AXELSCHE COURANT
i
De brug bij Kijkuit.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
Z E E U W S C H-V LAANDEREN.
De bevrijding van
Oost ZeeuwsclrVlaanderen.
60e JAARGANG. No. 1
Verschijnt elite Woensdag en Zaterdag. WOENSDAG 2 OCTOBER 1946.
Frankeering bij Abonnement Axel.
Drukker-Uitgeeister:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie-.
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
ANGSTIGE MOMENTEN BIJ
VIER-DAAGSCHE GEVECHTEN,
ill.
's Middags om 2 uur beginnen de
eerste artillerie-duels, wat allen in
kelders of in geïmproviseerde schuil-
gelegenheden doet vluchten. Daar zit
ten we met ons achten in een kleinen
kelder, zoodat we ons nauwelijks
kunnen bewegen. Hopelijk is dit de
laatste maal van de honderden in
allerhande schuil-gelegenheden, van
ultra-modern tot zeer primitief en
oncomfortabel, in binnen- en buiten
land doorgebracht. We monteren el
kaar zoo goed mogelijk op en de
stemming is, de omstandigheden in
aanmerking genomen, zeer goed.
Het vuren neemt in hevigheid toe,
we hooren rondom ons de gierende
en fluitende granaten overal met
geweldige knallen explodeeren. Maar
ook de moffan laten zich niet onbe
tuigd en zoodoende ontbrandt het
artillerie-vuur weldra in volle, hevig
heid. Daarnaast klinkt overal in de
polders het geknetter der mitrailleurs. I
16 September 1944. Dit vergeten
stukje land in de frontlinie.... Wie
had het ooit kunnen denken
Reeds een der eerste granaten maakt
een voltreffer in een huis naast ons
en voortdurend hooren wij glasge
rinkel en vallende steenstukken. Alle
bewoners zijn evenwel gevlucht en
wij wanen ons hier betrekkelijk veilig.
In de sporadisch rustige oogenblik-
ken gaat onze blik heel kort over dit
vredige landschap, door de herfstzon
beschenen, welk ons zoo overbekend
beeld een schril contrast vormt met
het oorlogsgebeuren. De Duitsche
commandant in café „Driewegen" gaat
aan de telefoon geweldig te keer en
beveelt steeds dringender stand te
houden. Dit schijnt makkelijker gezegd
dan gedaan, want even later zien wij
groepjes edel-Uermanen zich zeer
behoedzaam terugtrekken in een maïs
veld, hetgeen de hoop op een spoe
dige bevrijding doet herleven.
Het artillerie-vuur, dat reeds uren
had geduurd en vele verwoestingen
aan de landarbeiderswoningen heeft
aangericht, begint af te nemen.
Het invallen der duisternis wordt
door de moffen benut om hoognoodige
versterkingen aan te voeren en ook
om hun gewonden te verzorgen.
Door kieren der gordijnen en sleu
telgaten want verblijf buitens
huis is levensgevaarlijk zien wij
een Duitscher, die beide beenen is
afgeschoten. Hij wordt per kruiwagen
vanaf de brug naar het café vervoerd.
Boven de rauwe stemmen van zijn
nerveuze makkers klinkt de zijne
„Leute, keine kann verstehen wieviel
Schmerzen ich habe". Hij wordt later
per auto vervoerd met verschillende
anderen, evenwel niet zoo ernstig
gewond als hij. De moffen zijn een
en al bedrijvigheid. Zij ontvangen
voedsel, ammunitie en versterkingen
Onze noop, dat zij zouden terug
trekken, gaat in rook op.
Wij wagen tenslotte een blik inden
zwarten nacht over het frontgebieden
zien Axel in brand. Van hier af zien
wij bij de laaiende vlammen de vage
omtrekken der voornaamste gebouwen.
Ondanks de hachelijke situatie, waarin
wij verkeeren, gaan onze gedachten
onmiddellijk naar ons stadje. Hoeveel
dooden zouden er zijn Zal heel Axel
in vlammen opgaan Niemand die
het weet.
's Nachts worden wij uit onzen
hazenslaap gewekt door de geallieerde
artillerie. Het fluiten der projectielen
en hun explosies klinken nog schrik-
aanjagender in den zwarten nacht. Aan
den overkant weet men blijkbaar een
Duitsch kanon nauwkeurig staan. Het
wordt geweldig onder vuur genomen
en een huis in de nabijheid krijgt vier
voltreffers. Gelukkig wordt niemand
gedood of gewond. De Duitschers
voelen zich in hun kaart gekeken en jj
spreken van verraad.
Zondagmorgen 17 September komen
enkele tientallen menschen uit hun
schuilplaatsen bijeen. Het allernoo-
digste aan kleeren en voedsel hebben
zij bij zich. Het gebeurde, waaraan
niemand dacht, heeft allen gedemora
liseerd. De oogen hebben een wilde
uitdrukking, ieder is zenuwachtig en
sommigen slaan war-taal. Bij allen
staat de angst op het gezicht te lezen
want het vermoeden is algemeen, dat
het hier vandaag „erop of eronder"
wordt en de meesten willen dan o )k
vluchten, maar waarheen? Bovendien
dringt de tijd.
Terwijl hierover wordt beraad
slaagd en de ondervindingen van den
afgeloopen nacht in korte zinnen van
mond tot mond gaan, komen zes
Duitsche „Riezenpanzer" uit Noorde
lijke richting. Behalve hun geweldige
thans meer dan ooit schrik aanjagende
bewapening is bij elke vechtwagen
een groep S.S.-infanteristen, die barsch
commandeeren„Alles weg, denn
hier geht ja alles kaput."
Vele burgers zoeken in allerijl een
onderkomen op een boerderij bij het
Groot-Eiland en in een duiker bij
Raigersbosch. We zien hen vertrekken.
Zullen wij hen nog ooit weerzien
Wij hebben oogenblikken van beslui
teloosheid. Vluchten is volgens vrij
algemeene ervaring levensgevaarlijk.
Zoo ook hier. De vluchtenden loopen
midden in het schootsveld en de strijd
kan hier ieder cogenblik ontbranden
Maar als het hier, behalve tot infan
terie- en artillerie-gevechten ook nog
tot een pantserslag komen? En dan
te moeten verblijven in deze wonin
gen?
Tenslotte zegt een oude vrouw:
Laat ons hier blijven. Ons leven is
toch niet in onze hand."
Doch hebben de meesten wel een
duidelijk besef van de ontzettende
doordringingskracht van deze moderne
wapenen En wat niet weet, wat nie'
deert.
(Wordt vervolgd.).
PLAATSELIJK NIEUWS
Op uitnoodiging van „Concordia"
en aangemoedigd door het succes dat
de Orkestvereeniging „Inter Nos* van
Biezelinge bij zijn uitvoering ter gele
genheid van het festival alhier be
haalde, gaf deze vereeniging Zater
dagavond onder groote belangstelling
weer een aantal opgewekte nummers
ten beste.
Een geen wonder, dat het publiek
in zoo grooten getale was opgekomen.
Het was een heerlijke avond, zooals
we die dezen zomer nog niet hadden
gekend. De wijzerplaat van den stad
huistoren was vooroorlogs verlicht
en alles ademde opgewektheid en
levenslust.
Na een kort welkomstwoord door
den voorzitter van „Concordia", den
heer J. Buma, werd het concert ge
opend met hetZeeuwsch volkslied, dat
evenals alle volgende rummers met
een. welverdiend applaus werd be
loond. We roepen „Inttr Nos"ook nu
weer een hartelijk „tot weerziens" toe.
CIRCUS LIBOT.
Vorige week en ook Maandagavond
gaf het circus Libot alhier een aantal
voorstellingen, die druk werden be
zocht.
Hoewel tegengevolge van den oor
log de paardendressuur niet het hoog
tepunt vormde, zal toch wel ieder,
die het circus bezocht, voldaan huis
waarts zijn gekeerd. De gedresseerde
hengsten, de acrobaten, de jongleurs,
de danseressen, de clown met zijn
afgerichte honden, de goochelaar en
de beide dwergen Nantje en Fransky,
allen mochten een welverdiend applaus
oogsten. De muziek speelde opgewekt
en alle nummers liepen vlot van
stapel.
Naar wij vernemen, zal de in
onze omgeving welbekende conferen
cier en leider van bonte avonden,
Adri K^san uit Terneuzen, hedenavond
om 7 uur voor de VARA-microfoon
optreden en enkele van zijn „liedjes
bij de guitaar" ten gehoore brengen
BENOEMINGEN.
Benoemd zijn tot voorzitter van het
bestuur der waterkeering van het
calamiteuze waterschap Walzoorden,
H. A. A. baron Collot d Escury te
Hontenisse (Kloosterzande) en tot
dijkgraaf van de Hellegatpolder, J. W.
Scheele te Boschkapeile (Vogelwaarde)
GEVONDEN VOORWERPEN.
Regenjas, Putter, Walstraat 15.
Damespolshorloge, Oudeweg 12.
KOEWACHT.
Meisje geëlectrocuteerd.
Zondagavond raakte het 8-jarig
dochtertje van dhr. C. de Dauw een
draad van het electrische net aan,
welke na een reparatie onachtzaam
vergeten was. Medische hulp mocht
niet meer baten. Waarschijnlijk is de
dood direct ingetreden. Een speel
kameraadje dat het meisje van de
draad wou aftrekken, kwam er, dank
zij zijn rubber schoeisel, met een
hevige schok vanaf.
Nog niet slim genoeg.
Dezer dagen trachtten eenige woon
wagenbewoners uit Middelburg en
Goes, met een vrij groote hoeveelheid,
vernuftig In hun rijdende woningen
verborgen, tapijten en wollen stoffen,
de Nederlandsche grens te passeeren.
De douane was echter op haar hoede
en snapte hen.
Nieuwe Molen kermis.
Ter gelegenheid van Nieuwe Molen-
kermis speelden de veteranen van
Nieuwe en Oude Molen een voetbal
match, welke door laatstgenoemden
met 4—3 gewonnen werd. Dat de
komische noot niet ontbrak spreekt
vanzelf.
1 October is dhr. C.Th.Lammens,
besteller bij de P.T.T. met pensioen
gegaan.
Sedert bijna 45 jaar was dhr. Lam
mens bij de P.T-T. in functie, resp. te
Zuiddorpe, Axel en Koewacht. Ge
durende dezen langen diensttijd hebben
we hem leeren kennen als een accuraat
en plichtsgetrouw ambtenaar, die altijd
en voor ieder een vriendelijk woord
had en zich op zijn „tour" vele
vrienden verworf.
VOORWAARDELIJK BUITEN
VERVOLGING GESTELD.
De officieren-fiscaal bij het Bijzonder
Gerechtshof te 's-Hertogenbosch voor
Zeeland hebben o-a. de volgende per
sonen voorwaardelijk buiten vervol
ging gesteld
Amelia 1. Pauwels, Wachtebeke (B
C. van Doorn en W. F. Kayser te
Terneuzen; Maria M. Peers te Sas
van Gent. Onder toezichtstelling en
ontzetting rechten.
A. P. de Smet, Sas van GentH.
M. Dieleman, Hulst, Cyrille A van
Heese, Hontenisse. Onder toezicht
stelling, verplichting tot arbeiden en
ontzetting rechten.
H. Stouthamer, Axel, ondertoezicht
stelling, verplichting tot arbeiden, ver-
blijfhouden in het jeugdhuis te Hans-
weert voor den tijd van 2 jaar en
ontzetting rechten.
Onder toezichtstelling, ontzetting
rechten en betalen van f 350Gerritje
Veldink, geb. Daanen, St. Jansteen.
O. de la Ruelle, Sas van Gent,
onder toezicht stelling, zich te melden
bij den burgemeester en verbod om
binnen de 10 jaar aan te sluiten bij
een politieke partij.
Iz. P. J. Janse, onder toezichtstel
ling, verplichting om te arbeiden, ont
zetting rechten en f 1000, wed. S. M.
van Dorsselaer, geb. Vereecken, Sf.
Jansteen, hetzelfde, doch f600.
Voorts zijn onvoorwaardelijk buiten
vervolging gesteld C. C. Nobels en G.
Parren, beiden te Terneuzen, daar de
gerezen verdenkingen ongegrond zijn
gebleken.
P. Kayser en J. P. Tazelaar, Ter
neuzen, Thona S. Louwerse enjacoba
C. Polderman, Sas van Gent, Cerille
Fr. P. M. Dubois, St. Jansteen.
De gerezen verdenkingen werden
niet ongegrond verklaard, doch de
schuld was van zoodanigen aard, dat
oplegging van straf of maatregel niet
gerechtvaardigd is te achten.
Neurenberg.
Maandag is na 403 openbare zittingen
de laatste phase van het proces tegen
de 21 Nazi's aangevangen.
Als bijzondere veiligheidsmaatregelen
waren in de straten rond het gerechts
gebouw tankformaties opgesteld.
De dag van Maandag bracht alleen
de juridische motiveering der vonnisser;.
Het tribunaal achtte S.S., S.D. en
Gestapo misdadige organisaties.
Reeds Dinsdagmorgen waren de
vonnissen bekend van Schacht, von
Papen en Fritsche, die werden vrij
gesproken.
Von Papen zal echter niet in vrijheid
worden gesteld, doch worden uitge
leverd aan Oostenrijk, waar hij als
oorlogsmisdadiger zal terecht staan.
Om half drie waren alle vonnissen
bekend. Zij luiden als volgt:
Göring dood door den strop, Hess
levenslang, Von Ribbentrob, Keitel,
Kaltenbrunner, Rosenberg, Frank, Frick
en Stretcher, allen dood dooi den
strop, Funk levenslang, Dönitz 10 jaar
gevangenisstraf, Raeder levenslang,
Baldur von Schirach 20 jaar gevange
nisstraf, Sauckei, Jodl en Seyss Inquart
dood door den strop, Speer 20 jaar
gevangenisstraf, Von Neurath 15 jaar
gevangenisstraf en Bormann, bij ver
stek, dood door den strop.
De beschuldigden zaten niet zooals
gewoonlijk samen in de beklaagden
bank, doch moesten in volgorde van
de acte van beschuldiging op de plaats.,
die zij steeds hadden ingenomen huni
vonnis hooren vellen, om onmiddellijk
daarna te worden weggeleid.
DE KONINGIN NAAR BELGIË.
Het A N.P. verneemt dat Koningin
Wilheimina tegen het einde van Oct.
een bezoek zal brengen aan den Bel
gischen Prins Regent om dank te be
tuigen voor al wat het Belgische volk
na de bevrijding voor Nederland heeft
gedaan.
VERHOOGING VAN POST-
TARIEVEN
Naar het A.N.P, verneemt is bij de
regeering ernstig in overweging, over
te gaan tot verhooging van een aantal
posttarieven.
PRINS BERNHARD TE PARIJS.
Zondag bracht Prins Bomhard een
bezoek aan Paiijs, bij welke gelegen
heid de minister van oorlog, Michilet,
hem het Grootkruis van het Legioen
van Eer toekende. Tevens ontving de
Prins het Fransche Oorlogskruis met
de palmtakken.
De plechtigheid, waarbij talrijke
autoriteiten aanwezig waren, vond
plaats in den Eerehof, waar gedurende
de laatste eeuw zeer verdienstelijke
militaire persoonlijkheden werden
geëerd.
DISTRIBUTIEKRING TERNEUZEN.
Inlevering van oude speciale punten
textiel.
De uiterste datum voor het inleveren
van de oude speciale punten textiel
door handelaren is vastgesteld op
Vrijdag 4 October 1946.
Het betreft hier de in bruine kleur
uitgevoerde punten met opdruk „Tex
tielpunten tien" in zwarte letters en
de in paarse kleur uitgevoerde punten
met opdruk „Ttxtiel één punt" in
zwarte letters.
De inlevering van bovenbedoelde
punten behoeft niet op een tienvoud
te geschieden.
FELLE BRAND BIJ
BAT'A.
Omstreeks half acht
vond Zondagavond in
de Bata-fabrieken te
Best een geweldige
ontploffing plaats,
waarschijnlijk ontstaan
in een chemisch maga
zijn. Een steekvlam
kwam boven het dak
uit, met het gevolg
dat een flinke brand
ontstond in enkele
opslagplaatsen. De
eigenlijke fabriek bleef
gespaard. Ongeveer
half elf was het
grootste gevaar voor
uitbreiding geweken.
Belangrijke hoeveel
heden rubber, textiel
en chemicaliën gingen
verloren. De schade
wordt op één mlilioen
getaxeerd. De rubber-
afdeeling zal geruimen
tijd niet kunnen wer
ken.
o—
Vier broers gedood
bij auto-ongeluk.
Zondagmiddag had
omstreeks 3 uur op
den grooten weg Mep-
pel—Assen een auto
ongeluk plaats, waar
bij vier personen het
leven lieten. Vier jonge
mannen, de gebr. W.,
G., D. en E. B., allen
woonachtig te Ter
Apel, waren gaan vis-
schen. Op de terug
weg kwamen zij in
het dorpje De Wijk
met hun vrachtwagen
in botsing met een
uit tegenovergestelde
richting komende auto
bus. De vier inzit
tenden uit den vracht
auto werden op slag
gedood. Passagiers uit
de bus kwamen er
met verwondingen af.
Beperking der Zuider
zee-werken.
Het ligt in de be
doeling van den Minis
ter van Openbare Wer
ken en Wederopbouw,
de werkzaamheden
voor de uitvoering der
Zuiderzeewerken voor-
loopig te beperken tot
herstel van in den
oorlog aangerichte
schade, tot het ver
richten van in den
oorlog achterwege ge
bleven onderhoud, tot
het voltooien van den
Noorri-Oostpoider en
tot het verrichten van
eenige studie ter zake
van verdere inpolde
ringen, aldus blijkt uit
de toelichting op de
Rijksbegrooting 1947.
Het zal nog veie jaren
duren, alvorens het
herstel van ons land,
dat groote kapitalen
vordert, zoover zal zijn
gevorderd, dat geld
beschikbaar kan wor
den gesteld voor de
nieuwe inpolderingen.
In den N.O.-polder
zullen thans twintig
boerderijen, vier proef
tuinen voor de tuin
bouw en een fruit-
teeltbedrijf worden ge-
sticht. Zoo spoedig
mogelijk zal een aan
tal jonge boeren gele»
genheid worden ge
boden zich in den N.
O.-polder te vestigen.
-I
Abonnementf-
prlj« t
Lotia nummers 5 ct.
Kwartaal*
abonnement
AXEL binnen de kom
il. 1.25
Alle andere plaatsen
II. 1.55
A dvertentleprtj s
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentiên
(maximum 8 regels)
1 5 regels 62 ct.
iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
