AXELSCHE m COURANT AXELSCHE IE COURANT WL r> Frankeering bij Abonnement Axel. ZATERDAG 7 JUNI 1947 61e JAARG Ne. 68 NIEUWS- en ADVERTENTI VOOR ZEEUWSCH-VLAANDE1 Frankeering bij Abonnement Axel. ZATERDAG 22 MAART 1947. 61e JAARG. No. 49 NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD Verschijnt iedere VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN Woensdag en Zaterdag Drukker-Uitgeefster: Firma J. C. VINK Adres Redactie en Administratie AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§ Hoofdredactie: T. C. VINK-van VESSEM De landbouw in Westelijk i|0 Zeeuwsch-Vlaanderen. Radio-rede door den beer L. van Dijk, Rijkslandbouwconsulent voor Z.- Vlaanderen, gehouden op 17 Maart. Westelijk Zeeuwsch-Vlaarderen is een uitgesproken landbouwstreek met een groot overschot aan agrarische producten. Vooral in de oorlogsjaren kwam dit sterk uit. Dit gebied bracht toen ongeveer 18 pc», van de diverse Zeeuwsche voedingsproducten voort. De intense oorlocsvernieüngen met hun gevolgen ten spijt, werden er in 1946 o.m. geteeld: 50.000 ton consumptie aardappelen, 14 500 ton tarwe, 4900 ton erwten en bruine boonen en 129 000 tor. suikerbieten, waaruit 19.000 ion witsuiker ie bereiden viel. Dan kwamen voor export o.m. beschik baar: 9000 ton pootaardappeler, 13G0 ton blauwmaanzaad en 25 000 ton graanstroo. Berekenen we van de gezamenlijke plant aardige en dierlijke productie voor 1946 de totale bruto-waarde, dan komen we op een bedrag van 28 a 29 millioen gulden. Uit deze simpele cijfers biijkt genoegzaam var» welke prominente beteekenis de landbouw voor deze streek is. Zij illustreeren boven dien van welk belang deze landbouwstreek voor de voedselvoorzier irg van ons volk is en ter verwerving van deviezen tevers. Zoo zoeljes aan is het in ons land wel doorgedrongen, dat Westelijk Zeeuwsch- Vlaanderen tol de zwaarst getroffen oorlogs gebieden van ons land behoort. Behalve dat een kleine 600 dooden zijn te betreuren, zijn vele dorpen voor 40 iol 80 pet. verwoest. Verschillende honderden boeren- cn arbeiderswoningen en schuren met geborgen oogst zijn vernield of werden zwaar beschadigd. Eenige duizenden stuks paarden en ander vef, enkele duizenden stuks landbouwwerktuigen en duizenden tonnen voorraden zijn te loor gegaan, om van het vele kleine gerief rog maar te zwijgen. Ook de kunstwerken van het Waterschap en vele landerijen met hun drainages hebben hel danig moeten ont gelden. Daarenboven was reeds groote schade aangericht door de inundaties, den bouw van vele bunkers en stellingen, alsmede den aanleg van uitgestrekte mijnenvelder. Het zou te ver voeren bij al deze schade posten nader stil staan. We volstaan daarom met te vermelden, dat hier de totale oorlogsschade, op basis Mei 1940, ongeveer 65 millioen gulden bedraagt. De waterschapsschade inbegrepen, komt hiervan 57 pet. of te wel 37 millioen gulden ten laste van den landbouw. Dit wordt bijna f 1400 per ha. cultuurgrond. Naar de huidige prijzen beteekent dit een last van f 3100 per ha. Een cijfer, dat beter dan elke beschouwing betuigt, hoe zwaar de Cadzandsche landbouw getroffen is. Ei toch moet deze er weer boven op. Met oen zoo spoedig mogelijk herstel als doel voor oogen hebben boeren, boeren zoons en dochters, te zamen met de weinige arbeiders, die den landbouw trouw gebleven waren, van meet af krachtig aangepakt. Het feit, dat men zelfs in 1945 kans gezien heeft, van al het bouwland uitgezonderd dan de mijnenvelden een oogst binnen te halen, is hiervoor het sprekendste bewijs. Van de veie vraagstukke, die ons bezig houden, zijn de. schaderegeling, de herbouw, de richting waarin de landbouw zich ont- \j 1 •Wgtuig zich ongenmderd door tucnt- sfroomingwi volkomen gelijkmatig voort beweegt og> 6 km. boven zeeniveau (ruim 1000 m, hd»oger dan de top van de Mont plooien moet, de voorziening met arbeids krachten, de mechanisatie en de samen werking wel de voornaamste. Het probleem der schadevergoeding strekt daarvan het verst en het is het moeilijkste tevens. Eenerzijds zijn daar de ontwrichte staatsfinanciën, anderzijds de groole nooden der getroffenen. Met het schadeprobleem hangt dat van de boerderijenherbouw ten nauwste samen. In verband met het onzekere omtrent de schade-vergoeding en de exhorhitant hooge kosten van bouwen die neerkomen op een gebouwenlast tot ruim f2000 per ha is het in de 21/i jaar, dat we hier bevrijd zijn, toi dezen herbouw nog niet gekomen. Een lichtpuntje in deze is het voornemen om dit jaar 30 vernielde hangars te her bouwer, znodat er kans is dat de oogst van 30 bedrijven weer droog geborgen wordt. De groote vraag naar bouwmaterialen overal elders en de zwakke positie daarvan in ors land zuilen er intusschen toe leiden, da* menigeen nog geruimen tijd met zijn primitieve noodgebouwfjes moet voorttobben en gedoemd is den oogst buiten op te slaan Voor een goeden gang van zaken, zal naar onze meening, zoowel finantieel ais bouwtechnisch een jarenplan doorgevoerd moeten worden. Daarbij dient voorop ge steld, dat een landbouwgebouw een utili teitsgebouw is. Te persisteeren bij te hooge eischen van estetischen aard, zou in een lijd als deze al zeer onverantwoord zijn. Zeer terecht zeide dan ook minister Mans- holt bij zijn bezoek aan Z.-Vlaanderen, dat bij boerderijenherbouw van rendementsbasis moet worden uilgpgaan en doelmatigheid voorop moet staar. Nu straks de maai- dorschmachine de z g. combine hier zijn «intrede zal doen, is dit een factor, waarmede bij de herbouwplannen rekening valt te houden. In alle geval moeten in een bouwplan de behoeften van het bedrijf no. 1 zijr. Belanghebbenden moeten zich daarbij kunnen doen gelden. Verder is het zaak, dal de betrokken instanties naar een eenvoudige vlotte wijze van werken sfreven. Het bouwen van beknopte schuren met annex hargar en werktuigenlooös, zal o.i. het aangewezen plan zijn. „en zijn God onderriem nem van de Hij leert hem." (Jesaja 28: 26.) Boven het podium hing een Axelsch wapen, geflankeerd door de jaartallen Ik zei reeds, dat de landbouw hier op een zoo hoog mogelijk peil van ontwikkeling dient te worden gebracht. Richtsnoer moet blijven een intensieve cultuur met een be hoorlijke oppervlakte hakvruchten. Exten sieve landbouw met uitgebreide graanteelt kan op den duur slechts een groole schrede achterwaarts beteekenen. Niet alleen maat schappelijk en sociaal, doch bedrijfsecono misch en technisch eveneens. De onweer- staanba-e graanconcurrentie op de wereld markt en een ontvolking van het platteland mogen in deze tot waarschuwing zijn. Bovenal moet er raar gestreefd worden onze belangrijke teelt van ziektevrïj zaaizaad en pootgoed in stand te houden. Evenzoo de bietenculluur, hoe paradoxaal dit alles in verband met de arbeidsmoeilijk- heden ook moge klinker. Ook de moderne fruitteelt, die hier uitstekend slagen kati, verdient belangstelling, zij het dan op beperkte schaal. Rationeel te werk gaan, met als uiteinde lijk doe! „door hoogere opbrengst tot kostprijsverlaging", zij het parool. We denken in dit verband aan doelmatige bemesting, intensieve ziektebestrijding, goed» rassenk' uze, doeltreffende mechanisatie en arbeidsaar.wending, doelmatige inrichting der bedrijfsgebouwen, kostprijsberekening, enz. De ons toegemeten tijd Iaat niet toe bij dit alles rader stil te staan. Volstaan wij bus met warm aan te bevelenregionaal grond onderzoek in verband met een goede be mesting, het stichten van gemeenschappelijke installaties voor zaaizaadontsmetting en het oprichten van studiegroepen, die de kost prijsberekening en diverse vraagstukken ter hand nemen. De Voorlichtingsdienst zal bij een en ander gaarne met raad en daad bijslaan. WJt de economische ontwikkeling van de streek betreft, meenen sommigen, dat in zonderheid het heil in de industrialisatie moet worden gezoch*. Het komt ons echter voor, dat in een gebied met een prachtbodem als West Z.-Vlaanderen, bovenal de landbouw tot de hoogste ont wikkeling moet worden gebracht» De industrie kome daar niet op het eerste plan en bepale zich inzonderheid tot de verwerking van agrarische producten. In dit verbard gaan onze gedachten allereerst uit naar het weer op gang brengen van de geteisterde vlasindustrie in het grensgebied. Het bouwen van een moderne roterij en een dito centrale zwingelarij, beide op coöperatieven grondslag, zal o.i. daarvoor de oplossing zijn. We denken verder aan het tot waarde brengen van het s.roo. De excentrische ligging der streek heeft een loonende afzet daarvan reeds al te lang in den weg gestaan. Of coöperatieve verwerking, dan wel ge meenschappelijke afzet raar elders uitkomst brengen kan, dient nader te worden bekeken. Voorts dient afzet naar België te worden bevorderd. Zoolang de tolunie rog geen practische werkelijkheid is, zullen daarvoor bijzondere export-maatregelen noodig zijn. De minister stemde daarmee reeds in. Een probleem, dat reeds voor de bevrijding tot moeilijkheden aanleiding gaf is dat der arbeidsvoorziening. Vooral na den oorlog vond een ware vlucht van arbeiders uit den landbouw plaats. Van de vaste kern bleef veelal een minimum over, terwijl er voor paardenknecht zoo goed als geen liefhebbers komen opdagen. Zal dit klemmende pro bleem lot een goede oplossing komen, dan is het noodzakelijk dat 1. het loon van den landarbeider van hooger band niet lager wordt gesteld dan dat van b.v. de bouwvakarbeiders 2. de landarbeider niet achtergesteld wordt bij de distributie van bedrijfskleeren en schoeisel 3. het contractloon streng te handhaven en bij overtreding niet enkel den werkgever doch ook den werknemer te straffen. Het afkoopen van eikaars werkkrachten tegen fantastische loonen moet hoe eerder hoe liever een einde nemen. Het zou slechts tot een catastrophe kunnen leidpn voor boer en arbeider beide. De mogelijk heden overziende is het verklaarbaar, dat aldus gehandeld is. Toch moet mij de opmerking van het hart, dat er niet één arbeidskracht meer door beschikbaar is gekomen. Bij dit alles is van urgent belang, dat een goede vakopleiding voor den arbeider tot stand komt. Niet alleen omwille van meer vakbekwaamheid, doch levens om het besef bij te brengen,* dat de onmisbare landarbeid niet minderwaardig is vergeleken bij het werk in andere beroepen. Ook dit jaar zullen weer geïnterneerden te werk worden gesteld. Over een regeling voor hun voeding wordt onderhandeld. Voorts wordt al het mogelijke gedaan om aren. Met het oprich- erkrijgen van subsidie Ook leerlingen en )odig. De geschikte P. Lefeber. Hij was net ervaring en een ig. 4 Juni 1935 ging Sept. 1937 ging hij n rust, want hij wist, is, die overblijft voor et Bestuur der Land- rom de aanwezigheid hoogen prijs. :1 2 klassen met 39 i jaar geleder, op 4 r. Lefeber de schooi -. Booij, die wei een meemaakte van de de Zeeuwsche klei, eerde jongens verlie- ïans bijna 70 leerlin- llen op tot nog meer- :hool dan tot dusver, thans in het centrum 0 jaar was dhr. joh. erwijl spr. deze functie in de bezettingsjaren /an vreemde smetten, .andstand betrad de jaar landbouw onder- groudslag. Daardoor 1 en beseffen dat alles er. Dan is en wordt ilaus.) zenuwen die een loor het Hoofd der r. K, Booy. it bestuur met deze is alle begin moeilijk, en dhr. P. ie Feber, eens iets. Landbouw- bij wijze van proef. Ie officieele opening laarna een overzicht :ur en exterieur der lieten de eerste ge- i de school. Zoo ging le school had steeds am in 1929 een kink zich geen leerlingen jing dat weer beter. 68 leerlingen, zen dag vuor 12 jaar lemoreerde zijn eerste candidaten werd hij waren toen vele auto- lied van landbouw- )esturen enz. Dhr. Ie levensloop. De over- •as voor hem een leer am dhr. le Feber nog al. Op 5 September onvergetelijke vriend, ier aan den steen op dankbaarheid door de en. spr. uitvoerig enkele ngaande belevenissen b veel met de jongens Booy. „Mooie, maar ngen". boer-zijn zien in het Want wat baat het ie heele wereld gewint ijn ziel? met f choolbestuur en cht was steeds, goed. tal van provinciale en te mogen begroeten, gden van verschillende en de leerlingen, irs en inzonderheid wij dank verschuldigd heeft geleid en tot oge God ons werk en tot heil van onze lus). volgde de fr-" van de Commissaris Koningin, zijn getukwenschen uitsprak met dit kosten. Qaktf^Htaiföfenten Axel, Zaams'ag, Terneuzen G. P. van^vae- jubileum. Ook het provinciaal"bestuur heeft gen het hunne bij. Da? P. O., beiden het nut van landbouwonderwijs ingezien en oiok contribuanten, 2 v.lnp. Genietroepen te subsidie toegekend. Abonnements prijs: Losse nummers 5 ct. Kwartaal abonnement Axel binnen de kom Advertentieprijs 7 cent per m.m. Ingezonden Mededeelingen Abonnements prijs: Losse nummers 5 ct. Kwartaal abonnement Axel binnen de kom fl 1,25 Alle andere plaatsen in Nederland en Ned. Indié il. 1,55. Buitenland il. 2, Advertentie prijs 7 cent per m.m. Inaezonden Mededeelingen 20 cent per m.m. Kleine Advertentiën (maximum 8 regels) 1 - 5 regels 60 cent. iedere regel meer 12 cent extra.

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1947 | | pagina 1