot
laarom is eenigen tijd
samenwerking met de
ende Afdeeling van het
van de Prijzen en met
roor Onroerende Zaken
i te stellen ten aanzien
welke actie is begon-
en Den Haag. Ook
et standpunt uitgegaan,
'jk moest worden ver
huurders van dit optre-
worden en daarom is
de opdracht verstrekt
.llen in handen te stel-
commissies of van de
Onroerende Zaken op
kunnen trachten door
tot een bevredigende
terwijl alleen in ernstige
roces-verbaal is opge
nomen de Utrechtsche kerkeraad met de
leden der diverse bestuurslichamen. De
Pfeuikanten van Baarn en Soestdijk en de
president-kerkvoogden van die gemeenten
waren eveneens aanwezig. Namens de
andere kerken woonde het bestuur van
raad de plechtigheid bij.
De beide dienstdoende ouderlingen, de
heeren J. Weener en D. L. van der
Roest, oud-zendeling, hadden hun plaatsen
van het paleis Het Loo.
Na de gebruikelijke liturgie hield de hof
prediker, ds. J. F. Berkel, een predikatie
naar aanleiding van de woorden in Jesaja
43 lb: „Ik heb u bij uw naam geroepen.
Gij zijt de mijne".
De predikant zinspeelde vooral op de
betekenis der beide namen van de dopelinge.
Het Prinsesje draagt twee namenMaria,
zo heette de Moeder van Jezus, die luisterde,
De Controledienst heeft dan ook gezocht
naar een methode, waarbij het doel, n.l.
het tot een verantwoord peil terugbrengen
van de kamerhuren, zou kunnen worden
bereikt, zonder dat de huurders daarvan de
dupe worden. Daarom is contact opgeno-
nomen met vereenigingen en instanties, die
de belangen van groote groepen kamer
huurders behartigen, zooals de N.E.I.E.G.,
D.B.V.O. enz., welke vereenigingen en
Pantser contra 7-December.
Het gebeurde ergens in een stedeke op
Java's Noordkust, waar de oorlogsvrijwilligers
van de Huzaren van Boreel met een vaart
waren binnengereden, als eerstelingen voor
de infanterie uit.
Toen ze daar een paar dagen zaten, kwam
de 7-December Divisie de zaak overnemen
met infanterie en bewakingstroepen.
mmm tmmmm mm
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indiê fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,-.
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentlön
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
