19 September 1944 '47.
Men vreest nu dat pas laat In het vol
gende jaar voldoende hoeveelheden staal
ter beschikking zullen komen en dat zoo
doende niet aan de groote vraag naar auto
mobielen en vrachtwagens zal kunnen wor
den voldaan.
Indien de Amerikaansche automobiel
industrie haar huidige productie-peil kan
handhaven, zal zij in 1947 een totale pro
ductie bereiken van ongeveer 3,450,000
personen-auto's en 1,050,000 vrachtwagens.
Dit zijn vijfhonderdduizend voertuigen
minder als waarop de productie aan het
begin van het jaar werd geraamd. De totale
productie van 1947 wordt slechts overtrof
fen door de productie van drie vroegere
jaren, n.l. in 1929 toen 5,358,420 wagens
werden vervaardigd, in 1937 4,808,974 en
in 1941 4,840,502. Verleden jaar verlieten
3,089,507 wagens de Amerikaansche fabrie
ken, met inbegrip van 940,830 vracht
wagens.
Drie jaren zijn nu vervlogen sedert het
uur onzer bevrijding aanbrak.
Steeds zal 19 September voor ons een
gedenkdag blijven, ook a! mag dit dan niet
gepaard gaan met feestelijk vertoor.
Wij gedenken onze doden, die vielen
tijdens de beschieting en onze Poolse vrien
den, die hun leven lieten voor onze vrijheid
en in onze herinnering beleven wij weer de
dagen van angstige spanning, die wij
hebben doorgemaakt.
Ter gelegenheid van deze derde gedenk
dag willen we onze persoonlijke belevingen
van die dagen hier voor u beschrijven. De
m.esten van u zullen, denk ik, wel ongeveer
dezelfde ervaringen hebben gehad, met uit
zondering van diegenen, die hun leven veil
hadden voor de redding van hun mede-
metasen en van hen, die bij de gevechts
handelingen een of meer hunner dierbaren
verloren.
De nacht van Vrijdag 15 op Zaterdag 16
September was lustig voorbijgegaan. Wat
rumoer van doortrekkend Duits oorlogs
materiaal en een zware ontploffing, dat
was alles, -f
Het is 's Zater lags weer een stralende
herfstdag. Reeds in de voormiddag dreunt
het geschut op korten afstand-
Om 10 uur brengt iemand de boodschap
„Ze" zijn op Koewacht, de veearts heeft ze
zelf gezien. Die „ze", dat zijn onze be
vrijders, zóó nabij, haast ongelooflijk. Een
ander, die van Orerslag komt, hoorde bij
„Bonte Koe" de kogels om zijn oren fluiten
het brandt bij Cattoir aan de Bonte Koe,
ook bij de landbouwers Kerckhaert en W.
dert Hamer nabij Kijkuit 1 Dit zijn de
lopende geruchter.
Op de Langewrg kunnen we de rook van
mitrailleurvuur waarnemen. Het geschut
wordt meer en meer actief.
Tegen 12 uur fluit ook hier een granaat
over. leder haast zich met het middagmaal,
want het ziet er naar uit, dat het met onze
rust is gedaan. We maken een schuilplaats
in- orde en zien de hele buurt dezelfde
maatregelen nemen en al spoedig fluiten de
granaten met korter tussenpozen. Vlak
boven ons barsten ze uiteen, de ruiten in
onze omgeving springen de een na de ander.
Vallende glasscherven, dakpannen en stukken
steen veroorzaken een angstwekkend lawaai.
Ais om 4 uur het geschut een poosje
zwijgt en wij met vele anderen ons even
naar buiten wagen, is er onder den toren
van het stadhuis een groot gat, bij C. Jan
sen is een granaat door de deur gegaan en
bij bakker de Jonge de etalageruit stuk en
een granaat in het schuurtje. Als er eenigen
tijd later weer eenige verademing komt,
blijken meerdere ruiten in de buurt het te
hebben begeven. Bij ons is nog niets
gebeurd. Spoedig davert het geschut op
nieuw en jaagt allen terug in de schuil
plaatsen. Om ongeveer vijf uur is het een
oorverdoovend lawaai. Plotseling gaat het
licht uit, de muren schudden, de grond
gaat onder onze voeten heen en weer.
Op dat oogenblik is de brug in de lucht
geviogen worden eenige huisjes aan den
Armendijk door bommen getroffen, waarbij
dooden en gewonden vallen. Ook werden
in de Nieuwstraat bommen geworpen, waarbij
slaphtoffers vielen te betreuren.
Om 8 uur komt er beweging op straat
en weer kunnen we onze nieuwsgierigheid
niet bedwingen. De bewoners van West-
straat, Zeestraat en Walstraat komen met
angst op het gelaat en beladen met dekens,
kussens en wat verder kan worden mee
gesleept* naar de Markt, waar ze in de
kelders van het stadhuis een schuilplaats
zoeken. Een felle vuurgloed wijst op brand.
De schuur van van Cadsar.d in de „ver
loren hoek" staat in lichte laaie. In de Zee
straat staat villa „Beatrix* en de café's van
Mattelé en Audenaerde in brand. Ook in
de Weststraat brandt een landbouwschuur
en een bakkerij en in de Buitenweg brandt
de landbouwschuur van Dieleman. God
dank i; er bijna geen wind en wij besluiten
het verdere verloop rustig af te wachten.
Veiligheidshalve doen we ramen en deuren,
die we tot nu toe wijd open hielden voor
het dreunen van het geschut, dicht en
nemen de gordijnen af voor overslaande
vonken.
Met het vallen van den avond wordt het
schouwspel fantastisch, doch angstwekkend.
Als we ons eenige oogenblikken aan de
achterzijde van ons huis op het plat wagen,
zien we den geheelen omtrek in brand.
Hoe we den blik ook wenden, naar het
Westen, Zuiden of Oosten, overal één
vuurzee. Een nooit te vergeten aanblik.
De brandweer staat machtloos tegenover
het woedende element, want geen druppel
water komt uit de waterleiding.
Toch wordt door hulpvaardige handen
nog met levensgevaar gered, wat er te
redden valt.
Een fluitende granaat is het sein om ons
weer in onze schuilplaats terug te trekken
en niet langer nutteloos ons leven te wagen.
We blijven echter waakzaam voor brand
gevaar, doch spoedig kunnen we gerust
zijn. Doordat het volkomen windstil is,
breidt het vuur zich niet verder uit en als
het geschut weer zwijgt dommelen we in.
(Wordt vervolgd).
Uit onze omgeving.
EERSTE HULP BIJ ONGELUKKEN.
Met verwijzing naar de in dit nummer
voorkomende advertentie menen wij op deze
wijze nog eens bijzonder de aandacht te
moeten vestigen op het belang van het
diploma E H B O.
Het snelverkeer op de weg wordt steeds
drukker en ongelukken kernen bijna dagelijks
voor. Reeds hierom is liet noodzakelijk dat
een groot aantal personen de nodige kennis
heeft om eerste hulp te verlenen in afwach
ting van de komst van een arts.
Wij denken aan het to:nemend aantal
autobussen voor vervoer van passagiers.
Zou het niet hoogst noodzakelijk zijn dat
chauffeurs eerste hulp bij ongelukken konden
verlenen
Verder zouden wij de bjsturen van de
diverse sportverenigingen dringend willen
aanraden om bij hun leden invloed uit te
oefenen om deel te nemen aan de cursus.
Ook achten wij het voor de politie zeer
gewenst dat leden van het personeel het
diploma E.H.B.O. bezitten. Hoeveel mensen
uit de bouwvakken hebbtn er al eens over
nagedacht om eerste hulp bij de hand te
hebben als er een ongeval gïbeurt?
Zo gezien verwachten wij een groot aantal
deelnemers. Wij willen er echter wel de
aandacht op vestigen, dat m n bij deelname
er niet op moet rekenen dat het diploma
spelend kan verkregen worden. Er dient
moeite voor gedaan te worden en een wil
om er ernst mede te maken. Het is niet
voldoende om zo nu en dan ee^s een les
te volgen. Integendeel 1 Geen les kan
gemist worden. Na met aandacht de les te
hebben bijgewoond, moet thuis alles nog
terdege nagelezen en beoefend worden.
In het bijzonder wekken wij de heren op
om de cursus te volgen. Wij hebben nl.
nog meer plannen, doch daarvoor is uitslui
tend mannelijke kracht geschikt. Dit betekent
echter niet, dat de dames niet welkom
zouden zijn, want ook voor hen hebben wij
nog voornemens.
Het Bestuur van de Afd. Axel
van het Ned. Rode Kruis.
PADVINDERSKAMPVUUR.
Dinsdagavond organiseerden de padvin-
dersgroepen „Ottawa* en „Szydlowski* een
kampvuur met diverse attractte's, zoals
voordrachtjes, liedjes, spelletjes en enkele
tableaux. Helaas kunnen wij deze avond
hier slechts kort vermelden. De uitvoering
gaf echter een goede indruk van hetgeen
de jeugd bij de padvinderij vindt, en was
voor de ouders een prettige kennismaking
met het werk.
Wij hebben geruchten gehoord dat moge
lijk nog een soortgelijke avond zal worden
gehouden. Ouders gaat er met Uw kinderen
heen, en ziet wat zij hier doen en leren.
Oordeel dan zelf of ook voor Uw kind(eren)
hier een geschikte plaats is.
AUTOBUSDIENST
TERNEUZEN-AXEL-HULST.
Zoals uit de dienstregeling der Z.V.T.M.
van 22 Sept. a.s. blijkt, zal een autobusdienst
rechtstreeks tussen de drie bovengenoemde
plaatsen gereden worden. In afwachting nl.
van de definitieve regeling voor deze auto
busdienst is de SpoorWeg Mij. Mechelen—
Terneuzen bereid gevonden goed te keuren,
dat de Z.V.T.M. ten behoeve van de streek
deze dienst onderhoudt als aanvulling van
de treindienst. Er komen acht diensten in
beide richtingen en nog één Terneuzen—
Axel. Deze laatste dienst vertrekt om 22,30,
zodat de Axelaren, die een concert of andere
voorstelling in Terneuzen wensen bij te
wonen, een goede verbinding zowel heen
als terug hebben.
Deze dienst voldoet ongetwijfeld aan een
lang gevoelde behoefte en wij kunnen ver
heugd zijn, dat door samenwerking van
deze beide vervoersmaatschappijen dit
resultaat bereikt is.
PREDIKBEURTEN TE AXEL.
Ned. Herv. Kerk. Voorm. 10 ure en
nam. 2 30 ure Ds. P. J. Pennings.
Geref. Kerk. Voorm. 10 ure Ds. J. S.
Post en nam. 2.30 ure Ds. D. Zemel.
Geref. Kerk. (Ds. Jan Scharpstraat 1).
Voorm. 10 ure en nam. 2 30 ure Ds. D. J.
Couvée.
Geref. Oem. Wegens oorlogsherstel in
de Kerk op Zondag 20 September aanst.
geen dienst.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Een kinderschoentje (groen). Terug te
bekomen Rijkspolitiekazerne.
Een kinderschoen. Terug te bekomen
Wilhelminastraat 40.
Eenig geld. Terug te bekomen P. J.
Seghers, Julianastraat 58.
Een zilverbon. Terug te bekomen A. v.
Bendegem, Nieuwendijk 9.
BAND NEDERLAND—INDIË
Donderdag organiseerde de Band Neder
land—Indië een grootscheepsch opgezette
middag- en avondvergadering in „Het
Centrum", waarvoor een overweldigende
belangstelling bestond.
Reeds bij de middagvergadering was de
groote benedenzaal van „Het Centrum*
goed gevuld door leden van den Band uit
geheel Oostelijk Z. Vlaanderen.
De voorzitter van de afdeeling Axel, de
eerste afdeeling in Zeeland en tevens de
afdeeling die door het verbreiden van de
gedachte, waarmede de Band Nederland—
indië bezield is, de stoot gegeven heeft tot
oprichting van meerdere afdeelingen in Zee
land, opende de vergadering. Dhr. Knieriem
herinnerde allereerst aan de gebeurtenissen
van drie jaar geleder, toen wij allen, be
houdens een kleine groep dapperen, die
hun leven voor medeburgers veil hadden,
in de kelders zaten. De bevrijding is ge
komen en indien alles verloopen was, zoo
als wij hadden gehoopt, dan was de Band
in feestvergadering bijeen geweest. Thans
moet echter alle feestbetoon achterwege
blijven. Spr. heette de gasten van dezen
dag, Mevr. Weisfeldt—de Ligt, en de heer
Severijns, leden van het Hoofdbestuur van
den Band Nederland—Indië, en de heer en
mevr. de Witte van de N I.W.I.N., hartelijk
welkom. Spr. eindigde met den wensch
een spoedige vrede voor het Indische volk
en een spoedige terugkeer van onze jongens.
Dhr. Jac. de Ruijter, secretaris van de
afd. Axel, gaf vervolgens een overzicht
over het verstreken jaar. Spr. wees op het
kleine begin en de steeds groeiende orga
nisatie, en het vele werk dat hieraan thans
verbonden is. Spr. |verklaart, vooraf niet
te hebben gedacht, dat er zooveel werk te
doen zou zijn, maar gevoelde geen spijt
over hetgeen hij op zich genomen had.
Spoedig na de oprichting van de afd. werd
ook te Terneuzen een afdeeling gesticht.
Verschillende vergaderingen werden ge
organiseerd, waarop de leden oak hun
persoonlijke moeilijkheden hebben kunnen
bespreken, terwijl ook de gramofoonplaten-
actie, waarbij in Axel 60 en in Kiooster-
zande zelfs nog meer opnamen werden
gemaakt, een onderdeel van het afgewerkte
programma is.
Ook in Goes en Viissingen werden op
Axels initiatief afdeelingen gesticht. De
tesamen met de Niwin gevoerde radio actie
leverde een bedrag van f 1325 op.
Spr, dankte tenslotte diegenen die spon
taan hun medewerking verleenden aan de
diverse gevoerde actie's en uitte de wens
dat spoedig een eind moge komen aan de
noodzakelijkheid van onze militairen in
Indië en zij behouden in het Vaderland
mogen weerkeeren.
Na het vertoonen van enkele films uit
Indië werd het woord gegeven aan Mevr.
Weisfelt-de Ligt, voor het onderwerp „Onze
taak in het gezin van de terugkeer van onze
jongens".
Op deze lezing, welke o.i. wel een der
belangrijkste punten van deze dag vormde,
en "waarin Mevr. Weisfeit de gevaren
schetste van vervreemding van elkaar door
het lange tijd gescheiden zijn en in geheel
verschillend milieu leven, komen wij in een
volgend nummer nader terug, aangezien
thans de plaatsruimte ontbreekt om deze
uitvoerig te behandelen.
Na een bespreking van deze lezing met
de aanwezigen werd de middagvergadering
gesloten en vereenigden de leden zich aan
een gemeenschappelijke koffietafel in hotel
„Het Gulden Vlies".
DE AVONDVERGADERING.
De belangstelling hiervoor was enorm.
Hoewel „Het Centrum" tot de laatste plaats
was bezet en 550 belangstellenden bevatte,
moesten nog eenige honderden menschen
worden teleurgesteld.
Het Zaamslagsch Hawaïan-Ensemble,
onder leiding van den heer J. de Putter
bracht allereerst een paar stemmige num.
mertjes ten gehoore.
De voorzitter, de heer B. J. Knieriem,
heette namens den Band Nederland—Indië
allen hartelijk welkom. Samenwerking met
de gemeentebesturen is volgens spr. van
groot belang. Nog nimmer is op B. en W.
van Axel en Zaamslag tevergeefs een beroep
gedaan, ook in de toekomst zal dit nog
vaak gebeuren, want veel werk zal nog
moeten worden verricht om onze jongens
die het eerst zijn vertrokken bij hun terug-
keer weer een plaats in het maatschappelijk
leven te doen innemen. Spr. dankte luite
nant Dankers, die onze jongens op de
juiste wijze tegemoet treedt en alle moge
lijke inlichtingen verschaft.
De heer Knieriem 1'gt er den nadruk op,
dat dit geen feestavond is, doch een avond,
waarbij onze gedachten zullen zijn bij onze
jongens in Indië. Wij hopen, dat ook dege
nen die bedroefd zij", hier troost zullen
vinden.
Hierna gaf de heer Knieriem het woord
aan luitenant Th. N. J. Dankers, officier
van den socialen dienst van het ministerie
van Oorlog. Luitenant Dankers wees op de
vele moeilijkheden, waarmede de jongens,
die uit Indië terugkeeren, bij hun thuis
komst hebben te kampen. De sociale dienst
wil niets achterwege laten hen door de
moeilijkheden heen te helpen. De jongens
worden er vriendelijk ontvangen en voelen
zich op het bureu gauw thuis.
Luitenant Dankers wil in hun niet zien
zijn minderen, doch eerder zijn meerderen.
Zij zijn in staat geweest meer voor hun
Vaderland te doen, dan ik zelf heb kunnen
doen, aldus spr.
Later maakte luitenant Dankers nog be
kend, dat nu ook de mariniers op zijn
bureau terecht konden, wat tot nu toe niet
het geval was geweest*
Na de toespraak van luitenant Dankers
voerde het woord de heer de Witte, namens
de Niwin.
Met een dankbaar hart, aldus de heer
Witte, mag ik verklaren, dat de provincie
Zeeland voor honderd procent meevalt met
onze jongens in Indië. In 70 plaatsen i3
reeds een plaatselijk Niwin-comité opge
richt,' bestaande uit menschen, die hun taak
verstaan. Voor de cantinewagenactie, waar
aan Axel, Hoek, Schoondijke, Terneuzen,
IJzendijke en lerseke hebben meegewerkt,
werd in vier dagen, ruim zevenduizend
gulden bijeengebracht.
De samenwerking tuischen Niwin en
Band N.derland-lndië, Katholiek en Protes
tant huisfront is zeer goed.
De actie voor het cadeau van Zeeland,
muziekinstrumenten voor onze jongens in
Indië waren op 30 Sept. beëindigd, waarna
op 1 Oct. weer de Kerstpakkettenactie begint.
Gezamenlijk zullen wij ons mooie werk
blijven voortzetten en zoo zal ook deze actie
weer een succes worden.
(Slot volgt).
OVERSLAG.
Wielrennen.
Ter gelegenheid van de kermis werd
Maandag alhier een koers verreden voor
beginnelingen over een afstand van 65 km.
De vijf ronden werden afgelegd in 2 uur
en 5 minuten. De uitslag was: le. Heese,
van Saffelaere, 2e. v. d. Voorde op 1 wiel,
3e. Geirnaerdt, van Moerbeke. De plaatse
lijke favoriet M. Roets had niet meer dan
3 maal bandbreuk, waardoor hij als 11e
werd geklasseerd. Roets werd voor zijn
moedig rijden een grote premie toegekend
door de supporters.
WESTDORPE.
Collecte,
De te Westdorpe gehouden collecte ten
bate van het Katholiek Thuisfront bracht
een saldo op van f85,45.
K.A.J.-Vergadering.
In de laatste vergadering van de Katholieke
Arbeidersjeugd werd afscheid genomen van
de secretaris, dhr. R. Spuessens, die hoopte
dat de K.A.J. weer een groter bloeitijd zou
meemaken dan op het ogenblik het geval
was. De voorzitter, dhr. R. Ten Haken,
sprak een woord van dank uit tegenover de
scheidende secretaris en hoopte dat hij een
gelukkig en voorspoedig huwelijk mocht
hebben. Dhr. R. Spuessens tracteerde de
kajotters hierna op een flesje bier.
Daar het verenigingsjaar tevens ten einde
was werd in deze vergadering tevens een
nieuw bestuur gekozen. Dit bestaat thans
uit de heren R. Ten Haken, Luc. Audenaerd,
H. Geilleit, Osw. van Geetsum, A. de Moor,
W. Soethaert en A. de Vos. Zeer zeker
staat dit nieuwe bestuur niet voor een
gemakkelijke taak, daar de K.A.J. in onze
gemeente niet al te best floreert. Laten we
hopen dat dit nieuwe bestuur zich voldoende
van haar taak zal kwijten, en er in zal
slagen de kajottersbeweging weer op hoger
peil te brengen en laten de leden voom'
het bestuur goed navolgen, zodat we weer
een bloeiende vereniging krijgen.
