AXELSCHE COURANTS», fasrimt. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN. 60e JAAROANQ. No. 50. Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag. ZATERDAQ 20 APRIL 1946. Frankeering bij Abonnement Axel. Drukker-Uitgeefster: Firma J. C. VINK AXEL Adres Redactie en Administratie; Markt 12 AXEL Hoofdredactie: T. C. VINK van VESSEM De Paaschklok klinkt, Met blij geluid. De zonne blinkt, De bloem ontsluit Haar kelk voor 't warme levenslicht, De aarde zingt een lofgedicht. Verstaat gij niet Het blijde lied: „Hij roept u tot het leven" Hoevelen gaan, De somb're paan Van donk're kerkhofsdreven De Paaschklok klinkt, Met volle kracht: Wie nederzinkt In doodschen nacht, Ziet na het graf der droefenis, De morgen der Verrijzenis! F. Buitenlandsche Kroniek. De angst voor een oorlog tegen Rusland. - Willen de Kussen werkelijk oorlog - De gespan nen politieke annosleer ontladen. - De toegang lot den goeden weg.- De nq^tuatie van ueu Volken bond. - Wauiuin üczc een mis lukking Werd. In een oi.zer weekbladen lazen wij lorueujk o.m. n«t volgende: „keu out gcueotc tctuer van net Ncuci- iiüscue voik is oevai.gtn door angst lor „net KusSiscne gcvaai" en vei- :ert iu een wel grooicndecls unbe lts i gevueisconfl ci, omdat bet den irtug tegen de „lastige", „Opüringe- ;e" Sovjet-Unie tegelijk wensent vreest." Inderdaad, het wel degelijk lastige opurtiigeitge optrenen der Sovjet- uie ttceli btj vete meuscnci. a &s. oi een Oorfug gewest. Wij w.nc.. 1 üutueiijk zegdenOlj ons niet. ij giluuvcn niet, dal de Kussc iitog wiiicii. Zij willen juist nun piraitcs bcvrcuigcu mliutr oonub. et komt er center op aa.i, noevei zij moer ooi tog kunnen gaan en wij >pen daarom en zouden er gaarne ker van zijn, maar dat kunnen wij t onzen Spijt mei), dat de Russen goede psychoiogen en diplomaten ju, dal zij weten, wanneer zij moeten rugtrekken oi stilstaan. En tiet biijki, at zij meestal inbinden, wanneer de (positie tegen de verwezenlijking van tin piannen te sierk is. Wat wij wii- n, is de stelnng beslist afwijzen, dat t Nedcriaudscne volk de oorlog gen de Sovjci-Ume (zij het dan ducht ook Onbewust) wensent. il is zonder twijfel o..juist, weinaast di beicediging aan nei adres van tr meest vredelievende voiken lei 'ereid. Wel is men in ons land toi et besef gekomen, dat men geen ikele poging onbenut moet laten, om :n vrede te handnaven, zonder ech- om het kernaehug met Cnurcuin zeggen, krokodillen te voeren. Onwillekeurig denken wij hier aan :t Peizisch-Russisch geschil. De silu- ïe is mans zoo, dat dc g*.schillen tsscnen Rusland en Perzië eenerzijos tusscnen Rusland en de overgioote eerdcrncid dei overige zitting heb oden in den Veiugneidsraad over irzië anderzijds van hun scherpe men zijn ontdaan. Daaimee is de spannen pouueke atmosfeer ontla- n en heeft plaats gemaakt voor eer, voel van optucming. Indeidaad, de rspectieven zijn er oetcr op gewor- n. Niets zal center gevaarlijker biij- :n dan in bruisend optimisme te ge oven, dat de Ruasisch-Perziscne estie nu voor goed van de baan is dat alles nu intens zou zijn. Daarvoor hebben teveel kaarten open en bloot op tafel gela gen. Daarvoor zijn te scherpe troeven uitgespeeld, immers, de machtspolitiek der groote mogendheden moge voor een aanzienlijk deel middels de vet- gadering der Vereenigde Naties van zijn kiacht ontdaan zijn, zij heeft eeuwenlang zóó beslissend het beeld der wereldpoitick beheerscht en zich, overigens te dikwijls in strijd met wereldvrede en veiligheid, een te lucratief middel betoond voor indivi- dueele mogendneden-poiiliek, dan dai men haar tot in elk detail ^definitief dood mag wanen. Nauwgezette, bij voortduring gezamenlijke inspanning vergende oplettendheid blijft een ver- eischte. Wel kan er van optimisme sprake zijn, omdat het dieptepunt van de crisis en het was een ernstige is overwonnen. Uepast optimisme daarnevens, omdat de weg naar een oeter begrip en een betere verstand houding wijd voor ons openligt. Het bestaan en de levensvatbaar heid van de Vereenigde Naties heefi op het spel gestaan. Zij zal alleen recht op erkenning en van bestaan hebben, wanneer alle landen als eerste punt op hun politieke agenda hebben staanhet volijverig en volgaarne medewerken aan den opbouw en den bloei van dë organisatie en een posi tieve belijdenis doen van haar begin selen het handhaven van wereld vrede en wereidveiligheid onder alle omstandigheden. Moeilijk, indien ook maar de geringste restricties zouden worden toegevoegd. Eenvoudig, inmen de oprechte wil tot verwezenlijking voorzit. Het succes van de oplossing in het Riss'scu- Perzische geschil is de Ver- c mgde Naties diimaal geheel voor- ochouden. Het zal wellicht nu gaan oiijken welk een enorme beteekenis de Vereenigde Naties voor de instand houding van den wereldvrede en welk een totale schakel de wereld in 1919 h'-eft"moeten ontberen. Het feit blijft, dat het bijkans ge- luialooze, maar daarom niet minder Macntige, Russtscne optreden in Per zië op zijn mii.st, altnans voor onze begrippen, vreemde aspecten heeft getiad. H.t feit blijft ook, dat Uromy- no's gciuischlooze vertrek uit dc,. Veiligheidsraad deze opvatting heeft versterkt. Met evenveel reent kan het stilzwijgende terugtrekken van de Rus sen uit Perzië een machtige, typisch Russische, verzekering zijn van bialin's woorden„ik hecht groote waarde aan de Vereenigde Naties, daar zij een belangrijk instrument is voor de ver vuiling van yrede en internationale v< iligheid". Wanneer daarbij de wereld en Rus land elkaar daadwerkelijk weten te overtuigen en stel dat vrees en wantrouwen van laatstgenoemde on gegrond zijn en dat alweer Stalin's woorden „de kracht van deze or ganisaties (de Vereenigde Naties) is gelegen in hetfeit, dat zij gegrond vest is op het beginsel van gelijkheid onder de staten en niet op dat van overhëersching van sommigen door a,.deren" in de practijk geen looze woorden blijken te zijn, aan zal het uiteindelijk „slechts'' die oude alom gewaardeerde vloeistof de petro leum zijn geweest, die het Rusland der Sovjets op de Perzische hoog- viakien voor zijn door den oorlog halt gevulde lampen he^ft gezocht. Maar uan ligt de toegang tot den goeden weg open. Bij het schrijven over de organi satie der Vereenigd** Naties gaan onze g dachten onwtliekeurtg uit naar den Volkenbond, die in laatste zitting te Qei.ève bijeen is. Hier zal de Bono uer Volken, die aan haar doel niet wist te oeantwoorden, haar eigendom men aan haar nieuwe opvolgster, de organisatie der Vereenigde Volkeren overdragen. Het is echter nier uitge- sloten. daf en klemmen ontdekt zullen worden. Zoo verwacht men, dat de vertegen woordiger van Letland, lid van den Bond, maar in de practijk ingelijfd door Sovjet-Rusland, een uitspraak zal trachten te verkrijgen of zijn land nu inderdaad moei worden beschouwd te zijn ingelijfd of nog zelfstandig te ocstaan. Wanneer wij een terugblik werpen op het werk yan den Volkenbond, dan neefi hij, ondanks zijn falen en feilen, nog verdienstelijk werjc verricht. In 1922 was 't het oud» gekortwiekte Oostenrijk, dat economische hulp ont ving ook heeft hij de Grieken gehol pen naar aanleiding van hun gedwon-- gen evacuatie uit Klein-Azië. Ook bij het Korfoe-geschil tusscnen Italië en Griekenland trad de Bond actief op. Daarnaast staanwetenschappelijke samenwerking, strijd tegen den handel in verdoovende middelen en de slaver nij in Afrika. De stichting van het Internationale Arbeidsbureau en het Permanente Hof van Internationale Justitie en de bijeenroeping van de overigens dramatisch mislukte econo mische wereldconferentie te Londen in 1933 was zijn werk. Toch mislukte de Volkenbond, om dat zij noch de herleving, noch de logische gevolgen van het imperialisme van Duitschland, Italië en Japan, noch de autocratie in de kiem heeft weten te smoren. Omdat zij zich niet voor en boven de uiteenloopende politiek der overwinnende landen, Engeland en Frankrijk, wist te plaatsen, vele schoone oeginseien in de practijk van hun glans wist te ontdoen. Omdat de Senaat der Ver. Staten tot de enge benlotenheid binnen een werelddeel besloot. Omdat de Volkenbond de noodige machtsmiddelen ten allen tijde heeft moeten ontberen en de moreele moed ontbrak om economische en militaire dwangmaatregelen, hoewel dikwijls noodig geoordeeld, zonder verwijl en hard toe te passen. Zoo werd een instrument voor inter nationale rechtsorde, dat de verwach tingen hoog gespannen hield, verwron gen tot onbruikbaarheid. Als wij de symptomen van het huidige politieke Ocstei gadeslaan, dan moge blijken, dat het trekken van historische para- iclleu uiteist nuttig kan zijn en oijna altijd dure plicht. PROF. SCHERMERHORN OVER DE NED. BEZETTINGSZONE. De vorming van een Nederlandsche bezettingszone in Duitschland vormde een van de onderwerpen, welke in de slotbijeenkomst tusschen de Britsche en Nederlandsche ministers in Londen ter sprake is gebracht. De besprekingen hierover verkeeren nog in een eerste stadium aldus ver klaarde de min.-pres. prof. Schermer- horn, thans kan nog niets naders wor den medegedeeld. Mocht de bezetting een feit worden, dan zal deze niet voor net eind van dit jaar beginnen, aldus prof. Schermerhorn. Het doel van deze besprekingen was van gedachten te wisselen over een voorstel van Neder landsche zijde tot het scheppen van een parmanent contact tusschen de de beide regeeringen over kwesties, welke ontstaan zijn, doordat het na tuurlijk achterland van Nederland thans Britsch bezet gebied is. De Nederlandsche ministers vonden bij hun Britsche collega's volledig begrip voor de moeilijkneden, welke onder andere betrekking hebben op de omstandigheden, dat goederen uit de Britsche zö.ie in dollars moeten worden betaald. Besloten is de be sprekingen op een later tijdstip voort te zetten. MINDER GRAAN VOOR DE ALCOHOLPRODUCTIE. Namens de nationale commissit tegen het alcoholisme is het volgende onder de aandacht van den minister president gebracht. Voortdurend wordt nationaal en inter- zen en algemeene instemming om daarin te voorzien dringend aanbevo len. Het broodrantsoen moest dezer dagen worden verlaagd en tegen elke verspilling en ondoelmatige verwer king van voedingsstoffen worden ge waakt. lntusschen worden nog steeds be langrijke hoeveelheden uitnemende voedingsstoffen tot alcoholhoudende dranken verwerkt. Steeds is de alcohol als bron van inkomsten in bescherming genomen, ondanks het feit, dat zeer beproefde deskundigen bij herhaling in het licht stelden dat de millioenen aan sterken drank uitgegeven voor individu en gemeenschap verlies opleverde. De oorlogsjaren, maar vooral de daarop gevolgde maanden van feestvreugde hebben duidelijk aangetoond, dat dit „genotmiddel" best ontbeerd kan wor den. Overeenkomstig het advies van de na den vorigert oorlog ingestelde staatscommissie kan om tactische redenen aan een „matige rantsoenee ring" de voorkeur worden gegeven, maar dan moet die inderdaad „matig* zijn en dat kan van 50, straks 60 pet. o.i. niet gezegd worden. Met hier staat het anders. Dat is door alle eeuwen heen inderdaad een volksdrank geweest, maar ook daartegenover heeft de wetenschap in de laatste 100 jaar een andere hou ding aangenomen, en op de schade lijkheid in verschillend opzicht gewe zen. Het hoofdelijk gebruik is nu reeds boven het vooroorlogsche gestegen, waartoe het lagere gehalte niet afdoet en er wordt zelfs, zij het in bedekte termen, hoogere afzet in het vooruit zicht gesteld. De groote hoeveelheid benoodigde, voor voedsel zoo uitste kend geschikte gerst, zal dan het voor oorlogsche peil gemakkelijk bereiken. in geen enkel land is voor zoover ons bekend, de bieraccijns zoo laag als bij ons, een verhóoging daarvan met 100 pet. zou de prijs van een glas bier met ongeveer l1/» cent doen stijgen, op het bestaande georuik wellicht niet remmend werken, maar de schatkist schadeloos stellen bij afname door een belangrijke rantsoeneering in het be lang van de voedselvoorziening. Zaterdag is de „Prinses Beatrix*, een der nieuwste mailschepen van de maatschappij „Zeeland", dat in 1940 naar Engeland wist te ontwijken, naar Vlissingen teruggekeerd en door de B'ilsche Vloot aan de oorspronkelijke eigenaars overgedragen. Het schip dat aan tal van geallieerde operaties heeft deelgenomen, is nooit ernstig bescha digd. Het is echter tweemaal omge bouwd en alleen de romp met da motoren zijn onveranderd. Men schat nu acht maanden noodig te hebben voor het terugbrengen van het schip in zijn ouden toestand. Het zal dan de verbinding met Engeland ^weer gaan onderhouden. NEDERLANDERS MOETEN AUSTRALIË VERLATEN. Door de Nederlandsche legerauto- riteiten te Melbourne is aan de Neder landsche staatsburgers in Australië per circulaire aangezegd, dat zij spoe dig naar Nederland of Nederlandsch- Inaië moeten vertrekken, aldus bericht de correspondent te Canberra van de „Sydney Herald". De correspondent voegt er aan toe, dat de uitkeeringen aan Nederlanders om redenen van financieeien aard worden stopgezet en dat, ofschoon offcieel nog geen datum voor de eva cuatie der Nederlanders is vastgesteld, 31 Mei als uiterste datum wordt ge noemd. CHURCHILL NAAR NEDERLAND. Churchill, de man die Engeland door de oorlogsjaren heen naar de overwinning voerde, zal van 8 tot 13 Mei een bezoek aan Nederland bren gen. Hij zal gedurende dit bezoek het eere-doctoraat van de Leidsche uni- Korte Berichten Een jongNeder- landsch uitvinder heeft een radiotoestel voor rijwielen gebouwd, dat zoowel ontvangen als uitzenden kan. Het wordt van electrischen stroom voorzien door een kleine dynamo, niet grooter dan een dynamo voor koplicht, welke op het wiel wordt bevestigd. Het toestel kan een 30-tal zendstations op nemen. o Defresne's „Naam lozen 1942", dat de ondergrondsche strijd in Nederland behan delt, wordt thans reeds gedurende 3 weken in de Engelsche pro vincie met succes op gevoerd. De tournee zal nog ruim 2 weken duren, waarna het stuk in Londen zal worden opgevoerd in de schouwburg van de Arts Theatre Club. —o— Naar wij verne men, zullen er vanwe ge de deviezen door den K.N.V.B. geen plaatskaarten beschik baar worden gesteld voor den interland wedstrijd België—Ne derland op 30 Mei. —o— Mede in verband met de huidige positie van onze voedselvoor raden is het niet mo gelijk voor nationale feestdagen, zooals de herdenkings- en be vrijdingsfeesten op 4 Mei, extra toewijzingen voor levensmiddelen of versnaperingen te verstrekken- Het heeft geen zin desbetreffen de aanvragen tot de officieele instanties te richten. —o— Dezer dagen is een groote partij buitenlandsche visch- conserven, welke in dertijd door de Regee ring is aangekocht, in den handel gebracht. Deze partij bestaat uit 5 millioen blikken sardines in olie of tomatensaus, 5 millioen blikken pil chards, makreel en haring. Zij zal via de normale importeurs en grossiers van deze producten aan de de taillisten worden gele verd. Evenals vóór den oorlog zal men deze conserAen, die afkomstig zijn uit Amerika, Canada en Portugal bij zijn visch- winkelier of comesti- bleszaak vrij 'kunnen konpen. Voor een spreiding over hetge- heele land wordt ge zorgd. De handel zal alles in het werk stel len de conserven in elk geval vóór Pa- schen in de winkels ten verkoop aanweaij •1 Abonnement* prlji. Losse nummers 5 ct. Kwartaal- abonnement AXEL binnen de kom fl. 1.25 Alle andere plaatsen il. 1.55 Advertentieprijs 7 ct per m.m. Ingezonden Mededeelingen 15 ct per m.m. Kleine Advertentiön (maximum 9 regels) 1 5 regels 62 ct. Iedere regel meer 12"ct. extra dl enstaanb lodingen 52 ct wv—

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1946 | | pagina 1