AXELSCHE jfff COURANT
Onze taak na de terugkeer van
onze jongens uit Indië.
J
Frankeering bij abomemert. Axel.
3
ZATERDAG 27 SEPTEMBERJ94T,
61e IAARGANG No. 100
Fr inkeering tij atonnemei t. Axel.
WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1947.
61e JAARGANG No. 99
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Redevoering gehouden door Mevr. Weis-
feldt—de Ligt, op de vorige week Donder
dag gehouden vergadering van den Band
Nederland—Indië.
Geachte aanwezigen.
Het is bijna drie jaar geleden, dat Uw
jongens in Zeeland zich vol enthousiasme
opgaven om de Jap uit ons Indië te ver-
dryven. Deze drie jaar, waartegen wij
achterblijvenden zo opkeken, omdat wij
onze mannen en zonen zo'n lange tijd
moesten missen, is toch voor velen betrek-
kelijk snel voorbijgegaan en staan wij nu
al reeds voor het moment, dat wij hen
spoedig terug mogen verwachten. Ja enkt
ien zijn al teruggekeerd, hetzij door ziekte
waardoor zij afgekeurd werden, hetzij door
vervroegde demobilisatie, zoals bij de
Luchtstrydkrachten.
En nu zal straks het oogenbllk aanbre
ken waarop gij Uw mannen en zonen terug
kunt verwachten.
Hebt u zich reeds afgevraagd hoe deze
terugkomst zal zijn?
Natuurlijk, wij vrouwen willen onze
jongens zoo feestelijk mogelqk ontvangen.
De eerste dagen zijn natuurlijk bar druk,
want familie en vrienden komen een bezoek
brengen en man of zoon rmet iets vertellen
over Indië en van zqn ervaringen daar
opgedaan.
Daarna komt een periode van rust en wij
hebben onze jongens eindelijk eens voor
ons zelf. En nu kan biyken dat onze man
of zoon toch sterk veranderd is en niet
meer dezelfde als toen hij vertrok. Wij
bekijken hem met andere oogen en hij
vindt ons waarschqniyk ook veranderd en
langzaam komen wij tot de ontdekking dat
zijn huis hem volkomen vreemd aandoet
en hg het leven in een gezinsverband
totaal ontwend is. li het wonder voor
iemand die twee en een half jaar geleefd
heeft in totaal andere omgeving?
Laten wq hen even in vogelvlucht volgen
op hun tocht naar en verblijf in Indië.
Allereerst is daar Malakka, waar zij moes
ten debarkeeren, omdat de Engelse regee
ring niet toeliet dat onze jongens op Java
landden. Onze regering had dit niet kunnen
voorzien, zoodat er geen maatregelen waren
voor een behooriyke standplaats. Die stand
plaats moesten zij nu zelf maar zien te
vinden. Ik geef U de verzekering dat dit
niet meeviel voor drie bataljons, om precies
te zijn 2403 man.
Na een vermoeiende treinreis ir, de tro
komen er op bezoek. Dit is niet zo ver
wonderlijk want enige dagen gelsden deden
deze huisjes nog dienst als koestal.
Elk huifje bestaat uit een vertrek van 3
by 4 meter en een overdekt voorpaalije.
Het vertrek is voor tweederde deel inge
nomen door een baleh baieb, een houten
brits, waarop men nu niet bepaald zacht rust.
Maar in een paar dagen tijd hebben deze
gevangeni?jes een ander aanzien gekregen.
Denkt U eens inop een avond kwamen
onze jongens in het stikdonker door de
modder en het leem aangemarcheerd, slie
pen een nacht op de plankvloer, werden
gestoken door de muskieten, want in het
donker was er geen mogelijkheid een klam
boe op te hangen. Zij schrokken van vuist
dikke spinnen envan de resten van de
koeien Zij voelden zich van de wereld ver
laten als in een concentratiekamp. Maar,
de Nederlandse onverzettelijkheid, die stem
ming van niet toegeven, welke zoyelen in
bezet Nederland hebben getoond, liet zich
ook hier gelden.
De volgende morgen bij het krieken van
den dag togen zij aan de slag voor een
grondige schoonmaak. Daarna begon de
inrichting, waarbij men met primitieve mid
delen zich toch uitstekend wist te behelpen.
De eerste dagen moest men leven van
veldrantsoenen, die alles aan vetten, eiwit
ten, koolhydraten en vitaminen bevatter,
maar zy vervelen vlug en een mens snakt
naar warm eten. De Indische vruchten
waren een welkome toespij*. By gebrek
aan een pan werden de kippen gekookt in
een helm boven het vuurtje.
In deze gedwongen toestand moesten onze
jongens zich schikken en zij deden dit ook.
Er was eendracht onder hen, men zorgde
voor elkaar als men ziek was en 's avonds
wanneer men gezamenlijk om het kamp
vuur geschaard zat dan kwamen de gedach
ten aan vaders en moeders, vrouwen, ver
loofden en vrienden, dan waren Nederland
en Indië samen en vormden zij met elkaar
een groot gezin in het midden van het
oerwoud.
Zo hebben zij maanden gewacht, voordat
zij naar Indië konden vertrekken. Nu heb
ik wel uitgeweid over hun verblijf op
Malakka en hoe zij zich daar moesten
behelpen, maar eenmaal in Indië op Java,
Bali, buitengewesten en later op Sumatra
hebben zij bijna dezelfde behuizing gehad.
Overal waar zij als Stoottroepers kwamen
moesten de verblqven van de jongens in
orde gemaakt worden, waar zq ook verder
trokken van kampong tot kampong altijd
maar weer opruimen, uitmesten en slaap
vertrekken maken, terwijl er tussen door
iNh emiriSüteeene daarna het vervoer patrouille-wachtlopen en acties hun werk was.
„SZnbare wen. Zij hebben een vrijgevochten leven geleld;
in auto's en trucs over onbegaanbare wegen
arriveerden onze vrijwilligers daar, waar zij
hun bivak hebben opgeslagen.
In het midden van de uitgestrekte rubber-
bossen bevindt zich een open vlakte waar
kantoren en een fabriek gevestigd zijn. Op
de glooiïig van het heuvelachtig terrein
staan lange ryen kleine huisjes, welke op
het eerste gezicht aan de stallen bq een
renbaan doen denken, maar het blijken wel
degelqk woninkjes te zijn.
Hier hebben de Britsch-Indis:he arbei
ders met hun gezinnen gewoond. Door de
Japansche bezetting is de onderneming
sterk verwaarloosd en gedeeltelijk ontvolkt.
Meer dan de helft van de plankenwoninkjes
staan leeg. En daar zijn nu onze mannen
neergestreken. Di donkere kindertjes staan
vragend aan de ingang van de huisjes en
bedelen om wat voedsel. Ook de koeien
De jongens van 18 20 jaar, die als
kinderen weggingen met honderd raadge
vingen van onze zijde, komen als mannen
terug, die op eigen benen hebben leren
staan en geen wenken meer nodig hebben
omdat zq geleerd hebben zelf hun boontjes
te doppen, daarom schilderde ik U hun
verblijf op Malakka.
Ook de mannen met een gezin zullen zich
moeilijk kunnen aanpaisen in hun vroeger
bedrijf of beroep en zien na een korte tijd
misschien betere toekomstmogelijkheden in
Indië.
Zij komen dus terug, zy moeten wennen
aan het leven in gezinsverband, dit zijn zij
ontwend. Zij moeten weer wennen aan de
regelmaat, welke wij in ons gezin steeds
hebben gehandhaafd.
Hier begint onze taak, welke voor vele
vrouwen en ouders niet gemakkelqk zal zyn.
Wij moeten hun moeilijkheden begrijpen.
Er zijn vaak kloven ontstaan. Waardoor
Meestal door te weinig schryven of de
dingen mooier voorsteller, dan het in wer-
kelqkheid is. Door veel en trouw schrijven,
de doodgewone alledaagse dingen die in het
huisgezin gebeuren, kunnen onze jongens
met thuis meeleven. En in het tegenover
gestelde geval ook als onze mannen en
jongens steeds trouw naar huis schryven
weten en kennen wij eikaars gedachten en
leren deze ook waarderen.
Het blijkt vaak dat wq van onze jongens,
terwijl zij om ons heen waren, zo weinig
wisten van wat er in hen omging. Zy
vertelden ons dit niet. Nu zij in het verre
oosten zijn en zq onze brieven moeten be
antwoorden geven zij zich meer en leren
wy beter hun karakter en ideeën kennen,
dan wanneer zij hier waren gebleven. Dit
is dus weer de mooie zijde d r medaille.
Maar zo is het niet in ieder gezin gesteld.
Velen van hen zullen gaan verlangen naar
Indië, de altijd groene bomen, de felle zon,
dat prachtige land, hetwelk zo'n enorme
aantrekkingskracht bezit. Dit kunnen wq
ons niet voorstellen, omdat wy in ons oude
veilige thuis zqn gebleven.
Daarom moeten wq qlle kansen benutten
om de mannen op dreef te krijgen thuis.
Op onze schouders is die grote taak gelegd
zolang wq leven.
Als ouders en als echtgenoten moeten wy
hen beschermen en leiding geven, zonder
dat het gevoeld wordt. Ons geloof moeten
wij waar maken 100-voudig, misschien
1000-voudig. Ook als zq thuis zyn moeten
wij blqven bidden om de kracht te krygen
hen te helpen en te leiden. Wy moeten
onze man of ons kind tegemoet komeni In
de dingen welke zij ontwend zyn. Wij
zijn gauwgere'gdonste ergeren, maar by elke
kriegel moeten wij ons zelf realiseren hoe
Zii hebben een vrqgevocnien leven geieiu, Io h,i i» hpm thuis hebt
wars van alle civilisatie, twee en een half grocje_v geven er
jaar lang.
Nu komen zij terug in Nederland.
Alvele malen ben ik als lid van de ontvangst
commissie tegenwoordig geweest wanneer
jongens in Rotterdam debarkeerden. ik was
zeer beniewd te vernemen hoe of onze
jongens het vonden weer in Nederland te
zqn. Tot mqn grote verbazing kreeg ik in
8 van de 10 gevallen te horenik zou
liever in Indië blijven, maar nu spreek ik
van de jongens die afgekeurd zijn en niet
meer naar Indië terug kunnen.
Toch mogen wij veronderstellen dat de
helft van onze jongens, nu zij de wereld
hebben leren kennen, Nederland te klein
vinden voor een werkobject en zij zich
daardoor enigszins bezorgd maken omtrent
hun toekomst.
Wij moeten hen dus de tijd geven en
geduld hebben. Wy moeten hen laten
voelen dat wq hen liefhebben. Ook zoals
hij nu is en wij moeten vooral geen verge
lijkingen maken met vroeger. Wij moeten
hen de volste vryheid geven en hem ver
trouwen geven dat hy de tijd krqgt zich
weer in te leven.
Dan kunnen wij ook zonder emotie, de
zakelijke kant voorleggen, want zij moeten
weer terug in de maatschappij. Zij moeten
immers weer voor hun toekomst zorgen en
daarvoor vechten. Dit hebben zy 2 jaar
gedaan en zullen dit ook nu moeten doen.
Zo kunnen wij de grote mooie taak van
vrouw en moeder zo goed mogelijk waar
maken, door de kleine dingen, klein, maar
de grote dingen te zien in het licht van
i niet met de fabelachtige
fe, Esquire of Saturday
tien, dan kan men toch
ggen, dat zelfs een kind
duizend dollar aan de
rdienen. Het is dus vol-
r, dat 10°/0 van de Ame-
irijverij zijn beroep maakt
een slordige 13 millioen
I kijkt, ontdekt toch wel,
:t helemaal rozegeur en
in een boek van een be-
'aulkner worden b.v. niet
zemplaren verkocht, een
i Europa laag genoemd
6000 exemplaren worden
le verschqning verkocht,
t boek spoedig vergeten,
een boek één keer gelezen
'eggeworpen als de schil
citroen. De leeshonger
moet gestild worden met
e boeken.
pij n en
vers is evenredig aan het
De lijst van Amerikaanse
t meer geeft dan namen
en zeer korte aanduiding
ieken, dat een bepaalde
is zo dik als Van Dale's
Elk debuterend schry ver
opzoeken, welke uitgever
en dien zqn manuscript
- g»;0 giscmno Tm m.i 1 wovirc iinmJtuie mi;» wddnijK mei ai ie naru ie werxen om worden zeer goed betaald. Voor elk artikel
VORIG JAAR BESCHIKBAAR. van arbeid werkten er in 1945 in Frankrijk twee novellen per maand te produceren 1 ontvangen zij minstens 50 dollar; er zqn
Ook deze winter zullen we allerminst naar ongeveer anderhalf millioen vreemdelingen, Dat wil dus zeggen, dat hij een jaarlijks echter ook artikelen waarvoor 2500 dollar
irtelust kunnen stoken. Naar de directeur grootendeels Italianen, Polen, Belgen en inkomen kan genieten van 12.000 dollar 1 wordt betaald.
n stroom van boeken aan
het begrijpelijk, dat tal
chrijvers, die in Europa
enieten zoals Steinbeck
weiyks bekend zijn.
wij die kennen, waarin
tief beoordeeld worden,
ika nietmen kent alleen
le uitgevers. Daarom is
opgericht, die zich ten
rs van advies te dienen,
t een groep deskundigen,
de uitgevers ontvangen,
f werken, welke volgens
ird zijn.
iopt en droomt dan ook,
behoren tot de vijf „uit-
opiage van een dergelijk
h, want niet alleen de
ig kopen hetook tal van
dat zq het gelezen
p de eerste, meestal dure,
:dkopere tweededaarna
nog een derde druk als
een derde druk wordt
prijs verkrijgbaar gesteld,
ijn kosten kan dekken
irvan meestal geen profijt,
an ook alleen de weg te
lieuw boek van dezelfde
even wel niet te zeggen,
aoeken dergelijke oplagen
oplagen gewoonlijk heel
ebben met de literaire
oek.
boek door de kopers
I, hoewel men alles in
m debutanten aan te
wel de uitgevers heel
zqn, hebben de Ameri-
ch heel wat zorgen,
ening Post, het meest
e weekblad, dat in 1728
r klin werd opgericht en
n exemplaren verschijnt,
85 COO manuscripten,
i er 75.000 zonder meer
De overige 10.000
gewikt en gewogen,
i grote mate van wei-
men er nooit meer dan
takelen uit. De mede-
Saturday Evening Post
worden zeer goed betaald. Voor elk artikel
hartelust
van het Rijkskolenbureau, de heer H. H.
iWemmers Jr., mededeelde, moeten we het
look ditmaal stellen met 12 eenheden, aan-
gezien er voor huisbrand niet meer dan
j 3650.000 ton beschikbaar wordt gesteld.
Mocht in 1948 de geraamde productie van
I 12 millioen ton worden tJereikt, dan zal
I men proberen om voor het volgend stook-
Een bijkomende factor, die toch ook nog De 75.000 manuscripten zyn kennelqk
wel enig gewicht in de schaal legt is, dat afkomstig van mensen, die op advertenties
een auteur zijn eigen heer en meester is en zijn afgegaan en die van mening zijn, dat
dat hq niet aan vaste werkuren gebonden is. ijver en doorzettingsvermogen alleen vol-
A1 met alschrijver zijn is een begerens- doende zqn zij denken, dat men schrijver
waardig lot en men moet zich eigenlijk wordt, zoals men typiste wordt. Maar ook
verwonderd afvragen, waarom er in Amerika talent en genie zijn niet altijd voldoende.
is nog niet zo lang geleden dat Pearl
Spanjaarden.
Tijdens den oorlog steeg het aantal
vrouwelijke arbeidskrachten in Engeland
zeer sterkin Frankrijk was dit niet het
geval. In 1936 werkten er in Frar.kryk
1.875.000 vrouwen; in 1946 waren het er
1.866.000; op het totale aantal arbelds- veiwuuuciu aiviagcu, Wddium Cl Hl miicrma laie
krachten beteeker.de dit een stijging met nog iemand is, die geen boeken schrijft. Het
Abonnement!- 1
prijs
Loise nummert 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indié fl. 1.55.
Buitenland fl. 2,-.
L j
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
t
j_i m knKf
ën
i»)
nt.
ier
.__z n::i.Mi.AiAMk..»Aan Ho hpor H H QrianiaarHor- Fpn hiiknmpnHp fartnr. dip tnrh nnk nnor Do 7^000 mannsrrintpn >55n tonndnLr