AXELSCHE COURANT ïe brug bjj Kijkuit. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR Z E E U W S C H-V LAANDEREN. bevrijding van Oost ZeeuwscIrVlaanderen. De bevrijders van Tangerang. Een Nederlandsche ontdekking. 61e JAARGANG. No. 10 Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag. ZATERDAG 2 NOVEMBER 1946. Frankeering bij Abonnement Axel. Drukker-Uitgeefster: Firma J. C. VINK AXEL Adres Redactie en Administratie: Markt 12 AXEL Hoofdredactie: C. VINK van VESSEM ANGSTIGE MOMENTEN Bij /IER-DAAGSCHE GEVECHTEN. V. ten andere gedachte kwelt ons, de pijnlijke herinnering aan hei dat we ons reeds vóór deze ren hebben laten overreden om r te blijven. Er was kans genoeg veest om reeds bij de .Tommy's" zijn. We zouden hun alie positie's i den vijand kunnen uitleggen. We >ben er naar uitgezien in steeds nemende spanning naarmate hel zwaarder werd en de oorlog larger aide, om met de geallieerde vrien- in hun khaki-uniform te spreken it alleen over ons zelf, maar vragen i toch de voedselpositie was in geland en wat men daar in die rlogsjaren had beleefd. Daar was deportatie naar Duitschland en werkstelling bij de Duitsche weer- cht. Honger, bombardementen, ver lering, dingen, vroeger alleen be id uit de geschiedenisboeken ter- I het haast onmogelijk leek dat ke barbaarsche dingen midden in Ee verlichte twintigste eeuw nog >gelijk waren. En nu misschien te ieten sterven als een rat in een absoluut machteloos tegen de melende kracht der moderne wape- i, en dat, terwijl zoo lang verbeide lossing misschien zoo dicht bij was We waren allen zoo hoopvol ge- md na de landing, Caen, Avranches, laise, Parijs, het bliksemsnelle op- ;ken door België tot vlak bij de :ns, ook bij Zuid-Limburg. Daar ren de voorschriften per radio voor ondergrondsche van Rotterdam. Leek, of het alles van een leien (je zou gaan. De Fransche omroe- verklaarde nog voor een paar gen op theatralen toon: „Pour les ys Bas k'heure de la oéiiberation pproche". 't Was als een zalf op i steeds meer schrijnende wond. waren er eindelijk vlak bij. Bij de rrijding.... En nu slachtoffer van de nderlijke speling van het noodlot, bepaalde dat de inundatie loeld als Duitsche tegenmaatregel >r een verwachte invasie uit het isten, om de gelande troepen dan dit gebied dood te drukken, nu Dr de nooit gedachte aanval vanuit Zuiden, hier wellicht vele slacht ers zal eischenZoo heeft ieder i ons zijn eigen gedachten, -let blaffen der mitrailleurs klinkt ds geruimen tijd door de polders, «wel het in de onmiddellijke omge- .g van Kijkuit vrij rustig blijft. Toch :wachten de moffen ook hier blijk- jr een aanval, want velen sluipen gebukte houding met gecamoufleerde men door een sloot in de richting - halte. Plotseling ontwaren wij tien daten in khaki-uniform, die dwars Dr de velden opgejaagd worden, Dr de moffen bewaakt en met de iden achter op het hoofd. Als zij k bij ons langs komen lezen wij hun bovenarm in witte letters op i rood veld .Poland* de Engel- te naam voor Polen. Bepaald be- edigen doet het onze lotsgemeen- lap niet. Ten eerste zijn allen ver- nderd, dat het Polen zijn. Boven- n vragen wij ons af, wanneer hier dit kleine gedeelte van het Oost- ïuwsch-Viaamsche front tien krijgs- 'angenen zijn, hoe groot zijn de ver een dan wel over de geheele linie. is de geallieerde macht wel sterk loeg om deze waterlinie te lorcee- I? Zouden zij misschien nog moe- wachten op een hoofdmacht? hoeveel dagen zal het dan hier nt blijven? Wanneer wij onzen blik naar het jsten richten, zien wij hoe de eene erderij na de andere in vlammen baat. Wij denken met weemoed aan genen, die dit lot treft en ook aan de onschuldige en weerlooze dieren, die in dezen strijd bij tientallen op afschuwelijke wijze ten prooi vallen en voorzoover zij niet vrij spoedig een verschrikkelijken dood vonden, dagenlang rondzwierven, terwijl zij noch door de gedupeerde eigenaars, noch door anderen uit hun lijden verlost konden worden. v (Wordt vervolgd). K.L. EN K.N.l.L. BRENGEN DE „PAX NEERLANDICA". II. Nadat reserve was aangerukt, werd net landhuis stormenderhand genomen. Den geneelen dag eenter nad men druk werk om met .snipers" af te rekenen, die uit de omliggende sawahs vuur bleven afgeven. Aan wapening werd buitgemaakt een Lewis-mitrailieur van Britscne origine, een aantal landmijnen, afkomstig un de Pyrotechnisctie Werkplaatsen van het K.N.l.L. van 1941, zeer veel hand granaten, detonatoren, mortiergranaten, wat vuurwapens en een onnoemelijke voorraad speren en kapmessen. Voorts vond men belangrijke papieren, ter reinkaarten, wapeniiistructievoorschnf- ten, sterktestaten, enz. Geheele schools- plannen lagen uitgewerkt gereed. Tusschen de dooden vond men een terrorist, wien blijkbaar de moed geheel in de schoenen gezonken was. Hij was in het geheel niet gewond, maar nield zich vulkomen buiten westen. Later verzocht hij onze mannen, hem rustig te laten sterven. Eenige krachtige uit drukkingen brachten hem spoedig op de been. Tegen den middag onderschepten onze menscnen een bericht, waarin gemeld werd, dat twee Japanners bij de gevechten rond het landhuis gedood waren en twee anderen gewond, w.o. kapitein Kakijasi.Ook werd nierin gemeld, dat 32 terroristen bij deze actie waren gedood. Eerst een maand later kon door een heden van K.L. en K.N.l.L. de paci ficatie tot Tangerang aoorgevoera worden, die een vreedzame marsch werd, afgezien van enkele schermutse lingen op kleine schaal. Na de ge beurtenissen bij Tjengkareng zat de schrik er bij ue terroristen geducht in. De opmarcheerende troepen werden voorafgegaan door een tweetal pantser wagens en een jeep, die Tangerang verkenden voor men den grooten op marsen inzette. Deze rit verliep mei zonder moeilijkheden. Nog steeds waren in de nabijheid van Tjengkareng vele versperringen aanwezig, die door de Genie moesten worden opgeruimd. Verder naar het Westen werden deze versperringen lichter: de verkennende pantserwagens konden deze zelf op ruimen en de enkele nog resteerende valkuilen kon men gemakkelijk ont- wijke i. Even vóór Tangerang ligt over de Mookervaart een groote brug, welke ondermijnd bleek. De springlading werd verwijderd. De aankomst in Tangerang was een verrassing voor onze verkennersde terrortseerende elementen nadden de stad inderhaast verlaten en de bevol king begroette onze menschen aller- naiielfjkst als bevrijders. Alie gebouwen, welke door de thans gevluchte terroristen verlaten waren, nad men voor het vertrek in brand gestoken. Hieronder bevonden zich de beide jeugdgevangenissen en de opvoedingsgesiicnien. Bij aankomst der verkenners brandden aeze objecten hier en daar nog. Op het inrijhek van een der gebouwen vond men nog de aanduiding „Tentara Repoeblik Indonesia". Men vond een groote hoeveelheid propagandamateriaal en wat munitie. De wapens hadden de terugtrekkende terroristen meegenomen. Dadelijk nadat de verkennende pant serwagens hun bevindingen aan de hen volgende Infanterie konden berichten, werd de opmarsch per truck ingezet en een uur later was Tangerang geheel onder onze bescnerming gebracht. Het in Tangerang gebleven deel der bevolking begroette onze mannen met gejuich, vooral toen de inheemsche militairen van het K.N.l.L. een aantal vrienden en verwanten ontdekten! Van de Chineezen bleek een zeer kl.-in deel te zijn weggevoerd. De overigen ont vingen onze menschen met eetwaren en koele dronken. Wij maakten spoedig een levendig handelscontact. Het bleek, dat de prij zen hier lang niet zoo hoog waren als in Batavia, zoodat de M.P. oogenblik- keiijk maatregelen moest nemen, om afvoer naar Batavia en „leeghalen" van dit geheel verarmde gebied te voor komen. Het station was geheel onbeschadigd. Rollend materieel en een locomotief werden eveneens onbeschadigd aan getroffen. Aangezien de spoorbaan tusschen Tangerang en Batavia slechts over enkele meters opgebroken was, konden na enkele dagen de treinen weer over dit baanvak rijden. De kampongs rondom Tangerang bleken geheel verlaten. De eerste binnengekomen gegevens na de bevrijding van Tangerang geven een duidelijk beeld van de toestanden aldaar, vóór de aankomst der Neder- landsche troepen. In het kort gezegd: terreur van de ergste soort. De militaire leiding berustte bij de T.R.I. en hiervan was vooral de P.T. zeer gevreesd. Deze Polisi Tentara scheen te Tangerang een waardig dochter van haar moederde Japan- sche Kempeitai. Het noemen van den naam alieen wekte wijd en zijd ont steltenis onder de bevolking. Geen wonder, dat men de Nederlanders als bevrijders inhaalde 1 Verhalen over de welvaart in de reeds door ons gepacificeerde gebieden waren doorgedrongen en men wist, dat wij heeiemaal niet zoo vreeselijk waren, als de propaganda van terro ristische zijde deed voorkomen. Vooral na de bevrijding door de onzen, van het nabijgelegen Serpong, wisten de Tangeraugers hoe wij optraden tegen over de bevolking. (Slot volgt) ZOETM1DDEL, 4000 MAAL ZOETER DAN SUIKER 1 „Wij hebben nog steeds te maken met een wereldsuikertekort, dat zeker de eerste twee jaren nog zal voort duren. in die richting bewegen zich althans de cijfers, zeker wat Amerika en de Scandinavische landen betreft. En dan is daarbij nog geen rekening gehouden met het feit, dat in Azië ook voor het tekort zich demonstreerde, veel saccharine gebruikt werd, omdat suiker niet te betalen was." In dezen geest liet Dr. C. P. van Dijk, conservator van Prof. ür. Ir. P. E. Verkade, zich uit in een onderhoud, dat een A.N.P.-redacteur met hem had naar aanleiding van lezingen, welke deze Delftsche hoogleeraar, die thans in Amerika vertoeft, daar gehouden heeft. Daarin heeft hij gewag ge maakt van een nieuwe zoetstof, welke hier te lande ontdekt is,en vierduizend maal zoo zoet is als rietsuiker. Naar uit de mededeelingen van Dr. van Dijk bletk, is hier inderdaad sprake van een ontdekking, Reeds voor den oorlog was prof. Blanksma bezig met ondezoekingen op net gebied van smaakstoffen. Toen hij in samenwer king met dr. van der Weyden pogin gen deed een bepaalde stof te be reiden, werd een donkerbruine vloei stof verkregen, welke bijzonder zoet was. Nadien is prof. Verkade erin geslaagd uit dit product twee stoffen, van oranje en roode kleur, af te scheiden, De oranje ftgt bleek een zoetstof te zijn, ruim 4000 maal zoo zoet als rietsuiker. Deze stof in den handel gebracht als „zoetstof O.K." heeft buiten de veel grootere zoetkracht die andere preparaten bezitten, nog andere voor- deelen. Zoo heeft ze in het geheel geen bij smaak en ze is geheel onschadelijk. Bovendien is ze „vrij eenvoudig", zoo als de chemicus het uitdrukt, te berei den. Zonder gebruikmaking van om vangrijke fabrieksinstallaties. De grond stoffen zijn in ons land overvloedig aanwezig.. Voor de bereiding heeft men slechts eenige chemicaliën noo- dig, welke in voldoende mate worden ingevoerd. Men heeft dus, vrijwel zonder dat het deviezen kost, een product kun nen maken, dat ons land deviezen kan opleveren. Ook wanneer het wereldsuikertekort te eeniger tijd zal zijn opgeheven, behoudt het product zijn beteekenis niet slechts voor die streken waar men den suikerprijs niet kan opbren gen, maar ook met het oog op het gebruik door diabetici. Zooals gezegd is de nieuwe zoetstof in den handel. Hoofdzakelijk is het nieuwe product aan fabrikanten gele verd, die het reeds verwerken. I DE PRINSESJES ALS BRUIDS MEISJES. Onder aanwezigheid van de vol ledige Prinselijke familie de drie Prinsesjes waren bruidsmeisjes trad Dinsdag te Hilversum onder groote belangstelling in het huwelijk jkvr. S. C. Feith, de gewezen gouvernante der Prinsesjes, en jhr. ir. J. Roëll. Als bruidsmeisjes fungeerden Prinses Beatrix en Prinses Irene, benevens twee freules Roëll van gelijke leeftijd, gekleed in jurkjes van lichtblauw tule, waarover de Prinsesjes een grijs bont manteltje hadden. Prinses Juliana fungeerde als getuige bij het huwelijk. De kerkelijke inzegening geschiedde in de Doopsgezinde kerk door ds. A. L. Broer. Hier waren ook Prins Bern- hard en Prinses Margriet aanwezig. Prinses Margriet liep hier in den stoet mede als bloemenstrooistertje. De publieke belangstelling was zeer groot en een groote politiemacht was np de been om voor de afzetting zorg te dragen. Na de plechtigheid begaf de stoet zich naar het Paleis Soestdijk, waar het Prinselijk Paar een lunch aanbood. DE WERELDSCHEEPSBOUW. Eind Sept. waren in Groot Brittan*ië en Ierland 1.874.878 brt. koopvaardij schepen in aanbouw. Dit is de grootste tonnage sedert Juni 1922 (1.919,504). De in aanbouw zijnde tonnage in de wereld beliep 3 569.150 brt., enkele landen niet inbegrepen. Het percen tage voor Engeland en Ierland was 52,5 procent daarvan. In verschillende landen waren in aanbouw Vereenigde Staten 354 000 brt. Zwe den 241.000 brt., Britsche Dominions (Canada) 146.000 b. r. t., Nederland 167 000 ton. Italië 167.000 ton, Dene marken 146 000 ton, Frankrijk 138 000 ton, Spanje 95.000 ton, België 89.000 ton, Noorwegen 83.000 ton, Portugal 12 000 ton, Argentinië 3000 ton. De cijfers van Frankrijk zijn niet volledig, doch vollediger dan voorheen. 46.000 ton der in Nederland in aanbouw zijnde tonnage is voor export bestemd. BANANEN NAAR DE VUILVERBRANDING. Te Rotterdam is een Noorsch schip met ruim 600 ton bananen gearriveerd. Toen men in de Jobshaven met de lossing wilde beginnen, bleek de koel installatie onderweg niet gefunction- neerd te hebben, zoodat zoo goed als de geheele lading bedorven is. Het is een triestig gezicht de bananen te zien deponeeren in groote lichters van de vuilverbranding. Van de lading was niets bestemd vqq* Nederland Korte Berichten De Aartsbisschop van Utrecht, Z.E. Kardi naal de Jong, heeft in een proiesttelegram aan Z.H. den Paus uitdrukking gegeven aan de verontwaardi ging van de Neder landsche Katholieken over de veroordee ling van den Aarts bisschop van Zagreb, mgr. Stepinac. o— Dinsdag is het laatste contingent van de 7 December-divi- sie naar Indonesië vertrokken. Er zijn nu in totaal 18.000 man van deze divisie ver trokken, benevens zes bataljons voor de be waking met tezamen 4000 man. Tot onge veer Maart zullen gean nieuwe troepen wor den uitgezonden. o— DAG VAN HET OORLOGSGRAF Op 11 November, wapenstandsdag van den eersten wereld oorlog, eeren de Engel- schen hun gevallenen, leder siert zich dan met de klaproos, die eens de graven hun ner dooden in Vlaan deren met zijn vuur- roode bloemkroon merkte. Men wil 11 Nov. ook voor ons land tot een klaproosdag ma ken. In onzen bodem liggen 40.000 geal lieerde soldaten be graven. Op hun gra ven te Margraten en Oosterbeek, te Bergen op Zoom, Vaikens- waard, Holten, Groes- beek en Amsterdam zullen Zondag 10 Nov. bloemen worden neer gelegd, die door de bevolking bijeen zullen worden gebracht en plechtige herdenkin gen worden gehouden. Reeds 30.000 van de 40.000 graven zijn geadopteerd door Ned. families. Ook de tien duizend overigen zul len geadopteerd wor den, zoodra de iden tificatie beëindigd is. Er wordt een klap- rozenverkoop georga niseerd, waarvan de opbrengst zal dienen om het aan niet kapi taalkrachtige familie leden mogelijk te ma ken het graf van hun in Nederland gevallen man, vader of zoon te bezoeken. Woensdag slaag den twee gedetineer den uit het kamp te Rilland—Bath erin te ontsnappen. Het zijn van Sannee uit Nie- wendijk en J. v. Mee rei uit Middelburg. Ze zijn gezien in een auto rijdend in de richting van Bergen op Zoom, waaróp, 4 vermoedegrdgtraat, f oontróle- Pi"? uiW ul. buitenaf terug te u van dit Abonnement»- prl|i i Lovse nummers 5 ct. Kwartaal abonnement AXEL binnen de kom fl. 1.25 Alle andere plaatitn 11. 1.55 f Advertentieprijs 7 ct per m.m. Ingezonden Mededeellngen 15 ct per m.m. Kleine Advertentito (maximum 8 regelt) 1 fl regelt 62 ct. Iedere regel meer 12 ct. extra dienstaanbiedingen 52 ct

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1946 | | pagina 1