AXELSCHE COURANT
MmuuÈMUii^^amam
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-V LAANDEREN.
„Vluchtig" bezoek aan Amerika.
ittuuitti
60e JAARGANG. No. 78.
Verschijnt elRe Woensdag en Zaterdag. ZATERDAG 29 JUNI 1946.
Frankeering bij Abonnement Axel.
Drukker-Uitgeefster;
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
ii.
De stakingen.
Als wij in New-York voet aan land
zetten schreeuwen de „head-Iines" in
de couranten ons het nieuws omtrent
de dreigende spoorwegstaking tege
moet en verder de ontwikkeling in de
mijnwerkersstaking, enz Stakingen zijn
het parool van den dag. Nu moet men
niet denken dat men daar veel van
merkt. Indirect natuurlijk wel, door
bijvoorbeeld gebrek aan steenkool,
waardoor er op de electriciteit be
zuinigd moet worden, terwijl de groote
staking in de automobiel-industrie de
productie eenige maanden achteruit
heeft gezet, zoodat men nog maar
enkele modellen 1946 op den weg
ziet. Doch aan den anderen kant zou
men den indruk krijgen door de tal
rijke stakingsberichten dat vrijwel het
grootste deel van de Amerikaansche
arbeiders in staking is. Men dient
echter niet uit het oog te verliezen,
dat er zoo'n 50 miljoen werknemers
zijn en dat een staking van eenige
honderduizenden arbeiders slechts een
fractie van een procent van het aantal
arbeiders uitmaakt.
Over het algemeen staat men in
Amerika sympathiek tegenover den
staker. Algemeen wordt het recht op
staken erkend. Het is bijvoorbeeld
niets bijzonders dat men bij een be
paalde staking onder het publiek col
lecteert voor de stakers. Het publiek
vindt het eigenlijk een staaltje van zijn
plicht om een bijdrage te geven omdat,
zoo redeneert men, die stakers toch
eigenlijk voor ons allemaal de kastan
jes uit het vuur halen bij den strijd
voor betere levensvoorwaarden. De
staking in de steenkool-industr»e, die
intusschen geëindigd is en waarbij de
mijn-eigenaren een stevige veer heb
ben moeten laten, wordt algemeen als
volkomen begrijpelijk beschouwd. Het
is een symptoom van de aanpassing
aan het nieuwe levenspeil, met zijn
hoogere loonen, betere sociale voor
zieningen en betere huisvesting.
Men geeft er zich rekenschap van
dat de economische en sociale toe
stand van de mijnwerkers in de be
treffende gebieden langzamerhand ver
ten achter waren bij die van de
arbeiders in de meer gemoderni
seerde takken van bedrijf. En, zoo
redeneert men, waarom dan nog eens
50 jaar te wachten, voordat men deze
mijnwerkers een gelijkwaardig bestaan
geeft aan dat van de andere arbei
ders 7 Laat het aanpassingsproces zich
nu maar snel voltrekken, dan zij wij
er meteen van af. De sociale voor
zieningen voor de mijnwerkers lieten
nog veel te wenschen over, en het
zelfde geldt voor de veiligheid in de
mijnen, de huisvesting en tot zekere
hoogte ook de loonen. Amerika be
vindt zich op het oogenblik in een
stadium van re-adjustmert, van aan
passing aan het nieuwe levenspeil en
men geeft er zich rekenschap van dat
er zeker nog tal van stakingen zullen
komen alvorens over de geheele linie
het nieuwe peil zal zijn bereikt.
Het groote-stadspubliek.
Wat den bezoeker aan New-York
met zijn 8 000 000 inwoners of daar
omtrent, opvalt is de gedisciplineerd
heid van het publiek waardoor het
verkeer in deze were'dstad zich op
zulk een ordelijke wijze voltrekt. En
natuurlijk zijn de niet-malsche boete
bepalingen bij het negeeren van een
stoplicht daar tot zekere hoogte aan
sprakelijk voor. Maar hoewel het ver-
keerstempo zeer huog is, krijgt men
toch nimmer den indruk van een jach
tig zenuwachtig gejakker.
Het opstellen in een rij, of dit nu
voor Nylon-kousen is of om in een
bus naar de race-track van Belmont-park
te komen op den dag dat de spoor
wegen staakten, geschiedt ordelijk,
hoogstens met twee personen naast
elkaar, meermalen echter mannetje
achter mannetje. Hierdoor wordt het
naast elkaar, waarbij velen er op uit
zijn om zich voor hun beurt naar
voren te dringen, voorkomen.
Human dignity.
Men is zeer gesteld op de men-
schelijke waardigheid, human dignily.
Dit verklaart waarom men er niets
bijzonders in ziet dat een bedelaar
goed gekleed is. Een typisch ver
schijnsel. In Fifth* Avenue wandelt
een dame op het^ trottoir en zingt
zachtjes voor zich heen. Zij blijkt
blind te zijn. In haar hand houdt zij
een geëmailleerde kroes, waarin de
voorbijgangers hun nickels en dimes
deponeeren. Het is werkelijk een
dame naar het uiterlijk, keurige schoe
nen met hooge hakken, zijden kousen,
zwarte mantel en een modieus zomer
hoedje.
Een ander geval. Een invalide oor
logsveteraan uit den vorigen oorlög
zit ergens in een drukke straat in een
invalide-wagentje om (laten we het
woord „bedelen" nu maar niet ge
bruiken) de bijdragen van het publiek
in ontvangst te nemen, Deze heer ziet
er zeer goed verzorgd uit, heeft een
keurig pak aan, 'n brandschoon wit over
hemd, met een kleurige das. Het ge
voel voor menschelijke waardigheid
belet dat hij zich in lompen hult om
zoodoende de milddadigheid van het
publiek op te wekken.
De Amerikanen in den omgang.
De Amerikaan is over het algemeen
zeer gemoedelijk in den omgang. De
gereserveerdheid, die men aan de
andere zijde van den Oceaan dikwijls
in acht neemt is hem vreemd. In trein
of vliegtuig komt men al heel gauw
met wildvreemden in geanimeerd
gesprek en na tien minuten krijgt men
al de foto's van de familie en van de
„kiddies* te zien. In den trein van
Washington naar New-York komt een
in smetteloos wit gekleede matroos
naast me zitten. Na enkele minuten
heeft hij me al verteld, dat hij 35
dollar in de week verdient, dat bij in
opleiding is voor diepzee-duiken, dat
hij 5 dollar per uur extra krijgt voor
elke duik-operatie beneden de 70 voet,
dat hij binnenkort naar Marseille gaat
om daar de in de haven gezonken
schepen te helpen lichten, dat hij een
huis bezichtigd heeft van 6000 dollar,
waar hij wel wat voor voelde, maar
dat dit toch eigenlijk nog al een
stevige prijs is, enz.
In het vliegtuig van Boston naar
New-York raak ik in gesprek met een
jong zakenman, die een half jaar ge
leden pas na een afwezigheid van vijf
jaar uit Birma is teruggekeerd. Over
zijn vijf jaren dienst overzee spreekt
hij slechts terloops. De held uithangen
ligt niet bepaald in het Amerikaan
sche karakter. Hij vertelt mij over zijn
zaken en geeft daarbij blijk van een
zeer gezond beginsel. Hij vindt dat
het afsluiten van een transactie geen
eenzijdig voordeel moet opleveren.
De kooper moet ingenomen zijn met
de zaak en de verkooper eveneens.
Zijn klanten moeten zijn vrienden zijn.
Ik vertel hem over de toestanden in
Europa en in Nederland in het bijzon
der. Van de Duitsche gruwelen heeft
hij eigenlijk maar weinig vernomen
en hij is geschokt door de bijzonder
heden, die ik hem vertel. Aan het
eind van de reis namen we op de
hartelijkste wijze afscheid van elkaar
met stevige kloppen op den rug en
herhaalde handdrukken.
Nog even een klein voorvalletje uit
het drukke New-York. We loopen een
automatic binnen om iets te gebrui
ken. Achterin staat een politie-agent,
de bekende houten knuppel in de
hand en kennelijk dus „in dienst".
Hij is even tijdens zijn ronde de auto
matic binnen geloopen om een nickel
of een dime te offeren voor een ver
koelende dronk. Of dat in Europa ook
kan voor een politieagent in uniform
De huidige sterkte van
onze vloot.
Nu de nieuwe plannen voor de uit
breiding van onze vloot zijn openbaar
gemaakt, is het wellicht nuttig den
huidigen stand van zaken ten aanzien
van de Nederlandsche oorlogsvloot
aan een nadere beschouwing te onder
werpen. De oorlogsbalans geeft een
schokkende verliespost te zien, want
de vloot die de Koninklijke Marine
thans op zee kan brengen is slechts
een zwakke afspiegeling van de zee
macht, waarover zij bij het begin van
den oorlog beschikte.
Het grootste schip van de huidige
vloot is Hr. Ms. vllegkampsch'p „Karei
Doorman", dat onlangs in Engeland
van de Britsche Marine is ovprgenomen
en over enkele weken te Rotterdam
verwacht wordt. Het schip meet 14.000
ton en is het eerste viiegtuigmoeder-
schip van de Koninklijke Marine.
Daarop volgen de twee lichte kruisers
(oorspronkelijk flottielje-leiders) Hr. Ms.
„Tromp" en Hr. Ms. „Jacob van
Heemskerck". Beide schepen behooren
tot de oude kern van onze vloot en
hebben den geheelen oorlog meege
maakt. Hr. Ms. „Tromp" bevindt zich
thans in groote reparatie te Amsterdam,
terwijl Hr. Ms. „Jacob van Heemskerck"
patrouille-diensten verricht in Indië.
Hoewel alle oorspronkelijke jagers
de Marine in Rotterdam en op de Java
Zee zijn ontvallen, telt de vloot toch
wper reeds 6 nieuwe torpedojagers, die
tijdens den oorlog van de Engelschen
zijn overgenomen. Het zijnHr. Ms.
„Van Galen", Hr. Ms. „Tjerk Hiddes",
Hr. Ms. „Piet Hein", Hr. Ms. „Korte-
naer", Hr. Ms. „Evertsen" en Hr. Ms.
„Bankert". Met uitzondering van de
„Tjerk Hiddes" en de „Banckert" be
vinden deze schepen zich momenteel
in de Oost.
Een van de diensten, die een zeer
zware aderlating in de oorlogsjaren
heeft ondergaan, is de Onderzeedienst.
In vergelijking met de 30 onderzeeërs,
waarmee de strijd werd aangevangen,
bieden de 9 booten waarmee de dienst
op het oogenblik wordt onderhouden
immers een schamel beeld. De over
geblevenen zijn: Hr. Ms. „O 21", Hr.
Ms. „O 23", Hr. Ms. „O 24", Hr. Ms.
„K 14", Hr. Ms. „K 15", Hr. Ms.
„Dolfijn", Hr. Ms- „Zwaardvisch", Hr.
Ms „Tijgerhaai* en H'. Ms. „O 27".
Onder den verzamelnaam es».urteurs
kan men een aantal schepen samen
vatten, die stuk voor stuk hun aandeel
in het openhouden van de zeeverbin
dingen hebben gehad: Hr. Ms. „Van
Kinsbergen", Hr. Ms. „Jan van Brakel",
Hr. Ms. „Johan Maurils", Hr. Ms.
„Queen Wilhelmina" en Hr. Ms.
„Gruno". Bij deze categorie sluit nauw
aan de groep der kanonneerbooten,
waaronder de beide beroemde „oudjes"
Hr. Ms. „Flores" en Hr. Ms. „Soemba",
welke zich bij de landingen op de
Italiaansche en Fransche kusten naam
verworven hebben, en de beide bodems,
die uit Duitschen dienst zijn terugge
keerd Hr. Ms. „Van Speyk" en Hr. Ms.
„K 2". De „Flores" en de „Soemba"
zijn als operationeele schepen afge
dankt en zijn thans nog slechts voor
het verrichten van verschillende hulp
diensten in de vaart.
Van veel belang is op het oogenblik
de Mijnenveegdienst. De vloot van
deze kleinere Marine-schepen breidt
zich tengevolge van de groote behoefte
snel uit. In de eerste plaats zijn een
16-tal vegers van 350 ton ter beschik
king, die in den oorlog in Engeland
zijn gebouwd en namen dragen van
Nederlandsche eilanden. Voorts bezit
de Marine nog 4 vegers van 460 ton,
die in 1937 gebouwd werden Hr. Ms.
„Abraham Crijnssen", Hr. Ms. „Pieter
Florisz.", Hr. Ms. „Jan van Gelder" en
Hr. Ms. „Abraham van der Hulst".
Acht vegers zijn onlangs overgenomen
van de Australische Marine, terwijl er
nog 6 op komst zijn uit Engeland.
Tenslotte beschikt de dienst over een
6-tal z.g. motor-launches" voor het
verrichten van ondiep veegwerk. Het
vindt zich in Indië, waar een enorme
veegtaak te verrichten is.
Volledigheidshalve vermelden wij nog
de resteerende schepen van de Neder
landsche oorlogsvloot3 mijnenleggers
(Hr. Ms. „Willem van der Zaan", Hr.
Ms. „Douwe Aukes" en Hr. Ms. „Me
dusa"), 9 motortorpedobooten, 8 pa
trouillebooten, 9 landingsvaartuigen en
een aantal hulpschepen, dat voor een
groot deel wordt gebruikt als loge
mentsvaartuigen.
EISENHOWER PUBLICEERT
OORLOGSHERINNERINGEN.
In een boek van 149 pagina's vertelt
generaal Eisenhower over zijn oorlogs
ervaringen in „Drie veldslagen om de
overwinning". Dit is het eerste authen
tieke varhaal over de geallieerde oor
logvoering van D-day tot V-day, in
zijn vollen omvang. Eisenhower zegt
in zijn boek, dat de drie beslissende
slagen uit den strijd die van de stran
den van Normandië, die van Falaise
en die ten Westen van den Rijn in
Februari en Maart 1945 zijn.
In het boek geeft hij een betrekkelijk
gedetailleerde beschrijving van den
strijd op Nederlandsch gebied, o.m. te
Arnhem in September 1944, in Zeeland
in de herfst van dat jaar en in Ooste
lijk Nederland in het voorjaar van 1945.
Ook geeft hij een beschrijving van de
tactiek, die er toe leidde om Westelijk
Nederland voor verdere oorlogsellende
te behoeden.
Het boek spreekt met geen enkel
woord over meeningsverschillen en
ongenoegen, die volgens den schrijver
van „Top Secret", Ralph Ingersoll,
tusschen de geallieerde bevelhebbers,
speciaal tusschen Eisenhower en Mont
gomery, zouden hebben bestaan. De
naam van den Engelschen maarschalk
wordt altijd met lof genoemd. Over
de veelbesproken veldslag bij Caen
zegt Eisenhower „Veldmaarschalk
Montgomery's tactiek in deze situatie
was meesterlijk".
DE VOEDING IN BELGIË.
De „Nieuwe Standaard" schrijft, dat
de calorische waarde van deBilgische
voedselvoorziening te gering is. Een
arbeider heeft 3100 a 3600 calorieën
per dag noodig, een vrouw 2600 en
j kinderen, naar gelang van den leeftijd,
j nog minder. Het blad acht een ge
middelde van 2500 calorieën voldoende.
In 1941 vertegenwoordigde de rantsoe
neering 1300 calorieën, in 1944 1659
en in Juni 1945 2000.
Gedurende de periode der verkie
zingen (Februari—Maart 1946) was de
calorische waarde gestegen tot 2222.
Deze is thans gedaald tot 1984, onge-
rantsoeneerde levensmiddelen inbe
grepen.
Het blad doet opmerken, dat de ver
mindering van 10 pet. op de prijzen
gedeeltelijk verloren gaat, aangezien
meer voedsel aangekocht moet worden.
EEN NOORSCHE VAN MEEGEREN.
De politie te Bergen in Noorwegen
stelt een onderzoek in naar een be
langrijke falsificatie waaraan een jonge
man zich schuldig heeft gemaakt door
teekeningen te vervaardigen en deze te
verkoopen als scheppingen van den
beroemden Noorschen schilder Edvard
Munch.
De falsificateur verklaarde tot zijn
daad te zijn gekomen, omdat hij be
nieuwd was of hij daarmede de kunst
handelaren en het publiek om den tuin
kon leiden. Hij had met deze poging
zeer veel succes, want noch de kunst
handelaren noch de directeur van het
nationale schilderijenmuseum te Bergen
twijfelden aan de echtheid van het werk,
ofschoon geen enkele teekening over
eenkomst vertoonde met de bekende
motieven van Munch.
De vervalscher had afbeeldingen in
boeken van andere kunstenaars geco-
pieerd en van Munch's handteekening
voorzien, welke hem goed bekend was,
omdat hij eenige schilderijen van dien
gerestaureerd had. Hij kocht echter
de door hem verkochte teekeningen
Korte Berichten
Naar een A.N.P-be-
richt meldt zullen nog
deze zomer ln Neder
land luchttaxi's in be
drijf komen, waardoor
het mogelijk zal zijn
van en naar iedere
plaats in Nederland te
reizen per vliegtuig.
Een aantal kleine lan
dingsterreinen zal in
gericht worden waar
vandaan men dan even
tueel per taxi naar
naburige plaatsen kan
reizen. Het vervoer zal
dit jaar nog wel be
perkt moeten blijven
aangezien nog slechts
8 toestellen voor deze
luchttaxi-dienst, welke
is ontworpen en wordt
geëxploiteerd door de
N.V. Frits Diepen, be
schikbaar komen.
Een hoofdkantoor zal
worden gevestigd op
Ypenburg, terwijl door
het geheele land kan
toren zullen moeten
worden gevestigd.
Hoewel de prijs per
km. duurder is dan
van een gewone taxi
zal het reizen niet veel
duurder komen aange
zien het aantal km.
hemelsbreed gemeten
vaak belangrijk korter
is dan over de weg.
Het centraal dis
tributiekantoor deelt
ons mede, dat de
plaatselijke distributie
diensten in het tijdvak
van 23 Juni t.e.m. 6
Juli a.s. aan hen, die
voor verlichting en/of
kookdoeleinden uitslui
tend op gebruik van
petroleum zijn aange
wezen, enquêteformu
lieren zullen uitreiken.
Belanghebbenden moe
ten deze formulieren
ingevuld wederom bij
de distributiediensten
inleveren in het tijdvak
van 7 t.e.m. 20 Juli a.s.
Te zijner tijd zullen de
diensten de nieuwe
petroleumkaarten uit
reiken.
Te Edinburgh zijn
verschillende Poolsche
soldaten en burgers
door de politie verwij
derd van de tentoon
stelling „Warschau in
oorlog en vrede", die
vorige week door den
Pooische ambassadeur
werd geopend. Zij in-
terrupeerden de toe
spraken van den am
bassadeur en andere
sprekers. Dit gebeurde
vooral toen de Pool-
schen ambassadeur,
Strasburger, aan het
woord was. Er werd
luid „Russische agent"
en „hij vertegenwoor
digt ons niet" geroe
pen. De Polen bleven
protesteeren op straat.
o
Een speciale cor
respondent van de
Daily Mail seint uit
Stockholm, dat een ge
heimzinnig voorval het
Zweedsche volk voor
een raadsel stelt. Den
laatsten tijd zijn, naar
men meent, vliegende
bommen overgekomen.
De bevolking is oyer-
I
Abonnement!-
prlj»
Lone nummer! 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
11. 1.25
Alle andere plaatien
il. 1.55
r Advertentieprijs
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentlén
(maximum 8 regeli)
1 5 regel! 62 ct.
iedere regel meer
12 ct. extra
dienitaanbledlngen
52 ct.
i
1
i
i