AXELSCHE 3E COURANT net tak wee. Frankeering bij abon-ement Axel. ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1947. 61e JAARGANG No. 84 NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD Verschijnt iedere VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN Woensdag en Zaterdag Drukker-Uitgeefster Firma J. C. VINK Adres Redactie en Administratie: AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§ Hoofdredactie T. C. VINK-van VESSEM r het had, bril den", cbter hier nd al >estelliag - Axe Axel. Post-elite. Onze bataljonsfacteur is eigenlijk geen wone soldaat, heelemaal niet, afgezien n het feit, dat hij geen soldaat is, maar irporaal. Bij de eerste kennismaking valt it al op dat hij een man moet zijn met uimerende talenten. In Nederland is me it nooit zoo opgevallen omdat ik hem en nog niet had ontmoet (of dit aan zijn itiviteit te wijten was wil ik hier in het idden laten). £0ok op de boot heeft hq zich nog lich- lijk bescheiden gehouden en zich niet op e voorgrond gedrongen, daarvoor miste hij in eenenmale de kans. Eenmaal in Indië veranderde het aspect idicaal, hier moest direct met een nieuwe omineerende figuur rekening worden ge- ouden. M t veel bravour en elan stampte hij in En minimum van tijd een perfecte organi- atie uit de grond. Direct wist hij beslag i leggen op de noodige ruimte natuurlijk gezonderd zelfs werd hij deelgenoot in 'n vervoermiddel, iets wat in die tijd, toen ke auto nog als het ware voor de poorten er hel moest worden weggesleept, alleen paar voor de hoogere goden was beschikt, erder als diverse anderen, die uit hoofde an drukke werkzaamheden en functie hierop echt konden doen gelden, was hij telefonisch erbonden en waarom zijn toestel na korten d weer uit zijn apartemerten verdween is e nu nog niet erg duidelijk, hoewel de erdenking niet ongegrond is dat overgroote :ukte toen zijn drijfveer is geworden. Ende zaak marcheerde best. Het zou kunnen dat hij de streken van en ander had afgekeken, feit is in ieder eval, dat wanneer de groote zakken met ood-wit blauwe banden arriveerden, zijn antoor hermetisch werd gesloten en voor iemand toegankelijk was tot de heele buit esorteerd naar buiten werd gewerkt, al uurde dit nog zoo lang. Klaarblijkelijk motst hij nog al veel men- chen van zijn deur werken, die dagelijksch ira post kwamen vragen, want to?n ik op ekere dag eens langs kwam, stond op ritte achtergrond in groote zwarte 'etters: Nee, er is geen post, anders was die al bij u 'och ziet hij er niet bepaald menschenschuw lit. En weer veranderde het beeld. Toen ire de rimboe introkken werden we gelegerd n een heel klein plaatsje op Java. Daar vas het, dat ik het prototype van de i .heer loldaat tegenkwam. Als er ooit een zaak mocht worden ge- jpend in kleeding- en uitrustingsstukken mor soldaten, is hij de aangewezen man im de etalage te doen vullen, de aantrek- [ingskracht zal onweerstaanbaar blijken. Hij was om door een ringetje te halen, 'eurig gekamd, glad geschoren, perfect ge lteven overhemd met lange mouwen, alles ompleet en glimmend, lange broek met ■messcherpe plooi, zonder uitstaande zij- akken en bruine lage schoenen waarin de 'lionnestralen spiegelden. Zelfs een stropdas ras niet vergeten. Ik bekeek hem nog eens goed en hoewel mijlen in de omtrek geen plaats is waar hytme wordt gepleegd met meisjes, vroeg hem toch even of hij misschien een ancing had ontdekt. Ik wilde wel met lem mee. j Waardig en met verwondering in zqn iruine oogen keek hij me aan, vroeg me 10e ik zooiets van hem kon denken en of lij daartoe al eens aanleiding had gegeven n toen ik hem op dit punt vlug gerust had aesteld, kwam de aap uit de mouw; hij vas nu niet alleen maar bataljonsfacteur, maar moest ook zorgen voor de post van ie burgers en nu was hij zoo gezegd .Postdirecteur" geworden van onze negorij ile ze per vergissing een naam hebben Begeven. En: .Kijk nou hier vaandrig, U begrijpt toch welOf ik het begreep. Had ik vroeger niet eens ergens gelezen .Noblesse oblige" of vrij vertaald: .Stand verplicht Tegenwoordig kun je hem als een vorst Hen troonen in een echt postkantoor met inventaris en loketten en bedienden compleet. Vroeger kon je nog wel eens ooit binnen loopen als hij het toevallig niet te druk had ■m iets niet al te officieel af te werken. Haar kom daar nu niet meer om achter de iralies wordt je te woord gestaan, naar ver kiezing door burger of militair en het kost He grootste moeite om .mijnheer zelf' eens >e spreken te krijgen. Evenwel het tippelt ben, hij verdient een recommandatie bij het hoofdkantoor in Den Haag. Geloof me, maar ik ben razend benieuwd naar zijn volgende stap op de postrijke ladder. A. C. Frank. Groeten met de West. Direct contact met vrienden en familie leden ver over zee is voor de meeste menschen altijd een ding, dat vurig begeerd, maar zelden of nooit bereikt wordt. Het gesproken woord, gericht tot een man, een broer, een verloofde, wier werk hen ver van huis heeft gevoerd, is toch altijd zoo ontzaglijk veel meer waard dan wat koude letters op een stuk papier. Maar zooals we al zeiden, dit schijnt voor de meeste Neder landers een wenschdroom te blijven. Toch is er een mogelijkheid, en niet eens zoo'n lastig te bereiken mogelijkheid, om verwanten in de West eens in de gelegen heid te stellen de stem van hun geliefden in het vaderland te laten hooren. Radio Nederland Wereldomroep stelt nl. iedere Zaterdagmiddag een aantal Neder- landers in de gelegenheid een groet uit te spreken aan familieleden of vrienden in de West. Deze groeten worden op gramofoon- platen opgenomen en in den nacht van de daarop volgende Maandag of Dinsdag uit gezonden via de PCJ zender. Zij, die van deze unieke gelegenheid, die gratis geboden wordt, willen gebruik maken, kunnen zich schriftelijk melden tot Radio Nederland Wereldomroep, Afd. Groetendienst Postbus 137 Hilversum, met vermelding op de enveloppe van de woorden.Contact met de West". Het kost hen alleen een reisje naar Hil versum, welke moeite stellig niet te veel is, om verwanten en vrienden in de West enkele oogenblikken van oprechte vreugde te bezorgen. De kerken in de Sovjet-Unie. Vaak zijn het schijnbaaar onbelangrijke feiten, die ons als wij eerlijk zijn dwingen een oordeel te herzien. Zulk een feit beleefden wij onlangs in een doopsgezinde kerk te Moskou. Om tien minuten voor half vijf was dit kerkgebouw al zeer behoorlijk gevuld, hoewel de dienst pas om zes uur zou beginnen om tien over half zes kon er geen mensch meer bij. De gemeente bestond uit oude en jonge mannen en vrouwener waren vrij wat militairen onder. Voor het grootste gedeelte zagen zij er uit als kleine luiden, al is het niet gemakkelijk in dit land van uniforme kleeding de menschen te klassificeeren. Er was echter iets anders, dat ons nog sterker trof. Direct na onze aankomst leidde men ons naar de consistorie. Wij wachtten daar op den predikant, die tevens voorzit ter was van de broederschap der doops gezinde gemeenten. Deze was in het geheel niet van onze komst verwittigd. Het eerste wat ons in het vertrek opviel, was een lijvig boekwerk. Aanvankelijk meenden wij, dat het een bijbel was, maar het bleek een concordantie te zijn. Wij dachten natuurlijk, dat die geïmporteerd was, maar dit was een vergissing. Wij hebben zelf kunnen vaststellen, dat ze in 1928 te Leningrad was verschenen. Zoo bleek dus een boek werk, dat een Fransch predikant in het buitenland moet bestellen, in de Sovjet- Unie te zijn uitgegeven in een tijd, waarin naar men aannam de godsdienstvervolging op haar felst woedde. Wij verzoeken onzen lezers deze feiten in gedachten te houden, als zij verder lezen over onze indrukken. Wij hebben onze inlichtingen verkregen van den voorzitter en secretaris van de doopsgezinde broeder schap (de belangrijkste protestantsehe kerk in Rusland), van den patriarch van Moskou, den primaat der autonome Georgische kerk en anderen. De kerkelijke leiders, die wij ontmoet hebben zoowel de orthodoxe als de doopsgezinde verzekerden ons eenparig, dat de revolutie van 1917 de kerk ten zegen was geweestkerk en staat waren toen eindelijk gescheiden. Een orthodoxe priester zei b.v. .Voor de revolutie moesten alle preeken gecensu reerd worden nu kan ik preeken zooals ik wil, zonder dat mijn woorden van te voren gekeurd worden. Ik ben vrij om te zeggen wat ik wil en ik kan me aanpassen bij mijn hoorders. Zeker, de kerk is haar bezit kwijt, maar nu onderhouden de ge meenten de geestelijkheid, waarvan het grootste gedeelte een zeer behoorlijk inko men geniet. Deze materieele onafhankelijk heid geeft ons een 'groote mate van geeste lijke onafhankelijkheid." De orthodoxen ontkennen niet, dat er zich moeilijkheden heoben voorgedaan ten gevolge van het feit, dat de geestelijkheid zoo nauw gebonden was aan het tsarisme. In dit verbrnd willen wij er op wijzen, dat een der eerste daden van de revolutie is geweest het herstel van het patriarchaat, hetwelk door Peter den Groote wa» afge schaft. Zoowel de orthodoxen als de doops gezinden zijn geheel vrij in het aanstellen van priesters en predikantenvoor de vor ming van nieuwe gemeenten is toestem ming van de overheid noodigdeze wordt verleend, als 20 meerderjarige inwoners hierom vragen. Alles goed en wel, zal men misschien opmerkenwij nemen aan, dat de organi satie in orde is, maar die is niet belang rijkhet eenige belangrijke is: hoe levei de kerken Hun eigenlijke en feitelijk eenige werk bestaat uit: prediking en bediening der sacramenten. Volgens de grondwet van 1937 mag er niet geëvangeliseerd worden alleen de godloozen hebben het recht pro paganda te maken. Van deze propaganda moet men zich vooral geen overdreven voorstelling maken. Me i heeft ons h er en daar de godloozen musea gewezen, maar wij hebben ze niet kunnen bezoeken, want ze waren gesloten. En al is evangelisatie verboden, het is wel toegestaan bij pas sende gelegenheden over kerkelijke vragen te debatteeren. Hierbij moet men echter niet uit het oog verliezen, dat deze debat ten meer betrekking hebben op ethische problemen. Nu is het zoo, dat de orthodoxe kerk zich nooit bekommerd heeft om uit- of inwendige zending, zoodat zij het verbod van evangelisatie niet bijzonder hinderlijk vindt. Zooals men ons zei„De kerkdeu ren staan voor iedereen open, wat wilt ge dan nog meer?" Catechisaties, zooals wij die kennen, mogen niet worden gegeven. De kerken mogen niet meer dan drie kinderen tegelijk onderricht geven. Wel kunnen particulieren aan huis godsdienstonderwijs laten geven. In feite is dit ook niets nieuws. De ortho doxe kerk heeft nooit gecatechiseerdde doopsgezinden, die alleen volwassenen tot lidmaat aannemen, hebben er geen behoefte Een dergelijke toestand zouden wij in het westen catastrophaal voor de kerk achter. In Rusland is hij dat allerminst; in tegen deel de orthodoxe kerk telt 20.000 gemeen ten. In de steden bezoekt ongeveer 15 pet. de kerkdienstenop het platteland onge veer 50 pet. Naar schatting is ongeveer 80 pet. van de oorspronkelijk orthodoxe bevol king van Georgië geloovig lid van de autonome Georgische kerk. De cijfers, welke de doopsgezinden ons geven, zijn mogelijk nog indrukwekkender. verbiedt de materialistische basis te aan vaarden van een regiem, dat hij nochtans prefereert boven het vroegere. Het komt ons voor, dat deze opvatting zoowel door den staat als door de kerken gedeeld wordt, tot beider tevredenheid. Met de leiders der R K. kerk hrbben wij geen persoonlijk contact gehad. „Réforme." Ook in Italië uitgebreide smokkelarij. Er gaat voortdurend een stroom van alle mogelijke artikelen, waar Italië vol van is. over de grens naar Zwitserland en vandaar naar verschillende landen in Europa. De Italiaansche bevolking zelf is arm, maar de winkels zijn vol goederen, die weinigen kunnen betalen vanwege de enorm hooge prijzen. De zwarte handel is ook zeer uitgebreid en aangezien er vele menschen zijn, die in deze lijden van corruptie hun kans willen wagen om zoo spoedig mogelijk rijk te worden, is een smokkelarij op groote schaal tmtstaan via de Zwitsersch Italiaan sche en Zwiisersch-Fransche grers over en weer. De smokkelaars hebben daarbij ge bruik gemaakt van nieuwe „vindingen" o.a- vai een „onderzeeër". Een paar jongens zagen in het Lugaro-meer mannen zwemmen. Toen de politie gewaarschuwd was en de beide zwemmers arresteerde, ontdekte zij, dat het tweetal onder water een boot voortduwde, die door een kleinen motor werd voortbewogen en waarin men 5000 pond salami, tarwemeel, rijst en pelzen vervoerde. Deze ontdekking was de eerste stap in het opsporen van een uitgebreide smokkelaarsbende, die levensmiddelen, gou den horloges, cigaretten, aanstekers en banden „verhandelden", aldus de New York Herald Tribune. Er waren vertegenwoordigers uit hooge „diplomatieke" kringen en ex krijgsgevan genen bij, die geen behoorlijk kleedingstuk meer hadden. Men maakt gebruik van de meest uiteenloopende middelen en methoden. En de lijst van aangehouden contrabande geeft een gevarieerd beeld van de econo mische ontwrichting van verschillende landen en lagen der Europeesche samen leving. Zoo werden b.v. gouden 20 dollar stukken en 20 frarcs-munten over de grens gesmokkeld in vreemde bewaar- en berg plaatsen. Zij werden in brooden gebakken en verborgen in een zak gedroogde pruimen. Bergplaatsen werden gemaakt in het tuig en de bekleeding van karren en wagens of in den dubbelen bodem van koffers. Een motorrijder werd aan de Fransch-Zwitser- sche grens gearresteerd, omdat zijn motor de domheid beging vlak bij de douane te „kuchen", zoodat gouden munten uit zijn uitlaatpijp rolden. Fn 1917 waren er 500 gemeenten op het oogenblik zijn er 3000 met 250000 ge doopte leden en een millioen volwassen catechisanten, die wekelijks godsdienst onderwijs volgen. Toch kent de kerk haar zwakke plek de samenstelling van het corps der pries ters en predikanten. De Georgische kerk beschikt niet langer over jonge priesters de jongsten zijn 40 a 45 jaar. De kerk hoopt binnenkort een seminarium te kun nen openen. De predikanten worden door de gemeente gekozen uit haar middenzij krijgen geen speciale theologische opleiding. Door gebrek aan priesters is ook de orthodoxe kerk gedwongen diakenen tot priester te wijden. Zij beschikt wel over seminaria, die echter alleen door meerder jarigen bezocht mogen worden. Ook heeft zij drie hoogescholen te Moskou, Leningrad en Kief; hiertoe worden alleen jongelui toegelaten die een middelbare schooloplei ding hebben gehad. Het onderwijs wordt op traditioneele wijze gegeven; van wat er op philosohisch en theologisch gebied leeft in het westen schijnt men er niets te weten. Op een keer vroegen wij aan een pries ter of hij ook lid zou kunnen zijn van den Oppersten Sovjet. Openhartig antwoordde hij, dat dit niet mogelijk zou zijn, om twee redenen: le. omdat slechts bepaalde instellingen candidaten kunnen stellen en hij niet zag hoe een daarvan ooit hem zou aanwijzen, 2e. omdat zijn geestelijke instelling hem ln de eenzame Alpengebieden is het een pracht terrein voor smokkelaars, die de streek door en door kenren. Elk pad, elke rotsblok, elk dal en Alpenweide verbergen een mogelijkheid om ongezien van het eene land naar het andere door te dringen maar er ontstaan ook schietgevechten tusschen smokkelaars, die vaak desperados or.der hun gek deren tellen, en de Alpen politie en douane. Dan spelen z'ch drama's af, waar van de wereld rooit iets hoort en die slechts in de oificicële rapporten worden veimeld in droogen ambteiijken stijl. Er vallen ook vele slachtoffers zoowel door het rake schot van de gewapende douane als door de strenge vorst of door de gevaren van de steile bergwanden. Smokkelen is dus een gevaarlijk métier. SPANJE WEER EEN MONARCHIE. Op grond van het onlangs gehouden referendum heeft Franco Zondag een wel afgekondigd, volgens welke Spanje weer een monarchie wordt. Voorloopig zonder koning, maat met Franco als staatshoofd. o— De trouwste kanarie van den Engel- schen koning, en de eenige in zijn soort die het geheele Engelsche volkslied kon fluiten, is op ruim 15 jarigen leeftijd gestorven. Het dier heeft groote bekendheid verworven, toen het in 1947 op een dierententoorstel- ling In het Crystal Palace het „God save the King" ten gehoore bracht. «ft.» Abonnements prijs: Losse nummers 5 ct. Kwartaal abonnement Axel binnen de kom fl 1.25 Alle andere plaatsen ln Nederland en Ned. Indiê 11. 1,55. Buitenland 11. 2, Advertentie prijs 7 cent per m.m. Ingezonden Meaedeelingen 20 cent per m.m. Kleine Advertentlën (maximum 8 regels) 1 5 regels 60 cent. iedere regel meer 12 cent extra. 33H«

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1947 | | pagina 1