AXELSCHE COURANT
Gillette
is er weer!
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZE EUWSCH-VLAANDEREN.
Het Deviezenbesluit 1945.
6Öe JAAROANO. No. 61.
Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag.
ZATERDAG 27 APRIL 1946. Frankeering bij Abonnement Axel.
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
leviezen staan momenteel alom in
middelpunt der belangstelling. Het
3rd deviezen is een soort toover-
)rd geworden, wat duizend dingen
voorschijn kan roepeneen reisje
Engeland, een vacantie in de
ltsersche Alpen, een fiets, ja, alles
er momenteel niet is.
oor een Europeeschen staat is het
Drd méér. Voor hem beteekent het
I, katoen, leder, tarwe, suiker, rub-
huut, kolen, staal en tailo ue
ere ani.te'en, zonder welke de volk
shouding niet kan beslaan. Van-
r dat ook nu nog alom de regel
dtde bescmkking over de devie-
behoori aa i de gemeenschap.
zijn la .den, zooais België en
nkrijk, waar een icdei de fi an-
:te en econoinisctte wetgevi .g mei
ten treedt. Daar neeft de jutsi g -
mde regel pr«ctiacn geen Uctcekc
om hd met eentge ov» rditjvtng u
gen. Maar die landen vervallen üai.
van de eene economische crisis
ie andere. Met hen is het a prion
hopelooze zaak.
i Ntdeiiand, waar men de dingen
d met meer einst opneemt, is men
n naar aanleiding van Minister
inncks uitlatingen in de V.S. ernstig
iorgu gaan maken over zijn deviezen-
litie. Dat wii dan voor alles zeg-
iedere betrokkene ging zich zor- j
maken over zijn eigen devie-
positie.
k weet niet, hoeveel droomen er
roomd zijn over het paraaijs na
ontdooiing der buneniandsche saldi
de V.i>. Wai zou men al niet kun-
i laten komen voor al zijn ctivi-
iden en coupons, die naar zoo
ing bewaard waren geblevenEn
kondigt die ellcnd.ge Regeering
dat de Nederianusche saidi in
buitenland geneel of gedeeltelijk
eigend zullen worden.
,aat ons eens nagaan, waarop dit
ust.
ladat de Londensche regeeriug en
Militair Uezag reeds eeuige vooi-
pige vooischntlen op deviezenge-
hadden uugevaardiga, is op 1Ü
ober 1945 een nieuwe uitvoerige
goed doordachte zij het ouk
niet volkomen .waterdichte"
ding van het deviezenverkeer tot
id gekomen in het „Üevtezenbe-
t 1945" (Staatsblad F 22). Bij dit
luit wordt onder de aig. meene lei-
eener commissie uil het Kabinet
Nederlandsche Bank belast met
>eheele executie van het deviezen-
teer. Zij kan andere banken mach-
als „deviezenbank" onder haar
ing werxzaam te zijn.
.en geheele reeks nauwkeurige en
vuldig overwogen definities (op
nacnjk gebaseerd) moet de fraude
mmeren. Zoo worden b.v. ondei
vuer" zes verschillende groepen
delingen begrepen. Cunositeiis-
ie geef ik één dier zes groepen
r in de termen van het Besluit
„het opnemen, aanbrengen of aan.
rezig hebben van roerende goede-
n, waarvan niet aannemeiijK is,
at zij bestemd zijn om in net bl.i-
enland te olijven, in, aan ot op
mig vervoermiddel, terwijl het zich
«vindt op of buitenwaarts van de
laats, waar het, alvorens naar tul
uitenland te veitrekxeri, dooi ambu-
aren der invoerrechten en accijnzen
loet worden uitgeklaard."
li de algemeene bepalingen van het
luit wordt uitdrukkelijk vastgesteld,
ieder verpacht is aan de Neder-
Ische Bank alle natuurlijk in
band met de uitvoering van het
ituit gewenschte inlichtingen te
Ichaffen. Het ambtsgeneim van
en, advocaten en notarissen is
tbij nog met opgeheven. Doch dit
wél het gevai, wanneer een ver
men beslaat van overtreding
voorschriften. De bevoegdheden
de opsporingsambtenaren in dat
'al bezitten, zijn waarlijk niet maisch.
ieder moet hun inlichtingen ver»
strekken en de boeken en bescheiden
toonen, waarvan zij inzage voor de
goede vervulling van hun taak noodig
oordeelen. Zij kunnen voorts steeds
voorwerpen, welke tot ontdekking der
waarheid kunnen dienen of die kunnen
worden verbeurdverklaard, in beslag
nemen en de uitlevering daarvan vor
deren. Aan al deze maatregelen moe
ten, in strijd met de gewone regeling
van het Wetboek van Strafvordering,
zich ook de „vertrouwenspersonen"
onderwerpen.
De arts moet spreken, de
advocaat zijn dossiers ter
t nz age geven, de notaris
zijn minuten vèrtoonen.
De strafmaxima zijn zwaar. Opzet
telijke overtreding kan gestraft worden
met vier jaren gevangenisstraf en ge-
iijktij hg met geidooete, uie tot f 100 000
san loopen en in bepaalde gevallen
nog booger. De strafbepalingen zijn
o< k van toepassing op feiten, in hei
buitenland begaan.
Hoe ingrijpend deze straffen ook
zijn zij worden ter wille van een
snelle berechting uitgesproken door
den economischen pohtierechier. Deze
kan terzake op elke plaats in den lande
zitting houden, onverschillig of zij in
zijn Arrondissement ligt.
Een volgende keer iets over de be
palingen zelve en haar uitvoeringsvoor-
schrifien. Thans zij echter reeds mede
gedeeld, dat de Nederlandsche Bank
bij bekendmaking allen ingezetenen
gelast heeft, hun bezit aan buitenland-
sche betaalmiddelen voor 1 Mei a.s.
aan haar aan te bieden. Bij informatie
deelde de Bank mij echter mede, dat
hei aanbod aan Fransche en Belgische
trancs voorlo >pig nog niet door haar
zal worden opgenomen. Hetgeen na
tuurlijk niemand van de verplichting
tot aanbieoing ontheft.
De formulieren voor de aanbieding
zijn bij de banken verkrijgbaar. Ik
twijfel er niet aan, of alle deviezen-
bczitters onder de lezers zullen met
ue grootste geestdiift aan de verplich
ting voldoen.
Mr. Jacob FraikeL
Buitenlandsche Kroniek.
De tegenstellingen tusschen de
groote mogendheden. Het ge-
narrewar iu den Veiligheidsraad is
er een symptoom van. De
Vredesconferentie uitgesteld.
Een berg van moeilijkheden.
Het zwaarbedroetde Hongarije.
De pengö daalt en daalt
Rusland toont zich weinig bondge
noot der overige geallieerden. Het
isoleert zich wantrouwend, daarbij po
gend, zich van zooveel mogelijk stra
tegisch belangrijke posities te verzeke
ren. Natuurlijk blijft nog steeds de
tendenz bestaan, om Amerika te vriend
te houden. De onderhandelingen over
een leening van een milliard dollar in
ruil voor bepaalde producten, die
Rusland kan leveren aan de Ver. Staten
(mangaan, chroom, platina, hout enz.)
zijn met afgebroken. Rusland van zijn
kant doet wel concessies in Mandsjoe-
rijë aan Amenkaansche wensche
Doch deze tendenz is niet overheersend,
want de verantwoordelijke Amerikaan-
sche en Russische staatslieden zoo
ais Byrnes en Molotuf staan op
lijwci ahe^punten tegenover elkander,
toi grooie geruststelling van Bevin, die
niet gaarne Amerikaansche steun zou
ontboen ln zekeren zin hadden de
Amerikanen toch reeds de Engelschen
in den steek gelaten, toen ze er in
toestemden, niet meer terug te komen
op de Perzische kwestie, indien de
Russiscne troepen op 6 Mei Perzië
zouden hebben verlaten. Maar toen
Gromyko zelf de/e aangelegenheid
weer aansneed en eischte, dat de kwes
tie eeheel van de agenda zou worden
afgevoerd zoodat ook bij het niet
terugtrekken der Sovjet-legers de Vei
ligheidsraad moest zwijgen toen
stond toch Stettinius namens de Ver.
Staten weer naast de Engelschen en
naast de vertegenwoordigers
naties, wier woordvoerder meer en
meer van Kleffens wordt. Met uitzon
dering van Polen en Frankrijk wil de
Veiligheidsraad er zeker van zijn, dat
Perzië niet voor pressie is bezweken
toen het zich neerlegde bij het Russi
sche verzoek, de kwestie als afgedaan
te beschouwen. Natuurlijk echter is
Perzië wel gezwicht voor den druk, en
de eenige hoop van den Veiligheids
raad is nu, dat na het vertrek der
Russische troepen de regeering teTe-
geran haar bewegingsvrijheid zal terug
krijgen.
Ook bij de behandeling van de
Spaansche zaak bleken de tegenstellin
gen opnieuw. Hier ging het om den
Poolschen eisch tot onmidhelijke ver
breking der diplomatieke betrekkingen
door de Vereenigde Naties met het
Spanje van Franco. In de Spaansche
kwestie gaat het er dan ook uitsluitend
om, ol de Angelsaksische machten de
sleutelpositie in het Westen van de
Middellandsche Zee zullen behouden,
dan wel of Rusland haar zal verkrij
gen. Hoewel het alle debatten be-
heerscht, hoort mén daarover in den
Veiligheidsraad natuurlijk geen woord.
Intusschen geeft Franco den moed
niet op, omdat hij weet, dat hij niets
te verliezen heeft. Franco denkt er
niet aan om af te treden, en het Spaan
sche volk i3 lang niet sterk en een
drachtig genoeg om hem te dwingen
af te treden, zoolang als niet alle
sleutelbewaarders van den vrede zich
daadwerkelijk met hem gaan bemoeien.
De wiijving tusschen de groote
mogendheden verlamt ook de bespre
kingen over de algemeene vredescon
ferentie, die op 1 Mei zou moeten bij
eenkomen.
'Met de voorbereiding van de vre
desverdragen, die met Italië, Hongarijë,
Roemenië en Bulgarijë moeten worden
gesloten, loopt het niet vlot. Alleen
het geval Finland levert geen zorgen
op. In December had men spijkers
met koppen geslagen; vertegenwsordi-
gers van de ministers der groote mo
gendheden zouden ontwerp-verdragen
opstelfen en uiterlijk 1 Mei zou te
Parijs de vredesconferentie van 21 ge
allieerden beginnen, waar over de ont
werpen zou worden beraadslaagd Aan
één mogelijkheid werd toen ntet ge
nacht, het kon wel eens 1 Mei zijn
geworden zonder dat.men het eens zoo
zijn geworden over de ontwerpen. En
juist dit geval doet zich thans voor.
De vertegenwoordigers der ministers
hebben te Londen braaf en vlijtig ge
werkt; dat getuigschrift wil iedereen
hun wel geven. Maar met al die vlijt
zit men nog altijd in een slop. Afge
zien van Finland, en zoo ongeveer van
Hongarije zijn er geen verdragsteksten
ge<eed gekomen, waarmee men op 1
Mei voor de heeren kan verschijnen.
En zoo is de vredesconferentie tot
later datum verschoven. Intusschen
Bidault, Byrnes en Molotof op 25 April
te Parijs bijeengekomen om te pro-
beeren in een minimum van tijd de
voorbereidende werkzaamheden te vol
tooien. Zij zullen wel niet de illusie
gehad hebben, dat dit gemakkelijk zal
gaan. Want in wezen gaat het hier
om de afbakening tusschen de belan
gensferen der Groote Drie, om de
grenzen tusschen de Angelsaksische
en de Slavische wereld.
Bezien wij de moeilijkheden var.
West naar Oost. Frankrijk maakt aan
spraak op een Alpenvallei in Italië,
het Aosta-dal, welks bewoners Fransch
spreken en voelen, maar in economisch
opzicht op Turijn zijn georiënteerd.
Een volksstemming zal hier wellicht de
oplossing brengen. Kan dezelfde re
medie ook uitkomst bieden in het ver
schil tusschen Oostenrijk en Italië over
Zuid-Tirol
Vóór den eersten wereldoorlog wer
den hier Italianen door Weenen over-
heerscht en geringeloordna dien
oorlog Duitsch-Tirolers door Rome,
dat de strategische Brenner-grens had
geëischt en gekregen. Men krijgt thans
den indruk, dat de Engelschen en
Amerikanen de Italiaansche eischen
steunen, terwijl de Russen veeleer
achter Oostenrijk staan.
Dan is er het groote Italiaansch-
Joegoslavische geschil over Triëst,
waaromtrent een commissie van vier
rapporteerthet zal wel geen eenstem
mig rapport zijn, want het is geen
geheim, dat Londen en Washington
ook hier de Italianen willen helpen,
terwijl Tito zeker is van Moskou's
sympathie. Wellicht nog moeilijker is
de toewijzing van Itaiië's koloniën.
Het is een onderwerp op zichzelf, dat
wie weet hoe spoedig een uit
voeriger bespreking zal vergen.
Er worde nu gezwegen over de
resteerende Italiaansche kwesties, zoo
als de herstelprestaties aan Rusland
en de Balkanstaten, en het lot van de
Italiaansche vloot. Verder Oostelijk
zijn de strubbelingen niet geringer. De
Hongaarsch-Roemeensche grenp levert
nog de minste moeilijkheden op. Maar
hoe zal het gaan met het gebied van
de Donau-mondingen, met de Noor
delijke grenzen van Griekenland, met
de door Londen en Washington
niet erkende regeering van Bulgarije,
met Moskou's toenemenden invloed
in Hongarije
Hoeveel sneller werd er gewerkt,
kon er worden gfiwerkt na den eersten
wereldoorlog 1 Op een wapenstilstand
van 11 November 1918 kon een vrede
volgen van 28 Juni 1919. Maar toen
hadden alle overwinnaars een zelfde
economische en sociale structuur, en
de Amerikaansche idealist Wilson
werd fluks overspeeld door harde,
sluwe en wereldwijze Europeanen. De
verhoudingen tusschen de overwin
naars onderling zijn nu wel heel
andersr...,.
We noemden zoo juist ook Hon
garije. Dit land boet wel zwaar voor
de fouten van zijn reactionnaire staats
lieden. De armoede neemt er hand
over hand toe en de hongersnood
sfaat vaor de deur. De waarde van
het Hongaarsche geld de pengö
is thans op dezelfde catastrofale
manier aan het dalen als in het
Duitschland van 1920 met de mark
gebeurd is. Men ziet weer de?elfde
verschijnselen, maar nu in een weer-
loozer land. Terwijl in de Ameri
kaansche en Engelsche militaire clubs
en casino's te Boedapest een krank
zinnige weelde heerscht, loopen de
Hongaren, ook vele voormalige rijken,
-hongerend door de straten. Soms
met 1 millien per.gö's in den zak,
maar een millioen pengö had kort
geleden ongeveer de waarde van
onzen rijksdaalder en nu die van
ongeveer een dubbeltje. Een corres
pondent van de Times hield een paar
weken geleden een half uur lang alle
arbeid in een der banken op, doordat
hij een kleinigheid honderd
Korte Berichten
Naar het A.N.P.
verneemt, zullen de
Japanneezen in Bor
neo en in het overige
deel van de groote
Oost, ten getale van
160.000, in de maand
Mei, van dit jaar naar
Japan worden geëva
cueerd.
De Amerikaansche
militaire autoriteiten
zullen voor dit doel
45 Liberty schepen ter
beschikking stellen.
Door het gebruik
van deze Liberty sche
pen is de repatrieering,
die oorspronkelijk door
Japansche schepen zou
worden uitgevoerd en
volgens berekening in
1948 zou zijn voltooid,
aanmerkelijk verhaast.
Men heeft besloten
de evacuatie te doen
plaatsvinden op ver
antwoordelijkheid van
de Britten, terwijl de
Nederlandsche troepen
andere operaties zullen
uitvoeren, zooals het
opruimen van mijnen
e.d.
o—
Eenige weken
geleden werd medege
deeld, dat de door de
distributiediensten uit
gereikte punten voor
den aankoop van tex-
tielgoedeien per 30
April a.s. ongeldig
zouden worden ver
klaard.
in tegenstelling tot
dit bericht kan thans
worden bekend ge
maakt, dat de vooruit
zichten voor de tex-
tielvoorziening althans
op iets langeren ter
mijn, gunstiger zijn
geworden, en dat op
grond van deze om
standigheid besloten is
de in omloop zijnde
speciale punten ook
na 30 April a.s. geldig
te doen zijn.
Tevens wordt me
degedeeld, dat de nog
niet gebruikte punten
van de textiel en le-
derkaart eveneens na
30 Apiil geldig zuilen
zijn.
o—
De Britsche re
geering heeft afstand
gedaan van 200.000
ton graan van de voor.
raden en onderweg
zijnde transporten ten
behoeve van de nood
lijdende landen.
—o—
Te Berlijn heeft
het gecombineerde
congres van commu
nisten ep socialisten
besloten over te gaan
tot het stichten van
een socialistische Unie
Deze partij bestaat
voorshands alleen in
de door de Sowjets
bezette gebieden. De
veertien communisten
en socialisten uit de
Britsche zöne, die in
het uitvoerend comité
zitting namen, zullen
voor de Britsche auto-,
riteiten moeten ver
schijnen, aangezien zij
inbreuk maakten op
de door de Britten
Abonnementi-
prij«
Loia« nummers 3 ct.
Kwartaal-
abonnement
AXEL binnen de kom
fl. 1.25
Alle andere plaatsen
fl. 1.55
Advertentieprijs
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentiön
(maximum 8 regels)
l 5 regels 62 ct.
iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
Na jaren van scheerellende
komt Gillette ons bevrijden
Gillette Standard lOct. p.mesje.