AXELSCHE COURANT
De brug bü Kijkuit.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
Z E E U W S C H-V LAANDEREN.
bevrijding van
Oost ZeeuwsdrVlaanderen.
De verkoop van Amerikaansche
surplus-voorraden in België.
Amerika's jeugd gaat weer
aan de studie.
60e JAAROANO. No. 104 Vcscblj.l elke Woensdag en Zalerdag. ZATERDAO 28 SEPTEMBER 1946. F.ankeerlng bij Abonnement Aiel.
Drukker-Uitgeeister:
Firma J. C. "VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
J
ANGSTIGE MOMENTEN BIJ
VIER-DAAGSCHE GEVECHTEN.
II.
Woensdagmiddag 13 Sept. komen 2
litsche officieren op de buurtschap,
uk gesticuleerend, terwijl zij voort-
irend hun Kaarten raadplegen. Zij
engen een bezoek aan verschillende
ifsteden, waarbij zij voorgeven naar
ampignons te zoeicen. Sommigen
looven het nog zoowaar ook
Plotseling realiseer ik roe de strate-
Bche positie van deze streek. Heel
t gebied wordt door de inundatie
2 deelen gescheiden, terwijl de over-
ngen nu de eigenlijke toegangswegen
n tot het hart van Oost Z.euwsch-
faanderen. Immers van hieruit loopen
wegen in alie richtingen door onze
Hieele streek. De vele dijken en hof-
eden kunnen goede verdedigings-
unten vormen. De Tommy moet zoo-
lende wel een vinnige strijd voeren
een doorgang over het gtïaun-
lerde gebied te fotceeren.
De meesten buuribewoneis zijn een
rel andere meening toegedaan en
eenen, dat het zoo'n vaart niet loo-
m zal.
's Nachts hooren wij voortdurend
jn zwaren stap van Duitsche „Stiefel"
i commando's op gedempten toon.
aarnaast hooren wij weldra het
[kende geluid van rollende wieltjes
n veldtelefoon in aanleg. Ik ben aan
t geluid reeds lang gewoon. Ik be-
ijp reeds, dat men zich, gebruik
akend van de duisternis, iu staal
tn verdediging btengt.
De nacht is lang, doch als de dag
aangebroken, zien wij de buurt-
hap vol soldaten. Acher verschil-
nde huizen en bij boerderijen is
tillerie opgesteld, terwijl ook aan de
mouflage veel aandacht is besteed.
Nadat Vrijdagmiddags een poging
In de brug te Kijkuit te laten sprin-
5n, slechts ten deele was gelukt,
ordt des avonds de brug met een
rmidabelen knal opgeblazen, evenals
ie andere toegangswegen in de om-
iving. Heel den dag is er veel troe-
mbeweging geweest. Zij vertrekken
n deele in de richting Zaamslag en
Dschkapeile, doch blijven voor 'n groot
:el hier. Zij zijn vermoeid en van
in geestdrift van enkele jaren gele-
in is niets meer te bespeuren, integen-
•el, er wordt door sommige groepen
ihoorlijk „gekankerd" en uit alies
ijkt, dat „das unbesiegbare deuische
eer* is verslagen onder de geweldige
anvalskracht der geallieerde legers en
[cbtvloten. Het is voor hen „de weg
[rug*
Wij mogen dien avond tot negen
ïr buiten blijven. De Duitschers
ïmen verdere voorzorgsmaatregelen,
ant overal waar wij onzen blik wen-
;n, graven zij zich terdege in. Het
ifé op den driesprong is de comman-
)-post.
e Zaterdagmorgen kenmerkt zich
)or een merkbare „valsche rust".
Een stationsbeambte is per fiets
iider St. Jansteen geweest en heeft
lar met ae „Tommy's" gesproken,
iet zijn Polen", zegt hij „en hun
garetten smaken uitstekend*.
Wij zijn allen verrast door deze
dedeeling, want aan Polen had
mand gedacht.
Het is doodstil en de herfstzon
chijnt de landelijke omgeving. Al-
een ingewijde weet, dat de strijd
.er oogenblik kan ontbranden. Ver
hittende personen doen, door nieuws-
erigheid gedreven, een wandeling
de richting van de halte en de
ug.
Plotseling naderen verschillende
sallieerde tanks uit de richting Abs-
le, plaatsen zich ter hoogte van
voormalige brug dwars op den
:g en openen een geweldig mitrail-
irvptir in de richting van de bumt-
schap Ik ben met paard en wagen
geen minuut te vroeg aangekomen en
kan juist dekking zoeken achter een
muur. „Man kan sie hören pfeilen*
zegt een onthutste luitenant naast me
I iherdaad de kogels fluiten in massa's
door enkele wilgenboompjes en iangs
de gevels der huizen. Wonder boven
wonder wordt niemand gedood ot
gewond, hoewel de meeste buurt
bewoners zich buitenshuis bevinden.
De eerste groote landbouwschuur, vlak
b4 de hiug, gaat reeds bij deze
schermutseling in vlammen op. Alsot
dat niet genoeg is om er den schrik
in te jagen want ieder voelt, dat
net nu frontlinie wordt jaagt de
waaghalzerij van verschillende bewo
ners de anderen de stuipen op het
lijf. Van grooten afstand komen zij
dwars door de akkers aanloopen, ter
wijl hun de kogels om de ooren
fluiten. De Duitschers in hun loop
graven houden het geweer op hen
gericht. Blijkbaar denken zij aan de
„pattisanen-acties."
Deze schermutseling duurt ongeveer
20 minuten en de zichtbaar verraste
moffen brengen ook hun artillerie in
stelling. De wandelaars aan de halte,
die o.a. achter stootblokken hun leven
redden, komen nu buiten adem, door
de slooten, met hun klompen in de
hand aangerend. Zij zijn allen biij
het leven te hebben behouden en hun
nieuwsgierigheid is gtheel verdwenen
waarde van ongeveer tien millioen
dollar van de voorraden van allerlei
soort, van zware trucks tot toiletzeep.
Polen dat op rekening van zijn cre-
diet voor oorlogssurplusvoorraden van
50 millioen koopt, heelt reeds onge
veer 4 millioen van het crediet gere
serveerd, terwijl het voor den aankoop
van ongeveer twee millioen reeds
heeft geteekend. Hoewel de Regeerings-
aankoop-missies tot nu toe de grootste
koopers zijn geweest, nemen de ver-
koopen aan particuliere personen en
firma's snel toe. Spacs, een firma uit
Montreal, vetwierf een zending zuur-
stofcylinders voor 2912 dollar; de
Hollanders kochten jute zakkeneen
Zweedsche firma kocht voor 6000 gul
den aan kaasdoek (neteldoek) en een
Zwitsersche pharmaceutische firma
kocht voor 7850 dollar aan sulfa-
medicamenten, verband-gips en chloro
form. De Grieksche aankoopen omvat
ten slaapzakken, vlakgom, kantoor-
benoodigdheden en dienbladen.
Hel „over-the-counter"-verkoop-pro-
gram, met het oog op de sluiting van
de Amertkaar.sche etablissementen in
België, is op 3 Septemeer begonnen
en loopt op 30 September af. De ver
koopen vinden plaats in alle sub
depots in België en in de groote sur
plus-centra in Antwerpen, Brussel,
La Louvière, enz.
onderwijs-bureau dat er in 1950 in
totaal 33.400.000 leerlingen zullen zijn,
waarvan drie miljoen colleges zullen
bezoeken. Tegen i960 zal het aantal
bij colleges ingeschreven studenten
zijn gestegen tot zes millioen. Bij zulk
een tempo van de toeneming zal,
indien deze tendens blijft voortduren,
meer dan de helft van de generatie
die thans op de lagere school is, naar
een college gaan.
Daarom benoemde president Truman
een commissie voor het hooger onder
wijs, bestaande uit een 30-tal leidende
onderwijsfiguren van het land. De vijf
studies welke de commissie op haar
eerste vergadering besloot te doen
houden, geven een algemeen begrip
van haar oogemerken voor de toe
komst. Zij zijn
1. De taak van het hooger onder
wijs in onze democratie en in inter
nationale aangelegenheden2. Mid
delen en methoden om aan ieder de
gelegenheid tot hooger onderwijs te
verschaffen3 Organisatie en expan
sie van het hooger onderwijs4. De
financiering van het hooger onderwijs
5. De verschaffing van het personeel
voor het hooger onderwijs.
De rechtstreeksche verkoopen van
Amerikaansche surplusvoorraüen in
België, weike op 3 September zijn
aangevangen, bereiken een omzet van
twee millioen dollar per dag. Tien
trucks, een spoorweg-tank-wagon van
tienduizend gallons, jungle-kieeding,
slaapzakken voor het poolgebied, tan
denborstels, vlakgom en dienbladen
behooren tot de verscheidenheid van
artikelen uit de oorlogsvoorraden die
gedurende de eerste tien dagen van
de „Over-the-counter"-verkoopen in
depots in België van de hand werden
gedaan.
Terwijl er onderhandelingen gaande
zijn met Fransche, Poolsche en Oos-
tenrljksche aankoop-missies over trans
acties waarmee een bedrag van zestien
millioen dollar is gemoeid, kwamen
er in de afgeloopen tien dagen boven
dien nog verkoopen tot stand tot een
bedrag van vijf millioen dollar. De
„over-the-counter*-verkoopen en de
vorenbedoelde onderhandelingen staan
buiten de gewone verkoopen van
artikelen volgens reeds gepubliceerde
lijsten en tegen biedingen onder ge
sloten couvert. De versnelde verkoop
van surplus-voorraden door verkoo-
pers in de depots door wie ter plaatse
transacties worden gesloten heeft koo
pers aangetrokken uit bijna ieder land
van Europa en ook uit Amerika, Canada
en Zuid-Amerika.
Mr. Paul Hyde Bonner, Central
Field Commissioner of Europe van
het Bureau voor de Liquidatie van
Oorlogsvoorraden, verklaarde naar
aanleiding hiervan: „Het program voor
rechtstreekschen verKoop is een vol
ledig succes en heeft de afzetmoge
lijkheden vergroot. Door kooper en
voorraden bij elkaar te brengen is
niet alleen de omvang van de ver
koopen van critieke artikelen gestegen,
doch heeft ook tot gevolg gehad dat
aanzienlijke hoeveelheden artikelen
konden worden opgeruimd, die voor
heen door koopers veronachtzaamd
werden." Bijzonder actief zqn de offi-
cieele missies van Frankrijk, Polen,
Oostenrijk, Nederland, Finland en
Griekenland in de markt, waarbij de
voornaamste belangstelling geconcen-
I treerd is op de voorraadmagazijnen in
Antwerpen, waar de rechtstreeksche
verkoopen de 4000.000 dollar zijn
gepasseerd.
Volgens de loopende cijfers heeft
Frankrijk gecontracteerd voor een
In vele huishoudens door heel Ame
rika pakte deze week een opgescho
ten, linksch lid van het gezin zijn
koffers, kuste zijn moeder goeden dag
en stapte in een bus of trein, of wel
licht in een vliegtuig. Hij ging naar
College.
De heele omgeving van de College
is in hoofdzaken hetzelfde gebleven
als taen vader er 25 jaar geleden
naar toe ging. Er is daar hetzelfde
schouwspel van het pas geknipte gazon,
beschaduwd door hooge oude hoo
rnen en precies zoo hebben zij alle
jaarlijksche generaties van de Ame
rikaansche jeugd welkom geheeten.
Toch is er een verschil dit jaar.
Het is drukker op het terrein van de
universiteitsgebouwen, want alle col
leges en universiteiten zijn meer dan
boordevol. Van gezaghebbende zijde
wordt gemeid, dat 2.080.000 college
studenten om een plaatsje wedijveren,
terwijl er maar normaal plaats is voor
1.600.000. Volgens een andere raming
worden er dit jaar meer dan een
millioen studenten door de instellingen
voor hooger onderwijs afgewezen. In
werkelijkheid zijn er 1.750.000 inge
schreven.
De oorzaak hiervan is het aanbod
der Amerikaansche regeering om de
kosten te betalen voor iederen oor
logsveteraan, die zijn studie wil voort
zetten. Krachtens de zgn. „G. I.-Bill of
Rights" (de Wet op de Rechten van
den soldaat) zal Amerika alle boeken,
schoolgelden, laboratorium-kosten, enz.
voor zijn rekening nemen en 65 en 90
dollar per maand betalen voor het
levensonderhoud van ongehuwde en
gehuwde veteranen, wanneer die naar
school wenschen terug te keeren.
Men had verwacht, dat slechts weinig
veteranen van dit aanbod gebruik
zouden- maken, doch de universiteiten
begonnen hun plannen te wijzigen toen
millioenen zich aanmeldden. In som
mige gevallen zijn militaire barakken
overgedragen aan universiteitenin
andere gevallen zijn die afgebroken
en dan naar de universiteit vervoerd
en daar opnieuw opgebouwd.
Het onderwijs-bureau van de Ver-
eenigde Staten raamt dat er thans in
alle scholen van het land 28 283.000
leerlingen zijn ingeschreven, dat is
meer dan 1 op elke vijf inwoners der
Vereenigde Staten. Zij bezoeken meer
dan 241.000 openbare en particuliere
scholen.
De ramingen van de toekomst zijn
nog veel indrukwekkender dan de
cijfers van het heden. Zoo raamt het
SUBSIDIE IN DE KOSTEN VAN
HER-BEBOSSCHING EN
HER-BEPLANTING.
Om te bevorderen, dat de groote
oppervlakte bosch en de vele weg
en dijkbeplantingen, die in de oor
logsjaren zijn geveld, weder worden
beplant, heeft de regeering een sub
sidie in de kosten in het vooruitzicht
gesteld.
Aan het verkrijgen daarvan zijn be
paalde voorwaarden verbonden, in het
bijzonder betrekking hebbende op de
technische eischen, waaraan de be
plantingen moeten voldoen.
Met dezen maatregel wordt beoogd
te bereiken, dat het Nederlandsche
boschbezit worde hersteld en zoo
spoedig mogelijk verbeterddaarmede
zullen zoowel de houtvoorziening als
het natuurschoon zijn gebaat.
Het subsidie kan worden verleend
aan natuurlijke en rechtspersonen en
aan publiekrechtelijke lichamen, zooals
gemeenten, waterschappen, enz.
Uitsluitend die herbeplantingen ko
men voor subsidieering tn aanmerking,
welke noodig zijn tengevolge van vel
lingen in de periode tusschen 1 Octo
ber 1940 en 1 October 1945 en waar
van de kosten (voor één en denzelf
den eigenaar of gebruiksgerechtigde)
meer bedragen dan f 200.
Voor zoover dergelijke herbeplan
tingen reeds zijn aangebracht, kan
daarvoor alsnog subsidie worden ver
leend, welke 50 pet. zal bedragen van
de normale bebosschingskosten.
Aanvraagformulieren zijn verkrijg
baar bij den Directeur van het Staats-
boschbeheer te Utrecht en in het
bijzonder voor belanghebbenden inde
provincie Zeeland, het Markiezaat van
Bergen op Zoom en op Goeree-Over-
flakkee bij den houtvester
in de houtvesterij „Zeeland en het
Markiezaat", Halsterscheweg D 40 te
Bergen op Zoom. Zij moeten evenwel
in drievoud aan den Directeur van
het Staatsboschbeheer worden gezon
den en dienen vergezeld te gaan van
een plan van bebossching of beplan
ting met begrooting. Voor wat betreft
de reeds tot stand gebrachte beplan
tingen dient een opgave te worden
verstrekt van de gemaakte kosten.
Het is gewenscht bij het aanvragen
van de formulieren te vermelden of
men subsidie wenscht voor herbe
planting van geveld bosch dan wel
voor herstel van weg- en dijkbeplan
tingen, aangezien in het eerste geval
een aantal bebosschingsschema's wor
den toegezonden, welke den aanvra
ger tot leidraad kunnen dienen bij het
opmaken van plan en begrootirg.
De uitbetaling geschiedt veelal in 2
termijnent de eerste, groot 75 pet.
van het subsidiebedrag, vervalt zoo-
dra de beplanting tot genoegen van
HET HOUDEN VAN
PLUIMVEE.
In de maatregelen
ten aanzien van het
houden van pluimvee
is een vereenvoudiging
gekomen. Volgens de
oude bepalingen mocht
iemand alleen pluim
vee aanhouden, wan
neer hij in het bezit
was van een door
het Bedrijfschap voor
Pluimvee en Eieren
afgegeven vergunning.
Thans mogen particu
lieren zonder vergun
ning ten hoogste tien
stuks pluimvee aan
houden.
Voor personen, die
een landbouwbedrijf
exploiteeren mag dit
totaal de 50 stuks niet
overschrijden. Voor
hen, aan wie in 1946
door of namens
het Bedrijfschap voor
Pluimvee en Eieren
een kuikentoewijzing
te hunnen name werd
uitgereikt voor 130
kuikens, mag het aan
tal zonder vergunning
aan te houden stuks
pluimvee maximaal 75
stuks bedragen. Op
overeenkomstige toe
wijzingen voor 200
kuikens, mogen thans
125 stuks pluimvee
worden aangehouden.
Het verbod geldt even
eens niet voor per
sonen, die in het bezit
zijn van een vergun
ning tot het houden
van pluimvee, afge
geven door of namens
genoemd bedrijfschap
en vermeldende het
aantal stuks volwassen
pluimvee, dat ten
hoogste mag worden
aangehouden tot een
door het Bedrijfschap
vast te stellen tijdstip.
In alle andere gevallen
is een vergunning van
het Bedrijfschap voor
Pluimvee en Eieren
vereischt. Voor nadere
bijzonderheden wordt
verwezen naar het
Voedselvoorzienings
blad no. 66 van 21
September 1946.
AMERIKAANSCHE
SCHEPEN VOOR
EUROPA.
Ruim 500 overtollige
schepen, die Amerika
oorspronkelijk 65 mil
lioen dollars kostten,
zullen door het Ame
rikaansche Bureauvoor
Liquidatie in het Bui
tenland aan de hoogst
biedenden in Europa
te koop worden aan
geboden.
Ruim 400 schepen
liggen in de haven van
Antwerpen en 82 in
Engeland en Schotland.
Hieronder bevinden
zich kleine, krachtige
sleepbooten, sleepbar-
kassen, schuiten, ha-
vensleepbooten, lan
dingsbooten, vliegtuig-
reddingsbooten en mo-
torkassen. Ruim 100
schepen, die uit eco
nomisch oogpunt niet
waard zijn te worden
gerepareerd, zullen
eveneens als oud roest
worden verkocht. De
termijn voor biedingen
Hemd: p'g"'---
Abonnementi-
prlj»
Los»* nummer» S ct.
Kwartaal*
abonnement
AXEL binnen da kom
fl. 1.25
Alle andere plaatien
11. 1.55
f Advertentleprtja
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentita
(maximum 8 regel»)
1 S regel» 62 ct.
iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct