AXELSCHE COURANT NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-V LAANDEREN. Toepassing van atoom-energie voor industriëele doeleinden. Wereldsnelheidsrecord gevestigd. 60e IAARQANQ. No. 100. Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag ZATERDAG 14 SEPTEMBER i 946. Frankeering hij Abonnement Axel. Drukker-Uitgeefster: Firma J. C. VINK AXEL Adres Redactie en Administratie: Markt 12 AXEL Hoofdredactie; T. C. VINK - van VESSEM In het rapport dat Bernard Barnch heett ingediend dij de C >mmi >sie voor de Atoom-Energie va d U.N.O., wordt voorspeld dat kern-t nergia goede toe passing in de ind tstrie zal vinden, indien geen Hinderpalen op haar ont wikkelingsweg worden gelegd. Het rapport ts een onderdeel van de serie die door den Amerikaanschen vertegenwoordiger worden ingediend voor het verstrekken van gegevens, bevordelijk voor het begrip van de wetenschappelijke grondslagen en vei- wikkelingen van de problemen waar voor de Commissie gesteld is. De studie bracht aan het licht dat een fabriek voor 75,000 kilowatt kern energie kon worden gebouwd in het Oosten van Amerika, welke ongeveer 25.000.000 dollar zou kosten. De exploitatie-kosten zouden ongeveer 0,8 cent per kilowatt bedragen en 26 pro cent hooger zijn dan voor een zelfde fabriek die steenkool gebruikt. Het rapport zeide«lagere kosten voor de exploitatie van kern-energ.ë fabrieken kunnen bet best worden bereikt door voortgezet onderzoek." Na er op gewezen te hebben dat vele technische moeilijkheden aan de benutting van betrekkelijk goedkoope kern-energie in den weg staan en dat inimmer een dergelijke energit-centra'e werd gebouwd of zelfs maar ontwor pen, werd in het rapport het vol gende gezegd: «Kern-energie-fdbriiken zouden een grootere decentralisatie van de indu- Istrie mogelijk maken, een zeer wen- jchelijke factor in de wereld-economie. Slechts een onbeduidende noeveeineid brandstof moet worden aangevoerd en de behoefte aan groote hoeveelheden koelwater zou wellicht kunnen worden ondervangen door de ontwikkeling van gasturbines. Kern-energie-fabrieken, in tegenstel ling met hydro-electrische krachtcen trales, hebDen het voordeel dat zij naast de energie direct kunnen voor zien in stroom voor kraentopwekking en verwarming. Onderzoekingen heb ben reeds de mogchjkneden aange toond van het georuik van radio actieve isothopen Dij anaiytiscne werk zaamheden en geneeskundige behan deling. Deze isotnopen zouden waarde volle bijproducten naast de opwek king van energie kunnen zijn, ofschoon zij waarschijnlijk van weinig invloed op de exploitatie kosten voor de krachtopwekkii g zouden zij.i." Kern-energie-tabrieken zouden wel licht van nut kunnen zijn bij de indu striëele ontwikkeling van geïsoleerde üeelen der wereld, waar de kosten voor olie of steenkool een belemme rende factor vormen en een voldoende aanvoer van water omogelijk is, omdat voor een kern-energie-fabriek, indien gecombineerd met. moderne gas-tur- bines, de aanvoer van deze brand stoffen en koelwater niet noodzakelijk is. Zooals voorzien in het rapport, zou de gebeele plutonium- en uranium- productie worden gebruikt voor de de opwekking van electriciteit en niet voor het georuik van atoomwapens. William L. Laurence, de weten schappelijke correspondent van de „New-York Times" en een der voor naamste schrijvers op het gebied der atoom-energie, wees er onlangs op, dat de kosten voor een atoom-energie- faOriek op zichzelf éér der meest frappante feiten is die aan het licht zijn gebracht ift het laatste rapport aan de Commissie voor Atoom- Energie. De kosten voor het bouwen van een atoom-energie-iabriek, zooals voorspeld in het rapport, zouden bin nen het bereik liggen van kleine naties. {fe Laurence merkte op, dat uranium 238, dat niet splitsbaar is, 140 maal overvloediger is dan uranium 235, dat iwel splitsbaar is. „Dit beteekent tei hij, „dat de hoeveelheid van de industriëele doeleinden 140mialgroo- ter is dan de voorraden, waarvan plutonium wordt afgescheiden voor atoombommen." Verder zeide Laurence „Dit betee kent dat een natie, die instemde met een effectieve, methode voor controle, waardoor de afscheiding van plutonium voor het „gebruik ergens anders" zou worden voorkomen, daardoor bet nut tig rendement van de voorraden grond stoffen voor atoom-energie 140 maal zou vergrooten. üf, om het anders te zeggen, het zou op zijn minst 100 maal meer kosten om een hoeveelheid grondstoffen voor atoom-energie te e*ploiteeren voor het maken van bom men dan voor het produceeren van kracht ten behoeve der industiie. De aanvaarding door de naties van een effetief inspectie-systeem zou het pad t ff enen voor alle naties om de atoom-energie dienstbaar ta maken voor vreedzame doeleinden." Wat Bikini ons geleerd heeft. De vloot heeft haar waarde niet verloren. Voor genoodigden heeft Kapitein ter Zee G. B. Salm Maandag in het Ministerie van Marine te 's Gravenhage een lezing gehouden over de proeven met atoombommen op Bikini, welke hij als waarnemer van onze regeering heeft bijgewoond. Het is altijd aardig een relaas te hooren van iemand, die deze dingen met eigen oogen heeft gezien. De bij de causerie vei toonde lichtbeelden verduidelijkten het gesproken woord. Spr. begon met een besenrijving van zijn reis naar dit veraf gelegen oord, waarbij hij niet naliet de Amerikaan- sche gastheeren te prijzen voor wat betreft hun organisatie. Aangaande de proeven werd duidelijk, dat men niets aan het toeval heeft overgelaten en de meest geraffineerde middelen heeft gebruikt, die de wetenschap op het oogenbhK ter beschikking heeft, om zooveel mogelijk gegevens omtrent die proeven te verkrijgen. Fantastisch deden de draadloos bestuurde vlieg tuigen en motorbooten aan, welke laatste direct na de ontploffing op verkenning uitgingen en daarbij water en luchtmonsters meebrachten. Tal var. metingen omtrent straling, luchtdruk, gehalte van de lucht, enz. kreeg men binnen van de draadloos bestuurde vliegtuigen. Camera's, die onder water waren opgesteld, dienden om de noo- dige klaarheid te verschaffen van wat daar beneden plaats greep. Er is over de atoombommen veel geschreven, aldus spreker, maar ontzaglijk veel gefantaseerd. In zijn onopgesmukt ver haal liet hij duidelijk uitkomen, dat de uitwerking van de beide bommen niets anders was dan wat de deskun digen er van hadden verwacht. Een atoombom is en blijft een zeer venij ïig wapen, ook bij de oorlogsvoering ter zee, maar het is toch heelemaal niet zoo, dat een vloot haar waarde daar door zou hebben verloren. Na dtL eerste proef is spr. aan boord van verschillende vaartuigen geweest en heeft da aangerichte schade kunnen aanschouwen. Een vliegtuig moederschip op vijf kilometer afstand was een wrak geworden en van een onderzeeboot in de nabijheid bleek de geheele bovenbouw afgerukt te zijn, maar op een weinig grooteren afstand hadden de pantserplaten van vaartui gen zelfs geen deuk gekregen. Alleen net lichte ijzerwerk was beschadigd. Na de tweede prcef, waarbij de bom onder water is ontploft was de zee zoo radio-actief, dat men vooreerst niet binnen de atol kon komen. Het feit, dat men voor onbepaalden tijd een derde proef onder water heeft uitge steld, meende spr. te moeten toe schrijven aan het feit, dat men thans over voldoende gegevens beschikt. De deelnemers hebben dan ook geen gelegenheid gehad, om nadere later gestelde vragen omtrent de bio logische uitwerking van die bom onbe antwoord moesten blijven. Zooveel staat echter wel vast, dat de bepantse ring van een oorlogschip in staat is een niet te krachtige straling volko men af te schirmen. Bijna da snelheid van het geluid. Zaterdag is door kolonel E. M. Do naldson van de Britsche luchtmacht met een Gloster-Meteor toestel het wereldsnelheidsrecord verbeterd. Het vliegtuig behaalde boven het Noordzees'rand aan Engeland's zuid kust een snelheid van 987,5 km. per uur Voor erkenning van een record mag niet hooger worden gevlogen dan 245 voet (ca. 80 m.). Donaldson heett hieraan zeker voldaan, hij vloog n.l. slechts 16 m. boven de zeespiegel. De vluchten verliepen prachtig en na afloop van de vlucht verklaarde de vlieger dat hij alle instrumenten regel matig had kunnen controleeren en af en toe ook nog eens een blik had kunnen werpen op het landschap onder hem. Vanzelfsprekend waren er vele toe schouwers om deze vlucht gade te slaan en deze behoeven hiervan zeker geen spijt te hebben. Ze hebben sensatio- neele dingen beleefd. Het vliegtuig benaderde de snelheid van het geluid zoo dicht, dat men het gedurende de vlucht boven het 3 km lange traject niet hoorde aankomen. Op het moment dat d^ Gloster Meteor de eindstreep passeerde en daarmede de meeste toeschouwejj^ hoorden deze het vliegtuig pas en enkele seconden nadat het vliegtuig was gepasseerd kwamen de geluiden van de raket explosies boven het parcours. Vliegtuigen van het huidige type. hebben met deze snelheid ongeveer het maximum bereikt. Veel sneller kan het niet meer gaan. De motortechnici kunnen gemakkelijk het vermogen van de motoren nog verdubbelen, al be draagt dit nu reeds 12.000 p.k. per motor. De vliegtu'gbouwers zijn echter bij de motordeskundigen achterop ge raakt en nu wordt met man en macht gewerkt om dit verschil weg te werken. Uitgebreide proeven worden in En geland en in Amertka genomen om de vormen van het vliegtuig geschikt ie maken voor snelheden om en nabij die van het geluid. Die nieuwe vlieg tuigen zullen door de muur van lucht moeten heenbreken, die bij snelheden van boven de 1000 km per uur ontstaat. Het vliegtuig van de toekomst zal er in grove lijnen als volgt uitzien dunne, sterke vleugels met scherpen voor- en achterkant, opdat de lucht er gemak kelijk langs kan glijden. De romp zal een scherpe punt bezitten gelijk een potlood en geen stompen neus zooals de huidige vliegtuigen; het staartvlak zal verdwijnen. Behalve comfort en een hooge graad van veiligheid voor de pa3sagijrs, heeft de piloot van een straalvliegtuig het veel gemakkelijker dan zijn „benzine collega" minder instrumenten om gade te slaan, geen propellercontrole, geen moeilijkheden met brandstof-mixtures en geen piotorzorgen, zoodra deze eenmaal draait. Het geluid is bijzonder zacht. Britsche vliegtuigfabrikanten ontwer pen thans een groot passagiersvliegtuig, welks raketten een vermogen hebben van 60.000 pk. Binnenkort zal het mogelijk zijn over den Atlantischen Oceaan te vliegen in vijf uur met een snelheid van ongeveer 950 km per uur. En dat in passagiersvliegtuigen, niet in racemachines. Publieke Opinie" tr off en wij hierover het volgende aan Bij een in Augustus 1946 door het Centraal Bureau voor Documentatie gehouden enquête werd gevraagd „Hebt U in het algemeen vertrou wen in het nieuwe kabinet En het antwoord was Ja38,5 pet., Neen47 pet., geen meening22,5 pet. Het resultaat wint aan ovyzichte- lijkheid als wij eens de cijfers van de verschillende bevolkingsgroepen, ver deeld naar de politieke richting onder de loupe nemen. Wij hebben de meening van de aan hangers van de K.V.P. en die van de Partij van den Arbeid gesteld naast de aanhangers van de overige partijen. Het resultaat is frappant Vertrouwen in de regeering aanhangers K.V.P. 63 pet., aanhangers P.v.dA. 47 pet., overigen 15 pet. Geen vertrouwen aanhangers K.V.P. 12 pet., aanhan gers P-v.d.A. 34 pet., overigen 62 pet. Geen meening aanhangers K.V.P. 25 pet., aanhan gers P.v.d.A. 19 pet., overigen 23 pet. Uit dit opinie-onderzoek blijkt dat op het oogenblik de aanhangers van de twee partijen die in de regeering vertegenwoordigd zijn, voor resp. 63 en 47 pet. vertrouwen in de regeering stellen, terwijl van de overigen slechts 15 pet. vertrouwen in de regeering stelt. Opvallend is het hooge percentage van hen,, die opgeven geen meening te hebben. Bij volget de opinie-onder zoekingen over hetzelfde onderwerp zal moeten blijken of zij, die geen meening hebben, dan misschien een nitgesproken vertrouwen of wantrou wen in de Regeering hebben gekregen. Hebt U vertrouwen in het nieuwe kabinet Resultaten van een opinie onderzoek. In het deze week verschenen nurn- NOG ÉÉN JAAR MIJNENGEVAAR. De mijnopruimingsdienst zal aanzien lijk worden uitgebreid. Niettegen staande het gebruik van Duitsche krijgsgtvar genen voor de gevaarlijkste werkzaamheden, blijft 'n groote hoe veelheid Nederlandsch deskundig per soneel noodig. Dit soort deskundigen is in het algemeen in de burgermaat- s.tiappij moeilijk te vinden en daaraan te onttrekken. In verband daarmede zal de reorganisatie slechts geleidelijk kunnen plaats vinden. - Het zal vermoedelijk nog één jaar duren voordat het geheele land „schoon" is. Niettemin zal er al het mogelijke gtdian worden om dezen termijn te bekorten. PRINSES ELIZABETH VERLOOFD? Volgens het Londensche blad „The Star" is de aankondiging van de ver loving van prinses Elizabeth, de oudste dochter van het Britsche koningspaar, met den Griekschen prins Pnilip, bin nenkort te verwachten. De privé-secretaris van den koning verklaarde later, dat de prinses niet verloofd is. „Het gepubliceerde be richt is onjuist", zeide hij. TIEN AANSLAGEN OP HET LEVEN VAN ROOSEVELT. Frank W'lson, aftredend hoofd van den Amerikaanschen geheimen dienst heeft, aldus bericht de „Evening Stan dard" ontnuld, dat tijdens den oorlog tien pogingen tot aanslag op het leven van president Roosevelt, in de V.S. en overzee, werden gedaan. Er werden zooveel bommen en deelen van bom men naar het Wiite Huis gestuurd, dat de geheime dienst een speciaal ge construeerde truck klaar had staan om deze snel weg te voeren. Degenen, die hiervoor verantwoordelijk waren, aldus Wilson, waren zonderlingen en Korte Berichten Seyss-Inquart doodt in de gevangenis den tijd en de gedachte aan den oordeelsdag door een koortsachtige geestelijke activiteit. Zoo heeft hij de laatste weken een ont werp voor een grond wet voor „Utopia" voleind. Hij heeft ook een verhandeling ge schreven over de toe komst van Europa. Hierin heeft hij de overtuiging neergelegd dat er een botsing zal komen tusschen Oost en West en dat Frank rijk, Nederland en België daarbij geroe pen zullen zijn de rol van redders van het avondland te spelen. Ook heeft Seyss een geschrift in bewerking getiteld: Bemerkungen über den Nürnberger Prozess, -waarin hij de grondslagen van het proces aanvalt, critiek uitoefent op de bewijsvoering en de meening uitspreekt dat de uitslag van dit proces niet van belang is, omdat de revisie ervan reeds zou zijn begonnen. Hij heeft in dit werk geschreven dat ook Nederland een andere gedachte over hem zal hebben dan thans. Hij heeft nog ge legenheid voor een koud bad en voor lichaamsoefening. Hij is er trotsch op dat hij hierbij ondanks zijn 54 jaren nog meester bleef over enkele Amerikaansche soldaten der bewaking. o De electrische speelgoedtreintjes, die vaders voor den oorlog voor zichzelf en ook wel voor hun zoontjes plachten te koopen, waren alle uit het buitenland geïmpor teerd. Een Amsterdam- sche speelgoedfabriek heeft echter het goede voornemen ten uitvoer gebracht den import te veranderen in export. Zij vervaardigt elec trische treintjes, die, geheel en al gebouwd volgens het model van de diesels met auto matische koppeling, loopend op onder- en bovenleiding, rangee rend op commando zóó in den vreemde gewild zijn, dat aan alle binnengekomen orders lang niet kan worden voldaan. Een rijke bron van devie zenNiet in 't minst door de prijzen, die „slechts" twee maal zoo hoog zijn als die van voor den oorlog. Het meerendeel van jong-Holland zal het voorloopig nog wel met de houten „tuf tuf" moeten stellen. Drie distributie ambtenaren en vier winkeliers te Haarlem zijn gearresteerd, ver dacht van ernstigs Abonnement»- prijt Losse nummers 5 et. Kwartaal abonnement AXEL binnen de kom fl. 1 23 Alle andere plaatsen il. 1.55 f Advertentleprl|i 7 ct per m.m. Ingezonden Mededeellngen 15 ct per m.m. Kleine Advertentlèn (maximum 5 regels) 1 5 regels 62 ct. Iedere regel meer 12 ct. extra dienstaanbiedingen 52 ct

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1946 | | pagina 1