AXELSCHE COURANT
Pas op
m. i
van lijst
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
Z E E U W S C H-V LAANDEREN.
vvvvvvvvvvvvv
„De Partij van
de Vrijheid"
vvvvvvvvvvvvv
maakt geen foul
STEMT
60e JAARQANO. No. 66.
Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag.
WOENSDAG 15 MEI 1946.
Frankeering bij Aionnement Axel.
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
10—14 Mei.
Nadat Vrijdag de fatale 10 Mei 1940
in verschillende plaatsen in den lande
is herdacht, werden ook gisteren 6
jaren na de dag van de capitulatie van
Holland, op vele plaatsen de gevalle
nen herdacht. Op de Grebbeberg vond
een herdenking plaats, waarbij prof.
Schermerhorn het woord voerde, en
waar ook Prinses Juliana en Prins
Bemhard aanwezig waren.
Min. Schermerhorn deelde mede dat
H.M. de Koningin ter eere van de
strijdeis in 1940 aan den opperbevel
hebber generaal Winkelman, de hoog
ste Nederlandsche onderscheiding het
Grootkruis in de Orde van den Neder-
landschen Leeuw heeft verleend.
Na deze rede werd door Prinses
Juliana en Prins Bernhard een krans
gelegd, door min. Schermerhorn een
kiaris namens de R.geering en vervol
gen door deputaties van Laud en Zee
macht, de Kon. Ned. Bond voor Mili
taire Oorlogsslachtoffers en het K.N.l L.
Tot siot werden dooi Prins Bernhard
de posthuum verleende onderscheidin
gen uitgereikt aan iarmlieteden van de
gevallenen die zich in de Meidagen
bijzonder hebben ondeiscneiden.
REDË MR. VAN DER GOES
VAN NATERS.
Zaterdagmiddag hield de afd. Axel
der Pailij van den ArOeid een matig
bezochte propaganda-yergadering in
„Het Centrum".
Aan de door Jhr. mr. van der Goes
van Naters, oe vooizitier der Tweede
Kamerfractie dezer partij, gehouden
rede, oullcenen wij het volgende
Zes jaar geleden overviel üuitscn-
land ons land, wat de bezetting en
leegplundering tengevolge had. Hei is
niet meer dan Dilujk, zegt spr, dat men
ter beoorceeling van het regeenngs-
beletd de huidige toestand dient te
vergelijken met dien van een jaar
geleden. Buitenlanders zeggen: Neder
land is een wonderland. LMt was ook
de ondergrond van het betoog van
Cnurcnui in de R.dderzaal. ütt alles
is tot stand gebracht door' de regee
ring Schermerhorn-Urees in hun kabi
net van herstel en vernieuwing.
Wij hebben in Nederland een goede
geleide economie, en wij heboen de
grootsch opgezette geldsaneerings-
maatregelen van min. Lieftinck.
Ueze regeering voert ook een ver
standige deviezenpoliuek. Er moet
betaald worden in goederen, d.w.z.
Nederl. producten ruilen voor buiten-
landsche. Verder neeft de regeenng
uitgewerkt een plan van sociale ver
zekering, waarin de ouderdomsverzt-
kering een voorname plaats inneemt.
De regeering wil ook een oorlogs
schade-vergoeding, waarbij de zwak
ken verhoudingsgewijs meer ontvan
gen dan de kapitaaikiachtigen.
Een tegenvaller was Indië, omdat
de bevrijding anders uit viel dan werd
verwaent. Ue gebeurtenissen hebben
het groote prooieem van de ontwa
king der Aziatiscne volken versneld
en juist voor dit vraagstuk is het een
zegen dat wij deze regeering hebben
(applaus). Men kan hiertegenover
staan op het standpunt tot handha
ving der koloniale verhoudingen. Maar
de ontwikkeling der dingen vraagt
Indië te bescnouwen ais een gelijk
waardige partij. Dat is ook de wil van
min. Logemann.
Betreffende de bureaucratie zei spr.
o.m.Deze ambtenarij, die er inder
daad is, kan men de regeering niet
aanwrijven zij is een gevolg van de
bezetting, die een leger van ambtena
ren noodig maakte. Vooral van liberale
zijde wordt er tegen de bureaucratie
geageerd met verwijzing naar de cor
ruptie. Zij betoogen, dat zulks bij par
ticulier oeneer niet het geval zou zijn.
Maar is er dan b.ij de particuliere
Ocdnjven (Unilever) geen corruptie
De Partij van den Arbeid wenscht
geen staatssocialisme, maar ook geen
afbraak van geleide economie, want
dat is in onzen tijd onmogelijk
vrijheid niet in. het gedrang komen.
Ons doel is de socialistische en demo
cratische maatschappij.
Wa' zal er gebeuren, vraagt spr.,
wanneer een belangrijk deel der kie
zers zijn stem aan ons geeft?
Wij zullen niet meewerken aan een
nationaal kabinet, want dan wordt het
vooruitstrevende deel geremd door
het conservatieve ueei van het kabinet.
Mogelijk is een parlementair kabinet.
Wellicht bestaat de mogelijkheid tot
een samengaan met de Kath. Volks
partij. Deze heeft een doorsnede door
het heele volk heen en dat is mis
schien haar kracht, maar ook haar
zwakheid. Maar dan zal zij kleur moe
ten bekennen en voorwaarde zal zijn
een betere verhouding tusschen r.k.
en niet-r.k.
Wij willen geen samenwerking met
A.R. en C H., die samenwerkend een
steeds driester oppositie voeren.
in 1937 stonden de liberalen naast
Coiijn. Haar propaganda staat op laag
peil en van hun vrijheid hebben wij
niets te leeren. Onze vrijneid is niet
alleen voor een kleine groep, maar
wij willen die vrijheid voor aden.
Die vrijheid verdedigen wij ook"
tegen de fascisten, want daar zijn wij
nog niet van af. (Spr. memoreert een
heidenking van den dood ven Mus
solini in Portugal). Aangaande de
Spaansche kwestie zegt spr., dat deze
nu reeds 10 jaar oud is en het een
eereschuld is voor de Westersche
uemocratiën om dit gemeen soort
fascisme uit te roeien.
Uitvoerig behandelt spr. de kwestie
Arnold MsyerKoos Vorrink en noemt
het opmerkelijk, dat een perscampagne
is ontketend niet tegen degenen, die
den anti-semiet Meyer lieten ontvluch
ten, maar tegen Vprrink. Spr. vindt
deze rel niet het belangrijkste en wij
hebben over den afloop dezer rei niet
in spanning gezeten, omdat wij het
nobele karakter van den heer Vorrink
kennen (applaus). Wat spr. veront
rust in deze zaak is de perscam
pagne, b.v. door het blad „De Telex",
als men bij voorbaat gelooft, wat een
fascist vertelt en niet wat een natio
nale figuur als Vorrink zegt. „Weesop
uw hoede", zegt spr. Te betreuren is,
dat min. Kolfschoten niet krachtiger
is opgetreden.
Ook tegen andere anti-democraten
dan de fascisten de communisten
binden wij den strijd aan. Spr. memo
reert Kalinin, die onlangs de demo
cratische socialisten heeft aangemerkt
ais staatsvijand no 1.
De communisten spelen een zeer
onverantwoordelijk spel en het is on
mogelijk met hen samen te werken.
Uit alles blijkt, de P. v. d- Arb. het
sterkst wordt aangevallen. Maar wij
gaan zelf ook tot den aanval over met
onze Kamerfractie van 33 man, de
grootste fractie in Nederland.
De P. v. d. A. wil socialisatie van
mijnen en sleutelbediijven. Spr. ge
looft in de verwezenlijking van socia
lisme en democratie n u.
Wij beleven het tijdstip, waarop wij
hebben gewacht, het rijp worden van
den geest voor hei socialisme. Ook in
1918 lag de wereld in puin, 1940 was
ook voor ons een nederlaag. D iod en
verderf hebben om ons gewoed in 4
jaar Buchenwald. Wij zijn te zwak
geweest om het fascisme neer te slaan.
Maar wij zijn gelouterd, V-day is ook
onze dag. Nu staan nieuwe plannen
en nieuwe mogelijkheden voor ons. Ik
doe een vurig beroep op allen voor
de verwezenlijking van het democra
tisch socialisme (langdurig applaus).
Na afloop dezer boeiende rede wer
den verschillende vragen gesteld, die
door den spr. werden beantwoord,
waarna dhr. C. van Bendegem deze
vergadering sloot met een kort woord.
D. w.
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
J
Joor een sober
overheidsbeheer
Stemt op
INGEZONDEN STUKKEN.
Geachte Redactie,
Mag ik nog even eenige plaats
ruimte van Uw blad, om dhr. C. van
kleine opmerkingen Bij voorbaat mijn
hartelijken dank.
Ie. K os Vorrink heeft mregewrkt
om de radiouitzendingen naar beneden
te halen. Of wat wil dhr. van Bende
gem eigenlijk, dat we allen voor de
radio gaan staan om ons e.v. te zui
veren
2e. Zoo nu en dan werd gelegen
heid gegeven om te applaudisseren,
naar Duitsch recept, dit heeft iedere
luisteraar kunnen constateeren.
Verder spreekt dhr. v. Bendegem
ovër een groep, die „katterig" zou zijn.
Ik geloof echter, dat hij zich hier ver
keerd uitdrukt, eerder denk ik dat er
verschillende groepen in het land ?ijn,
die niet „katterig* maar bepaald be
zorgd zijn als ze de sociaal-democra
ten thans weer naar voren zien
komen. Allicht der.ken ze terug aan
den 'ij J, toen de sociaal-democraten
van Engeland, Frankrijk", Denemarken,
Noorwegun en Nederland, da<k
zij nun gebroken geweerijes-politiek,
Duitschland als het ware uitgenoo-
digd hebben »om Europa onder den
voet te loopen. Misscnien «denken ze
terug aan hetgeen ze verloren hebben,
aan al het leed. dat mede, of liever
dank zij het beleid van de s.d.a.p. en
c.s. hun deel .werd, daar wordt men
niet „katterig" van, mijnheer van Ben
degem, maar wel diep bezorgd voor
de toekomst van land en volk, vooral
wanneer men als die groepen steeds
het besef heeft gehad tot een volk te
behooren.
Wij hadden dan ook liever gehoord,
dat dhr. Vorrink ons eens verteld had,
wat hij voor 1940 gedaan had om dat
gevaar verre te houden, want goede
regeerders zien vooruit en dit kan
bezwaarlijk van de s.d.a.p. gezegd
worden, die zelfs nog in 1937, toen
een kind van de straat U kon vertel
len wat de nazi's van plan waren, alle
mogelijke middelen aangegrepen heb
ben om ons land weerloos te maken.
3e. Ten slotte schrijft de. heer van
Bendegem, over het geloof schenken
aan fascistenleiders. Ik heb nimmer
geloof geschonken aan fascistenleiders,
Ik heb nimmer geloof geschonken aan
aan Arnold Mtyer, noch aan Wou
denberg ik heb alleen gehoord hoe
Vorrink zichzelf trachtte te zuiveren
en dit is hem niet gelukt.
En nu vraag ik me af met Herr.
Ned. van 10 Mei 1946:
le. Wat denkt men van een poli
ticus die zijn licht gaat opsteken bij
dergelijke lieden Wie heeft wat aan
informaties van dat soort? Waarom
maar niet liever een brief geschreven
aan Seyss Inquart
2e. Wat denkt men van een leider
van de Partij van den Arbeid, die lot
zoo iets in staat was?
W. J. HOUG,
Emmastr. 20, Axel.
Aan de Redactie van de
Axelsche Courant.
Toen ik bovenstaand schrijven van
Dhr. Houg ter inzage kreeg en gelegen
heid kreeg om van antwoord te dienen,
was mijn eerste gedachte „geen aan
dacht aan schenken, dit is al te vuil
Dat ik gelijk heb gehad met te sc tij
ven van de katti righeid over de op
komst van de Sociaal-Democratie be
wijst dhr. H. volkomen door te zeggen
dat verschillende groepen bezorgd zijn.
Hoe dom moet de Kroon toch we! ge
weest zijn om die lui (Sociaal-Demo
craten) te roepen om hun schouders te
zetten onder de opbouw van ons ver
woest en verarmd land.,
Allicht mijnheer H. zullen zij terug
denken aan de tijd voor 1940. Maar
dat de Soc.-Dem. een stimulans zijn
geweest voor Duitschland om Europa
onder de voet te loopen mijnheer H.
daarmee bewijst u, dat u er niets van
weet.
Deze zaken liggen een beetje dieper,
dan mijnh. H. meent met enkele opper
vlakkige smaadwoorden af te doen.
B treffende de z.g-gebroken-geweer-
tjps-politiek van de Sjc.-Dem. en dat
wij in 1937 nog alles deden om_ons
weerloos te maken zij opgemerkt, dat
dit een leugen is. Wij heoben inder
daad propaganda gemaakt voor ont
wapening echter voor 1937 en voor
versterking van de-Volkenbond en-voor
een goede internationale rechts- en
veiügheidsgedachte. Deden wij daar
verkeerd aan Stemden in 1923 tnet
de S.D. en V.D. en 10 Katholieken
niet de gehele liberale frac-
t i e (Vrijheidsbond) tegen de vlootwet
Toen hadden wij inderdaad vertrou
wen in de internationale broederschap
Wij hebben ons standpunt moeten hei
zien toen de socialistische arbeiders
beweging onder gejuich van groote
groepen der Burgerlijke Pers werd uit
geroeid. Italië-Oosteririjk-Duitschland.
Toen voelden wij, behalve socialisten-
vreters, dat daarmee een vredesfactor
was weg gevallen en het oorlogsgevaar
grooter werd. Toen hebben wij op
onze congressen uitgesproken dat di.
regeering (wij waren niet aan ae re-
geering) bij een inval in ons land op
ons kon rekenen.
Bij die uitspraak, mijnh. H. zijn wij
gehoond. Toen werd tegen ons gezegd,
dat wij maar net voor een iffectievc
verdediging waren, omdat wij bang
voor het fascisme waren. Ja, niet ieder
was daar even oang voor. Ot ts men
vergeten, dat er toen dagbladen waren,
die zeiden toen de socialist prof. Ban-
ger toornde tegen CnamOeilain en
Daladier, omdat zij bukten voor de
chantage van Hitier (geen socialisten,
mijnheer H.), dat iemand als Bonger
geen docent aan de universiteit be
hoorde te zijn?
De bezorgdheid van die groepen,
die terug denken aan het leed, dat hun
deel werd, „dank zij het beleid van
de s.d.a.p. c.s." Weet mijnheer H.
niet, dat wij niet aan de regeering
waren? Slechts in 1939 hebben wij
met 2 Ministers zifting gekregen. „Voor-
alals men als die groepen het besef
heeft gehad tot een voik te behooren."
Wat spreken die groepen over een
volk? Zij hebben gedaan alsof zij
alleen het volk waren. En wat heb
ben zij zich bekommerd om de rest
van het volk, de arbeiders En met
alleen de arbeiders, maar ook de mid
denstand Weet mijnheer H. niet dat
een groot deel van het voik verkom
merde? Hoe een groot deel van tut
volk woonde in krotten Hoe een
groot deel van het volk werd gede
moraliseerd en vernederd, door het
niets anders aan te bieden dan een
stempellokaal En de middenstand
het Borgstellingfonds Ik kan mij die
bezorgdheid indenken, mijnheer H.,
daarvandaan de modder die u spuit
op de Partij van den Arbeid. Deze
maakt zich op om een einde te maken
aan den. toestand, dat een deet van
het volk zich geen deel voelt van „Het
Volk", vanwege de ellende, die het
kapitalisme over haar brengt. En zij
zal er een qjnd aan maken ook als
het volk haar de nbodige macht geeft.
Wat dhr. H. schrijft onder 3 ts te
vuil om hier veel van te zeggen.
Weet dhr. H. dat dit smaadschrift ts
Laat ik een ding ten genoege van
dhr. H. zeggen. Toen Seys h.quart zijn
S.D.A.P. stuurde met de bedoe
S.D.A.p. te gebruiken als een
ment ten gunste van Duitschtar!
rink het eentg juiste antwóoi
neen en nog efcns neenüc. t
«oen ondergedoken en is in Mi
weer terug aan de oppervlakte
men. Zij heett een zuivering one
als geen andere Partij, ja z^lfs 2
het sommigen onder ons wel i
bar werd, omdat het bijna c
premie geleek om geen lid var
D.A P. te zijn. Men kon weer v
der, Kamerlid e.ü. worden. Dat
net minste vergrijp in de S.D.A
mogelijk.
De S.D.A.P. is nu opgelosl
Partij v. d. Arbeid en onfatso
lieden als een SchermerOorn j
met haar aan. En wees er vei
van mijnh. H., gij kunt bezorj
zooveel gij wil», maar er zal op i
worden gestaan voor sociale j
tigheid.
Gcacnte Redactie, ik dank l
de gelegenheid een wederwo
kunnen schrijven, misschien j
wel veel plaatsruimte gebruikt
ben toch binnen de perken vai
nalisttek fatsoen gebleven.
C. VAN BENDEC
Julia..astraal 59
PLAATSELIJK NIEUW
Ter inzagejiggen bij het
matiebureau van hei Roode Kr
op ons redactiebureau de passé
lijsten van het m.s. „Oranje" i
s.s. „Sloteiüij*" (aankomsi Amst
rtsp. 16 en 19 Mei).
Bij de NeJ. Herv. Kerk al
beroepen Ds. v. d. Saar te Ml
en mj de Gvref. Gemeente Ds. j
de -Woestijne te Ridderkerk.
Ls. J. Saraücr van Kioostei
is ücroepen bij de Ntd. H^rv.
Ie Borssele.
Frankeer als regel
met een Nationale Hulpzeg
DISTRIBUTlEDiENST axei
H.H. Detaillisten worden er nog
op gewezen dat ae verschillende
nen atzonderiijk moeien worde
gebakt en de o.dvangslbewijzer
deiijx en vodedig ingevuld.
Wie zien niet aan deze regels
zal worden teiuggestuurd.
SPORTNIEUWS
NEDERLAND—BELGIË 6-,
De landenwedstrijd Nederi;
België, Zondag in het Amsterdai
stadion gespeeld, is door de Oi
mannen met 63 gewonnen,
gedeelte van den wedstrijd werd
H. M. de Koningin, Prinses Juiia
Prins Bernhard bijgewoond. Ook e
ministers waren legenwoordig.
Axel II—Steen II jj_
Axel 111—Steen ill 4~
Koewacht 1Vogelwaarde I 6-
Koewacn^^Hiomeniss^^u
Abonnement**
pril"
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
fl. 1.25
Alle andere plaatsen
il. 1.55
AdvertentleprtJ,
7 ct per m.m
Ingezonden
tvlededeeilngei'
'5 ct per m.m
Kleine Advertentlön
(maximum 8 regels)
1 5 regels 62 ct.
tedere regel meer
12 ct. extra
ilenstaanbiedingen
52 ct.
JAN SCHOUT