AXELSCHE COURANT
Gillette
is er weer 1
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-V LAANDEREN.
„Vluchtig" bezoek aan Amerika.
De Z.L.M. 100 jaar.
60e JAARQANQ. No. 80.
Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag.
ZATERDAG 6 JULI 1946.
Frankeering bij Abonnement Axel.
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
V
door Ir- J. D. Dorst,
secretaris van de Z L.M.
Wij schrijven 31 Augustus 1843.
)e zaken den landbouw betreffende
rercien tot dezen datum behartigd door
,ommissies voor den Landbouw, inge
leid door den toen fuugeerenden
taadspensionarii. Deze Commissies in
esteld door de overheid voldeden
chter niet en men zocht iets anders
im de landbouwvraagstukken te be
preken en de overheid en de boeren
an voorlichting en advies te dienen,
len kwam tot de conclusie, dat orga-
saties opgericht door de belangheb-
lenden zelve voor dit doel het meest
venschelijk waren. Niet alleen in
.eeland dacht men er zoo over, doch
ok in andere provincies was uit net
eval. Dit alles gebeurde omstretks
840 en hieruit is te verklaren dat in
eze jaien verschillende landbouw
laatscnappijen hun 100 jarig bestaan
lerdenken. De Groninger Maatschap
iij van Landbouw deed dit reeds
nkele jaren geleden, de Geiderscne
Maatschappij van Landbouw en het
Itrcchtsche Genootschap van Larid-
iouw en Kruidkunde vierden dit jaar
mn eeuwfeest en met de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw zal dit
iet vólgend jaar het geval zijn.
Al moge de Groninger Maatschappij
an Landbouw haar eeuwfeest reeds
nkele jaren geleden hebben gevierd,
eze Maatschappij had een andere or-
anfsatie als vooriooper en de schrijver
an het gedenkboek der Z.L.M., Prof.
if. P. J. Bouman komt op grond van
ijn studie lot de concusie dat de
LM. als zuivere landbouworganisatie
n Nederland de oudste papieien heeft,
raatuit wij ae conclusie trekken, dat
et in die dagen in Zeeland niet aan
nenschen ontbrak die initiatief genoeg
ladaen om een zaak aan te pakken
i van die voormannen was C. Vis,
He ook de eerste Voorzitter van de
eeuwsche Landbouw Maatscnappij
rerd.
Merkwaardig is dat de oprichters
an de Maatschappijen van Landbouw
eeial geen boeren waren, maar per-
onen buiten dezen kring, doch met
roate interesse voor iandoouwvraag-
lukken. Zoo was het in Zeeland
taar ook elders in den lande. Het
antal landbouwers dat in de eerste
aren lid van de pas opgerichte Zeeuw-
che Landbouw Maatschappij werd,
edroeg slechts enkele honderden en
iet duurde vele tientallen jaren voor
n aleer het gros der boeren van het
ut van organisatie overtuigd waren.
Ue groote beteekenis die de Z L.M.
ian haar oprichting at voor de Zeeuw-
che boerenstand heeft gehad en thans
og heeft, blijkt duidelijk wanneer men
le notulen van de gehouden vergade-
mgen leest waarbij allerlei landbouw-
laagstukken aan de orde kwamen,
n hoofdzaak behandelde men techni
cs problemen, doch al heel vlug
wam men tot de overtuiging, dat,
ulde men den landbouw vooruit
irengen, meerdere scholing en voor-
ichling voor den boer noodzakelijk
m.
Het is niet mogelijk om zelfs in het
,ort een eemgszins volledig overzicht
e ^even van net werk dat door de
Ê.L.M. in de eeuw die voorbij is, voor
en Zeeuwschen landbouw is verricht.
Vij willen volstaan met te vermelden
at het de Z L.M. was die het eerst
andbouwonderwijs in Zeeland intro-
uccerae voor jongens en later ook
'oor meisjes, zij organiseerde de eerste
andbouwicmoonstellirigeu en wedstiij-
en in zaaien, maaien, ploegen, enz.
)e gewassenkeuring, momenteel zoo
literst belangrijk, werd in het jaar
913 door de Z L<M. voor het ee;st in
beland ter hand genomen. Het proef-
eldwezen, de demonstraties van werk-
igen en de keuringen van paarden
n vee werd in Zeeland door de Z.L.M.
egrondvest. Talrijke organisaties op
ndbouwgebied, ate thans tot belang.
',ke instellingen zijn uitgegroeid, heb
ben hun ontstaan aan de bemoe ïngen
der Maatschappij te danken. Het zijn
als het ware vruchten die aan den
Z.L.M.-boom zijn gegroeid waarvan
het zaad in goede aarde is gevallen
en thans naast de moederorganisatie
tot ontkieming en wasdom zijn ge
komen, den Zeeuwschen boerenstand
ten zegen.
De Z.L.M. is een siuk van de
Zeeuwsche boeren zelve, omdat zij het
zijn die de Maatschappij hebben opge
bouwd en gedragen van geslacht op
geslacht. Het zijn steeds weer de
zelfde bekende namen van boeren
geslachten uit alle deelen van onze
provincie die men in de ledenregisters
van nu en b.v. 50 of 75 jaar geleden
aantreft. Op de jonge boeren van
thans rust de plicht het werk hunne-
vaderen voort te zetten en verder uit
te bouwen en zij zullen dit doen
daarvan zijn wij overtuigd. De ont
wikkeling van onze boeren en speciaal
de jongere boeren, ook op cultureel
gebied, is immeis met sprongen vooruit
gegaan en de tijd is voorbij dit de
ooerenstand in dit opzicht achteraan
komt.
Nog een enkel woord over de plaais
van den landbouw in het Zeeuwsche
bedrijfsleven. Zeeland is in de aller
eerste plaats een agrarische provincie.
De industrie moge in enkele deelen
van Zeeland n.l. in Oosf Zeeuwsch-
Vlaanderen en in Vlissingen en Mid
delburg belangrijk zijn, zelfs in deze
streken is de land- en tuinbouw de
voornaamste bron van bestaan. In
andere deelen van onze provincie
West Zeeuwsch-Vlaande en, Schouwen
en Duiveland, Tholen, St. Philipsland
en Zuid Beveland is de land- en tuin
bouw vrijwel de eenige bestaansbron
en zijn de andere berotpen weer direct
betrokken bij land en tuinbouw ais
afnemers van producten of als leve
ranciers van grondstoffen en arbeid
voor het agrarische bedrijf.
Het bedrijf van den boer dat is de
Zeeuwsche grond, door de eeuwen
heen op de zee veroverd. Elk jaar
opnieuw worden van den boer groote
financieele offers gevraagd om dezen
grond te behouden. Hier werkt de
boer met zijn arbeiders zoolang,de
seizoenen dit mogelijk maken, om de
bodem een opbrengst af te dwingen,
een voortdurende strijd voerend tegen
het onkruid dat zijn gewassen dreigt
te overwoekeren. Wat de strijd tegen
het onkruid beteekent, dat weten de
houders van een stadstuintje of van
een volkstuin zooals die gedurende
den oorlog zoo talrijk waren.
^indien de strijd tegen het onkruid
slechts één zomer werd gestaakt dan
zou Zeeland met zijn tarwe-, zijn
bieten- en aardappelvelden, zijn boom
gaarden, enz. zijn veianderd in een
groote wildernis.
De Zeeuwsche boer beklaagt zich
nog al eens dat zijn arbeid voor de
voorziening van eerste levensbehoeften
die gedurende den afgeloopen oorlog
en ook nu nog zoo uiterst belangrijk
is, door de niet-agrariërs zoo weinig
wordt gewaardeerd. Deze klacht is
o.i, volkomen begrijpelijk. Duizenden
inwoners van onze provincie zijn ge
durende de jaren van bezetting door
de landbouwers geholpen en honderden
onderduikers hebben op landbouwbe
drijven een onderdak gevonden. Er
moge al eens een enkele boer zij 1 ge
weest die van de nooden van een
medemersch misbruik heeft gemaakt,
ook de bo<ren zijn niet allen heiligen,
het overgroote aantal he»ft geholpen
waar dit mogelijk was tegen den gel
denden prijs. De boerenstand zou het
prettig vinden van officieele zijde eens
een klank in deze richting te vernemen.
ui.
Vermaak,
Een van de grootste en mooiste
bioscopen is Radio City Music Hall
in New-York, een bioscoop-paleis In
den wstten zin des woords. De vloer-
bedekking bestaat uit zware tapijten.
In de kathedraal-groote hall vindt men
overal gemakkelijke clubfauteuils en
bankstellen. Liften vervoeren de be
zoekers naar de verschillende balkons,
waarvan er vier boven elkaar gelegen
zijn. Men kan ook over de majestu
euze breede trappen naar boven
schrijden om zich naar zijn plaats te
begeven. Eenmaal op zijn plaats ziet
men van de menschen in de zaal
beneden feitelijk niets meer. De orga
nist naast het enorme tooneel ziet
men als een heel klein figuurtje heel
in de verte achter zijn instrument
zitten.
Radio City geeft behalve zijn films
ook een eigen ballet van 32 meisjes,
die onder een uiterst streng regiem
leven en die allen van dezelfde
grootte en hetzelfde gewicht zijn. De
geringste escapades van deze jonge
dames worden met onmiddellijk ont
slag bestraft. Dan heeft Radio City
zijn eigen symphonie-orkest, zijn glee
club, bestaande uit 40 zangers en 1
zangeres, die in elke voorstelling
enkele nummers ten gehoore brengen,
En het merkwaardige is, er wo'dm
geen kunstnrddelen gebruikt om het
geluid te versterken. Niemand m-«,> in
Radio City voor een microfoon zingen.
De voorstellingen in de Anie ikaa -
sche bioscopen duren bijna drie uur
Wanneer er geen speciale show bij is
of een variété-nummer dan g. eft men
behalve het journaal één of twee
kleine voor films en twee hoofdfi'ms.
En natuurlijk, hoe tegenstrijdig dit
ook moge klinken in het land van de
reclame, géén reclame in de bios
coop Terecht gaat men van het
standpunt uit dat de bioscoop-bezoe
ker voor zijn entree-geld recht heeft
op de volle 100 pet. tegenprestatie
in den vorm van films. En dat het
ontoelaatbaar is om den bezoeker
reclame-plaatjes of reclame-films voor
te zetten waarvoor de bioscoopexploi
tant nog eens extra betaald krijgt.
Het tooneeel is lang niet heelemaal
door de bioscoop verd ongen. Een
goed stuk doet h?t nog altijd. En hoe 1
.Life with father*, de geschiedenis
van een Iersch-Amerikaansch grzin.
loopt al onafgebroken 7 jaar in een
der New-Yorksche theaters.
Baseball is het Amerikaansche
nationale spel bij uitnemendheid. De
groote baseball-sterren worden ver
eerd als nationale helden. Voor de
baseballwedstrijden bestaat buitenge
woon groote belangstelling, zooals in
Nederland bijvoorbeeld voor de groote
interland-voetbal wedstrijden.
Een groot publiek trekken ook de
race-tracks, waarvan een der mooiste
wel is die in Belmont Park op onge
veer 69 km. van New-York gelegen.
De renbanen van Belmont Park zijn,
zooals de naam reeds aanduidt, in een
schitterende omgeving gelegen, met op
detwehtersmm^m^
De exploitatie van zulk een race
track is een millioenen-zaak.
De omzetten van de totaiisators
bedragen per dag soms 6 tot 700 000
dollar. Het personeel omvat circa 5000
personen, waaronder eigen terrein-
politie, 500 ambtenaren voor de be
diening van de loketten, voor het aan
nemen van de weddenschappen en de
uilbetaling.
Amerika eert zijn groote mannen.
Het Lincoln Memorial in Washington,
den Nederlandschen bioscoopbezoe
kers wel bekend uit de film «Mr.
Smith goes to Washington", is een
treffend voorbeeld van de grootsche
wijze, waarop Amerika de groote man
nen eert. Het standbeeld van Abraham
Lincoln, Amerika's grooten President,
vele malen grooter dan de natuur
lijke afmetingen, gehouwen uit lichie
steen, bevindt zich in een indrukwek
kend gebouw, op een kleine heuvel
gelegen, ge richt naar het Capitool.
Breede steenen trappen leiden naar
boven naar de hall waarin het stand
beeld zich bevindt en niemand treedt
deze bijna gewijde plaats binnen zon
der het hoofd te ontblooten. Op eeni-
gen afstand van het Lincoln-memorial,
tusschen het Capitool en het monu
ment gelegen, bevinden zich lang
werpige vijvers waarin het monument
wordt weerkaatst. Deze waterspiegels
zijn speciaal voor dit doel aangelegd
en behooren bij dit hoogst indruk
wekkende en architectonisch bijzonder
fraaie monument.
Verkeersmiddelen.
Een van de gemakkelijkste en snel
ste verkeersmiddelen in New-York is
de Sub-way, de ondergrondsche spoor
weg, die voor een eenheidstarief van
2 nickel (5 dollarcent) de reizigers
over afstanden van vele tientallen
mijlen vervoert, waarschijnlijk dus de
goedkoopste spoorweg ter wereld.
Practisch gesproken is dit een continu
bedrijf, dag en nacht in touw. Op de
spitsuren staat men daarin opgepakt
als haringen in een ton. Op humoris
tische wijze worden de Amerikanen
aangemaand ieder een plaatsje te geven.
De Amerikaan wordt niet graag
gecommandeerd of door dwingende
bepalingen gereglementeerd. Hij is tot
allerlei medewerking bereid, maar het
moet uit zijn eigen vrijen wil voort
komen. Daarom hangen er in de sub-
wsy-rijtuigen bordjes waarop een
dikke man met een varkensgezicht
breeduit zit en de links en rechts
naast hem zittende passagiers bijna
verplettert. En daarbij staat ronduit
geschreven «Don't be a subway-hog
(Wees geen subway-varktn Nu moet
ik nog eibij vertellen dat een ,hog"
iemand is, die zich onhebbelijk, on
maatschappelijk gedraagt. Men spreekt
ook van „road-hogs", automobisten
die op den weg weinig rgards hebben
voor hun mede-autobilisten.
Wetenschappelijke kikkers.
Op de terugreis in de comfortabele
Douglas DC-4 van de K.L.M., terwijl
we sis transatlantische luchtpassagiers
op een vorstelijke wijze verwend wor
den met pittige drankjes, versnape
ringen, maaltijden, enz. enz. zit naast
mij een vriendelijke Zweedsche medi
cus, die van een studiereis van drie
maanden in de States terugkeert. In
de autobus naar het vliegveld is mij
al opgevallen dat hij onder zijn bagage
ook een groot blik met gaatjes in het
deksel meetorst. In het vliegtuig staal
het blik naast zijn fauteuil. „Goud-
visschen gekocht voor Uw aquarium
vraag ik. ,Nee", zegt hij, «kikkers".
«Reuzen-kikkers, die wij in Europa
niet kennen «Nee, kleine kikkertjes,
vier stuks, gekocht van hef Aquarium
in New-York, voor 10 dollar per stuk".
Ik vind het nogal een raar geval.
Wie sleept er nu kikkers mee over
den Oceaan en dan voor 10 dollar
per stuk, terwijl we die, in Holland
bijvoorbeeld, bij duizenden voor gratis
en niemendal uit de slootjes kunnen
visschen? Maar dan helpt de Zweed-
3Che m"--
Korte Berichten
De major-general
Surtees, commander
B A O.R., heeft, nu de
laatste eenheden van
het koninklijk Neder-
landsch leger aan zijn
bevel zijn onttrokken,
een schrijven gericht
tot den minister van
oorlog, waarin o. a.
over de Nederlandsche
troepen gezegd wordt
Ik verzoek u daarom
mijn waardeering en
dank te aanvaarden,
zoowel voor de door
hen bewezen diensten
als voor de samenwer
king en hulpvaardig
heid, waardoor de be
trekkingen tusschen de
Nederlandsche en Brif-
sche commandanten en
eenheden werden ge
karakteriseerd.
Ik betreur het, dat de
onderdeelen van het
koninklijk Ned. leger
niet langer onder mijn
bevel staan, waar ik
niets dan lof heb voor
de wijze waarop zij
hun vele en veelzijdige
diensten hebben ver
vuld.
o—
Na afloop van een
proces over leveranties
aan den vijand werd
een meubelfirma te
Kortrijk veroordeeld tot
verbeurdverklaring van
het nmzetbedrag ver
meerderd met 150 mil-
lioen franc aan schade,
loosstellingen.
Het totaal bedraagt
543.450 000 franc.
o—
De eigenaar van
een kantoorpand te
Rotterdam vond in een
lessenaar eenige, door
Canadeesche militairen
achtergelaten projec
tielen. Een vrouwelijke
employé nam één van
deze projectielen mee
naar huis en gaf het
haar verloofde, die het
op zijn beurt weer aan
zijn patroon overhan
digde die het trachtte
te demonteeren. Het
projectiel ontplofte en
zijn linkerhand werd
verbrqzeld.
o—
De heer Tell G.
Dahllöef een van de
Zweedsche journalis
ten, die deelnamen aan
de openingsvluchl van
de nieuwe K L M.-lijn
Amsterdam—Bazel v.v.
ontving in Bazel een
telegram met de mede-
deeling, dat hij de ge
lukkige vader van een
dochter was geworden.
Uit enthousiasme voor
onze nationale lucht
vaartmij. seinde de heer
Dahllö f onmiddellijk
naar Stockholm terug,
dat zijn kind met de
namen Karina, Louise,
Maria (K. L M. Dahl
löef) moest worden
gedoopt.
o—
Minister Drees
is aangewezen als
waarnemend voorzitter
«AfeMa
Abonnements-
prlj» t
Loss* nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
tl. 1.25
Alle andere plaatsen
tl. 1.53
Advertentleprij
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentlên
(maximum 8 regels)
1 3 regels 62 ct.
iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
Na jaren van scheerellende
komt Gillette ons bevrijden,!
Gillette Standard lOct.p.mesje.