AXELSCHE COURANT
„GELIJK EEN VLAM.''
Chr. Hist. Unie.
Denk goed na stemt C.-H.
Chr. Historische Unie.
op No. 1 van lijst 4
lumtUiÊÊUlUÈmsÊm
Alle Kiezers en Kiezer essen,
"mmm
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Openluchtspel
die evenals vorige malen weer gebruik wenschen
te maken van een auto om hun stem uit te
brengen, gelieve zich vóór 26 JULI op te geven
bij één der onderstaande personen
C. W. Klaassen Jr., Sassing Q 7.
J. de FeijterScbeele, Kijkuit L 5.
P. de Jonge, Steenovens M IC.
J. Hollebek, Spui O 8.
P. J. van Bendegern, Julianastraat 68.
J. Overdulve, Julianastraat 79.
P. A. Wondergem, Nieuwstraat 5.
J. Scheele, Koestraat 36.
Stemt op 26 JULI
HET BESTUUR.
60e JAAROANO. No. 85.
Verschijnt eike Woensdag en Zaterdag. WOENSDAG 24 JULI 1946. Frankeering bij Abonnement Axel.
is
9b
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie;
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK van VESSEM
Nieuwe schepping van
dhr. EQQERMONT te
Kloosterzande.
Een lumineus idee is het geweest
van de Harmonie- en Tooneelveteen.
„St. Cecilia* te Kloosterzande om dit
stuk boerenleven, vol dramatische
hoogtepunten, op te voeren.
Op de bij uitstek geschikte hofstede
van dhr. Vereecken te Kloosterzande
waren Zondagnamiddag vele honder
den tooneelminnenden bijeen om te
genieten van de schoone creatie van
den grooten Z. Vlaming, die in een
voorwqord o.m. zeide, dat het doel
was hèt tooneel op hooger plan te
brengen. Het is geen gewoon spil van
een lach en een traan en spr. hoopt,
dat men den dieperen zin van dit
sterk dramatisch stuk zou aanvoelen.
Het stuk is modern in opzicht:
het is een oproep tot meerdere naas
tenliefde en offervaardigheid, waaraan
de wereld dringend behoefte heeft, in
het verleden ontbrak daaraan veel.
Het gevolg daarvan was, zoo zegt spr.,
de vreeselijke wereldoorlog. Wat moet
er van de wereld terecht komen zon-
i-r naastenliefde, welke eigenschap
toch ieder mensch, iedere stad en
ieder land, ja, heel de wereld van
noode heeft
De aanleiding voor den heer Egger
mont tot't schrijven van dit stuk is ge
weest het Bijbelwoord„Zoo ik de
talen der menschen en der engelen
sprak en ik had de liefde niet, dan
ware ik een klinkend metaal en een
luidende schel
En zoo ving bij door soberheid en
harmonie treffend décor de opvoering
aan.
De inhoud.
Tusschen boer Fons Versteene en diens
collega Manden Kroon bestaat sinds
vele jaren een veete over een rijweg
en een stuk land, maar ook om een
reden, die veel dieper ligt en vooral
daarom koestert Versteene een gewel
digen haat tegen Manden Kroon.
Manden's buurman, de boerenzoon
Peer Kreyns, die Versteene's dochter
Roza bemint, raadt bij een bezoek, dat
hij aan boer Versteene brengt, dezen
dringend aan, het gebeurde te verge
ten, daar wegens een slepende ziekte
de dagen van Manden Kroon geteld
zijn. Boer Versteene is evenwel niet
te vermu'wen.
Integendeelde haat van Versteene
laait eerst hoog op, als hij de oude
Manden Kroon op zijn erf ziet komen,
met den dood in de oogen om hem
om vergiffenis te vragen. In zijn toorn
werpt hij Kroon de zonden 20 jaar
geleden bedreven, voor de voeten.
Versteene's woorden zijn als zweep
slagen in de ziel van den uitgeleefden
man, die hem nogmaals, met oog op
zijn naderend einde, om vergiffenis
vraagt, doch Versteene volhardt in
zijn haat omdat de oude Kroon hem
20 jaar geleden zijn eenige ware liefde
ontnam op een schunnige wijze. Ver
steene jaagt Kroon van zijn erf onder
de woorden: „Mijn haat vervolgt u
ot aan de andere zijde van het graf-
ja weg, en sterf zooals ge geleefd
iebt."
De vrouw van Versteen e heeft alles
jehoord. Zij ziet nu in, dat hun echt
naar een gelegenheidshuwelijk en
voor Versteene slechts een vlucht uit
zijn eenzaamheid was. De boer be-
lamt dit; er is echter geen andere
weg zulks om hun dochter Roza.
Later komt ook Peer Kroon, een
:oon van Manden, die Versteene's
lochter Roza naloopt, bij Versteene
vergiffenis vragen voor zijn vader, die
iu stervende is. Ook nu volhardt de
toer in zijn haat, die is „gelijk een
am"en stuurt de zoon onver-
tems. tem no. In h.Hi».
bewoordingen waarschuwend voor
omgang met zijn dochter Roza-
Bij een discussie over revolver-
schieten tusschen boer Versteene en
Sies de Kraai, een jongen marskra
mer, die veel bij Versteene komt, om
Lenie, de meid, het hof te maken,
wordt bekend, dat de onnoozele Koo
K<ryns, een broer van Charei Kreyns,
een feilloos revolver-schutter is. De
leurder Sies weigert dit te gelooven.
Versteene haalt zijn revolver voor een
weddenschap betreffende de schiel-
kunst. Het wapen blijft geladen op de
bank voor de woning liggen, terwijl
Versteene, Lenie en Sies zich om toe
valligheden verwijderen. Charei Kroon
komt op het erf en ontmoet zijn be
minde Roza die hem wegstuurt, bang
voor haar vader. Onnoozele Ko, die sinds
geruimen tijd op den welput-rand is
gezeten en alles gevolgd heeft, grijpt
in een onbewaakt oogenblik den
revolver en schiet, door niemand be
merkt, Charei neer, want „Roza mag
niet met Charei trouwen"..En weldra
luidt de doodsklok voor Manden
Kroon en diens zoon ChareiDe
verslagenheid op de hoeve is gewel
dig. In het bijzonder Roza de dochter
lijft zeer onder dit raadselachtige
drama. Iemand op het erf moet de
moordenaar zijn, maar niemand kan
zeggen wie. Peer Kreyns weet dever-
slagene Roza weer op te beuren.
Versteene, die met de anderen reeds
huisarrest had op de hoeve, wordt
door de politie gehaald onder ver
denking van moord, daar zijn revolver
nog geladen werd gevonden en de
haat van Versteene legen de familie
Kroon bekend was.
Tien jaar later komt Versteene terug
na een onschuldige gevangenschap.
Bij onnoozele Kno ontstaat door den
terugkeer van Versteene een groote
ongerustheid, wat zijn moeder niet
ontgaat. Zij weet hem de verklaring
is. De moeder is daardoor de wan
hoop ten prooi. Zij deelt alles mee
aan haar zoon Peer sinds zes jaar
gehnwd met Roza die het op haar
beurt weer aan haar ouders, het echt
paar Versteene mededeelt. Moeder
Versteene weet te bewerken, dat haar
man alles vergeet als schulddelging
voor zijn vroegere haat. De slot-scèie
is een huwelijk van den leurder Sies
de Kraai met Lenie, de meid.
De spelers.
in de groote rollen domineerden
vooral boer Versteene en diens gade,
waarmede wij aan de anderen niets te
kort willen doen. Van de kleinere rol
len mag de kecht Warden niet onver
meld blijven. Dhr. Eggermont in zijn
rol als onnoozele Ko was een open
baring. Op den welput-rand gezeten
tijdens zijn langdurige nagenoeg zwij
gende rol tijdens een discussie tusschen
Fons, Sies en Lenie, overtrof hij nog
alles door fenomenale houding en
feillooze mimiek.
Ook over de regie niéts dan lof.
Opvallend was ook de voorbeeldige
houding van het publiek Wij zijn dat
wel anders gewoon
Wij hebben genoten en waren ge-
imponeerd door dit echte stuk boeren
leven. De heer Eggermont, die Neder-
land en daarvan Zeeuwsch-Vjaan-
deren in het bijzonder reeds'veel
heeft gegeven, toont door deze nieuwe
creatie zijn groote veelzijdigheid
romanschrijver, dramaturg, regisseur
en acteur. Ook treft zijn verassend
inzicht in de volksziel.
De dialogen zijn vlot en onge
kunsteld- De taal der menschen is
vervat in de stijl die door zijn een
voud spreekt tot de ziel van den
Nederlandschen mensch,
décor, strekking en inhoud tot een
harmonisch geheel.
Al met al kunnen wij de opvoering
van dit stuk zien als d e cultu-
reele gebeurtenis van dit seizoen in
onze streek.
Hulde aan de medewerkenden, en
vooral aan den grooten Zeeuwsch-
Vlaming, die dit schoone drama schiep l
Wij willen een lans breken voor de
opvoering van dit schitterend stuk
boerenleven in Axel. Het centrum
onzer agrarische streek dient hiermee
kennis te maken. Zulks als een
tegenhanger van zoo veel in het
„cuitureele" leven, dat encanailleert,
maar ook van zooveel wat aan onze
psyche volkomen vreemd is.
Omdat wij de overtuiging hebben,
dat dit meesterwerk iets is, waaraan
ook ten onzent een groot tekort
bestaat. Speciaal in dezen tijd van
vreemden-vereering en decadentie,
niet in het minst op cultureel gebied
D. W.
NoordZuid.
Ook de P.Z.Crt. weet weer een geval
te signaleeren, waarin het Zuiden blijk
baar weer op de tweede plaats komt;
het blad schrijft
In het Zuiden is men over het alge
meen niet erg te spreken over de be
voorrading met vlakglas, omdat men
de overtuiging heeft dat men benoor
den de rivieren in verhouding heel
wat meer glas toegewezen krijgt. Er
zijn zelfs gevallen in het Zuiden be
kend, dat glasleveranciers een halve
maand geen werk voor hun personeel
hadden. Bovendien heeft men de ovei-
tuiging, dat benoorden de rivieren al
heel wat meer huizen glasdicht zijn
dan in het Zuiden. In Breda heeft men
b cijferd, dat wanneer de glasvoorzie
ning zoo miserabel door blijft gaan,
het nog wel een jaar of drie kan
duren eer de stad glasdicht is.
Daarom is hier nu een actie op
touw gezet, welke de betrokken
regeeringsinstanties op de hoogte wil
brengen van den noodtoestand en de
ernstige bezorgdheid, welke men t.a.v.
de verschillende wijze van voorzie
ning der landsdeelen heeft.
ONBETROUWBARE KLOKKEN.
Overal in Zuid-Holland komen thans
menschen, die een electrische klok
bezitten, dan hier te laat, dan daar te
vroeg. Er worden thans vele klachten
gehoord van menschen, die een elec
trische klok hebben, dat deze dan weer
voor en dan weer achter loopt, de
oorzaak van deze klachten is gelegen
in het feit, dat Zuid Holland stroom
van verschillende frequenties betrekt.
Overdag namelijk van 6 tot 12 uur
is Zuid-Holland gekoppeld met Duitsch-
'and. De frequentie van dezen stroom
is zoo laag, dat alle lynchroonklokken
hierdoor achterloopen. Des nachts
echter krijgt Zuid-Holland stroom uit
Rotterdam, waarvan de frequentie weer
hooger is, zoodat de klokken dan weer
voorloopen.
Het verschil is zoo groot, dat een
synchroonklok overdag een kwartier
achterloopt en des nachts tien minuten
voor. Er zijn thans nog geen maat
regelen te nemen, die dit euvel kunnen
verhelpen. Men moet zich dus in de
eerste tijden niet op zijn electrische
klok verlaten.
RAM-TANKS VOOR HET
NED. LEGER AANGEKOMEN.
Vrijdagmiddag is uit Southampton te
Rotterdam aangekomen het s.s. Duive-
land, beladen met 16 ramtanks voor
het Nederlandsche leger. Het schip
heeft ligplaats genomen bij de terreinen
Door den directeur
der rubberfabriek Vre-
destein zijn enkele
rr.ededeelingen gedaan
omtrent de vervaardi
ging van rijwielbanden.
De grondstoffenpositie
van de rijwielbanden
baart niet langer zorg.
Mede door verbetering
van de textielvoorzie-
ning beweegt zich de
productie van rijwiel
banden in stijgende lijn
voornamelijk als ge
volg van de inschake
ling der Hevea-fabrie
ken, die wederom zijn
gaan draaien.
Gezien de geweldige
behoefte en de groote
vraag naar fietsbanden
is het niet waarschijn
lijk, dat de banden
tegen het einde van
het jaar vrijkomen.
De kwaliteit der
banden die op het
oogenblik worden ver
vaardigd, is goed te
noemen. Sedert 1 Juli
worden weer zgn.
„witte banden" gepro
duceerd. Dat het nog
eenigen tijd zal duren
alvorens in de Neder
landsche fietsbanden
behoefte is voorzien,
moge blijken uit het
feit, dat voor den oor
log 4 millioen banden
per jaar roodig waren.
Een belangrijke ver
lichting in het banden-
vraagstuk wordt ver
wacht door de moge
lijke levering van
500.000 rijwielbanden
door de Goodrich Cy.
in Amerika.
ATOOMBOM ONDER
WATER.
De tweede atoom
bom-proef op 25 Juli
bij Bikini zal, aldus de
Sunday Express, meer
spectaculair en belang
wekkend zijn dan de
eerste. De bom, die,
zooals bekend, onder
water door radio-im
pulsen tot ontploffing
zal worden gebracht,
wordt in een stalen
cylinder te water ge
laten. Vele technici
zijn de meening toe
gedaan, dat de ont
ploffing een „gat" in
het water zal slaan van
150 voet diep en on
geveer 600 in door
snede. Zij verwachten
verder dat het water
gelijk een geiser, vijf
tien tot achttiendui
zend voet de lucht in
zal spuiten. Indien
deze voorspeilingen
uitkomen zullen de
schepen, die in de
baai gemeerd liggen,
verpulverd worden.
Men verwacht ver
der dat het water bin
nen een bepaalden
afstand gesplitst zal
worden in de samen
stellende elementen
zuurstof en waterstof.
Na enkele seconden
wordt echter weer
water gevormd, zoodat
practisch niets met het
water gebeuren zal.
Een aardschok wordt
niet verwacht. De
radio-activiteit van de
lucht, en in 't bijzon
der van het water, zal
Abonnement*
prt)«i
Lone nummers 5 et.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
fl.il.25
Alle andere plaatsen
II. 1.55
Advertentlepriji
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentiên
(maximum 8 regelt)
1 5 regels 62 ct.
Iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
P. J. VAN BENDEGEM.
Van de SCheenvaart.