AXELSCHE COURANTS»,
fasrimt.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
60e JAAROANQ. No. 50. Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag. ZATERDAQ 20 APRIL 1946. Frankeering bij Abonnement Axel.
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie;
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK van VESSEM
De Paaschklok klinkt,
Met blij geluid.
De zonne blinkt,
De bloem ontsluit
Haar kelk voor 't warme levenslicht,
De aarde zingt een lofgedicht.
Verstaat gij niet
Het blijde lied:
„Hij roept u tot het leven"
Hoevelen gaan,
De somb're paan
Van donk're kerkhofsdreven
De Paaschklok klinkt,
Met volle kracht:
Wie nederzinkt
In doodschen nacht,
Ziet na het graf der droefenis,
De morgen der Verrijzenis!
F.
Buitenlandsche Kroniek.
De angst voor een oorlog tegen
Rusland. - Willen de Kussen
werkelijk oorlog - De gespan
nen politieke annosleer ontladen. -
De toegang lot den goeden weg.-
De nq^tuatie van ueu Volken
bond. - Wauiuin üczc een mis
lukking Werd.
In een oi.zer weekbladen lazen wij
lorueujk o.m. n«t volgende: „keu
out gcueotc tctuer van net Ncuci-
iiüscue voik is oevai.gtn door angst
lor „net KusSiscne gcvaai" en vei-
:ert iu een wel grooicndecls unbe
lts i gevueisconfl ci, omdat bet den
irtug tegen de „lastige", „Opüringe-
;e" Sovjet-Unie tegelijk wensent
vreest."
Inderdaad, het wel degelijk lastige
opurtiigeitge optrenen der Sovjet-
uie ttceli btj vete meuscnci. a &s.
oi een Oorfug gewest. Wij w.nc..
1 üutueiijk zegdenOlj ons niet.
ij giluuvcn niet, dal de Kussc
iitog wiiicii. Zij willen juist nun
piraitcs bcvrcuigcu mliutr oonub.
et komt er center op aa.i, noevei zij
moer ooi tog kunnen gaan en wij
>pen daarom en zouden er gaarne
ker van zijn, maar dat kunnen wij
t onzen Spijt mei), dat de Russen
goede psychoiogen en diplomaten
ju, dal zij weten, wanneer zij moeten
rugtrekken oi stilstaan. En tiet biijki,
at zij meestal inbinden, wanneer de
(positie tegen de verwezenlijking van
tin piannen te sierk is. Wat wij wii-
n, is de stelnng beslist afwijzen, dat
t Nedcriaudscne volk de oorlog
gen de Sovjci-Ume (zij het dan
ducht ook Onbewust) wensent.
il is zonder twijfel o..juist, weinaast
di beicediging aan nei adres van
tr meest vredelievende voiken lei
'ereid. Wel is men in ons land toi
et besef gekomen, dat men geen
ikele poging onbenut moet laten, om
:n vrede te handnaven, zonder ech-
om het kernaehug met Cnurcuin
zeggen, krokodillen te voeren.
Onwillekeurig denken wij hier aan
:t Peizisch-Russisch geschil. De silu-
ïe is mans zoo, dat dc g*.schillen
tsscnen Rusland en Perzië eenerzijos
tusscnen Rusland en de overgioote
eerdcrncid dei overige zitting heb
oden in den Veiugneidsraad over
irzië anderzijds van hun scherpe
men zijn ontdaan. Daaimee is de
spannen pouueke atmosfeer ontla-
n en heeft plaats gemaakt voor eer,
voel van optucming. Indeidaad, de
rspectieven zijn er oetcr op gewor-
n. Niets zal center gevaarlijker biij-
:n dan in bruisend optimisme te ge
oven, dat de Ruasisch-Perziscne
estie nu voor goed van de baan is
dat alles nu intens
zou zijn. Daarvoor hebben teveel
kaarten open en bloot op tafel gela
gen. Daarvoor zijn te scherpe troeven
uitgespeeld, immers, de machtspolitiek
der groote mogendheden moge voor
een aanzienlijk deel middels de vet-
gadering der Vereenigde Naties van
zijn kiacht ontdaan zijn, zij heeft
eeuwenlang zóó beslissend het beeld
der wereldpoitick beheerscht en zich,
overigens te dikwijls in strijd met
wereldvrede en veiligheid, een te
lucratief middel betoond voor indivi-
dueele mogendneden-poiiliek, dan dai
men haar tot in elk detail ^definitief
dood mag wanen. Nauwgezette, bij
voortduring gezamenlijke inspanning
vergende oplettendheid blijft een ver-
eischte. Wel kan er van optimisme
sprake zijn, omdat het dieptepunt van
de crisis en het was een ernstige
is overwonnen. Uepast optimisme
daarnevens, omdat de weg naar een
oeter begrip en een betere verstand
houding wijd voor ons openligt.
Het bestaan en de levensvatbaar
heid van de Vereenigde Naties heefi
op het spel gestaan. Zij zal alleen
recht op erkenning en van bestaan
hebben, wanneer alle landen als eerste
punt op hun politieke agenda hebben
staanhet volijverig en volgaarne
medewerken aan den opbouw en den
bloei van dë organisatie en een posi
tieve belijdenis doen van haar begin
selen het handhaven van wereld
vrede en wereidveiligheid onder alle
omstandigheden. Moeilijk, indien ook
maar de geringste restricties zouden
worden toegevoegd.
Eenvoudig, inmen de oprechte wil
tot verwezenlijking voorzit.
Het succes van de oplossing in het
Riss'scu- Perzische geschil is de Ver-
c mgde Naties diimaal geheel voor-
ochouden. Het zal wellicht nu gaan
oiijken welk een enorme beteekenis
de Vereenigde Naties voor de instand
houding van den wereldvrede en welk
een totale schakel de wereld in 1919
h'-eft"moeten ontberen.
Het feit blijft, dat het bijkans ge-
luialooze, maar daarom niet minder
Macntige, Russtscne optreden in Per
zië op zijn mii.st, altnans voor onze
begrippen, vreemde aspecten heeft
getiad. H.t feit blijft ook, dat Uromy-
no's gciuischlooze vertrek uit dc,.
Veiligheidsraad deze opvatting heeft
versterkt. Met evenveel reent kan het
stilzwijgende terugtrekken van de Rus
sen uit Perzië een machtige, typisch
Russische, verzekering zijn van bialin's
woorden„ik hecht groote waarde
aan de Vereenigde Naties, daar zij een
belangrijk instrument is voor de ver
vuiling van yrede en internationale
v< iligheid".
Wanneer daarbij de wereld en Rus
land elkaar daadwerkelijk weten te
overtuigen en stel dat vrees en
wantrouwen van laatstgenoemde on
gegrond zijn en dat alweer Stalin's
woorden „de kracht van deze or
ganisaties (de Vereenigde Naties) is
gelegen in hetfeit, dat zij gegrond
vest is op het beginsel van gelijkheid
onder de staten en niet op dat van
overhëersching van sommigen door
a,.deren" in de practijk geen looze
woorden blijken te zijn, aan zal het
uiteindelijk „slechts'' die oude alom
gewaardeerde vloeistof de petro
leum zijn geweest, die het Rusland
der Sovjets op de Perzische hoog-
viakien voor zijn door den oorlog halt
gevulde lampen he^ft gezocht. Maar
uan ligt de toegang tot den goeden
weg open.
Bij het schrijven over de organi
satie der Vereenigd** Naties gaan onze
g dachten onwtliekeurtg uit naar den
Volkenbond, die in laatste zitting te
Qei.ève bijeen is. Hier zal de Bono
uer Volken, die aan haar doel niet
wist te oeantwoorden, haar eigendom
men aan haar nieuwe opvolgster, de
organisatie der Vereenigde Volkeren
overdragen. Het is echter nier uitge-
sloten. daf
en klemmen ontdekt zullen worden.
Zoo verwacht men, dat de vertegen
woordiger van Letland, lid van den
Bond, maar in de practijk ingelijfd
door Sovjet-Rusland, een uitspraak zal
trachten te verkrijgen of zijn land nu
inderdaad moei worden beschouwd te
zijn ingelijfd of nog zelfstandig te
ocstaan.
Wanneer wij een terugblik werpen
op het werk yan den Volkenbond, dan
neefi hij, ondanks zijn falen en feilen,
nog verdienstelijk werjc verricht. In
1922 was 't het oud» gekortwiekte
Oostenrijk, dat economische hulp ont
ving ook heeft hij de Grieken gehol
pen naar aanleiding van hun gedwon--
gen evacuatie uit Klein-Azië. Ook bij
het Korfoe-geschil tusscnen Italië en
Griekenland trad de Bond actief op.
Daarnaast staanwetenschappelijke
samenwerking, strijd tegen den handel
in verdoovende middelen en de slaver
nij in Afrika. De stichting van het
Internationale Arbeidsbureau en het
Permanente Hof van Internationale
Justitie en de bijeenroeping van de
overigens dramatisch mislukte econo
mische wereldconferentie te Londen
in 1933 was zijn werk.
Toch mislukte de Volkenbond, om
dat zij noch de herleving, noch de
logische gevolgen van het imperialisme
van Duitschland, Italië en Japan, noch
de autocratie in de kiem heeft weten
te smoren. Omdat zij zich niet voor
en boven de uiteenloopende politiek
der overwinnende landen, Engeland en
Frankrijk, wist te plaatsen, vele schoone
oeginseien in de practijk van hun
glans wist te ontdoen. Omdat de
Senaat der Ver. Staten tot de enge
benlotenheid binnen een werelddeel
besloot. Omdat de Volkenbond de
noodige machtsmiddelen ten allen tijde
heeft moeten ontberen en de moreele
moed ontbrak om economische en
militaire dwangmaatregelen, hoewel
dikwijls noodig geoordeeld, zonder
verwijl en hard toe te passen.
Zoo werd een instrument voor inter
nationale rechtsorde, dat de verwach
tingen hoog gespannen hield, verwron
gen tot onbruikbaarheid. Als wij de
symptomen van het huidige politieke
Ocstei gadeslaan, dan moge blijken,
dat het trekken van historische para-
iclleu uiteist nuttig kan zijn en oijna
altijd dure plicht.
PROF. SCHERMERHORN OVER DE
NED. BEZETTINGSZONE.
De vorming van een Nederlandsche
bezettingszone in Duitschland vormde
een van de onderwerpen, welke in de
slotbijeenkomst tusschen de Britsche
en Nederlandsche ministers in Londen
ter sprake is gebracht.
De besprekingen hierover verkeeren
nog in een eerste stadium aldus ver
klaarde de min.-pres. prof. Schermer-
horn, thans kan nog niets naders wor
den medegedeeld. Mocht de bezetting
een feit worden, dan zal deze niet voor
net eind van dit jaar beginnen, aldus
prof. Schermerhorn. Het doel van deze
besprekingen was van gedachten te
wisselen over een voorstel van Neder
landsche zijde tot het scheppen van
een parmanent contact tusschen de
de beide regeeringen over kwesties,
welke ontstaan zijn, doordat het na
tuurlijk achterland van Nederland thans
Britsch bezet gebied is.
De Nederlandsche ministers vonden
bij hun Britsche collega's volledig
begrip voor de moeilijkneden, welke
onder andere betrekking hebben op
de omstandigheden, dat goederen uit
de Britsche zö.ie in dollars moeten
worden betaald. Besloten is de be
sprekingen op een later tijdstip voort
te zetten.
MINDER GRAAN VOOR DE
ALCOHOLPRODUCTIE.
Namens de nationale commissit
tegen het alcoholisme is het volgende
onder de aandacht van den minister
president gebracht.
Voortdurend wordt nationaal en inter-
zen en algemeene instemming om
daarin te voorzien dringend aanbevo
len. Het broodrantsoen moest dezer
dagen worden verlaagd en tegen elke
verspilling en ondoelmatige verwer
king van voedingsstoffen worden ge
waakt.
lntusschen worden nog steeds be
langrijke hoeveelheden uitnemende
voedingsstoffen tot alcoholhoudende
dranken verwerkt.
Steeds is de alcohol als bron van
inkomsten in bescherming genomen,
ondanks het feit, dat zeer beproefde
deskundigen bij herhaling in het licht
stelden dat de millioenen aan sterken
drank uitgegeven voor individu en
gemeenschap verlies opleverde. De
oorlogsjaren, maar vooral de daarop
gevolgde maanden van feestvreugde
hebben duidelijk aangetoond, dat dit
„genotmiddel" best ontbeerd kan wor
den. Overeenkomstig het advies van
de na den vorigert oorlog ingestelde
staatscommissie kan om tactische
redenen aan een „matige rantsoenee
ring" de voorkeur worden gegeven,
maar dan moet die inderdaad „matig*
zijn en dat kan van 50, straks 60 pet.
o.i. niet gezegd worden.
Met hier staat het anders. Dat is
door alle eeuwen heen inderdaad
een volksdrank geweest, maar ook
daartegenover heeft de wetenschap
in de laatste 100 jaar een andere hou
ding aangenomen, en op de schade
lijkheid in verschillend opzicht gewe
zen.
Het hoofdelijk gebruik is nu reeds
boven het vooroorlogsche gestegen,
waartoe het lagere gehalte niet afdoet
en er wordt zelfs, zij het in bedekte
termen, hoogere afzet in het vooruit
zicht gesteld. De groote hoeveelheid
benoodigde, voor voedsel zoo uitste
kend geschikte gerst, zal dan het voor
oorlogsche peil gemakkelijk bereiken.
in geen enkel land is voor zoover
ons bekend, de bieraccijns zoo laag
als bij ons, een verhóoging daarvan
met 100 pet. zou de prijs van een glas
bier met ongeveer l1/» cent doen stijgen,
op het bestaande georuik wellicht niet
remmend werken, maar de schatkist
schadeloos stellen bij afname door een
belangrijke rantsoeneering in het be
lang van de voedselvoorziening.
Zaterdag is de „Prinses Beatrix*,
een der nieuwste mailschepen van de
maatschappij „Zeeland", dat in 1940
naar Engeland wist te ontwijken, naar
Vlissingen teruggekeerd en door de
B'ilsche Vloot aan de oorspronkelijke
eigenaars overgedragen. Het schip dat
aan tal van geallieerde operaties heeft
deelgenomen, is nooit ernstig bescha
digd. Het is echter tweemaal omge
bouwd en alleen de romp met da
motoren zijn onveranderd. Men schat
nu acht maanden noodig te hebben
voor het terugbrengen van het schip
in zijn ouden toestand. Het zal dan
de verbinding met Engeland ^weer
gaan onderhouden.
NEDERLANDERS MOETEN
AUSTRALIË VERLATEN.
Door de Nederlandsche legerauto-
riteiten te Melbourne is aan de Neder
landsche staatsburgers in Australië
per circulaire aangezegd, dat zij spoe
dig naar Nederland of Nederlandsch-
Inaië moeten vertrekken, aldus bericht
de correspondent te Canberra van de
„Sydney Herald".
De correspondent voegt er aan toe,
dat de uitkeeringen aan Nederlanders
om redenen van financieeien aard
worden stopgezet en dat, ofschoon
offcieel nog geen datum voor de eva
cuatie der Nederlanders is vastgesteld,
31 Mei als uiterste datum wordt ge
noemd.
CHURCHILL NAAR NEDERLAND.
Churchill, de man die Engeland
door de oorlogsjaren heen naar de
overwinning voerde, zal van 8 tot 13
Mei een bezoek aan Nederland bren
gen. Hij zal gedurende dit bezoek het
eere-doctoraat van de Leidsche uni-
Korte Berichten
Een jongNeder-
landsch uitvinder heeft
een radiotoestel voor
rijwielen gebouwd,
dat zoowel ontvangen
als uitzenden kan. Het
wordt van electrischen
stroom voorzien door
een kleine dynamo,
niet grooter dan een
dynamo voor koplicht,
welke op het wiel
wordt bevestigd.
Het toestel kan een
30-tal zendstations op
nemen.
o
Defresne's „Naam
lozen 1942", dat de
ondergrondsche strijd
in Nederland behan
delt, wordt thans reeds
gedurende 3 weken
in de Engelsche pro
vincie met succes op
gevoerd. De tournee
zal nog ruim 2 weken
duren, waarna het stuk
in Londen zal worden
opgevoerd in de
schouwburg van de
Arts Theatre Club.
—o—
Naar wij verne
men, zullen er vanwe
ge de deviezen door
den K.N.V.B. geen
plaatskaarten beschik
baar worden gesteld
voor den interland
wedstrijd België—Ne
derland op 30 Mei.
—o—
Mede in verband
met de huidige positie
van onze voedselvoor
raden is het niet mo
gelijk voor nationale
feestdagen, zooals de
herdenkings- en be
vrijdingsfeesten op 4
Mei, extra toewijzingen
voor levensmiddelen
of versnaperingen te
verstrekken- Het heeft
geen zin desbetreffen
de aanvragen tot de
officieele instanties te
richten.
—o—
Dezer dagen
is een groote partij
buitenlandsche visch-
conserven, welke in
dertijd door de Regee
ring is aangekocht,
in den handel
gebracht. Deze partij
bestaat uit 5 millioen
blikken sardines in
olie of tomatensaus, 5
millioen blikken pil
chards, makreel en
haring. Zij zal via de
normale importeurs en
grossiers van deze
producten aan de de
taillisten worden gele
verd. Evenals vóór
den oorlog zal men
deze conserAen, die
afkomstig zijn uit
Amerika, Canada en
Portugal bij zijn visch-
winkelier of comesti-
bleszaak vrij 'kunnen
konpen. Voor een
spreiding over hetge-
heele land wordt ge
zorgd. De handel zal
alles in het werk stel
len de conserven in
elk geval vóór Pa-
schen in de winkels
ten verkoop aanweaij
•1
Abonnement*
prlji.
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal-
abonnement
AXEL binnen de kom
fl. 1.25
Alle andere plaatsen
il. 1.55
Advertentieprijs
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentiön
(maximum 9 regels)
1 5 regels 62 ct.
Iedere regel meer
12"ct. extra
dl enstaanb lodingen
52 ct
wv—