s
AXELSCHE COURANT
V-
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
V.
60e JAAROANQ. No. 97.
Verschijst elke Woensdag en Zaterdag. WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1946.
Frankeering bij Abonnement Axel.
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
ONTSNAPPINGEN VAN DUITSCHE
KRIJGSGEVANGENEN AAN DE
ORDE VAN DEN DAG.
Het ontsnappen van Duitsche krijgs
gevangenen is tegenwoordig in Enge
land een kwestie van gewoonte en de
autoriteiten beginnen zich hierover
thans werkelijk ongerust te maken,
omdat gebleken is, dat Britsche staats
burgers en in het bijzonder jonge
vrouwen aan deze escapades ni-t
vreemd zijn geweest, aldus lezen we
in „Het Binnenhof".
In enkele weken zijn er op deze
wijze uit krijgsgevangenkampen niet
minder dan 60 Duitschers verdwenen
en ondanks alle mogelijke moeite, heeft
men er 14 niet meer kunnen opsporen.
In de eerste plaats scheppen vele
Duitschers thans moed uit de vele dag
bladartikelen, die er bij de regeering
op aan dringen, ook de gewezen Nazi
soldaten, van wie er vele nimmer felle
partijgangers zijn geweest, weer naar
hun Heimat terug te sturen. Men gaat
hierbij zoowel uit van utiliteitsover
wegingen als van humane en sociale
gronden en het is een feit, dat dezt
pleidooien ook op de krijgsgevangenen
zelf hun invloed hebben gehad.
Voorts is het aantal van deze door
de groots opgezette verschepingen ui'
de V.S. grooter dan ooit tevoren en
de 500 kampen, welke Engeland telt,
bevatten thans meer dan 400 000
mannen. Als laatste factor komt daar
dan nog bij, dat de Duitschers, die uit
Amerika arriveeren, over het algemeen
soldaten zijn, die in de eerste phas
van de oorlog zijn gevangen genomen
derhalve menschen, wier moreel
meestal vuriger was dan dat van de
oorlogsmoede mannen van de Euro-
peesche invasie en de daarop volgende
glorieuze veldtochten.
Dit alles zou nog niet zoo erg zijn,
wanneer de houding van het public k
vaak niet zoo dubbelzinnig was. Velen
helpen de Duitschers met kleeren en
geld om het vasteland te bereiken,
van waaruit ze dan door een goed
georganiseerde ondergrondsche bewe
ging naar de Heimat worden georga
niseerd. De Engelsche politie onder
vindt bovendien bij haar speurtochten
naar ontsnapte gevangenen veel hinder
door het feit, dat vele Engelsche ge-
demobiliseerden hun battle-dress, ont
daan van alle militaire distincties, zijn
blijven dragen, en aldus een nog al
sterke gelijkenis vertoonen met de
Duitschers achter het prikkeldraad.
Een kampcommandant verklaarde in
dit verband, dat hij herhaaldelijk door
menschen in de omtrek werd opgebeld,
dat er weer ontsnap'e krijgsgevangenen
waren gesignaleerd wanneer men dan
met een complete overvalwagen ter
plaatse kwam, bleek het meestal een
eerzame ex-Tommy te zijn, die in zijn
gewezen uniform een volkstuintje aan
het bewerken was.
VERHOOGING RANTSOENEN
GEDISTILLEERD.
Minister Mansholt heeft naar „Parool"
meldt, zijn goedkeuring gehecht aan
een verhooging van de rantsoenen ge
distilleerd van 50 tot 75 pet. van de
basisperiode 1939. Zij zal ingaan op
1 November a.s. De regeering hoopt
hiermede een flinken klap toe te bren
gen aan den gifhandel.
PROJECTIEL TE VERVIERS
NEERGEKOMEN?
Volgens een correspondent van de
„Daily Graphic" te Parijs zijn Vrijdag
avond aldaar berichten binnengekomen,
dat een projectiel, hetwelk gelijkt op
de vliegende bommen, die naar men
zegt boven Zweden zijn waargenomen
bij Vervieis in België is neergekomen
en ontploft. Volgens deze berichteji
zeiden boeren, dat de bom op een
hoogte van 1500 meter overvloog en
dat roode en gele vlammen uit den
staart schoten.
CORRESPONDENTIE MET
NED. INDIË.
Zeepost.
Brieven, briefkaarten, akten gedrukte
(jukken, braille drukwerken, monsters
en pakjes kunnen nu weer, al dan
niet aangeteekend naar Ned. Indië
per zeepost worden verzonden.
Tengevolge van de in Ned.-Indië
heerschende buitengewone omstandig
heden kan de Ned.-Indische post
administratie nog geen aansprakelijk
heid aanvaarden voor_ het eventueel
verloren gaan van aangeteekende stuk
ken. De verzending hiervan geschied'
dus voorloopig alleen op risico van
den afzender. Waardezendingen en
siükken met verrekening kunnen r.og
niet langs dezen weg worden verzon
den; ook is expresse-bestelling niet
mogelijk. Verzending per zeepost vindt
slechts plaats op verlangen van den
afzender, die hiertoe „per zeepost" op
de adreszijde van de stukken dient te
vermelden. Door beperkte verkeers-
mogelijkeden in Indië moet met be
langrijke vertraging daar te lande
worden rekening gehouden.
CORRESPONDENTIE MET
Militairen in indië.
Nog steeds komt vertraging van
distributie der in Indië ontvangen
poststukken voor ten gevolge van on
juiste of onduidelijke adresseering.
Men dient er goede nota van te
nemen, dat voor correspondentie ge
richt aan militair personeel behoorende
tot de Koninklijke Landmacht en het
Koninklijke Nederlandsch Indische
Leger in Nederlandsch-Indië de volgende
adresseering moet worden gebruikt:
Naam, voorletters, rang, ïegernummer,
onderdeel, veldpostkantoor Batavia
STUDENTEN VERTREKKEN WEER.
De ongeveer 180 Nederlandsche en
buitenlandsche studenten, die gedurende
de maand Augustus in Zeeland bij de
wederopbouw kwamen helpen, hebben
Vrijdagmiddag in bet Schuttershof te
Middelburg afscheid genomen.
's Middags is de studenten een caba
retvoorstelling aangeboden. De bu ten-
landsche stud nten zuilen voor zi] naar
hun land terugkeeren, nog een tocht
door Nederland maken.
BRITTEN EN T.R.i. CONFEREEREN
OVER WAPENSTILSTAND.
In een ontmoeting te Batavia tu»schen
gen.-maj. Forman, chef van den gene-
ralen staf der geallieerde strijdkrachten
in Ned.-Indië, en den republikeinschen
onder-minister van Buitenlandsche
Zaken, welke in tegenwoordigheid van
een aantal officieren van de T.R.I.
plaats heeft gevonden, is besloten, dat
op een nader te bepalen datum be
sprekingen geopend zullen worden
tusschen hooge Britsche officieren en
vertegenwoordig* rs van de T.R.I. uit
ava en mogelijk ook u.t Sumatra, ten
einde de bijzonderheden uit te werkpn
van een wapenstilstand in lndon- sië,
die thans door de drie betrokken
partijen besproxen wordt.
De Nederlandsche autoriteiten zijn
van alles op de hoogte gehouden.
was het verbruik gemiddeld per rooker
zeven rantsoenen per week; thans zal
het minder zijn wegens de hoogeie
prijzen.
Meer sigaretten in den handel «te
brengen tegen hoogere prijzen, om
daardoor den „zwarten" hancel te
fnuiken, zou anti-sociaal zijn, daar
alleen de gegoeden er van zouden
kunnen profiteeren.
Het tegenwoordige tekort aan siga
retten is te wijten aan de haver staking
en aan vacantie, niet aan onjuiste
toewijzing van tabak aan de verwar-
kende industrieën.
BEVRIJDER VAN DEN ELZAS
IN NEDERLAND.
5 September aariveert
Generaal de Lattre de Tassigry.
üp 5 September a.s. zal als gasi
van de Nederlandsche Regtering per
tigen vliegtuig op' het milita're vlieg
veld te Valkenburg (Z.H.) arriveeren
Generaal J. J. M. G. de Lattre de
Tassigry, chef van den Franschen
gei eralen staf en inspecteur-generaal
van het land-leger, tijdens den oorlog
commandant van het eerste Franscht:
leger, dat de Duitschers uit Zuid-
Frankrijk en den Elzas verdreef.
De generaal zal drie dagen in
Nederland venoevtr, in dien tijd door
vt^e autoriteiten ontvangen worden en
onder meer met een speciaal gechar
terd K.L.M.-vliegtuig de Zuiderzee
werken bezichtigen. Uit een oogpunt
van vlagvertoon en verinniging van de
Fransen—Nederlandsche betrekkingen
wordt door onze regeering, zoowel
als door de legerautoriteiten, aan dit
bezoek groote waarde toegekend.
Behalve de bezichtiging van de Zui
derzeewerken staat op het programma
o.m. een dtfilé te Utrecht van troepen
der eerste divisie, welke naar Indië
vertrekken.
ZUID-AFRIKA HELPT NEDERLAND.
Aan den vooravond van den ver
jaardag van H. M. de Koningin heeft
generaal J. J. Pienaar, administrateur
van Transvaal, ten bezoek gebracht
aan den Nederlandschen gezant van
Zuid-Afrika, te Pretoria en hem
12.722 pond sterling overhandigd als
bijdrage voor het steunfmds voor
Nederland.
Het geld is hoofdzakelijk door 50 C00
Transvaalsche schoolkinderen bijeen
gebracht.
GEEN HOOGER TABAKS
RANTSOEN.
In een radiopraatje heeft de heer
A. Polak, directtur van het rijksbureau
voor tabaksproducten, da geruchten
tegengesproken, dat de tabaksrantsoe-
nen binnenkort zullen worden verhoogd.
Nu reeds kost de in distributie ge
brachte tabak ons land f800.000 aan
deviezen per week.
Met opheffing van de distributie be
hoeft niet te worden gewacht tot de
productie weer gelijk is aan het voor-
oorlogsche gebruik. Vóór den oorlogI
CHR. NATIONALE VEREEN.
„NEDERLAND EN ORANJE
„Tot de Wet en tot
de Getuigenis."
Korte Berichten
De muizen, die tij -
ders de atoombom-
proef te Bikini ge-
b'uikt zijn voor expe-
rimenieele doeleinden,
hebben gejongd. Da
Amerikaansche marine
en het nationale kan
ker-instituut stellen 'n
onderzoek in naar de
inwerking der radio
actieve stralen in ver
band met de voort
planting. De thans
geboren muisjes zij a
normaal, maar de on
derzoekers behouden
hun oordeel, totdat het
tweede kroost gebo
ren zal zijn.
o—
Minister Spaak
heeft, naar aanleiding
van de ontsnapping
van den v tormaligen
Belgischen Rexisten-
leider Leon Degrelle
uit Spanje, te Brussel
een onderhoud gehad
met den Spaanschen
zaakgelastigde. Hij ver
zweeg dez< n de ont
steltenis niet, die de
laatste gebeurtenissen
in België hebben ver
oorzaakt en bevestigde
dat zij wellicht da
betrekkingen tusschen
België en Spanje nog
wel moeilijker zouden
maken. Spaak heeft
den Spaanschen zaak
gelastigde verzocht om
hem onverwijld bekend
te maken langs welke
grens Degrelle, ter
uitvoering van het
bevel dat hem gege
ven werd, het Spaa i-
sche grondgebied ver
laten heeft.
o—
Da minister van
oorlog heeft op des
betreffende vragen van
den heer Koejemans
(C P N.) geantwoord,
dat bij legeroefeningen
ter gelegenheid van
de lustrumfeesten in
de buurt van Utrecht,
drie personen lichte
nweridige verwondin
gen opliepen doordat
springstoffen e.d. wer
den gebruikt. Een der
gelijke opleiding is
aldus de minister
noodzakelijk opdat de
soldaten anders de
demoraliseerende in
vloeden van den oor-
og eerst op het ge-
vechtsveld zullen on
dervinden.
De minister ver
klaarde vervolgens dat
hij geenszins het voor
nemen koestert om
oefeningen zooals die
te Utrecht werden ge
houden, voor de toe
komst te verbieden.
Nochtans heeft hij
reeds eerder de op
dracht gegeven, dal
oefeningen, waarbij
van scherpe munitie
en sp ingstoffen ge
bruik wordt gemaakt,
zoodanig dienen te
worden gereglemer-
tecid. dat eenerzijds
de waarde van deze
oefeningen niet ver
loren gaa', anderzijds
het voorkomen van
ongelukken tot het
uiterste wordt beperkt.
Aboncement»-
prll»,
Lom* nummer. 5 et.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
11. 1.25
Alle andere plaatien
11. 1.55
f Advertentleprlji
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
15 ct per m.m.
Kleine AdvertentiAzi
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 62 ct.
iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
SCHERPE T1JDREDE VAN
MAJOOR BIK.
Vrijdagavond trad bij den vooravond
van Koninginnedag in de Ned. Herv.
Kerk alhier op majoor Bik uit Amsterdam,
evang. luth. predikant, voorzitter der comm.
voor de viering van nationale feest- en
gedenkdagen, uitgaande van het Nationaal
Instituut, met het onderwerp„Opbouw door
terugkeer". De bijeenkomst was slechts
matig bezocht.
Na opening door den voorz. van boven
genoemde vereeniging, dhr. C. Smies, begon
majoor Bik zijn bijzonder boeiende rede,
waaraan wij het volgende ontleenen
Spr. memoreerde allereerst den ontzetten-
den nood der laatste jaren, die ons allen
bekenü is. Maar daarover willen wij niet
sprekeu, doch een oogenblik peinzen over
het mysterie der toekomst.
Want wanneer wij letten op het wereld
gebeuren dezer dagen, dan zien wij, dat het
uonker wordt. Inderdaad„het wordt don
ker", zoo klaagt de huisvader, wanneer hij
de enorme prijsstijging constateert, zoo
klaagt de staatsman, wanneer hij het ziet
broeien aan het zwane zwerk en zoo klaagt
ook de Christen onder het besef„Wat was,
was erg, maar wat komt, zal nog alles in
de schaduw stellen. Het is een „danse
macabre'-, een dans op een vulkaan ge
worden om oorlog en revolutie andermaal
uit te werpen over deze lage landen. Spr.
herhaalt: het wordt donker, en wanneer
zal net nog eens licht worden Velen be
reiden zien voor op het ergste. Anderen
leven in een sfeer van „laissez faire, laissez
aller". Weer anderen meenen dat alles
maar eens radicaal veranderd moet worden.
Wij teven in een tijd, die overvloeit van
democratisme, waarin het wachten is op een
krachtpatser, op een Luther, op een dictator.
Hoe staan wij daar tegenover
Wij verwachten het heil niet van het
nieuwe, maar van het oude. Wij willen
evenals in de dagen van Jesaja een „Tot
de wet en tot de getuigenis -. Spr. staat
uitvoerig stil bij deze profetische waar
schuwing tegen ongeloof en bijgeloof.
Spr. wijst op hei groote verschil tusscheu
de hedendaagsche jeugd en de ouderen. Er
is eindeloos veel veranderd, maar niet ten
goede. De huiselijkheid was vroeger één
der deugden van ons voorgeslacht. Menige
woning is geen tent des vredes meer, maar
lijkt meer op een herberg. Ook in Christe
lijke kringen is dat zoo-- uiterlijk lijkt alles
heel goed, doch innerlijkwat een rommel.
De Bijbel is een boek van fabelen gewor
den, terwijl vader voorgaat in verkeerde
dingen.
Wij leven in een tijd, dat men antiek is
op 40 jarigen leeftijd. De jeugd en zij
alleen weet hoe Nederland moet worden
opgebouwd. Dat kunnen die oude suffers
niet. Daar moet je jong voor zijnHier is
maar één mogelijkheid„Tot de wet en tot
de getuigenis." Opbouw, door terugkeer.
„Anders hebt gij geen dageraad."
S/oot de vele brandende vraagstukken
behoeven wij niet tot de wijsgeeren en
staatslieden dezer eeuw te gaan. Want hoe
komt het, dat die dageraad voor zoovelen
niet meer dan een oeeld is? En dat er
zoovele moede Christenen zijn Men zoekt
niet meer bij de bron en het goddelijk ge
tuigenis zelf raakte op den achtergrond.
Ook hier geldttot de wet en tot de ge
tuigenis. Anders hebt gij geen dageraad."
De jeugd is radicaal verpest in den achter
ons liggenden tijdzij heeft leeren sabo-
teeren, liegen en bedriegen, wat spr. zelf
heeft ondervonden als commandant der
ondergrondsche strijdkrachten. Ook de mora
liteit is radicaal kapot. Daar is de dans-
waanzin, wat niet anders is dan met elkaar
één gelal en gelol naar hel en verdoemenis,
lu rtmsteidain is een Christelijke dansclub
opgericht onder den naam van„Looft den
Heer" Eerst biddenen dan dansen-. Als
de fundamenten van het huis ondermijnd
zijn..
in dezen tijd, waarin het gouden kalf
hoogtij viert, zijn naast N.S.B.'ers en col
laborateurs de zwarte handelaars de grootste
misdadigers. Voor dit alles geldt ook„Tot
de wet en tot de getuigenis."
De wetenschap gaat vooruit en de oorlog
dwingt tot technisch denken. Zonder kennis
boom geen paradijs. Maar niet alle vruchten
van dien boom zijn even goed en gezond.
Wij willen wetenschap en geloof en geen
wetenschap der Copernicussen. En wat een
orde, als Christus als het middelpunt van
alle wereldhistorie wordt gezien. Spr. hekelt
het Darwinisme der vorige eeuw. „ik heb
teveel respect voor mijn voorouders, dan
dat ik zou gelooven, dat zij eenmaal als
apen in de boomen klauterden." En zulke
dingen worden ook nu nog begroet met
handgeklap I Wij willen de wetenschap
niet aan den Bijbel binden. Doch dit is geen
geologie- of natuurkundeboek, maar een
boek van Gods openbaring. En üaarom
„tot de wet en tot de getuigenis."
De glorie van Nederland is weg. Wij
hebben een tijd gehad van Willem 1, van
Maurits, Frederik Hendrik, enz. Maar veie
Nederlanders werken er aan mee om het
beetje glorie zoo gauw mogelijk weg te
krijgen.
in de groote steden gaan vele predikanten
over naar het socialisme, want de christe
lijke partijen heboen gefaald. Dat doet men
voor den wederopbouw van Nederland....
is dat dan niet goed bedoeld Dat deze
dominees zich vermaagschappen met het huis
van AchabDaarom ook in dit opzicht:
tot de wet en tot de getuigenis.
in het teeken A. J. C. (achter Jezus Chris
tus) zal de kerk overwinnen, ais men be
denkt het gebod: Gij zult geen andere
goden voor mijn aangezicht heboen. Spr.
dringt aan op een pro Nederlandsche hou
ding. Velen hebben gekeken naar Noord of
Zuid, maar keken niet naar Nederland en
vergaten vooral naar Boven te kijken.
Hij hekelt ook de behandeling van Nederland
door zijn bondgenuttten. „Vest op prinsen
geen betrouwen", zegt spr. en critiseen de
houding der bondgenooten vanuit den ge
zichtshoek: „Wij willen Holland houeu."
De nieuwste klucht in Europa is de
vredes-conferentie in Parijs, waar men bezig
is evenals destijds in Versailles de
voorwaarden te scheppen voor een nieuwe
catastrofe. Men wordt eindelijk ook in Neder
land wakker. „Pas op", zegt spr „voor
het communisme", zooals hij vóór 1940
waarschuwde voor het nationaal-socialisine.
Rusland is den laatsten tijd bezig op alle
mogelijke manieren ruzie te zoeken met
Nederland. „Pas op". Er zijn er zoovelen
in ons land, die geen voet zullen uitsteken
om den troon van Oranje te redden, maar
wel hun best doen om hem de pooten te
breken.
Aangaande de criminaliteit merkt spr. op
„soms denken wij bij de vele roof overval
len: „Waar zijn wij, in Chicago of in
Halfweg
Bij zijn reis door het zwaar geteisterde
Zeeland viel spr. op, hoe hier overal ge
werkt wordt. Dat is in de groote sleden
anders. Daar staat alles in het Keken van
het mode-woord staken,
u wijst spr, op het goede voor
beeld oer Koningin, ook in religieus opzicht
en herinnert aan Haar woord „Christ avant
tout Waarachtige vaderlandsliefde is daar
waar waarachtige liefde voor het hemel-
sche vaderland wordt gevonden. Spr. be
pleit in zijn peroratie nogmaals opbouw
door terugkeer. H
De magistrale rede, uitgesproken door
dezen man, gestoken in de gaia-uniform van
majoor van het voor oorlogsche Nederland
sche leger wat ons aan een Napoieon-
hguur deed denken - maakte met de
groote rethorische gaven van dezen spreker
op de aanwezigen een diepen indruk.
Aan het slot zong men staande twee
coupletten van het Wilhelmus.
Pt W,
