Sas van Gent herdenkt zjjn
400-jarig bestaan.
MAAKT UW KLEDING ZELF!
^OPENLUCHTSPEL, VUURWERK
EN DIVERSE SPORTGEBEURTENISSEN
VORMEN DE HOOFDSCHOTEL DER
VELE FESTIVITEITEN.
_Sas vasi Gent herdenkt deze dagen het
feit, dat het 400 jaar geleden is, dat keizer
Karei V aan de naburige sfad Gent octrooi
verleende lot het graven van een kanaal,
dat Gent rechtstreeks met de zee zou ver
binden.
^Aangezien Sas van Gent aan deze ge
beurtenis zijn ontstaan dankt, is het logisch,
dat deze herdenking met tal van feestelijk
heden gepaard gaat. En na een langdurige
voorbereidingen zullen deze festiviteiten van
5—14 September hun beslag krijgen.
Historische terugblik.
In de vroege middeleeuwen was de stad
Gent door een Schelde-arm, die langs Erte-
velde en Bouchaute^naar Biervliet liep, met
de zee verbonden geweest. Zowel üe,.e
waterweg als andere zijn allengs verzand
en alleen de Schelde gaf nog verbinding
met de zee. Deze verbinding was vrij lang
en onveilig, ook al omdat de Gentse handel
de Antwerijenaren een doorn in het oog
was. Meerdere malen moesten de schepen
voor Gent elders lossen. De grote schade,
die hieruit voortvloeide en het streven,
onafhankelijk te gzijn van het machtige
Antwerpen, deed de Gentenaren er toe be
sluiten, verlof te vragen om een nieuwe
waterweg te graven, die de stad opnieuw
met de zee zou verbinden. Hoewtl Gent
vaak wederspannig was, gaf Keizer Karei V
die nog steeds een grote liefde voor zijn
geboorteplaats koesterde, in Turnhout op
26 Mei 1547 het gevraagde octrooi, waardoor
de stad weer ais van ouds een korte en
veiligere weg naar de zee zou verkrijgen.
^Onmiddellijk gingen de Gentenaren aan
het werk. De aanbesteding geschiedde op
6 Juli 1547 en op 4 April 1562 werd in
tegenwoordigheid van duizenden Gentenaren
hel kanaal feestelijk geopend. (Dit kanaal
liep tot Zelzate. waar een reeds bestaande
vaart verbinding gaf met Gent).
Dejjvolgende dag passeerde het eerste
schip, een haringschuit uit Dordrecht, ge
voerd dpor Pieter Jacobus Soetemelk, van
Ltkkerkerk.
Nadat de Gentenaren eerst door middel
van een keizerlijke ordonnantie de handel
hunner siad haoden bevtiligü tegen opsta
peling van goederen in Sas van Gent of
elders,»gingen zij later over tot het aanleggen
van versieikirgtn.
w Reeds in 1564 stortte de zuidelijke sluis
in om ir. 1565 opnituw gebouwd en in 1566
heropend te worden.
In 1572 drongen de Watergeuzen Sas van
Gent binnen en nagenoeg de hele plaais
ging in vlammen op, zodat eerst in 1577 de
schepen weer vrij konden doorvaren.
Toen Gent in 1579 oe Unie van Utrecht
tekende en Ge 2ijde van Wifiem 1 koos,
werd Sas van Gent als voorhaven van
eerstgenoemde stad, in 1583 door de Span
jaarden bij venassing genomen.
Eerst in 1585, toen Gent door de Span-
jaardtn werd ingenomen, kon de haven
weer worden opengesteld. Sas van Gent
werd toen een sterke vesting. De Spaan-
sche bezetting duurde tot 1644, toen Frede-
nk Hendrik bij zijn veldtocht door deze
gewesten Sas van»Gent na belegering innam,
lrr 1747 werd het door de Franschen inge
nomen, die er lot 1749 bleven. Nadien
kreeg het weer een Ntderlandsche bezet
ting. Op 18 Febr. 1814 werd Sas van Gent
door de Don-kozakken bevrijd van het
Napoleontische juk.
„Sas* bloeide op
door het kanaal.
LVerderilhetft Sas van Gent zich vreed
zaam ontwikkeld langs zijn levensader het
kanaal. „Sas" kwam tot grooteren bloei,
toen op initiatief van Koning Willem 1 in
1825—'27 het kanaal werd verlengd tot
Terneuzen, terwijl de bodembreedte later
werd gebracht op 24 Meter en schepen van
26 a 27 vort diepgang kunnen passeeren.
In Sas werd een sluis aangelegd van 26
M wijdte tn 200 M. breedte, destijds de
grootste van Nederland.
Belangrijk industriecentrum.
J, Door zijn gunstige ligging is Sas van
Gent het belangrijksie industriecentrum van
Zeeuwsch-Vlaanderen geworden. Van de
vele industrieën noemen we hier: de Ccöp.
Suikerfabriek, de superfosfaat-, de stijfsel
en glucose-, de spiegelgiasfabriek, enz., ter
wijl de textielnijverheid mede van belang i?.
DE FEESTELIJKHEDEN.
Met groote voortvarendheid en energie
hebben het feestcomité en de vele sub
commissies in samenwerkir g met de bur
gerij een feestprogramma samengesteld, dat
dit eeuwfeest volkomen waardig is.
Gisteren
werden de feestelijkheden door den waar
nemend burgemeester geopend, waarna da
harmonie „De Vereenigde Vrienden", die
dit jaar haar 50-jarig bestaan herdenkt, een
feestconcert gaf.
Vandaag, Zaterdag 6 September wordt in
het kanaal een internationale zwemwedstrijd
gehouden. Aan deze „ronde van Sas" die
thans voor het eerst een dergelijk groots er.
internationaal karakter draagt, zullen 57
Nederlandse en buitenlardse zwemmers en
zwemsters deelnemen.
Tevens zullen op deze dag de minister
president, Zijne Exc. dr. Beel, zijn collega
dr. Jos Gielen, minister van Ondeiwijs en
de Commissaris der Koningin in Zeeland
Jhr. mr. Quarles van Ufford, als ere-gasten
aanwezig zijn.
Des avonds gaat de prenrère van het
historisch openluchtspel: .Ene poorte voor
Vlaendtren", in een proloog, 12 taferelen
en een slo'-apotheose, geschreven door den
heer Wim Uyt den Boogaard, naar gegevens
verstrekt door den secretaris van het feest
comité, dhr. R. Slock, en waarin alle be-
langtijke gebeurtenissen uit de bewogen
historie van Sas van Geit zijn verwerkt.
550 personen werken aan dit openluchtspel
onder regie van dhr. Wim Abeleven mede.
100 personen dragen zorg voor de mi zikale
omlijsting.
Bekende Nederlandse firma's zorgden voor
historische costuums, de Vlaamse schouw
burg en de Franse opera te Gent zorgden
voor de vele requisieten. Ongetwijfeld zal
dit hoogtepunt waarvoor kosten noch
moeite gespaard zijn talloze-vreemde-
lingen naar Sas van Gent lokken.
Zondag 7 September
wordt in de R.K. Kerk een plechtige Hoog
mis opgedragen, terwijl iu dé' Ned. Herv.
Kerk een plechtige dankdienst wordt
gehouden.
Des namiddags is er een grote voetbal
wedstrijd Neptunus—Eindhoven, waaraan
de wedstrijd Corn BcysTerneuzen vooraf
gaat, Des avonds wordt het openluchtspel
nogmaals opgevoerd.
Maandag 8 September is er algemene
feestviering.
Dinsdag 9 September
wordt de Zeeuwsch-Vlaamse wereldkam
pioen wielrennen Theo Middelkamp ge
huldigd, waarna een wielerwedstrijd over
140 K.M. voor berot psrenners wordt ge
houden.
Woensdag 10 September, tractatie der
schoolkinderen.
Donderdag 11 September
wordt des avor.ds in de zkal „Flora" door
dr. Nowé, stads-archivaris van Gent, etn
lezing gehouden over„De Sasse vaen",
waarna luit.-kol. Schukking, secr. der
stichting „Menno van Coehoorn", spreekt
over: „De vesting Sas van Gent".
Vrijdag 12 September
concerteren in de zaal „Reseda* het Ter-
negens Symphonie-orkest „Onder ons",
o.i.v. dhr. M. F. Harte tn de R.K. Gemengde
zangver. „Orlando dl Lasso* te Sas var Gent,
dir, R. Stofferis. Deze gtselecteerde pro
gramma's zullen zich stellig in een grote
belangstelling mogen verheugen.
Zaterdag 13 September
is er ringrijderij te paard en volkskoers,
terwijl des avonds de Koninklijke Slada-
harmorie „Phileutonia" uit Helmond, onder
leiding van den dirigent P. H. Kwakermaat,
zal optreden Het een programma, dat wer
ken bevat van Wagner, Tschaikowsky,
Gounod, Donizetti, e.a.
Zondag 14 September
de laatste teestüag is er festival, ter gele
genheid van het z.lveren jubileum der
Harmonie „De Vereeigde Vrienden".
Hieraan nemen Zusier-gezelschappen uit
Westdorpe, Philippine en Assenede deel.
Des avonds worden turn-demonstraties
gehouden door de gymnastiek vereniging
T.H.O.R. waarna tot slot der feestelijkheden
een groot vuurwtrk wordt ontstoken aan
Westkade.
„Voor elck wat wils*.
Wanneer wij de vele festiviteiten en ge
beurtenissen, die in het in feesttooi gestoken
Sas van Gent zullen plaats hebben, hier
opsommen, moet volledigheidshalve nog
vermeld worden, een tentoonstelling van
Sasse en Gentse geschiedenis, die zeer zeker
vele historie-liefhebbers zal trekken.
Inzenders zijn o a. het stads-aichief van
Gent, het gemeente-archief van Sas van
Gent, de Koninklijke Bibliotheek, de Uni-
versiteits-bibliotheek te Leiden, het Zeeuws
Genootschap voor Kunsten en Wettenschap
pen enz. enz.
Dan is er geduiendn de feestdagen kermis
voor de jeugd, die dus ook haar hart kan
ophalen.
Ook de sportliefhebbers zullen er genot
volle uren kunnen beleven, evenals de ver
eerders van de muze. Want aan feestelijke
klanken zal het in Sas evenmin ontbieker.
Zelfs de Kon.-Marine zal met een tweetal
kleinere oorlogsbodems de feestvrtugüe
verhogen.
Sas van Gent welks ontstaan zo nauw
verbonden is met haar grote zusterstad Gent
verwacht, naast velen uit de omgeving, ook
een stroom belangstellenden uit België,
waartoe de eenvoudige grensformaliteiten
^zeker net hunne zullen bijdragen.
Sas gaat schone dagen van gt paste feest
vreugde tegemoet, die nog lang in de her
innering zuilen voortleven.
Uil onze omgeving.
PREDIKBEURTEN TE AXEL.
Ned. Herv. Ke:k. Voorm. 1Ü ure en
nam. 2.30 lire Ds. Oaé, van Guts.
i^Geref. Kerk. Voorm. 10 ure en nam.
2 30 ure Ds. D. Zemel.
^.Tijdsopgave in ons kerkblad is onjuist.
Geref. Kerk. (Ds. Jan Scharpstraat 1).
Voorm. 10 ure en nam. 2 30 ure Ds. D. J.
Cou\ée.
igGeref. Gem. Voorm. 10 ure en nam.
2.30 ure Leeskerk.
Benut de komende winteravonden om
geheel zdfs aidig Uw eigen kleding te leren
maken. Deze maand begint wederom een
schriftelijke cursus PATROONTEKENEN,
KNIPPEN EN NAAIEN voor de aboni é's
van dit blad. 't Is heus niet mueilijk. De
wekelijkse lessen zijn met talrijke voorbeel
den ryx geïllustreerd. Bovendien helpen
wij U steeds voort wanneer een naaiwerkje,
dat U onderhanden hebt, niet wil lukken.
Hei lesgeld bedraagt 75 cent per ies,
zonder verdere kosten. g gj
U kuui zich schntielijk aanmelden, door
duidelijk UvV naam en volledig adres op te
geven en op de enveloppe te vermeiden
„NAAICURSUS ILMO*, Bureau van du Dlad.
KOEWACHT.
Kermis.
Zondag, Maandag en Dinsdag a.s. zal te
Koewacui weer de jaarlijkse kermis worden
gcvicra. Zoals naar gewoonte belooft het
tnans ook weer een grote drukte te woider.
Veiscmllende kermisklanten met schommtls,
molens en kramen heboen reeds een plekje
uitgezocht. Zowel op Hollands als op Bel
gisch Koewacht zal leder weer voor enige
dagen In feeststemming zijn om alle zorgen
een tijdje op zij te zeden.
Mei ue kermisdagen worden bij dhr. A.
van Hove scmedugen op de siaanoe wip
gehouden, telkens aai vangende om 3 uur.
OVERSLAG.
Prijskamp vissen.
Zondag j.l. werd aihitr op de Keizersput
ecu Wcusiiijd gehouden voor prijsvissen.
Hei aantal deelnemers bedroeg 37. De le
pi ijs werd gewonnen door de Viteschauwer,
2e. SiOk. Overstag kwam slecnts op de
4.. plaats door H. Spiessens. Het aantal
piijten bedroeg 12.
Koningschieting.
Maandag werd door de schuttersvereniging
„St. Sebastian" de jaarlijkse Kom. gschieting
gegeven, waaraan 36 schutters deelnamen.
Lie Koning werd de eetsie tond tweemaal
afgeschoten en wel door M. Sj lessens en
Achiel oe Clerck. Hierdoor moest worden
overgegaan tot kampen. Tenslotte weid
dhr. Spitssens tot Koning uitgeroepen. Na
ae Komngsschieiiiig weru nog een schieting
gehouden waarbij ae hoogvogel werd alge-
mikt door Fl. de la Rueiie. Hei grooiste
aantal afgeschoten vogels per man bedroeg 6.
Geslaagd.
Voor het rxamen van Kommies der Inv.
en Acc. slaagden alhier de heren C. v. u.
Vief, J. Visser en F. Asselman.
PER ELECTRISCHE TRAM DOOR
ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Proefrit met Biusseische stadstram.
Op 13 er, 14 September a.s. zal een
moderne electnsche iram -een tocht door
Zeeuwsch-Vlaanderen maken. Wegens het
ontbreken van de elecmschc bovenleiding
wordt deze tram getrokken door een
stoomlocomotief.
Het doei van dezen tocht, welke gemaakt
woidt op ïnitiatitl van de stichting Tram-
aichtef en de Nederlandsche Venten, van
belangstellenden in htt spoor-en tramwezen
is, de bevolking van Zeeuwsch-Vlaanderen
te laten zien op welke wijze men per nam
veivoeio zou kunnen woiden indien tot
eleclnficatie van oe lijnen zc u worden
overgegaan, zooals alt ittds zoo lar.g gele
den in het aangienzei.de België gtscmed
is, tot groote vreugde en genet van ae
bevolking.
Het tramste), dat voor den tocht gebiuikt
worot, weid voor ait aoü weiwitiena
afgestaan docr ae Belgische nationale mij.
van Buuitspooiwegen en komt zeifs heele-
maal uit Biussel. Op 13 en 14 Sept. zal
dus eea Bius&elsche vooistaciram door
Zeeuwsch Viaanaeitn lijden.
De tocht zat o.a. medegemaakt worden
door een aantal Engelsche, Belgische en
Nedeilanasche ingemtuis, een groot aantal
leden vau beide bovengenoemde instellin
gen en andere autoriteiten.
Naar ons door de Z.V.T.M. werd mede
gedeeld, staat ae route, die deze tram in
Zeeuwsch-Vlaanderen zal volgen,thans
nog niet vast. 4
Plattelandsvrouwen naar
Zeeland.
„„INTERNATIONAAL BEZOEK...,^
QVan de congressisten, üie ucemtmen aan
hei a.s. Wcieiacongies van Plattelands
vrouwen te Amstetüam, zuilen een 5U-tal
een excursie maken naar Zeeland. Dit
bezoek duurt van Dinsdag 16 t.e.m. Vrijdag
19 September. Mi-y^
Op Dinsdag lö.Sepicmoer. arriveeit het
gezelschap te Kraobenuijke op het fruit-
bcuiijf van dhr. Vogeiaar, waar de dames
zullen worden welkom gehelen door de ere
voorzitster der aio. Zeeiaud, mevr. Quarles
van Ufford baronesse Miiltert tot de Leem-
cule en mevr. Kostcnse—Kraak, voorzitster
dier afdeling.jj~
Na beziciniging van dit bedrijf en^.het
aanbieden van verversingen worat getoerd
naar Yerseke, waar de burgemeester het
gezelscnap zat „omvangen en de oester-
culiures worden, bezoent, waarna door de
V. E. B .O. een ,o=sterifaciaue zal worden
aangeboden, waarbij het koortje van de
atd. Zuid-Beveland .West, enige liederen
zal zingern
De congressisten vertrekken daarna naar
Goes, waar wordt overhaent.
Voor Woensdag staat Walcheren op het
programma. Bezoek aan Rammekens, West-
kapeile, onder leiding van de Kijxswatersiaat
en ae Rijksdienst voor Landoouwtierstel.
Rit via Domburg, Vrouwenpolder, Veere,
naar Koudexerke, waar de tnee wordt aan-
geooden. Tijdens de koffiemaaltijd zal bet
koor van de atd. Nooid-Beveiand enige
liederen ten gehore biengen.
b)Um 5 uur hcett de overtocht plaats naar
Wesi Z.-Vlaanderen, de ga3ien worden daar
ontvangen door de vereniging Ceres" te
Ooslburg. De andere dag Worden diverse
boerderijen bezoent en uhr. L. van Dijk.
iijksianooouwconsuleni voor Z.-Vlaanderen
zal een uiteenzetting geven over „Z.-Vtaan-
deren als landbouwgeoied terwijl de heer
Houlhorst, dir. der K.H.BS. een causerie zal
nouden over „Het Zwin'. Vei der een be
zoek aan Caüzand, het „Zwin", Retranche-
ment en Sluis.
Vervolgens wordt de boerderij der fam. De
Rijcke.bezicniigd en de stallen van Duboe-
ïacre te lJzenuijke. Tot slot van die dag
een gezellige avond.
Dc laatste dag is voor Z.-Vlaanderen Oost.
In de Laiidoou wnuistiouuscnool ie Terneuzen
zal.dour mej. u. Sikkens en dhr. Van ugk
het.eeu en andwt worden medegedeeld over
het.onderwija vuur de pialtclanusjeugd. Na
de koffiemaaltijd, aangcooden uoor de afd.
U.gZ.-Vlaanderen, zat tot sioi een afscheids
woord gesproken woiden door de voorzitter
der Z.L.M. en vertrekken de gasten naar
Amsterdam.!
BONNEN VOOR FIETSBANDEN.
Door het Centtaai Distributiekantoor is
geldig verklaard de ben C 29 van het
tnschrijvingsoewijs B I. 609 voor een. bui-
tenoand, en de Dunnen D 40 en D 41 van
de kaai ten B.l. 607 en 608 voor een bm-
nenband. Op da.ze bonnen kan rtchistreeks
bij de harideiaieu een band worden gt kocht.
DE NIEUWSTE AANWINST
DER K. L. M.
Dezer dagen arriveerde op Schiphol de
nieuwste aanwinst der K.L.M., een zilver-
gtanzende Lockheed Constellation, die in
veie opzienten verschilt van de Constel
lations, die dc K.L.M. reeds in bezit heelt.
Dit nieuwe vliegtuig, de PH—TEP httft,
evenals de „Nijmegen" een sncliaadruim.
Nieuw zijn tenter dc Lurtiss-luchtschioeven
met nolle siaien Oladeri, die op negatieve
spoed kunnen worden gezet, zoodat bij de
landingsuitloop de schroeven als rem kun
nen worden gebiuiki, teiwijl deze nieuwe
vinding bovendien de mogelijkheid oj ent
acnieruit te taxiën, in tegenstelling mei de
moturen der andeie K L.M.-Consiellations,
die een vermogen hebben van 2200 PK,
nebben de motoren van ue PhTEP een
staiivermogen van 2500 PK, teiwijl dank
zij de in de buitenvieugei ingebouwde
benzinetank een gruoiere hoeveelheid ben
zine kan worden meegenomen.
Door enkele toegepaste nieuwe vindingen
betft men ook het comfoit van de passa
giers wederom aanmerkelijk kunnen ver-
Ocltrtn, Behalve het telt, dat deze Consiel-
lation lucntgekoeld is, kunnen 40 van de
41 zitplaatsen worden veiandetd in 20
Deaden, Hetgeen hei cuinfoit bij nachtelijke
vluchten zeer ten goede komt. Een andere
veibetering is, dat de steward door middel
van een omroepsysteem tijdens de vlucht
de passagiers op de nuugte kan nouden
van alle bijzonderheden.
