HiUUfidtfeilliuiiueiiaMia
De Zwitserscbe handelsvloot
in en na den oorlog.
dUËÏ
Het Zwitsersche s.s. „Olanda"
groot 7600 <on, toebehoorende aan de
„Schweizerische Reederei AG* kwam
onlangs als eerste Zwitsersche boot
in Nederland aan. Zwitserland, lam4
zonder zeehavens, begon vonr den
oorlog met de vorming van een zee
vloot.
Het in het leven roepen van eer
Zwitsersche zeevloot is terug te bren
gen tot de ervaringen, gedurende de
eersten wereldoorlog opgedaan, waarbij
Zwitserland met groote moeilijkhede
te kampen had om het overzeesche
goederenvervoer in stand te houden
Oorspronkelijk werd het geheel
Zwitsersche zeevervoer verzorgd door
buitenlandse lijnen. Het was te voor
zien, dat bij uitbreken van den oorlog
in 1939 de diensten der buitenlandscht
lijnen wederom gestaakt zouden wor
den, waardoor voor Zwitserland de
verbindingen met overzee opnieuw
verbroken zouden zijn. Een dergelijke
toestand zou voor het land de meesi
funeste gevolgen moeten hebben, aan
gezien Zwitserland voor een groot
gedeelte zoowel voor den aanvoer van
levensmiddelen als voor den aanvoer
van grondstoffen voor zijn industrit
afhankelijk is van den aanvoer var.
overzee. De Zwitsersche regeerinf.
bereidde zich voor, door het in time
charter nemen van een aantal Griek
sche schepen voor den duur van den
oorlog. Deze schepen zijn dan ook
in 1939 reeds in dienst gekomen bi,
de daarvoor geschapen regeerings
instantie, .Office de Guerre pour le
Transports", Bern. Daarmede was
echter maar gedeeltelijk in de behoefte
voorzien, hetgeen later ook bleek. Het
gebruik dezer tonnage werd toen door
dat Griekenland in den oorlog betrok
ken werd, belet.
Reeds op 27 April 1939 heeft de
Schweizerische Reederei A.G. dooi
een boodschap ain de Zwitscherscht
regeering op de wenscheiijkheid van
het invoeren der Zwitsersche vlag te»
zee, attent gemaakt. Volgens het ver
drag van Barcelona van het jaar 1921
dat door 30 landen werd geteekenc
en waarin aan landen zonder zee
havens (omdat zij binnen hun territoriaal
gebied een scheepsregister voeren) de
mogelijkheid wordt gegeven, een eigen
vloot te onderhouden, mocht dus ook
Zwitserland een eigen vloot hebben
Het duurde echter nog tot 9 Apri
1941 voordat het bekende besluit van
den Zwitserschen bondsraad, dat hel
voeren van de Zwitsersche vlag regelt
en dat als Zwitsersch zeerecht kan
worden beschouwd, tot stand kwam
ln verband daarmede werd opgericht
het Zwitsersche Seefahrtsamt te Bazel,
waar het Zwitsersche scheepsregister
wordt gevoerd en waarmede Bazel
tevens als thuishaven voor Zwitser
sche zeeschepen werd gekozen. Mei
het oog op de moeilijke positie van
Zwitserland als neutraal land temidden
van de oorlogvoerende mogendheden
moest vooral scherp toezicht worden
gehouden op het zuiver Zwitsersche
karakter van elk schip, dat in dit
register werd ingeschreven. De regee
ring zelf heeft zich dan ook het recht
voorbehouden, over de toelating van
een schip tot het Zwitsersche scheeps
register, te beslissen- Overigens steunt
het Zwitsersche zeerecht op ter zake
dienende internationale verdragen, die
voor de Zwitsersche zeevaart verbin-
telijk werden verklaard.
Reeds door Zwitsersche maatschap
pijen aangekochte en onder Pana-
meesche vlag varende schepen werden
onmiddellijk na het verscnijnen van
voornoemd besluit overgebracht naar
Bazel. Als eerste schip werd het s s
„Calanda*, dat een dezer dagen in
Nederland is aangekomen, in Zwitser
land te boek gesteld. In totaal omvatte
de Zwitsersche vloot 13 schepen met
tesamen ca. 80.000 ton. Daaronder
bevond zich een drietal schepen van
het Zwitsersche Roode Kruis. Maar
aangezien dit niet kon optreden als
reeder, kwamen ook deze schepen
onder het beheer der Schweizerische
Reederei A G.
Met uitzondering van de Roode
Kruis-schepen, die in de eerste plaats
g:h uikt werden voor het vervoer van
pakketen voor de geallieerde krijgs
gevangenen in Europa en voor levens
middelentransporten aan noodlijdende
gebieden het s.s. „Henri Dunant"
heeft in Maart 1945 een lading levens
middelen, afkomstig van de .Don
Suisse pour les victimes de la guerre"
naar Delfzijl vervoerd werd de
Zwitsersche zeevloot gedurende den
aanvoer van granen uit Zuid-Amerika
olie uit Afrika en voor het pendel
verkeer tusschen Lissabon en Genua
Lissabon was gedurende den oor
log de stapelplaats voor Zwitsersche
import van overzee. De oorzaak hier
van was, dat de, met Grieksche ton
nage aangevoerde lading, in Lissabon
moest worden gelost, daar de oorlog
in de Middeliandsche Zee intensieve
werd, waardoor het gebruik van de
Vt'ddellandsche Zee-havens werd ver
hinderd.
Ii den loop van den oorlog ging
zen drietal schepen door oorlogshan
delingen verloren. De Roode Kruis
schepen zijn eveneens weer van het
Zwitsersche scheepsregister afgevoerd
Totaal zijn er dus heden nog zeven
schepen onder Zwitsersche vlag over
gebleven.
Ongetwijfeld zullen deze schepen
ïaarmate de Rijnvaart haar vroegere
positie voor den aanvoer van over
zeesche goederen herovert, steeds
meer naar het noorden worden ged -
rigeerd. Enkele schepen zijn reeds ir
Antwerpen geweest en ook Rotterdam
zal binnenkort wel meer Zwitsersche
schepen te zien krijgen, daar de positie
van Rotlerdam ten opzichte van he
vervoer naar Zwitserland in toenemende
mate verbetert.
Het kan reeds thans als vaststaand
worden aangenomen, dal de Zwitser
sche vloot, die momenteel samenge
steld is uit oudere schepen, geleid, lijk
zal worden vervangen door nieuwe
Het ligt echter geenszins in de bedoe
ling, dat Zwitserland zich voor zijn
zeevervoer zelfstandig gaat maken
doch men acht het in het landrbHang
noodig een kleine vloot te ondei hou
den, die in geval van nood onmid
dellijk beschikbaar is.
OUITSCHtRS SCHOTEN V-BOMMEN
OP LICHTBOEIEN IN DE SCHELDE
De heer Margadant, directeur van
een machinefabriek te Bergen op Zoom,
vertelde een der medewerkers van hei
A N.P. het verhaal van de lichtboeien
m de Schelde, die de Duitschers in
1944 voor geallieerde schepen aan
zagen. Bergen op Zoom was toen al
oevrijd en de heer M. kreeg bezoek
van een Engelsch officier van de R.A.F.,
die hem opdracht gaf tot het maken
van een aantal lichtboeien voor de
Schelde. Er waren weinig materialen,
maar met behulp van zeer primitieve
middelen slaagde men er tenslotte in
de opdracht uit te voeren. Verschil
lende der boeien werkten op batterijen
Des avonds verspreidden zij een flik
kerend licht en de Duitsche verken
ningsvliegtuigen schenen er meer dan
gewone belangstelling voor aan dei
dag te leggen.
Het duurde niet lang of er vielen
V I's in de Schelde, en het opmerkelijkt
was, dat die altijd in de nabijheid vai
de boeien vielen. De Engelsche officie
ren veranderden de ligging der boeier,
geregeld. Het gevolg was dat de V
bommen dan ook prompt op de nieuwe
pleisterplaats der boeien vielen.
Vermoedelijk hebben de Duitschers
de lichtboeien aangezien voor schepen,
die geallieerde troepen en voorraden
aanvoerden en hebben zij getracht door
V-bommen deze vaarrou'e zoo „wa-m"
te houden, dat vervoer langs deze zijde
onmogelijk zou zijn.
Met deze ontnulling is voor de
inwoners van Bergen op Zoom meteen
verklaard wat die ongewone flikker
lichten op de Schelde eigenlijk te
beteekenen hadden en waarom er toch
zooveel V-bommen .mis" vielen.
Aan hat verhaal, dat destijds de
ronde deed en waarin verteld werd
dat de Engelschen op een der Zeeuw-
sche eilanden een zeer sterke magneet
hadden opgesteld, die de V-ijes, welke
voor Antwerpen waren bestemd dt
Schelde in trok, zal nu wel niet meer
geloof worden gehecht.
PLAATSELIJK NIEUWS
Dinsdag herdacht I,.g. F. N. Hiemstra
den dag, waarop hij vóór 25 jaar in
dienst trad bij de Z.V.T.M.
Het heeft den jubilaris niet aan be-
angstelling ontbroken. Een 30 tal
bloemstukken sierden de ambtswoning
en meer dan honderd employé's,
vrienden en kennissen kwamen den
ïcr Hiemstra hun gelukwenschen aan
bieden.
De directeur der Z.V.T.M., ir. Denie,
lood den heer Hiemstra een enveloppe
met inhoud aan met dank voor de
talrijke bewezen diensten.
Van den president-commissaris was
een persoonlijk schrijven ontvangen,
Jammer, dat de heer Hiemstra juist
nu, na dezen mooien dag, zijn uitge
breiden vriendenkring spoedig vaarwe
zal zeggen.
Donderdagmiddag vergaderden in
het hotel .Het Gulden Vlies" alhier
de stembevoegde inge'anden van het
waterschap Koegors c.a. te Axel.
De rekening 1945'46 werd goed
gekeurd met een bedrag aan ontvang
sten van f 6630,54 en aan uitgaven
van f 4999,57, alzoo met een goed slot
van f 1630,97.
De begrooting 1946—'47 werd goed
gekeurd met aan ontvang en uitgaa
een bedrag van f 11478,20, met voor
onvoorziene uitgaven een bedrag van
f 112,13.
FESTIVAL „CONCORDIA".
Aan het groote internationale Festival
ler gelegenheid van h^t 60-jarig be
staan der harmonie „Concotdia" zal
worden deelgenomen aoor de volgende
21 harmonie- en fanfarekorpsen:
1. „Concordia"2. Kon. Harmonie
„Excelsior", St. Nicolaas; 3. „Eikels
worden boomen", Westdoipe; 4 .Ex
celsior", 's Heer Arendsketke; 5. „Ho
sanna", Axel6. „Hosanna", Groede
7. „Inter Nos", Biezeiinge 8- Mozart
leiseke 9. ,Nut en Genoegen", Nieuw-
vliet; 10. „Nut en Genoegen", Water
andkerkje; 11. „Ons Genoegen", Ka-
pelie 12. „Oefening kweekt Kunst",
Borssele13. „Rillandia", Rilland; 14
„Schcldegalm", Ha sweert15. „St.
Cecilia", Kioosterzande16. „Veree-
nigde Vrienden", S is van Gent; 17.
„Volharding", Zaamslag 18. „Vooruit
Waarde; 19. „Vrijheid Eendracht
Lamswaarde20. „Con Amore", Hoe-
dekenskerke.
Het Festival zal worden geopend
met een subliem concert door de zeer
gerenommeerde fanfare „Harmonie" uit
Biervliet, onder de tminerite leiding
van dhr. Jaspert Anthonisse op Woens
dagavond 14 Augustus.
Zeer waarschijnlijk zal d»1 beroemde
Kon. Harmonie „Excelsior" van Si.
Nicolaas (Bmet. pl.m. 100 werkende
leden een elite-slotconceit geven in
den avond van 15 Augustus.
Al met al belooft het diamanten
jubileum van „Concordia", grootsch
van opzet als het is, een hoogtijdag
op muzikaal gebied te worden.
GEMEENTERAAD.
De agenda voor de a.s. Dinsdag
alhier te houden gemeenteraadszitting
luidt als volgt
1. Notulen.
Ingekomen stukken.
Voorstel tot verhooging der geld-
leening voor aanleg sanitair en
electr. verlichting in de o I. school.
Vooistel tot het beschikbaar stellen
van gelden voor het aanstellen van
J. Wieles in vasten dienst bij dt
Gemeentewerken.
Voorstel tot het aangaan van een
geldleening voor het aankoopen
van perceelen grond.
Voorstel tot het beschikbaar stellen
van gelden ten behoeve van dt
Stichting Herstel Zeeland 1945.
Voorstel tot vaststelling van een
begrootingswijziging van de be
grooting Gasbedrijf en van de
Gemeente 1945.
4.
GEMEENTERAAD VAN
TERNEUZEN.
Woensdagavond vergaderde de Ter
neuzensche gemeenteraad en wij laten
de belangrijkste punten uit deze ver
gadering die van algemeen belang
zijn ook voor andere gemeenten in
ons gewest hieronder volgen
Dhr. Henry acht het wenschelijk de
aandacht van de regeering te vestigen
op:
het oprichten van een opleidings
instituut voor o iderwijzers in Z-
Vlaanderen, waarbij dan, indien aan
West Z.-Vlaanderen nog geen toe-
zeggingen gedaan zouden zijn, in de
eerste plaats Terneuzen in aa nmerking
zou moeten komen
het verkrijgen van een 3-tal ver
bindingen over de Schelde, omdal
centraal Zeeuwsch-Vlaanderen nog
steeds niet over een goede verbinding
beschikt
het nemen van maatregelen otn uit
breiding van het buitenlandsch grond
oezU in Z.-Vlaa>;deren tegen te gaan
het aanmoedigen tot vestiging van
nieuwe industrieën
het bestudeeren van een mogelijk
heid tot verkrijging van een vaste
oeververbinding van Zeeuwsch-Vlaan
deren met overig Nederland.
Tenslotte wordt een voorstel van
B. en W. om de H B.S. uit te breiden
inet een Gymnasium-afdeeling A en
B, zonder stemming aangenomen, zoo
dat Terneuzen daarmede Z.-Vlaande
ren binnenkort een lyecum rijk zal zijn
PREDIKBEURTEN TE AXEL.
Ned. Herv. Kerk. Voorm. 10 ure
Qs. Elenbaas, emerit. pred., te Breda
en nam. 2 30 ure Ds. Saraber, Voorber.
H Avondmaal.
Geref. Kerk. Voorm. 10 ure Ds,
Zemel en nam. 3 ure Dezelfde, Bed.
H. Avondmaal.
Geref. Kerk. (Ds. Jan Scharpstr. 1)
Voorm. 10 ure en nam. 2 30 ure Ds.
Couvée.
Geref. Gem. Voorm. 10 ure en nam
2 30 ure Leeskerk.
6.
Aan de Bijzondere school te
Axel-Spui is als leerkracht benoemd
mej. L. de Kiijger te Zaamslag.
Voor het seini-arts examen
slaagde aan de Gem. Universiteit te
Amsterdam, dhr. H. Kok te Zaamslag.
TERNEUZEN.
Voordracht Jo Sternheim.
Donderdagavond organiseerde de
Z.V.U. haar laatste avond voor dit
seizoen, n.l. een voordracht var
Willem Elsschot.Tsjip", door Jo
Sternheim. Deze kunstenaar, die wel
reeds bekend zal zijn als de Joodsche
vader uit „De Naamloozen", ontjopte
zich ditmaal als een voordrachtskun
stenaar van buitengewoon formaat,
terwijl mimiek en houding de toehoor
der vrijwel van woord tot woord in
staat stelden het gebeuren te volgen
en alleen reeds door het zien te be
grijpen wat werd uitgebeeld.
Deze avond was, wanneer wij bij de
Z.V U.-avonden dan al van goede en
betere uitvoeringen mogen spreken,
ongetwijfeld een der beste en een waar
dig besluit van dit seizoen.
Dat de Z.V.U. Ju Sternheim bij haar
toekomstplannen niet vergete 1
Het verhaal dat de doodgewone
dingen beschrijft in een eenvoudig
Antwerpsch gezin en de dingen vaak
op humoristische wijze beziet, werd
HgHgaag||Ériiiiiiadi^
VEULENKEURING TE AXEL.
Donderdag is alhier door de V. V.
Z. F. een veulenkeuring gehouden,
welke uitmuntte door de goede kwali
teit van de aangevoerde dieten in alle
klassen. Alle teekenen wijzen er dan
ook op, dat spoedig weer het voo -
oorlogsche peil zal zijn bereikt bij den
paardenstapel.
De prijzen werden toegekend als
volgt
Klasse I.
Merrieveulens geboren voor 1 Mei.
1 Mina van Spuij van Jac. Dieleman,
Zaamslag (Spui). 2 O ga van Oihene,
van A. de Krakerde Feijter, Zaamslag,
3 4 5 Erika, van C. A. Dekker,
Axel. 6 Astrid, van G. Govaert, West-
dorpe. 7 Hera van Hoek, van A. B.
W. Kindt, Philippine. 8 Freule van
Coegorspo'der, van P. A. P. Dieleman,
Zaamslag. 9 Nelly van Annie, vai
Osw. Kerckhaert en Zn., Westdorpe.
10 Montha van Sluiskil, van J. van
Hoeve, Sluiskil. 11 Anna, van A B
H. Verschucren, Hontenisse. 12 Dora,
van Frans van Megroo', Zuiddorpe.
13 Vera van Graauw, van F. Sttyaert,
Graauw. 14 Sarina van Axel, van Iz.
de Feijter—de Mul, Axel. van Abr.
Haak Cz., Zaamslag. 16 Nora van
Florus, van H. Nijssen, St. Jansteen.
17 Bertha, van Lev. de Fnjier, A*el.
18 Monna, van Herm. de Puder, Axel.
19 Ada, van Gebr. de Jonge, AxH
20 Elza, van P. Dieleman, Hnek. 21
Caline, van C. de Mu ck, Ziiddorpe.
22 Hilda van Karnemelkpoid.r, van
Wed. E. M. Suy, Koewacht. 23 Emma,
van A. de Kotijer, Zaamslag. 24
Wally, van Jac. van de Ree, Zaamslag.
25 Eva, van Abr. v. H ieve, Terneuzen.
26 Clara van Certain, van H. Goethals,
Westdorpe. 27 Dina van Zuiddorpe,
A. C. Puylaert, Zuiddorpe. 28 Amanda,
van Victor Poppc, Koewacht.
Klasse II.
Merrieveulens geboren na 1 Mei.
1 Cazina van Catharinahoek, van
Wed. J. de Feijter, Catharinap. Axel,
2 Beatrix van Janus, van Jac. Walhout,
Sluiskil. 3 Rese, van F. Brooymans,
Kuitaart. 4 Elza, van L. A. C. van
Esbroeck, Hengstdijk. 5 Annie van
Alstein, van H. de Wael, Graauw 6?
van Kinderen J. Daelman, Westdorpe.
7 Caline, van P. Tollenaarde Feijter,
Axel, 8 Elsken, van H. de Wael,
Graauw. 9 Mirza, van C. Bouters,
Overslag. 10 Ria van Suzanna, van
Firma L. Audenaert, Zuiddorpe. 11
Eva van Coquette, van L, van Hoeve,
Axel. 12 Elfrida, van C. A. Dees,
iMHiMriiÉriHÉéÉÜUÉttStitft
14 Ida, van Jac. van de R
slag. 15 Annie van Axel,
Feijterde Mul, Axel. 16
Balois, Zuiddorpe. 17 B n
Zorgvliet, van L. W. de Ri
slag. 18 Dora van Zuiddo
C. Puylaert, Zuiddorpe. 19
Jac van de Ree, Zaamslag
van Maarten Dieleman, Zaai 1
Tanny, van Jac. van de Ree,
22 Dalia van Zaamslag, van J
Dees, Zaamslag. 23 Olga va s,
van Gebr. Dieleman Jz.,
Florida van Looseshof,
Putter, Axel.
Klasse III.
Hengstveulens geboren vc
1 Superbe de Graauw, va
geman, Graauw. 2 Tneo va
van J. van Hoeve, Sluiskil,
van Looseshof, van C. de Pi
4 Avenir van Zuiddorpe, vai
Puylaert, Zuiddorpe. 5 Nico
sluis, van Wed. C. H.
Westdorpe. 6 Maunts van
lz. de Feijter—de Mul, Axe
van Marquis, van D. Dekker,
van H. E. M. van Acker, Ax
van Overslag, van W. Koster
10 Ivo van de Reedijk, vai
Kever, Westdorpe. 11 Cli
Herm. de Putter, Axel. 1
Stoel, Ossenisse. 13 Max,
Laurijs, Westdorpe. 14
Coegorspolder, van P. A. P.
Zaamslag. 15 Hautain, van
Waal, Ossenisse. 16Herma
van lz. de Feijter—de Mul,
Klasse IV.
Hengstveulens geboren na
1 van Ch. van Rumste,l
2 Frans van Herman, van
Putter, Axel. 3 Florus II, v
Feijter, Axel. 4 Sid van Ot
A. de Kraker—de Feijter,
5 Acro van Sluiskil, van J. vi
Sluiskil. 6 Monty van de St
van D. Dekkerae Kraker,
7 Albert van Kampersche
Aam. Dieleman, Zaamslag.
van Acron, van H. de Feijter,]
9 Henkje van Dijkzicht, van S.
Axel.
Klasse V.
Hengsten met afstammeling
1 Hautain van Wieringern
Jos. F de Waal, Hontenisse.
van Torenberg. 3 Florisvand
voort. 4 Frits van Luntersho
van Fa. F. Dikker Pzn., Axe
De belangstelling voor dezi
was bevredigend.
Voor belangstellenden 1
op de informatiebureaux van h
Kruis en bij onze redactie li
inzage van op Java geïntei
die naar geallieerd gebied zijl
cueerd.
DE NIEUWE SPELLIN
De minister van O. K. en
het voornemen om de nieuwe
zoo mogelijk nog voor Si
•fflcieel in te voeren, waardoi
voor alle overheidsinstanties
cieele schrijfwijze wordt. Zoo
dus eindelijk aan de onzinnige
waarbij de regeering een ander
wijze volgt dan op de scholen
wezen wordt, een einde komei
VERKIEZING VAN LEDEN
EERSTE KAMER.
Gisteren zijn de verkiezing
de Eerste Kamer gehouden.
De C.P.N. „De Waarheid
haar intrede met 4 zetels, dt
verwi rf 17, de Partij v. d. Ai
de Anti-Revofutionnairen 7, de
5, de Partij v.d. Vrijheid 3 ze
CV.P. won één zetel, de C.H
loor er één. In de vroegere
Kamer had de N.S.B. 4 zetelt
VAN MILITAIR TOT BUR
Vele Engelsche militairen,
oorlogstijd een hoogen rang
den en een flink salaris genotl
zich genoodzaakt om, gedemol
en weer in hun vroegere burgi
teruggekeerd, zich met heel
scheidenener salarissen tevn
stellen.
Een werkman met een loon
pond sterling per week werd
den oorlog bevorderd tot brigl
iet Engelsche leger in Brits<
Er zijn thans besprekingen
om hem als beroepsofficier
eger te laten. Een escadrillec
dant, die, toen hij het bevel
over 4 eskaders, 1200 pond
per jaar verdiende, is thans
zijn vroegere burgerfunctie
als tweede tuinman tegen een
4» iii iïè. lil