AXELSCHE COURANT
Pas op
No. 1
van lijst 3.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-V LAANDEREN.
7\
maakt geen fouten,
STEMT
vvvvvvvvvvvv
vvvvvvvvvvvvv
„De Partij van
de Vrijheid"
60e JAARQANQ. No. 64.
Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag.
WOENSDAO 8 MEI 1946.
Frankeering bij Abonnement AxeL
Drukker-Uitgeefster: Adres Redactie en Administratie: Hoofdredactie:
Firma J. C. VINK AXEL Markt 12 AXEL T. C. VINK - van VESSEM
De bevrijdingsherdenking.
Alom in den lande is onze bevrij
ding herdacht en op verschillende
plaatsen in ons land zijn plechtig
heden bijgewoond door officiëele per
sonen. Zoo werd Vrijdagmiddag op
het executieveld in de Vughterheide
een plechtige herdenking gehouden
van de gevallenen in de oorlogsjaren
1949-45, welke door H.M. de Konin
gin werd bijgewoond.
Duizenden hadden zich verzameld
op deze historische martelplaats en zij
waren getuigen van een sobere plech
tigheid, die juist door haar eenvoud
uitzonderlijk indrukwekkend was.
Lang voor de aankomst van de
Koningin hadden zich de duizenden
verzameld binnen en op de wallen
van lunet 2, waar aan het einde tegen
de kogelvangers het eenvoudige houten
kruis prijkt op de plaats waar zoove-
len vielen door de kogels van den
vijand.
Voor den aanvang der plechtigheid
legde Minister Beel namens de regee
ring een krans bij het kruis, hetgeen
eveneens geschiedde door burge
meester Loeff namens Den Bosch,
door de oud-illegale werkers en' de
Vereeniging Jong 's Hertogenbosch.
Nabestaanden van slachtoffers en
belangstellenden voegden daarbij een
voudige bloemruikers, zoodat bij het
einde der plechtigheid de gewijde en
met bloed doordrenkten grond met
een schat van Roemen was overdekt.
Te kwart voor zes kwam Koningin
Wilheimina op het executie-veld aan.
Terwijl de duizenden eerbiedig zwe
gen en de gemengde zangkoren van
Vught en Den Bosch „Wilt heden nu
treden" zongen, schreed Zij, vergezeld
van den Commissaris der Koningin in
Noord-Brabant, van den burgemeester
van Vught en van Haar adjudant door
de honderden meters'lange haag van
padvinders, die tusschen de menigte
een breeden gang vrijhielden. Aange
komen op de kleine vlakte voor 't kruis
nam de Koningin den enormen krans
van Haar adjudant over, ging daar
mede, terwijl het gevolg achterbleef,
geheel alleen verder en legde dezen
neer aan den voet van het kruis. In
gedachten verzonken bleef de Vorstin
daarna op deze plaats staan en met
Haar herdacht de menigte de geval
lenen gedurende één minuut stilte.
Daarna klonk Haar Koninklijk woord
van troost voor de nabestaanden, van
dankbaarheid, voor de helden, die hun
leven gaven, en van droefheid om het
lot van de 13.600 vaderlanders, die
in -het Vugtsche kamp om het leven
kwamen, en van aansporing voor het
geheele volk.
De Bossche en Vughtsche mannen
koren zetten hierna het Ecce Quomodo
Moritur van Haendel in. De Militaire
Kapel van de Oezagstroepen uit Den
Bosch speelde het Wilhelmus, dat door
allen werd meegezongen. De Koningin
verliet hterna het veld, nadat Zij ver
schillende autoriteiten had begroet en
Zich aan verschillende familieleden
van Nederlanders, die op deze plaats
hun leven gaven, had laten voorstellen.
Ook op de Waalsdorpervlakte in
de duinen bij Den Haag werden de
gefusilleerden herdacht. Duizenden,
zich scharende in een onafzienbare rij,
hebben daar, niet ver van de plaats
waar honderden voor het executie
peloton het leven lieten, een stille
indrukwekkende hulde aan deze man
nen van het verzet gebracht.
Minister-president Schermerhorn hield
Vrijdagavond een herdenkingsrede voor
de radio, waarin hij begon met erop
te wijzen, dat dezen avond duizenden
bijeen kwamen in kerken, om in het
aangezicht van het lijden uit de jaren
van den oorlog en van de smart, die
duizenden daaruit meedragen, tezamen
het hootd te buigen en in te keeren
tot zichzelf. Z.E. zeide dat wie de
dooden wil eeren, hun strijd heeft voort
te zetten, hun idealen door te geven,
in het bewustzijn, dat wij thans in een
vrij Nederland leven, waarin opnieuw
GEVAARLIJKE
„VRIJHEID"
van hen, die vielen. H t spel sloot
met een vlaggenparade te paard met
de vlaggen van de 42 veree igde vol
keren, het gebed ven Roosevelt tot
behoud van den vrede en het Wil
helmus. 5000 medewerkers hebber,
onder oppedeiding van Carel Gabriels
dit spel weer tot een groot succes
gemaakt.
Jf
keling moeten worden gebracht en de
troebele bron van het geweld dient te
worden gestopt.
De minister gewaagde verder van
den loop der gebeurtenissen in Neder-
landsch-Indië, waar ook thans nog dui
zenden onzer landgenooten onder af
schuwelijke omstandigheden verkeeren.
Hij wees op de groote verantwoorde
lijkheid, die het Nederlandsche volk
als geheel heeft tegenover het gebeuren
in Indonesië, ook in het aangezicht
van het lijden, dat schijnbaar geen
einde nemen wil. Aanknoopend aan
de woorden van de Koningin te Vught
vervolgde hij
De wereld staat op een tweesprong.
Het aangezicht der aarde verandert
door wetenschap en techniek en wij,
noch u, noch ik, ontkomen aan den
invloed die daarvan uitgaat. Wij al
len weten, dat de wetenschap op het
oogenblik mogelijkheden in zich bergt,
die de grens van het krankzinnige
waarschijnlijk reeds hebben overschre
den, dat de wereld der menschen langs
den afgrond der zelfvernietiging gaat
zonder dit te beseffen. Waar hgt dan
mijn hoop en vertrouwen Is het uit
sluitend ontleend aan de angst der
volkeren voor de vernietiging? Is het
alleen gebaseerd op bet gezonde ver
stand van verantwoordelijke leiders
Zeker, deze beide krachten tellen mee,
maar toch op een andere wijze dan
alleen uiterlijk. Zou hel niet kunnen
zijn, dat in het aangezicht van deze
toekomst breede lagen in de volkeren
en zij die de wetenschap dragen en
scheppen en ook zij die de verantwoor
delijkheid voor de leiding der volkeren
dragen, gezamenlijk nog eenmaal vra
gen naar den zin van dit alles, naar
den zin van leven en dood? Zou het
niet kunnen zijn, dat in htt aangezicht
van deze vragen de groote massa op
nieuw tot het inzicht komt, dat eerst
het levensvraagstuk van mensch en
samenleving tusschen den mensch en
Ood moet worden opgelost, wdlen wij
de vraagstukken van onzen tijd in we
zen aankunnen? Nog altijd ligt de
band tusschen de aanzienlijke en on
aanzienlijke wereld aan den wortel van
aile menschelijk zijn en scheppen, hoe
men op deze aarde dan ook den on
zienlijke mogen beleven. Zou het
mogtlijk zijn, dat een geplaagde en
bedreigde wereld toch opnieuw den
weg zoekt, den weg, die alleen kracht
en wijsheid en uitkomst bieden kan?
Moge het slot dezer overdenking
voor ons allen zijn de aanvaarding en
de erkenning van de eisch dat wij kie
zen, onverbiddelijk kiezen moeten in
aan den eenen kant naar den afgrond,
aan den anderen kant den weg die
het verband tusschen de zichtbare en
onzichtbare wereld aanvaardt, waardoor
wij onze verantwoordelijkheid in deze
wereld, ieder op de plaats waar wij
staan voor de kleine en voor de groo
te dingen dezer aarde leeren zien,
aanvaarden en daaruit handelen.
Nadat Zaterdagmorgen overal in het
land één minuut stilte werd betracht
zelts de treinen en het wegverkeer
stonden één minuut stil ter her
denking van de gevallenen, werden de
halfstok hangende vlaggen op top-
hoogte geheschen en ging men men
langzamerhand tot de viering van de
bevrijding over.
Het hoogtepunt hiervan werd ge
vormd door het als een vervolg op
het bevrijdingsspel van vorig jaar in
het Amsterdamsche stadion gespeelde
spel der bevrijding, wat het laatste
jaar van den oorlog, de bevrijding en
den heropbouw in beeld bracht.
50.000 toeschouwers hadden het
stadion gevuld, w.o. Prinses Juliana,
Prins Bernhard, de Prinsesjes Bea
trix en Irene, verscheidene ministers,
ambassadeurs en militaire attaché's,
lt.-generaal mr. H. Kruis, It.-admi-
raal C. E. L. Helfrich en vele andere
militaire autoriteiten.
A. den Doolaard zegde met duide
lijke stem de dikwijls beeldende tekst,
die op het veld in bewogen vormen
werd omgezet. Weer was hier de
landkaart van Nederland uitgeteekend.
Qealiieerde legers verdreven de Duit-
schers, Nederland werd vrij, de vlag
gen gaan in top, de bevolking keert
terug en gaat aan den opbouw. Dit
laatste werd verzinnebeeld in het her
stel van een gebroken brugr den op
bouw van een huis, den aanleg van
een stHk dijk op Walcheren, spoor
wegmannen zetten een seinpaal weer
in elkaar, tulpenvelden Averden ont
dekt in den letterlijken zin van het
woord. Nederland ging weer aan den
slag. Dit werd even onderbroken door
een bloemengroet aan Amerika, Bel
gië, Canada, Denemarken, Engeland,
Zweden en Zwitserland. Intusschen
ging het spel in het stadion verder
met de opkomst van talrijke kinderen
in rood-wit-blauwe of oranje jurkjes,
en een zeer groot militair défilé van
land-, luchtvaart- en marinetroepen,
marva's en de Marinierskapel en de
Koninklijke Militaire Kapel, stukken
geschut en pantserwagens. Een polder
werker uit Walcheren legde namens
allen een bloemstuk bij het symbo
lische graf, dat in het midden van het
Door den radiospreker van de vroe
gere „Shaef mission Netherlands" wer
den Zaterdag via de radio in hartelijke
bewoordingen gestelde boodschappen
voorgelezen van veldmaarschalk Lord
Montgomery, van den Britschen am
bassadeur, Sir Neville Bland, den
Amerikaanschen ambassadeur, Stanley
K. Hornbeck, en den Canadeeschen
gezant, Pierre Dupuy.
Aan het slot van de herdenkings
plechtigheden heeft Prinses Juliana
zich tot de jongeren gericht.
H.K.H. Herinnerde aan het werk, dat
talrijke jongeren in de illegaliteit ver
richt hebben. De jeugd van omstreeks
twintig jaar heeft zich doen -kennen
als een jeugd, waarvan de geest niet
bedorven kon worden door de Duit-
sche overweldigers, iets wat van het
hoogste belang is voor ons volk. Als
voorbeeld voor het illegale werk, door
de jongeren verricht, noemde de prin
ses den arbeid van een 20-jarigen
jongeman, die behalve daden van sa
botage te verrichten en hulp te ver-
leenen aan Joodsche en ondergedoken
Nederlanders ook een illegaal week
blad uitgaf, dat zelfs in de kampen
in Duitschland de landgenooten be
reikte. Thans zijn velen van hen te
leurgesteld door den gang van zaken
na de bevrijding. In den bezettingstijd
hebben zij geleerd snel te handelen en
te beslissen en thans gaat alles, vol
gens hun gevpel, zoo langzaam, daar
door is een drang naar het buitenland
ontstaan, het land, waarvoor zij vijf
[aar lang illegaal gestreden hebben, is
hun thans te klein geworden, veel
beter deden de jonge menschen echter,
indien zij in Nederland bleven, omdat
Nederland hen zoo dringend noodig
heeft. Ons land heeft zwaar geleden
tijdens den oorlog, zwaarder dan velen
wel denken. Er moet echter opge
bouwd worden en daarvoor zijn men
schen noodig. Ook richtte H.K.H.
zich tot de meisjes, bij wie eveneens
deze drang naar het buitenland bestaat.
Zij spoorde deze aan, op haar terrein
mede te werken aan den opbouw van
Nederland.
Koor een vrije
uitoefening van
bedrijf en arbeid:
Stemt op
Woensdagmiddag
vond op het Departe
ment van Buitenland-
sche Zaken de onder-
teekening plaats van
een contract voor den
in Nederland, vrij van
rechten van geschenk
pakketten, uit Amerika
afkomstig van de
C(ooperatieve) for
A(merican) Remittan
ces) to E(urope), Inc.
van Nederlandsche zi'-
de werd het contract
geteekend door den
Minister van Buften-
landsche Zaken Dr.
H. J. aan Roijen en
van Amerikaansche
zijde door den verte
genwoordiger van
C-A.R.E-, den heer
Arne M. Torgensen.
De Amerikaansche
Ambassadeur Dr.
Stanley K. Hornbeck
was bij de ondertee-
kening aanwezig.
In groote lijnen is
de zaak zoo georga
niseerd dat in ieder
land, waar de C.A.R E.
zal opefeeren, een
voorraad standaard
geschenk - pakketten
zal worden opgeslagen
Wanneer iemand in
Amerika een pakket
wil laten verzenden,
geeft hij dit op aan
het hoofdkwartier van
C.A.R.E. in Amerika,
betaalt daar het pak
ket, waarna C.A.R.E.
per luchtpost een be
richt zendt aan zijn
vertegenwoordiger in
het betreffende land,
om uit den voorraad
een pakket af te leve
ren aan den gewensch-
ten persoon. Op deze
wijze kunnen de pak
ketten binnen 10 da
gen aan de ontvangers
worden afgeleverd.
In Nederland wordt
de opgeslagen voor
raad standaard-pakket-
ten aan de hoede van
het Nederlandsche
Roode Kruis toever
trouwd. Het 'Neder
landsche Roode Kruis
zal de aflevering van
de pakketten verzon
gen, na ontvangst van
de opdracht tot afle
vering uit Amerika.
C.A.R.E. is voorne
mens later op dezelf
de wijze de verzen
ding van Amerikaan
sche kleedingspakket-
ten te orgjiniseeren,
die nieuwe stof, voe
ring, knoopen, naaige
rei enz. zullen bevat
ten, waaruit de ont
vangers een nieuw
costuum of jurk voor
mannen, vrouwen en
kinderen kunnen laten
maken.
o—
De Britsche Re
geering heeft besloten
deviezen ter beschik
king te stellen voor
den invoer uit Neder
land van een half
miliioen stuks oesters.
Hierdoor wordt de
hoeveelheid oesters,
welke Nederland naar
Engeland kan verzen
den, gebracht op l1/,
miliioen stuks. Ruim
<wee drrde gedeelte
van deze partij is reads
Abonnements-
prt)i<
Losm nummer* 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
II. 1.25
Alle andere plaatsen
11. 1.55
Advertentleprlj
7 ct pei m.m
Ingezonden
Mededeelingen
15 ct per m.m.
ttleine Advertentie
(maximum 8 regels
1 5 regels 62 ct
iedere regel meer
2 ct. extra
i lenstaanbledinge
ct
Het Nederlandse Volk dreigt te verzinken in
de macht van het grootkapitaal. Dat is m
werkelijkheid de „Vrijheid", die ons de liberale
verkiezings-campagne voortovert. Zij leidt onher
roepelijk tot de chaos van vóór de oorlog.
Nederlanders, beseft voor het te Iaat is.
slechts planmatige productie brengt welvaart
voor geheel ons land. Kiest op 17 Mei a.s.
voor MAATSCHAPPELIJKE ordening en voot
GEESTELIJKE vrijheid.
JAM SCHOUTEN