AXELSCHE COURANT
1
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
Z E E U W S C H-V LAANDEREN.
'*ut, een voortdurend verder
Eigende vijand voor ons land.
y
61e JAARGANG. No. 20
Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag. ZATERDAG 7 DECEMBER 1946.
Frankeering bij Abonnement Axel.
Drukker- Uitgeefster;
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie;
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
le
is
wm
ustverkorting door het sluiten
der zeegaten gewenscht.
igen tijd geleden hield voor het
Ned. Aardrijkskundig Gsnoot-
dr. ir. joh. van Veen een lezing
e kust van Nederland
behandelde het onderwerp in
elen, nl. de natuurkundige ont-
ing, de huidige problemen en
e toekomst.
ederlandsche kust is oorspron-
srd een waddenkust, die vroeger
,n heeft uit een lange rij eiian-
enwelke zich uitstrekken van Kaap
Nez bij Calais tot Tixel.
rachter bevond zich de oude
tenale grond. Door de uitmonding
,eeivieren kwam er achter deze
en brak water, waardoor plan-
aIaei ontstond en het water tus-
is! eilanden en diluvialen grond
roeide.
zijn, aldus dr. van Veen, vijf
nl. zandgrond, veengordel, klei-
t waddenzone en eila -dengordel.
erig behandelde spr. vervolgens
fntstaan van deze verschillende
problemen van thans noemde
bodemdaling en daarmee de
,van den zeespiegel. Dit ge-
echter niet van zoo groot
Veel ernstiger achtte spr. het
r van het zout.
an^r kwel komt ca. 600 ton zout
ag binnen. Nog grooter is dit bij
weiizen. Zoo brengt de groute sluis
-muiden bij iedere schutting een
Miheid van ongeveer 200 wagons
1 binnen. De middensluis brengt
rschatting een derde gedeelte
'mi per schutting. Het zoutgehalte
Ei groote rivieren neemt toe, het-
schade medebrengt voor land-
B^bouw.
de hand van verschillende gra-
en lantaarnplaatjes lichtte dr.
een zijn uiteenzetting toe. Neder-
afhankelijk van het zoutgehalte
jan Rijn. Dit gehalte is toegeno-
llUlils gevolg van het feit, dat de
hen het zoute water van hun
nen doen afvloeien in den Rijn.
».le Duitschers zijn in dit opzient
^ig, aldus spt.
ander probleem is de zand-
rktg. -Ons lage land heeft veel
__oodig en wij hebben dit steeds
rivieren gehaald. Hierbij hebben
■Mchtcr vergeten, zoo zeide spr.,
l daarmee de zee binnenhaalden,
rrjobieem is ten nauwste verbonden
rlit zoutgevaar.
üolgens noemde dr. van Veen de
winning.
1 de tjekomst van onze kust
meende spr. als noodzaak tt
le kust te sluiten. De zeegaten,
dicht moeten worden zijn echter
van omvang, zoodat spr. tut
n onmogelijkneid beschouwde,
iens te doen. OP den duur zal
iter toch zoover moeten komen,
geheele traditie is geweest
rkorting, de zee zooveel moge-
tsiuiten, waardoor het zout uit
id gehouden wordt.
J840 had onze kust nog een
jvan 1950 kin., welke in 1932
unpen was tot 1384 km. A.a
grens die z.i. bereikt moest
i, noemde dr. van Veen 500
raarvan de Schelde wel het be-
tste deel zou uitmaken.
Is lang zijn er plannen geweest,
j""lt een sluiting van de kust te
Tot dr. Ltly hiermede een
maakte met de Zuiderzee-werken.
AXÉrig behandelde spr. vervolgens
igingen in de hisiorie om tot
iMrii.ning tusschen de wadden-
in te komen.
ma besprak hij de mogelijk-
om tot landverhooging te gera
oor middel van spartina-planien,
Jaee, vooral op de Zuid-Holland-
eilanden, goede rtfultaten ge
I '(ih.
Spr. eindigde zijn lezing met een
uitvoerige bt spreking van de inpol
deringsmogelijkheden in de toekomst.
Met lens en vulpen door
den Archipel.
Hoeveel kilo bagage?"
„O 'geveer honderd kilo extra."
Het is een telkens terugkeerendè
conversatie tusschen een van de
cameramenschen van de Marvo en den
transport-officier.
100 kilo camera'*, statief en films
zweeft niet lang daarna op 3000 meter
hoogte door het luchtruim, om mei
den baas op de een of andere plek
in den Archipel hun Marvo-plicht te
doen.
Het verzamelen van documentatie
materiaal en van Marine-nieuws, het
vastleggen van belangrijke Marine
gebeurtenissen, opdat het Nederland-
sche volk op de hoogte gesteld kan
worden van wat zijn Marine hier nu
wei doet. Opdat Vaders en Moeders
van onze Oorlogsvrijwilligers kennis
kunnen nemen van het werken en
streven van hun jongens, zoo ver weg,
in de warmte.
Nu eens op een van Hr. Ms. krui
sers, dan weer op een patrouilleboot,
mee-belevend en filmend, bij onze
Mariniers in Soerabaja of bij de medi
sche diensten.
,U zult zoo op Uw reizen wel heel
wat meemaken", zei ik, „het lijkt mij
geen onaardige job. Kunt u mij eens
iets vertellen over Uw ervaringen
Wat wilt U weten? De zorgen over
het bij elkaar houden van de kost
bare bagage? De moeilijkheden van
het transport of bij de aankomst ergens
in den Archipel? Of avonturen mis
schien
„De avonturen natuurlijk!"
„Nu, dan kan ik heel kort zijn,
avonturen maken wij niet veel mee.
Maar we ontmoeten heel wat aardige
en minder aardige momenten. Wij wer
ken met een kleinen staf van perso
neel, zoodat het helaas onmogelijk is
om alles te coveren, gezien de groote
afstanden hier. Maar we probeeren
altijd de meest belangrijke gebeurte
nissen te verslaan. Een niet onaardige
reportage was het mqnen-v?gen in de
baai van Bima met Hr. Ms. mijnen
vegers. De bedoeling was om de baai
te zuiveren van magnetische mijnen.
Eerlijk gezegd heb ik hem wel een
beetje zitten knijpen, want leuk is het
niet bepaald. De mijnenvegers hebben
een lange sleepkabel achter zich van
ongeveer 500 meter, die regelmatig
met korte onderbrekingen een kunst
matig magnetisch veld opwekken,
„pulsen" is de vakterm daarvoor. In
dien nu op die plek zich een mag
netische mijn bevindt, dan ontploft die.
Toen ik vroeg, wat er gebeuren
zou als zoo'n mijn te vroeg ontplofte
keek de commandant mij eens aan,
lachte flauwijes en zei: „Daar merk
jd niets van. ILt is alleen beroerd
voor je nabestaanden."
Uren en uren werd er geveegd en
ik stond maar klaar met mijn camera,
totdat plotselingeen enorme
dreun en schok mij duidelijk maakten,
dat wij „er een hadden". Een enorme
waterzuil zag ik door mijn beeld heen
slaan en een gevoel van vreugde
maakte zich van mij meester. Ik „had"
het moment 1
Even werd ik zwak in mijn knieën,
doch de rustige stem van den com
mandant, die de positie van de mijn
doorseinde aan het moederschip Hr.
Ms. „Jan van Brakel" knapte mij op.
En zoo ging het door tot 's middags
vier uur, iederen dag weer opnieuw
van 's morgens vroeg af Varen, mijnen
opblazen, transpireeren en filmen.
Ik heb het als mijn voornaamste
taak aangevoeld om te trachten in mijn
film datgene uit te laten komen, wat
mij het meeste getroffen heeft, het
enorme geduld en den ernst, afgewis
seld door de noodige humor, de samen
werking van hoog tot laag en het
diepe besef van deze menschen, dat
het nu niet bepaal^ een prettig; maar
een zeer noodzakelijk werk is wat zij
verrichten. Zij vegen, opdat de koop
vaardij weer kan varen.
Je spreekt zoo gedurende je werk
veel menschen en een aardige ont
moeting was de volgende. Üp een
gegeven oogei.blik motst ik nice met
een geheime actie, 's Avonds scheepte
ik mij in en in den loop van den
nacht nad ik een gesprek met een oor
logsvrijwilliger, een jongen van een
jaar ot twintig. Het patrouillevaartuig
was niet grooter dan een flinke Maas
kruiser, waarmee wij in den goeden
lijd in Nederland naar de Kaag pleeg
den te gaan, maar dit was een van
Hr. Ms. schepen met alle allures van
een echt oorlogsschip, ik zai dezen
knaap maar Frans noemen, Frans
vertelde mij, dat hij seiner was en zijn
opleiding daartoe in Engeland had
genoten. Hij komt uit een klein dorpje
in Brabant en is de eenige oorlogs
vrijwilliger in zijn dorp. Voor hij naar
Iadië gtng, kreeg hij tropenverlof en
en is toen in zijn dorp teruggeweest.
„Dat zal ik nooit vergeten, meneer."
Ik kom daar met een trein en daar
begint me het muziekcorps te spelen,
de burgemeester was er zelf bq aan
wezig en verwelkomde mq met een
toespraak. Ik wist niet hoe ik het had.
In een rijtuig naar het stadhuis, eere
wijn en groote sigaren, en weer een
toespraak. Nou, U begrijpt, ik moest
ook wat zeggen en ik heb toen maar
het een en ander over de Marine ver
teld, van groote schepen en kanons
en zoo. Enfin. meneer, die wqn was
nog al zwaar en het bleek,, dat ik de
eerste zeeman in het dorp was sinds
300 jaar. ik had een geweldige mid
dag, maar ik wilde toch eigemqk
maar het liefst naar mijn oude buur
meisje, met wie ik nogal goed kon
opscnieten. Eindeiqk mocht ik naar
huis, met het rijtuig, naar Vader en
Moeder. Ik ben er toen maar gauw
tusschen uit geknepen. En 's avonds
moesten al mijn broertjes een keer
mqn matrozenpak aan, zoodat ik den
naiven avond in mqn pendekkie heb
gezetenEr wordt geseind, meneer,
een oogenblik, even kijken wat die
surker te vertellen heeft
En daar, 14000 km. van zijn Bra-
bantsche dorpje verwqderd, met zqn
leuke blonde kop achter de
seinlamp, beantwoordt hij den roep
van het commando-schip. Een knaap,
die zich thuis voelt bij de Marine, die
zijn werk met plezier doet en die fei
telijk maar één bezwaar heeft. Dat is,
dat hij oorlogsvrqwilliger genoema
wordt en omdat daarom, volgens zijn
zeggen, de échte matroos hem niei
voor volwaardig aanziet. Maar wat
prestaties betreft, wil hq het direct
tegen hen opnemen 1
DE „WILLEM BARENDSZ
TE KAAPSTAD.
Om tien uur zqn wq te Kaapsiad
aangekomen, zoo seint ons de speciale
verslaggever aan boord van den wai-
viscnvaarder „Willem Barendsz" d.d.
2 December. Twee uur tevoren waren
we de Tafelbaai binnengevaren, het
geen aanleiding was tot een feeststem
ming onder de bemanning.
Ais men weken achtereen alleen
maar water en lucht heett gezien, is
net gezicht van „land" een gebeurtenis,
welke eindeiqk de lang genoopte af
wisseling brengt, hoewel we ons aan
boord nooit benosven te vervelen: er
is genoeg te doen ter voorbereiding
van de groote vangst, waarvan het
oogenblik thans steeds meer nadert en
ons in gespannen verwachting houdt.
Een hait uur na onze aankomst
meerden de jagers AM 1, 2 en 5
langszijhun broeders AM 3 en 4,
die reentstreeks uit Montevideo naar
Kaapstad waren gevaren en daar al
sinds eenigen tijd vertoefden, bereidden
ons uiteraard een hartelqke ontvangst
door ons tegemoet te varen, hetgeen
in alle opzichten door ons, drijvende
dorpbewoners, werd gewaardeerd. Het
was prachtig weer en in de strakblauwe
lucht wapperden de vlaggen in haar
heldere kleuren, waardoor de gebeurte
nis een feestelijk aanzien werd verleend.
We zullen vermoedelijk een dag of
drie in Kaapstad blqven liggen vóór
we den grooten sprong naar de IJszee
wagen. Er zullen nog enkele voorbe
reidende werkzaamheden moeten ge
schieden, en dan ter walvischvangst
MARINIERS KOMEN TERUG
IN ROTTERDAM.
Tqdens de groote beëedigingsplech-
tigheid in September j.l. op den Cool-
singel te Rotterdam heeft de comman
dant van het Korps Mariniers, de
generaal-majoor der Mariniers, H. F.
J. M. A. von Frijtag Drabbe, voor het
eerst in het openbaar aangekondigd,
dat de Mariniers in Rotterdam zouden
terugkeeren. Sindsdien beeft de Maas
stad dan ook uitgezien naar den terug
keer van haar vertrouwde garnizoen.
De vestiging van een afdeeling
mariniers in de nieuwe kazerne aan
het Toepad is nu bepaald op 10 Dec.
a.s., een datum, die samenvalt met het
281-jarig bestaan van het Korps, dat
in 1665 door Michiel Adriaanszoon de
Ruyter werd opgericht en dat het
ouaste ondetdeei van de Nederlandsche
Strijdkrachten vormt. Men heeft ge
meend de indienststelling van de
nieuwe kazerne met den verjaardag
van het Korps te moeten doen samen
vallen, opdat de beteekenis, die van
de zqde der mariniers aan dezen
terugkeer gehecht wordt, duidelijk tot
uiting zou komen. Mede met het oog
daarop heeft men in overleg met den
Minister van Marine, den Bevelhebber
der Zeestrqdkrachten en de burgerlijke
autoriteiten van Rotterdam een groot
programma van plechtigheden opge
steld, die op 10 en 11 December zul
len plaats vinden.
GROOT GOUDVELD IN
SCANDINAVIË
De directeur van het Noorsche insti
tuut voor geologisch onderzoek, Bugge,
neeft verklaard, dat er veel teekenen
zqn, die er op wqzen, dat er ergens
in Scandinavië een groot goudveld is.
Enthousiast? amateurs hebben veel
iaren in verscheidene deelen van
Noorwegen, in het bqzonder op het
plateau van Finmark in Noord-Noor-
wegen, waar een groote hoeveelheid
stofgoud is gevonden, .naar het gele
metaal gezocht. Sinds 1900 is echter
maar 16 kg. gevonden.
IN EEN HALF ETMAAL OVER
DEN OCEAAN.
Een vliegtuig van de K.L.M. heeft
een iecord-.ion-stopvlucht over den
Oceaan, New-York-Amsterdam vol
bracht. O.n 12 minuten over 7 Zater
dagavond Amsterdamsche lijd startte
de Constellation PH—TDA, de „Arn-
nem" van de New-Yorksche lucht
haven en precies 12 minuten over 7
Zondagochtend zette de gezagvoerder
Dill de machine met vracht, post en
23 passagiers op Nederlandichen
grond.
VON MACKENSEN TER DOOD
VEROORDEELD.
Qeneraal von Mackensen, de voor
malige opperbevelhebber der Duitsche
troepen in West- en Zuid-ltalië, en
luitenant-generaal Maeltzer, de voor
malige Duitsche gouverneur van Rome,
zijn schuldig bevonden aan het ten
taste gelegde in verband met den
moord op 335 Italianen ten Zuiden
van Rome in 1944. Zoowel von Mac
kensen als Maeltzer werden ter dood
veroordeeld.
NIET ZOO MOOI
In een door de Re-
publikeinsche leden
van de Atnerikaansche
Senaatscommissie voor
oorlogsonderzoek ge
publiceerd rapport
wordt gesproken over
onbehoorlijk gedrag
door bepaalde Ameri-
kaansche generaals in
Duitschland en van
onzedelqkheid en ge
welddaden der be
zettingstroepen.
Het rapport gewaagt
van zinlooze en niet-
uitgelokte aanvallen
van militairen op Duit
sche burgers en politie,
buitensporige open
bare dronkenschap en
zwarten handel. Be
paalde generaals, aldus
het rapport, gedragen
zich op een wijze, die
de zedelijkheid van de
geheele bezettings
macht in gevaar brengt.
Vooral op de negers
onder de troepen wordt
scherpe critiek ge
oefend. Zij maken een
achtste deel der be
zetting uit. Zq zouden
35 pet. der grootste
misdaden op hun ge
weten hebben en bijna
90 pet. van hen zou
door venerische ziek
ten zijn aangetast.
Het rapport beveelt
aan het Militair Bestuur
in Duitschland onder
het ministerie van bui-
tanlandsche zaken te
doen ressorteeren en
een onderzoek in te
stellen naar de gedra
gingen van vertegen
woordigers van Ame-
rikaansche handels
firma's, die meer het
belang van hun werk
gevers zouden dienen
dan het landsbelang.
Volgens het minis
terie van oorlog is
het rapport verdraaid
en ten deele onjuist.
Publicatie is geschied
ondanks de bezwaren
van de zijde van dit
ministerie en de demo
cratische leden der
commissie.
TREIN ONTSPOR1NO
De electrische trein
van Den Haag naar
Rotterdam is Woens
dagavond tusschen
Delft en Schiedam
ontspoord. De beide
sporen zqn versperd.
De trein is op een
particuliere spoorweg
overgang in botsing
gekomen met een met
een paard bespannen
voertuig.
De trein, die uit ge-
stroomlqnd materiaal
bestond, ontspoorde.
Er zqn geen persoon
lijke ongelukken voor
gekomen. Ook de be
stuurder van paard en
wagen bleef ongedeerd.
üe materieele schade
is gering. De spoor
baan is beschadigd.
Het paard schqnt op
den overgang gestrui
keld te zqn, waardoor
de wagen niet tijdig
uit den weg kon.
Het treinverkeer over
dit traject zal nog
eenigen tqd gestremd
blijven. Alle vervoer
gast nu over Pijnacker-
Abonnement!-
prl|»r
Lois* nuznmtrs 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
fl. 1.25
Alle andere plaatsec
tl. 1.55
f Advertentleprij»
7 ct per m.ni.
Ingezonden
Mededeellngen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentiêr
(maximum 8 regels^
1 5 regels 62 ct.
Iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.