m
AXELSCHE COURANT
Aannemers. lel B.S.B. Leden Aannemers.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-V LAANDEREN.
Een Amerikaansch journalist
over ons land.
Nieuwe Nederiandsche Bond van Ondernemers in het Bouwbedrijf
61" JAAROANQ. No. 29 Veiscbijnt elke Woensdag en Zaterdag. ZATERDAG 11 JANUARI 1947. Frankeering bij Abonnement Axel.
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie;
T. C. VINK - van VESSEM
V
„NIEMAND EVENAART DE
HOLLANDERS."
Zijn visie op Amsterdam.
I.
In een der jo gste numnur3 van het
bekende Amer.ksa *sche weekblad, de
.Saturday Evening Post*
tioffen wij naast tal van andere inte-
ressa te artikelen enkele met foto's
virluchte pagina's gewijd aan ons
land.
De Amerikaar.sche journa'ist Ernest
0. Hauser echtijft bovm zijn epist 1
over de lage lauden„Nobody beats
the Du ch* (o i. hier h t best v rtaald
dcor„Niemand evenaardt d.'Hollan
ders"). Als ondertitel het ft hetartiki.1:
„Ligt Europa op zijn sta,fb d Daar
van is in A sterdam mets te bespeu
ren, want de Hollanders, beroofd door
de Nazi's ais gee.i ander volk, zijn
bezig zich snel te herstellen."
Hauser gaat dan verder:
Een Engelsman, genaamd James
Howell, .,o mde A'ca ti 300 jaar g< leden
een „centrum van h t Christendom en
renaez- ous van alle avontuurlijke
geesLi Op den huidigen dag is dit
nog het geval. Dbevolking van
Amsterdam, eeuwig avontuurlijk, vech
ten met Hollaidsche bezadigdheid
vcor hun na-ooriogscha bestaan. En
hun herstel plaatst Europa's proble
men in het brandoint der belangstel
ling. Voor diegenen, die reeds ge
schreven hebben, dat Europa ziek en
stervende is, vol„t hier een levens
bericht over Amster'am, uit wiens
warme, vruchtbare schoot Nieuw-
Amsterdam nu bekend als wereld
stad N».w York werd geboren en
nog vol levenswil is.
De oorlog heeft een geweldige ver-
wo. stir g over de steden van Europa
gebracht. Wat eens etn groote schit
terende koopstad was, e°n kruispunt
van den internationalen handel, was
nu beperkt tot een stad, vrijwel zinder
beteekenis. Verdwenen is het Duit-
sche achterland met zijn voordeeligen
harde), voorbij is de bestendige
stroom van rijkdom, die uit Oost-
Indië vloeide.
Precies levend aan den rand van
den afgrood. kijken d 800.000 Am .ter-
dammers naar het r.iemanddand, dat
nu gevormd wordt door Centraal
Europa. Zijn zij terne* rgeslagen Niet
in het minst. Getro"w aan hun traditie
en hardnekkigheid vechten zij voor
hun bestaanin de hoop, dat Uncle
Sam hen zal helpen slagen.
Nergers in West Europa h b ik een
land gezien, dat do ^r de Duiischers zoo
grondig beroofd was. Maar ook ner
gens h b ik zoo'n getst van v rtrou-
wen gevo den a^s hier in de Amster
damsche handelswereld. De leiders
van de groote handels en bankiers-
fi ma's, in hun kantoren met eiken
houten paneelei aan de Heeren-,
Prinsen- en Keizersgracht vertellen
m t trots, dat Amjterdam niet is ge
broken Zij popelen van verlangen weer
in den handel te kunnen gaati. Ver
van zichzelf ah geslagen te beschou
wen zien de Amsterdamsche koop
lieden hun stad als h Jt buitenste bas
tion voor vrijen handel, en zij zijn
b sloten te houden wat zij hadden.
„De Britten Heien ons in den steek",
vertelde een der directeuren van de
Nederiandsche Handel Mij. „Wij ver-
Stonden ons b ter met her, dan met
we'ke andere vreemde natie ook. Maar
nu zij een socialistische regeering heb-
ber, zien wij naar de Vereenigde
Staten als de laatste burcht van den
vrijen handel. Wij hopen op dollar-
credieten en and re hu'p, oplat wij
on^e oude positie kunnen hernemen."
Hauser merkte op, dat in vele andere
landen eerder een beweging in de
richting van het collectivisme, dan in
dfe der ongebreidelde concurrentie
was waar te nemen.
„Collectivisme", wierp de directeur
Bezoekt de vergadering welke te Goes in Hotel
Centraal op 15 JANUARI '47 gehouden zal worden te
12 uur.
Niet B.S.B. leden ook Uw zaak heeft bestaansrecht.
Door bemiddeling van o.s. bond wordt U elk
kwantum materialen verstrekt waarvoor U geldige bonnen
heeft.
Wederopbouwbureaux zijn verplicht ook U bonnen
te verstrekken.
Secretariaat Apeldoornschelaan 115, Den Haag.
tegen. Hij dacht even na. Onze wijze
van handtl drijvn was altijd koen en
riskant, en dat vraagt initiatief. Ei
een collectief i itiatief kan ik me niet
voorstellen."
Zijn hoop, dat Holland in staat zou
zijn na de na-oorlogsche moeilijkheden
tot den vrijen handel terug te keerjn,
was ook de meening van andere
vooraanstaande figuren uit het zaken
leven. „Handel is een levenskwestie
voor ons," zoo ve'telde W. F. Pahud
de Mortacges, bestuurder van de firma
H. G. Th. óme, sinds 156 jaar in
ien I ïdischen handel. „Ho'daad heeft
altijd vrijhandel gekend en als wij
willen b'ijvtn bestaan, zullen wij daar
heen moeten. En W. M. Houwing, de
Dir c«eur dpr machtige Amsterdamsche
Ba-ik, merkte op: „Dollarcredieten
kunnen ons lr ipen terug te keeren
tot riOimjle ve houdingen en des te
spoedigtr kunnen de overheidsb -
moeiï'.gen en -controle opgeheven
worden". Hij voegde erbij, dat het
kleine Holland gelijken tred wilde
houden met da rest van Europa en
dat er een m ichtig verschil b stond
tusschen vrijhandel systeem 1930 en
systeem 1950. Ofschoon al deze zegs
lieden in rie huidige moeilijkheden
een zekere lei 'ing van regeeringswege
noodig achten, staat men in Amster
dam- chj handelskringen vijand g tegen
over alles wai naar planmatige eco
nomie zweemt. Er is opvallende ver
ontwaardiging over de „control happy"
r geeringsambtenaren, die zoojuist zijr.
afgestudeerd aan de Rotterdamsche
Handidshoogeschool. Zij worde i door
ondernemers geschilderd als moed
willige or.hailstichters, die vrooiijk
schelden op het werk van het parti
culier initiatief. Leven de A'damsche
„tories", die verwachten, dat d°ze
bureaucratie bij de wederopleving
zal verdwijnen, dan in ren gekkin-
paradijs Ja, zeggen de stemmen van
links.
„Het Nederiandsche volk stelt geen
prijs op co troh en ambtenarij, maar
wij hebban die te aanvaarden", zoo
zeide m j. Carry Tendeloo, raa slid
van Amiterdam en Tweede Kamerlid.
Zij is advocate en socialist. „Vro°ger
was ik rose, maar nu ben ik to< d",
zei ze, torn zij dezen Amerikaan oit-
ving in haar bureau aan de Keizers
gracht. Zij ging voort tusschen tele-
too g-sprekken te verkLrer, wat zij
vers'o d onder „rood.* „Je kunt nDts
bereiken zo.ader een plan. En zooals
iedere andere ratie in Eu'opa, zullen
wij onz; economie planmatig moeten
inrichten en mze industrieën en be-
legging'n, importen en exporten moe
ten co't'o'eeren. Zoodra het land uit
het moeras is, wil'en wij t achten
onze plaats te heroveren. Maar wij
kunnen ..een anderen koers nemen dan
de aide e Europ°eschQ landen."
Ik vr^eg iwelk opzicht het pro, r «m
der Pariij v.d. Arbeid overeenstemde
met de B'ïtsche Labour Parly. M j
Tendeloo antwoordde fluks, dat de
Hollandss minder radicaal wilden
zijn in de toepassing van controle. Er
blijft ruimte genoeg over voor privaat
ondernemingen. „Slechts waar wij een
monopolistische tendenz aantreffen,
zullen wij het heft in handen moeten
nemen.* Dj invloed der Amst'rdam-
sche handelswereld heeft weten te
bewerkstelligen, dat men in het hui
dige kabinet gemiddeld meer voor haar
ide:ëi voelt dan de beide iinketvleu-
g^s uit de regeeringspartijen en dat
is beduide id m er dan bij het vorige
kabinet. De forst* ronde in dezen
strijd schijnt door de Amsterdamsche
zakenwereld gewonner.
Een trolsche en
oproerige stad.
Tegen de regeering zijn is het ken
merk van den Amsterdammer. Het
feit, dat de regeering haar zetel heeft
in het kleinere Den Haag, is een
typeerend verschijnsel. Eeuwen gele
den, toen Holland vocht voor zijn
onafhankelijkheid, schaarde deze han
delsstad zich zoo lang mogeijk aan de
zijde der Spa» jaarden, aan wie het
munitie en wapens verkocht voor goed
Spaansch goud. Heden ten dage wor
den de staatshoofden gekrooni in de
Nieuwe Kerk, waar de Amsterdam
mers hen zien. Iedere herfst resi
deert de Koningin voor een week in
haar grootste stad, „om het geld te
incasseeren, zooals de Amsterdammers
zeggen. De hoofdstad schonk niet, doch
verkocht aan de monarchie zijn 17e
eeuwsch stadhuis, dat gebouwd is op
13659 houten palen, in de modder
geslagen. Het is meer btkend als
Koninklijk Paleis een koud en
sober uitziend gebouw ais een sym
bool van een koude en sobere relatie.
De Amsterdammers zien het zoo,
dat er geen andere steden zijn in
Holland. Gemeenten als Rotterdam,
Utrecht zijn totaal onbeschaafde ge
huchten. Dm Haag is slecht! een
hinderlijk nest, bewoond door onbe
voegde kle»keo, die hun reus in
andermans zaken steken. De bluf van
Den Haag is spreekwoordelijk. Da
vrouwen worden door de Amsterdam
mers ervan beschuldigd, dat zij hui
aardappels gaan halen in een viool
kist. D mocratisch in hart en nieren,
zoo is het Amsterdamsche leven. Wan
neer men spreekt met mijnheer X, de
leider van een maatschappij, en men
komt in zij i kantoor, dan kan men
verrast zijn door de glanzende pluche
in zijn omgeving. M»ar wanneer men
hem 's avonds weer ontmoet in een
volgepropte tram of men ziet hem ?ijn
fiets stallen naast die van den groen
teboer, dan b»gijpt men, dat de demo
cratische 1 verhouding hier even
inheemsch is in Holland als de nog
me r beroemde koppigheid
De rijken permitteeren zich hun
guldens te besteden aan zeldzame
schilderijen, haardkleeden, chineesche
waren, maar geen protserige opschik.
Traditie is het allerhoogste.
Amsterdams anstoc atie zonder titels
bestaat uit 25 families, die een ge
slachtsboom hebben van zeevarende
avonturiers, die de rijkdommen van
verre haalden, of van de groote bur
gemeesters uit de 17e eeuw, die resi
deerden in dezeffde rustige herren-
huizen aan dezelfde rustige gachten.
Zij versmaden een regeeringsbetrek-
king en de kinderen van deze families
moeten steeds me! iedere generatie
hun krachten meten om hun zaken
voort te zetten. Hun commercieele
beteekenis is overschaduwd door de
groote maatschappije wier aandeeien
worden v.rha'deld op de fffecttn
beurs. Her zijn hun namen: Van de
Pul', van Lennep, S*, den Tex, van
Eegher, Va Ti'nhoven, E ias, Voute,
R ëll e a. Men kan ze vinden in de
sleutelposities van de groote maat
schappijen, bij de rerd'rs, suikerplan
ters, rubberkooplieden en tabaks-
baronnen. „What is in a name?
Plenty!* Een van de leidende handels-
menschen in Amstrrdam is de heer
Chr. P. van Eeghen, wiens voorvade
ren refds hm'ei dreven met den
Levant en Suriname, president van de
Kamer van de Kamer van Koophan
del, directeur van de machtige Neder-
landsch-lnöische Handelsbark en aan
deelhouder in een der oudste kolo-
nia'e handelsfirma's. Zelfs de meest
verwoede communist neemt ook thans
nog zijn pet af, wanneer hij mijnheer
Van Eeghen op straat ontmoet.
(Slot vo'gt.)
De viering der blijde
gebeurtenis.
De Raad van ministers heeft ten
aanzien van de aanstaande viering van
de geboorte van een prins of prinses
het volgende bepaald
Indien de geboorte plaats heeft
tusschen 0 en 12 uur zal deze dag
verder als nationale feestdag worden
beschouwd en zal aan het overheids
personeel, voor zoover de dienst dat
toelaat, en aan de schooljeugd, onmid
dellijk na de bekendmaking van de
geboorte, vrij worden gegeven
Indien de geboorte plaats heeft
tusschen 12 en 24 uur zal eveneens
vrij worden gegeven, doch de volgende
dag als nationale feestdag worden
beschouwd.
Indien de nationale feestdag als ge
volg van het tijdstip der geboorte op
een Zondag zou vallen, zal deze be
paald worden op den Maandag daar
opvolgend.
ZWENDEL IN TEXTlELBONNEN
ONTDEKT.
De politie te Goes heeft 'n clande
stiene handel in texttelbonnen ontdekt,
die zich over vela plaatsen in Zee
land uitstrekte. Eenige der bitrokken
personen zijn aangehouden en te Mid
delburg in bewaring gesfjld. De
hoofdpersoon, d? winkelier V. S. te
Goes, had de beschikking over twee
duizend textielpunten.
SHAGSMOKKFLAARS GESNAPT.
Toen in Bergen op Zoom een miii-
taire jeep voor een woning stopfp,
wilde een der inzittenden een pakaan
een buurman overhandigen. Fenige
kommiezen schoten toe en eischten,
dat het pak geopend zou worden-
Inderdaad bleek het pak 65 kilogram
Belgische tabak te bevatten. Tegen de
beide burgers werd proces verbaal
opgemaakt De chauffeur van de jeep,
ren militair uit Tholen, werd gear
resteerd.
C. C. D. DEED GOEDE VANGST.
Ambtenaren van den CC D. te Mid
delburg hebben een molenaar uit
's-Gravenpolder aangehouden, die een
partij graai van 70 000 kg. graan bij
verschillende landbouwers had opge
kocht en vermalen. Het meel werd
naar Eindhoven vervoerd en van daar
naar Duit chhnd gesmokkeld.
Zaterdagmorgen vertrok de DC 4
„Paramaribo voor de 3e extra vlucht
naar Zuid-Afrika. Aan boord bevinden
zich 43 passagiers, terwijl het toestel
1127 Kg. bagag®, 464 K'. viacht en
270 Kg. post m«fvoert, o.a. een pakket
van 31 Kg. inhoudende pen'ci line en
verder een groote hoeveelheid b'oem-
zaden. Voorts heeft het toestel 11
zakken post aan boord. Negen daar
van beva'ten correspondentie voor de
opvarenden van het vliegkamp«ch:p
„Karei Doorman", dat binnenkort in
Kaapstad wordt verwacht.
Korte Berichten
Nabij de gren« der
gemeente Baarl Nas
sau hielden cont'ole-
ambter.aren een bel
len wapen aan om de
passagiers te kunnen
fouil'eeren. Bij het
openen der achter
deuren bhek de chauf
feur echter op vee-
vervoer overgescha
keld te zijn. De kleine
ruimte werd in bp-
slag genomen door 2
paard-n, welke men
frauduleus wilde uit
voert n.
De Rom°insche po-
I tie heeft afgezien
van i en razzia op de
zwarte markt te Rome,
nadat een delegatie
van zwarte handelaren
op het hoofdbureau
was konrn praten.
De handelaren zeiden
hun waren niet te
kunnen verkorpan in
verhard met eer cam
pagne tegen den zwar
ten handel. Zij be
loofden daarom, tegen
redelijke prijzen te
zullen verkoopen, in-
dim de politie haar
voorgenomen actie
niet ten uitvoer zal
brengen (Reuter)
o
De B itsche autori
teiten te Hambu'g
hebben met het oog
op de steeds critieker
wordende steenkool-
prsitie in deze stad,
verordend, dat ook de
verstrekking van kolen
aan Britsche gezinnen
te Hamburg moet op
houden. Slechts voor
de gezinnen met kin
deren zal een uitzon
dering worden ge
maakt Tevens werd
door de Duitsche ste
delijke autoriteiten be
sloten alle plaatsen
van publieke verma
kelijkheden te sluiten.
Een a-'dme maat
regel, die door de
Duiteche autoriteiten
is aangekondigd, is
de volkomen stopzet
ting van de electrici-
teitlevering aan de
Hamburgsehe handel
en industrie, voorzoo-
t ver deze niet voor de
voedselvoorziening is
bestemd (Reuter).
o
Aan het einde der
besprekingen, die in
België tusschen de
Nederiandsche en Bel
gische Ministers van
Buitenlandsche Zaken
en tusschen econo
mische en financiëele
experts van de beide
landen zijn gehouden,
heeft Minister Spaak
tegenover de journa
listen verklaard, dat
de vertegenwoordigers
der beide landen van
gedec' ten hebben ge
wisseld over de hou
ding, die zij »u!len
aannemen bij de be
handeling van het
Duitsche vraagstuk Ie
j Londen, en dat zij in
dit opzicht volledige
overeenstemming heb
ben bereikt en zij
in dit opzicht hun
politiek zullen ccör-
dineeren.
Abonnements
prijs
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
il. 1.25
Alle andere plaatsen
il. 1.55
AdT«t«atl*prt]i
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentlftn
(maximum 8 regels)
1 5 regels 62 ct.
Iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
