AXELSCHE COURANT NIEUWS- E-N ADVERTENTIEBLAD VOOR Z E E U W S C H-V LAANDEREN. V 60e JAAROANQ. No. 53. Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag. ZATERDAG 30 MAART 1946. Frankeering bij Abonnemert Axel. Drukker-Uitgeefster: Firma J. C. VINK AXEL Adres Redactie en Administratie: Markt 12 AXEL Hoofdredactie: T. C. VINK - van VESSEM V Met 2-14 R.I. den boer op. Ja, we gaan den boer op. Hamer slagen weerklinken door het kamp, kisten worden met enthousiasme dicht geslagen alsof ze nooit meer open gemaakt zullen worden, men sleurt met koffers, plunjezakken, ransels, de kok zet nog een reusachttge bak thee en sluit dan den winkel. Inspectie, voorwaarts, en we tippelen naar de haven van Georgetown. Adieu, liefelijke heuvelen van het wonder-mooie Pe- nangin onze lage landen zullen wij nog dikwijls tetug denken aan uwe overdadige natuur en aan uw onverge telijke stranden. Was het in vroeger jaren al een heel evenement als 2-14 R l.de kazerne uitmarcheerde van Bergen op Zoom, om af te reizen naar de Harskamp en werd dat aanleiding tot artikels in de krant, waardoor menigen ouder een ernstigen, bezorgden trek om de lippen kwam daar hun jongen zoover we,g ging, nu draaien w(| er de hand niet meer voor om als de reis eenige dagen duurt. We marcheeren door de stad, de huizen loopen leeg en overal wordt ter begroeting de duim omhoog ge stoken hier en daar staat een zuur pruim, maar bokken vind je overal. Na eenige uren wachten het gaat in het leger niet altijd vlot en als het moeilijk kan, waarom het dan gemak kelijk maken gaan we aan boord van het Eigelsche schip „Aronda" een vriendelijk schuitje, waarmee het prettig was om te reizen. We gaan niet naar de Harskamp, we gaan niet op groote manoeuvres, we gaan er stiekum vandoor met onbekende be stemming. We gaan verhuizen, wie gaat er mee I De schroef begint te spoldTen in het groene zeewater, de kapitein legt den koers uit en wij zitten einde loos uit te spinnen waar dit zeereisje ons zal brengen. We verblijven aan boord met 11 R.I. en die knapen beginnen al direct met een gezellige avond, zang, voor dracht, accordeonmuziek. Daverende lachbuien donderen over de rustige wateren. Den volgenden avond treedt ons gezelschap op aloude liederen van „Wat doen we met den keizer van lapan" alsof de Amerikanen dat ai lang niet uitgemaakt hadden en „Sarie Marijs", die ze allemaal weer eens graag willen zien al is het „bij die oude groene boom" gorgelen honderden soldaten-kelen en de accor deonist rent met snelle vingeren over zijn klavier, den Hollandschen krulle- kop scheef gebogen over het instru ment en heerlijk dansen de bastoonen uit zijn speeldoos, een donkere zware cadans tot steun van zang. ,s Middags laat de scheepskapitein zijn anker vallen op de reede van Singapore we zijn op bekend terrein, het is de derde maal in drie maanden tijd dat de mannen van 2-14 hier een bezoekje brengende zeerotten onder ons weten elke boei al te liggende Vlissingers zien verrassend gauw wat voor soort schepen er al zoo gemeerd liggen en een doodgewone dorpsche Zeeuw zal met zijn vinger over de reeling wijzen en doodnuchter zeggen daar ligt dit eiland, het heet zus en zoo en gindsWe wachten wat ver der gebeurt, de kapitein wacht-op orders. De machinist wacht op het sein tot vertrek, de commandant wacht en dus wachten wij vanzelf ook De zon brandt op het dek, die vuurbal zakt 's avonds snel achter de kim en het wordt weer warm en nog maats verdwijnt dit hemellichaam, dat ons bruin brandt, ginds in het westen om wat licht en warmte te gaan bren gen in het nu kille Hol'andhet zware anker wordt opgehaald en we tuffen weer verder. Tot onze groote verbazing houden de machines na een paar uur op en we liggen weer stil is de kapitein nu de koers kwijt o hoe zit dat nou, want na een korten tijd dobbert de boot weer verder, nadat geraasd heeft. Dat krinkelende, winke- ende waterding met dat schoone «apteintje er op trekt een scherpe vore in den waterspiegel en onze schuit gaat zachtjes aan weer vaart nemen. Tusschen het eiland Singapore en Malakka liggen we nogmaals dood stil gedurende twee dagen en dan stoomen we weer terug naar Singa- jore. Goeie morgen, men wil ons waarschijnlijk met alle geweld een onvergetelijken indruk meegeven van deze havenstad. Heel de soldaten- familie ondergaat hier een rustkuuiy of als gij wilt een knijpkuur van vijf dagen en dan gaat de bus weer aan 't rijden. De kapitein legt de koers uit, vaarwel alweer vaarwel, we zijn moe van het afscheid nemen. Op haar dooie gemak zeult de boot ons in oostelijke richting in een ver moeiend vaartje van een mijl of acht per uur terwijl deze bark zoo lustig kan tippelen. Dat stukje water tusschen Singapore en Batayia vormde een Tantalus-reis. Ja, we, landen 9 Maart te Batavia. Eigenlijk viel alles wel wat tegen. Daar hadden we nu een half meer blijkt, om de Perzische olie. Nog niet zoo heel lang geleden rook iedereen die aan Perzië dacht, petroleum en de verhalen over de geheimzinnige wijze, waarop de Engeischen in het bezit waren gekjjmen vau de olieconcessies door middel van een mystiek aan- gelegden Canadees vindt men in geschriften van ietwat sensationeelen aard als'die van Zischka. la elk geval is het een feit, dat de Anglo-Perzische Oil Company groote concessies verwierf in het Zuiden en dat de Britsche Admiraliteit de leveringen van olie veilig steide door zelf het grootste deel der aandeelen in de maatschappij in handen te houden. Op het oogenblik worden in Abadan aan de Perzische Golf voornamelijk benzinesoorten voor vliegiuigen van zeer hoog octaan gehalte vervaardigd, waarvan het lucht verkeer der Engeischen in het Nabije en Midden-Oosten afhankelijk is. Nu is, sinds het einde der 18e eeuw, toen de gunstelingen van de Russische keizerin Catharina de Groote de gren zen van Perzië bereikten, de valiteit tusschen Russen en Britten groot ge- jaar op gewacht. In een onbegrijpelijk I wees!, in 1907 werd evenwel een zware regenbui trekt de heete boel I accoord bereikt, dat de spanning ver naar het kamp, maar het is êé-i groote modderpoelde petëntijd in Zeeland. Den volgenden dag weer foetsie en worden de verschillende stellingen betrokken. Het is nog met veel behelpen in alle opzichtende dienst is niet licht, maar we stellen het best want we staan op „e i g e n grond*. Het zonnetje schijnt en we worden lekker bruin, hét nachtegaaltje zingt, het is hier altijd lente in den tuinze zeggen allemaalhet wordt wel beter, maar wanneer1 Het wordt beter, wis en waarachtig, maar de eersten moeten den kop af bijten. De zon, die vandaag op onze ruggen brandde, schijnt nu in Holland laat zij een groet zijn van de mannen van 2 14 R.I Ik blaas de lamp uit. Wel te rusten. Pater L. van de Vrande, m.s.c. Aalmoezenier. Buitenlandsche Kroniek. Om de olie van Perzië. Heeft Rusland zelf geen olie genoeg Regeeringsverschuivingen in Rus land. Britsch-lndië weldra on afhankelijk Blum op reis. De Polen van generaal Anders. De tweede zitting van den Veilig heidsraad is te New-York begonnen. Wanneer wij het resultaat der eerste zitting te Londen nog eens bezien, dan krijgen wij een beeld van veel voor bereidend werk en ernstige pogingen tot vooruitgang, Maar tevens is dit resultaat niet in overeenstemming ge weest met de uitgebreide en breede opzet der wereld-organisatie. Dit mocht dan ook nauwelijks verwacht worden. Reden tot geweldig optimisme was er niet. Wel heeft het open debat veel opgehelderd, maar een daadwerkelijke betere verstandhouding heeft het niet opgeleverd. Het Perzische vraagstuk werd naar de betrokken mogendheden teruggewezen. Het .Grieksche vraag stuk scho k Engeland wel, Rusland geen voldoening. Het Indonesische vraagstuk bleef er een tusschen Neder land en Ind.ë en tenslotte leverde de bespreking der Syrische en Libaneesche eischen een Russisch veto op. Het eerste optreden van den Veiligheidsraad heeft zeker onvoldaanheid achtergelaten. Men heeft nagelaten in deze tusschen periode het veto-recht nader te preci seeren en het versthil tusschen en beteekenis van een bepaalde «situatie en een „meeningsverschil" duidelijk te formuleeren. Juist dit veto-recht gaf te San Francisco reeds zulke strubbe lingen. Dat pleitte voor die Volken' bijeenkomst. kort, mede als gevolg van de geweldige mechanisatie van den landbouw, die de vraag naar olie sterk heeft doen stijgen. Vandaar dat men uitkijkt naar Reserves. Zooals gezegd heeft de Veilgheids- raad zich andermaal met dit netelige vraagstuk te bemoeien. Tot dusver hebben de zittingen van den Veiligheidsraad de kwesties nog niet verder gebracht. Was er in het begin van de week optimisme in de Angelsaksische landen, waardoor de behandeling een dag werd uitgesteld, bij de zitting van Dinsdag iiepen de meeningen sterk uiteen en kreeg Rus land zijn zin niet. Bij de zitting van Woensdag heeft de Russische afge vaardigde Growyko uit protest de ver gadering verlaten, hetgeen in Engeland weer veel onrust heeft veroorzaak', waarbij zelfs voor Donderdagmiddag een speciale Lagerhuiszitting werd uitgeschreven. Opnieuw stond het Perzische vraag stuk, maar nu in veel ernstiger en de seinlamp knipoogde en een beslissende» vorm, op de agenda. Het minderde. Perzië werd nl. in twee invloedssferen verdeeld (Teheran kwam in de Russische zone te liggen) en ieder der partijen zou zich onthouden fan inmenging in de zöne van den ander. Dat beteekende, dat de olie van Perzisch Arbeidsjan aanslui tende bij de velden van Bakoe en van de gebieden ,bij de Kaspische Zee door de Russen zou worden geëxploi teerd. De Persian Oil heeft de exploi tatie ter hand genomen der Zuidelijke velden, bij de Perzische Golf De Russische revolutie veranderde de machtsverhoudingen wezenlijk. In den loop van den eersten wereldoorlog en van den strijd in de Arabische landen, was Perzië, bondgenoot der Engeischen, ook operatieterrein van Britsche troepen geworden. Toen de Engeischen tot interventie overgingen in Georgië, het olierijke gebied van den Russischen Kaukasus en een auto nome Georgische republiek steunden om hun olie-concessies daar te redden, werd ook Perzië min of meer als basis gebruikt tegen Rusiand. Deze actie liep op niets uit, maar de Russen waren sindsdien vol wantrouwen tegen Britten en Perzen beiden. In 1921 sloten ze niettemin een verdrag met Perzië, waarfti zij geleid door beginselen der revolutie afstand deden van hun invloedssfeer, op voor waarde, dat de Perzische regeering geen olie-concessies zou schenken behalve de reeds aan de Persian Oil verleende aan vreemde mogendheden of hun maatschappijen. Inderdaad is dit niet geschied, maar de Russen beweren, dat in 1944 drie buitenland sche maatschappijen, de Amerikaansche Standard en Sinclair-groep en de Engelsche Shell, concessies zouden hebben verworven in'gebieden, die feitelijk of voorheen voor de Russen waren gereserveerd of vielen onder het accoord van 1921. De Perzische regeering zou deze laatste overeenkomst dus hebben geschonden het is de voorstelling van zaken van de „Iswes- tia* weshalve Rusland zich ge rechtigd achtte, voor 'eigen belangen op te komen. Het heeft de olie in Azerbeidsjan aansluitende bij die van Bikoe nu veilig gesteld door steun te verleenen aan een autonome republiek Azerbeids jan en voorts dient de durende bezet ting, om druk uit te oefenen op de Perzische regeering, opdat deze eener- zijds deze nieuwe republiek zal erken nen (onder Russische voogdij) en ander zijds pro-Russisch zal zijn, opdat Moskou niets heeft te vreezen. De vraag rijst, of Rusland dan zelf geen olie genoeg heeft. Neen, niet meer. Voor 1930 produceesde het 5 millioen ton en voerde daarvan nog een millioen ton uit. Daarna is de olieproductie bij de opeenvolgende vijfjarenplannen gestegen toi bijna 30 Zooals wij in ons vorig overzicht konden meedeelen, hebben de Russen die gebieden in Mantsjoerije verlaten, waar ze geen rechten hebben. Maar de havens Port-Arthur en Dairen re serveeren ze voor zich. Hoewel ze Dairen gemeenschappelijk zouden ex- ploiteeren met de Chineezen, weigeren ze, er Chineesche troepen toe te laten. Eenige reden hebben ze daarvoor wel, omdat op het oogenblik Amerikaansche deskundigen, onder leiding van gene raal Marshall, buitengewoon ambassa deur der Ver. Staten in China, een groot aandeel hebben in de leiding van het Chineesche leger. Van de 250 divisies hebben de Amerikanen er 40 uitgerust en opgeleid, zoo ver klaarde Marshall, en men kan zich voorstellen, dat de Russen er geen lust in hebben, ertoe mede te werken, dat de Amerikanen ook Mantsjoerije gaan controleeren. -v Overigens zal het belangwekkend zijn te zien, hoe China zich met Ame rikaansche hulp zal ontwikkelen. Het zal er wel mee gaan, als met Japan, dat (aanvankelijk groot geworden door Wtstersche techniek) tenslotte poogde, de blanken uit Azië te verdrijven. De Franschen in Indo-China kunnen van dit gevaar meepraten. Volgens het verdrag met de nationalisten, wier re publiek ze erkenden, mogen de Fran- sche troepen nog vijf jaar in lndo- China blijven ter afwikkeling, en ver dediging der erkende belangen. Maar bij de landing in Haipnong schoten de Chineezen op hen, en toen ze later Hanoi, de hoofdstad in het Noorden binnentrokken, werden ze zoo dreigend ontvangen, dat men elk oogenblik een uitbarsting vreesde. De wereld schijnt niet tot rust te kunnen komen, aller minst in Azië. In dit verband wqzen wij er op, dat wat Britsch-lndië betreft, Attlee nu onomwonden hel recht op onafhanke lijkheid heeft erkend. Dezer dagen vertrekt de Britsche missie, bestaande uit drie ministers, om in India met de vooraanstaande Hindoes en Mohamme danen te spreken over de toekomstige status van het land. Een der grootste Engelsche zorgen is, dat een vrij India misschien niet in staat zou zijn de eigen onafhankelijkheid te verdedigen, b.v. tegenRusland. Een der Indische leiders, Asaf Ali, heeft Londen gerust gesteld. Zijn land zou als politieagent optreden, goed bewapend worden, en «indien India eenmaal op marsch is, zullen de Russische aspiraties wel ge ringer worden", zoo zeide deze waar schijnlijk toekomstige Indische minister van defensie. Om nog even bij Rusland te blijven er "hebben eenige verschuivingen in de regeering plaats gehad. De oude Ka linin, schoonvader van Stalin die reeds van het begin af president der Sovjet republiek is geweest, is met pensioen gegaan. Hij wordt opgevolgd door Sjermyk, die nu de hoogste maar niei de machtigde functie gaat bekleeden Op Vrijdag 10 Mei a.s. organiseert de Landelijke Vereeni- ging van Ex-politieke Gevangenen uit den Bezetttngstijd op het Eregrafhof ln Bloe- mendaal een grootsche herdenking van de ge vallen vrijheidstrijders waarvoor zij rekent op de deelname van alle oud-gevangenen en gijzelaars. Na afloop van de Herdenking zal in Haarlem een gemeenschappelijke maaltijd worden ge houden, terwijl in aansluiting daarop tij dens een reünie, de doelstellingen van de Vereeniging nader zul len worden toegelicht. In deze massale samenkomst zullen de gerechtvaardigde grie ven en verlangens van deze groep onder de aandacht van de Re geering en het Neder- landsche volk worden gebracht, Weer klinkt voor alle oud-gevan genen en gijzelaars het vroeger zoo gehate woord: AANTREDEN. Alle inlichtingen vei- strekt het Uitvoerend Comité „Herdenking en Reünie", p/a W. Bakker, van Pallandt- straat 2 te Velp (Gld). o— Het bestuur van de De Ruijterschool te Vlissingen is voorne mens mat ingang van 1 September a.s. de geheele zeevaartoplei ding uit Nijmegen weer naar Vlissingen terug te brengen. Om dit plan te kunnen doen slagen onderzoekt het schoolbestuur thans de mogelijkheid om ♦en minste 200 leer ingen te kunnen huisvesten, tot welk doel een oproep tot de Vlissingsche bevolking s gericht. o— De verjaringster mijn voor het aanvra gen van kraamgeld (uitkeering van f 55.- bij geboorte) ls in de Ziektewet vastgesteld op drie maanden. Men dient dus uiter lijk binnen drie maan den na de geboorte het kraamgeld te heb ben aangevraagd. Aan deze bepaling is na Augustus 1944, toen de toestanden zeer verward werden en de verbindingen zeer gebrekkig, niet streng de hand ge houden. De aandacht wordt er thans op gevestigd, dat, nu weer van nor male omstandigheden kan worden gesproken, in het vervolg niet meer van deze verja ringstermijn kan wor den afgeweken. o Met ingang van 23 Maart zijn invali dewagens, racerijwie len, carriers, onderdee- leti van carriers en frames voor deze arti kelen, vrü van fllitri- Abonnements prijs Losse nummers 5 ct. Kwartaal* abonnement AXEL binnen de kom II. 1.25 Alle andere plaatsen il. 1.55 Advertentieprijs 7 ct per m.ia. Ingezonden Mededeelin gen 15 ct per m m. Kleine Advsrtentiën (maximum i regels) 1 5 regels S2 ct. iedere rage. meer 12 ct. extra dienstaanbiedingen 52 ct.

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1946 | | pagina 1