AXELSCHE COURANT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
Z E E U W S C H-V LAANDEREN.
60e JAARQANÖ. No. 49.
VerschijntseTke Woensdag en Zaterdag. ZATERDAO 16 MAART 1946. Frankeering bij Abonnement Axel.
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
V
Buitenlandsche Kroniek.
De wereld in angstpsychose. -
Churchill en Byrnes tegen Rus
land. - De Perzische kwestie blijft
een doorn in het vleesch. - ls
Azerbeidsjan pen nieuwe wereld
oorlog waard - De Spaansche
kwestie.
De wereld schijn! op het oogenblik
in een angstpsycnose ie verkeeren en
verwijt dit aan Rusland, dat als onrust
stoker de gemoederen der menschen
beroert. Veei ervan is waar. Laat men
het nuchter zienin Moskou is men
overtuigd, dat het Biitsche Rijk in
ontbinding verkeert, en waarom zou
het als grootste staat niet pogen, zijn
plaats in te nemen Realistische en
imperialische politiek, zooals de ande
ren in het verleden hebben bedreven,
maar die thans levensgevaarlijk is.
Bovendien komt de methode te laat.
Op het oogenbik dat het Britsche
imperium zich „ontbindt" (om dit
overdreven woord eens te gebruiken)
in onafhankelijke staten en daarmede
een doel der cuituur nastreeft, begin
nen de Russen een nieuw imperium
te bouwen, wat zonder ondergeschikt
heid en afhankelijkheid der zwakkere
staten niet mogelijk is. Zal nu na
de pogingen van Hitier ook Rus
land de klok terug zetten?
De wijze echter, waarop Churchill
er op reageert, kan men niet bewon
deren. Tenslotte doet Bevin wat hij
kan om een oorlog te voorkomen.
Churchill gaat te keer als een olifant
in een porceieinkast en men kan de
droeve gevolgen ervan in de commen
taren der Russische pers lezen. Precies
wat die pers noodig had te bewijzen,
dat buitenlandsche reactionnairen bezig
zijn Rusland te omsingelen en zich
tpgen Moskou te wapenen. Waarom
Omdat hij, Churchill, beweert, dat de
Russen alleen voor machtsvertoon
wijken. Als een diplomaat zooiets
denkt, zegt hij het niet en Churchill
is leider der Engelsche oppositie, geen
simpel burger. Wat hij zeide, kwam
hierop neerRusland treedt agressief
op, en de organisatie der Vereenigde
Volken moet bescnikken over een
gewapende macht, om op alles te
zijn voorbtreid, Daartoe moeten Ame
nka en Engeland een "militair veroond
sluiten, zoo innig, dat ze zelfs een
gemeenschappelijk staatsburgerschap
invoeren. Hij ging voorts hevig te
keer tegen de communisten in alle
landen, die een vijfde colonne vormen,
en de dictatuur nastreven. In alle ooor
Rusland bezette landen heerscht zulk
een dictatuur, aldus Churchill, in
tegenstelling tot Griekenland, waar
vrije verkiezingen worden gewaar
borgd door de Engelschen. Nu is dit
laatste voorbeeld niet gelukkig, want
de troepen daar moeten voorkomen,
dat een ourgeroorlog uitbreekt tusscheri
links en recnts, en aangezien de rech
terzijde er aan de macht is, profiteert
die het meest van de bezetting, die
«hun" orde handhaaft.
De Amerikaansche en Engelsche
pers is niet geestdriftig over de woor
den van Churchill. De eerste heeft geen
lust, nog meer ruzie met Moskou te
krijgen terwille van Engelsche belan
gen, en de laatste beseft maar al te
zeer het gevaar van het provoceeren
der Russen, en dat deed Churchill
toch wel eenigszins. Verstandiger
is Byrnes, de Amerikaansche minister
van Buitenlandsche Zaken. Hij spreekt
ais een diplomaat. De Mantsjoerijsche
kwestie is een pijnlijke zaak. Heeft
niet te Jaita Roosevelt den Russen
beloofd, dat zij de spoorwegen de
haven Port Arthur zouden krijgen in
deze Noordelijkste provincie van.... een
bondgenoot, van China. Nu nemen,
zooais bekend, de Russen veel meer.
Ze hebben als oorlogsbuit de vroegere
Japansche industrieele installaties weg
gehaald, ze stelden de Chineezen
voor, gezamenlijk de basis-industrieën
te bcheeren, zoodat Mantsjoerije een
protectoraat van Rusland zou worden,
i
sche regeering weigerde en vroeg hulp
aan Amerika. Hoewel het geweten der
Ver. Staten niet geheel zuiver is, heeft
nu Byrnes toch geprotesteerd en zelfs
een nieuw gezichtspunt ver
klaard, dat eigenlijk Mantsjoerije zou
vallen onder de jurisdictie vanMac
Arthur, aangezien die belast is met
de controle over gebieden, waar zich
nog Japanners bevinden. Dat lijkt niet
erg aannemelijk, want de Russen zul-
en zooiets niet hebben aanvaard, toen
zij gingen meedoen aan den oorlog
tegen Japan. Dus: een Amerikaansch
tegenoffensief, zij het diplomatiek. Ten
eigen bate, en niet voor de Engel
schen, al zullen zij het Britsche Rijk
niet in den steek laten. Wie weet
echter, of er niet eens een tijd kan
komen, dat Amerika aansluiting zoekt
bij Rusland, ten koste van Engeland
Het Britsche Rijk zou er de dupe van
worden, maar de vrede ware misschien
verzekerd. Misschien, het kan ook zijn,
dat Rusland etende, eetlust zou krij
gen. Toch gaan er in Amerika stem
men op, o.a. van den vroegeren
minister van Financiën Morgenthau,
om de anti-Russische stemming te
bestrijden en den vrede te „koopen",
hoe duur het ook zijn moge.
De Perzische aangelegenheid blijft
intusschen een leelijke doorn in het
vleesch. De Russische troepen hebben
zien niet teruggetrokken, zooals men
kon verwachten. Zeker, men kan de
Russische leiders hiervan een verwijt
maken. Maar laten wij goed voor
oogen houden dat dit verwijt den Rus
sen weinig raken zal. Zij toch hebben
onlangs al gezegd dat zij Perzische
troepen weigerden toe te laten in het
gebied waar hun eigen troepen lagen,
omdat de Perzische troepen een .ge
vaar waren voor de rust in dat gebied,
waarvan de bevolking een ander eco
nomisch systeem wenschte te volgen
dan de Perzische regeering. Men mag
deze diplomatieke termen zoo vertalen,
dat die bevolkihg pro-Russisch is, zoo
met uit innerlijke overtuiging dan toch
uit noodzaak. Rusland doet niet aan
ethiek, zuoals geen enkel land in op
komst daaraan doet. Zoover zijn we
internationaal zeker nog niet, alle illu
sies ten spijt. Zoodat Rusland
zijn vinger in de provincie Azerbeids
jan van Perzië houdt, Wat zal Enge
land, wat zal Amerika doen Natuur
lijk nota's sturen en misschien in den
Veiligheidsraad protesteeren tegen de
ze verstoring van de normen van het
verjongde internationale fatsoen. Maar
dat zullen allemaal woorden zijn. Wat
kan Engeland, wat kan Amerika met-
teidaad doen? ls Azeibeidsjan een
nieuwe wereldoorlog waard Hoeve-
len zullen met overtuiging ja durven
zeggen, oorlogsmoe ais we allen zijn.
En toch is de Russische eigenmach
tigheid in Perzië het begin van den
brand en dat begin is nu nog klein
en kan dus gemakkelijk gebluscht wor
den dan over zooveel jaar als het vuur
zich intusschen uitgebreid heeft. Net
als met Duitschland, dat in 1933 ge
makkelijker te temmen zou zijn ge
weest dan in 1939 het geval was.
Een moeilijk punt, dat kleine punt
je daar eigens in Azerbeidsjan. Maar
wat zou men willen Dat Azerbeids
jan is toch niet meer dan een klein
symptoon, dan een uiterlijk bewijs van
de innerlijke tegenstellingen, die de
wereld wederom in twee helften snijdt
en waarop altijd weer opnieuw gewe
zen moet worden.
Deze tegenstellingen komen ook tot
uiting in de Spaansche kwestie, die
plotseling weer op den achtergrond is
geraakt. De teleurstëllende verklaring,
door de regeeringen van Amerika,
Engeland en Frankrijk gepubliceerd,
mag men slechts zien als een oordeel
over den dictator Franco. Wanneer de
Westersche geallieerden hierover niet
meer te zeggen hadden, dan zouden
wij ons ernstig bezorgd moeten maken
over een herstel van de Spaansche
Natuurlijk is de antipathie tegen
Franco grooter dan uit de verklaring
bljjkt. Maar er is immers nog iets
anders, nl. het feit, dat Spanje een
van de poorten van de Middelland-
sche zee en daarmede den voor Enge
land van vitaal belang zijnden weg
naar Indië beheerscht. Van een suc
cessievelijke ontwikkeling in Spanje,
waarbij republikeinen en monarchisten
in gemeenschappelijken strijd tegen
Franco zich zouden kunnen vinden,
verwacht Bevin een overwinning op
Franco, waarbij de dictatuur wordt
afgelost door een democratie, en ni«*t
door een dictatuur onder een ander
partij-insigne.
De ondervindingen met een burger
oorlog zijn zeker nog niet vergeten. Niet
slechts wat betreft de Duitsch-ltaliaan-
sche interventie ten gunste van Franco,
maar evenmin met betrekking tot de
rol, die de communisten tegen de
republikeinen, dank zij de Russische
hulp, konden spelen. Engeland wenscht
geenszins het behoud van Franco.
Maar het wenscht hem evenmin te
vervangen door een zaakgelastigde van
het Kremlin aan de poort van de
Middellandsche Zee.
Men kan in hetzelfde kader de
geheele politiek rond de Middelland
sche Zee bekijken. Engeland heeft
geen aspiraties in Griekenland. Het
wenscht echter, dat ook Rusland daar
geen aspiraties heeft. In het Nabije
Oosten is men bereid een goed voor
beeld te geven en zijn troepen uit
Syrië terug te trekken. Mits Rusland
afblijft van Perzië, de etappe op den
weg van het Nabije naar het Verre
Oosten, zoowel te water via de
tweede poort van de Middellandsche
Zee, nl. het kanaal van Suez als
te land.
Daartegenover staat echter, dat naar
ruwe schatting ongeveer de helft van
de auto's, welke van Oost Zeeuwsch-
Vlaanderen naar overig Nederland rijden
de route over België nemen. Dit zal
pas kunnen veranderen, wanneer tus-
schen KruiningenPerkpolder een
ferryboot in de vaart is.
Het provinciaal bestuur is allerminst
voldaan over hetgeen tot dusver is
bereikt ten aanzien van het verkeer
over de Wester-Schelde. Te zeer is
dat bestuur overtuigd, dat een aanzien
lijke verbetering van de verkeersmoge
lijkheid van Zeeuwsch-Vlaanderen met
overig Nederland noodzakelijk is voor
den wederopbouw van W. Zeeuwsch-
Vlaanderen en voor het opleven van
handel en bedrijf.
Ten aanzien van de wrakstukken
van de „Prinses Juliana" en de „Prins
Hendrik is nog weinig te zeggen.
Het herstel van de motorferryboot
Koningin Wilhelmina" wordt met
kracht voortgezet. Naar het zich laat
aanzien zal het schip begin April in
de vaart kunnen komen.
De veerdiensten.
Er heeft de laatste weken nog al
eens iets niet geklopt met de veer
diensten. De Prov. Stoombootdiensten
beschikten voor de schepen slechts
over kolen van inferieure kwaliteit en
daardoor kon .herhaaldelijk niet vol
doende stoom verkregen worden. Als
gevolg daarvan moesten verscheidene
malen de vaarten vervallen. Er zijn
echter onmiddellijk pogingen gedaan
om betere kolen te krijgen en deze
pogingen zijn met succes bekroond,
zoodat het nu wel beter zal gaan. De
schepen zijn echter nog steeds niet in
goede conditie. Vele nachtelijke her
stellingen aan de machinein&tallaties
waren noodig om de veerdiensten
gaande te houden en de „Koningin
Wilhelmina" moest zelfs een korten
tijd uit de vaart worden genomen.
Terecht is er geklaagd over het
onvoldoende zijn van het stoomschip
„Koningsplaat* voor het veer Vlissingen
Breskens. Op 13 Februari is het
stoomschip „Zuiderzee" op deze lijn
gaan varen. Zoodra de „Koningsplaat"
is hersteld, zal zij als tweede schip op
deze lijn dienst doen.
Gedurende de eerste 15 dagen van
Februari 1946 zijn op de lijn Vlissingen
Breskens vervoerd 10,952 passagiers
en op de lijn Kruiningen—Perkpolder
14,230* Het aantal vervoerde auto's
oeüroeg gedurende dien termijn onder
scheidenlijk 456 en 1325. Het aantal
achtergebleven auto's onderscheidenlijk
29 en 603. Onder achtergebleven
auto's worden verstaan de wagens,
welke tijdig aanwezig waren, doch
door de te geringe vervoerscapaciteit
niet met de eerst vertrekkende boot
konden worden overgezet. Door het
inleggen van extra vaarten wordt ge
tracht aan de verkeersdrukte tegemoet
te komen.
Deze cijfers zijn zonder meer niet
voor vergelijking vatbaar. Op de lijn
Vlissingen—Breskens moet bij zwaren
storm de vaart spoediger worden ge
staakt dan op de lijn Kruiningen—
Perkpolder. Ook zijn vaarten uitge
vallen als gevolg van de slechte kolen.
Voorts richt het vervoer in het bijzonder
van zware wagens zich noodgedwongen
NIEUWE REGELING VAN DE
SCHOENENDISTRIBUTIE.
Het nieuwe stelsel van verdeeling
van schoenen de productie bedraagt
nu ongeveer 600,000 paar in de maand
zal met ingang van 1 April van
kracht worden. Het centraal distributie
kantoor zal regelmatig een cijfer aan
wijzen: degenen, die een distributie
stamkaart hebben, waarbij het laatste
cijfer van het nummer correspondeert
met het aangewezen cijfer, ontvangen,
zoo zij of hij sinds 1 Januari 1945 geen
bon heeft gekregen, een schoenenbon
naar keuze, d.w z. een heeren-, een
dames- of een kinderbon. De numme
ring van de distributiestamkaarten is
zoo gedaan, dat er geen vrees behoeft
te bestaan, dat bijv. een gezin met 8
kinderen vele paren schoenen en een
gezin van 3 personen in het geheel
geen bonnen zou ontvangen, in het
algemeen kan men aannemen, dat voor
het einde van het jaar iedereen, die
na 1 Januari 1945 er nog geen heeft
gekregen, een schoenenbon zal hebben.
Voor werk- en beroepsschoenen blijft
de oude regeling van kracht.
o—
NIEUWE KOLENBON.
In het tijdvak van 13 t.m. 23 Maart
dienen de bezitters van de bonkaart
„T 509" en „T 505" den daarop voor
komenden bon 50 in te leveren bij den
brandstoffcnhandelaar, bij wien zij ais
klant staan ingeschreven. Op dezen
bon, welke als laatste voor het stook-
seizoen 1945—1946 is aangeweven,
zal, zoodra de handel hierop is bevoor
raad, een eenheid vaste brandstof
worden afgeleverd. De aandacht wordt
er op gevestigd, dat de handel aan de
uitvoering van bestellingen op de
vroeger aangewezen bonnen 47 en 48
voorrang dient te verleenen.
Aangezien te zijner tijd voor het
verkrijgen van een nieuwe brandstoffen-
kaart voor het stookseizoen 1946—1947
de oude brandstoffenkaari „T 509" of
„T 505* met den zich daarop nog
bevindenden bon 49 moet worden
overgelegd, dienen laatstgenoemde
kaarten zorgvuldig te worden bewaard.
Luitenant-kolonel Xavier Sains,
uit Cayenne, heeft op de West-Indische
conferentie herinnerd aan de afschaf
fing van de strafkolonie op het Dui
velseiland. Hij beschreef de straf
kolonie als een schaduw, die het land
100 jaar had verduisterd. Het grootste
deel van de veroordeelden kreeg een
kwijtschelding van hun vonnissen en
worden naar Frankrijk teruggebracht
zoo snel als de vervoersmogelijkheden
dit toelaten.
Minister president Spaak heeft zijn
kabinet met de volgende ministers aan
gevuld: L. Craybeckx (soc.) koloniën,
A. Wanters, landbouw en V, Beneden,
volksgezondheid. Een minister van
Gedurende de
spoorwegstaking, heb
ben de Duitschers in
het geheel 464 loco
motieven geroofd. Hier
van waren er op 1
Maart j.l. 384 weer
teruggebracht naar ons
land, maar slechts 100
van deze 384 locomo
tieven konden worden
gerepareerd. De ande
re moeten wachten tot
er een plaatsje in de
werkplaatsen voor hen
vrij komt, en dat kan
nogkwel even duren,
want de capaciteit der
herstelwerkplaatsen is
nog zeer gering. Er
ontbreken thans nog
altijd 80 locomotieven
die door de Duit
schers zijn wegge
sleept. Daarvan zijn
er echter 33 gesigna
leerd door het Com
missariaat - Generaal
voor de Nederlandsche
Economische Belan
gen in Duitschland.
o—
De minister van
financiën, prof. Lief-
tinck, die momenteel
in Savannah vertoeft
voor het bijwonen van
de financieele confe
rentie aldaar, heeft in
een persgesprek ver
klaard dat Nederland
iedere 3 maanden 100
millioen dollar noodig
heeft om het in staat
te stellen het herstel
en de wederopbouw
op beperkte schaal
voort te zeiten.
—o
Te Neurenberg
is in een Amerikaanscn
ziekenhuis tengevolge
van een hartverlam
ming overleden veld
maarschalk von Blom
berg.
—o
Volgen een offi-
cieele mededeeling
van het Amerikaansche
militaire bestuur in
Duitschland zullen al
le Duitsche krijgsge
vangenen voor 1 Oct.
worden vrijgelaten
voorzoover zij althans
politiek betrouwbaar
zijn.
—o—
In Japan woedt
een epidemie van pok
ken en typhus. Er zijn
6500 gevallen van
pokken en meer dan
5000 van typhus.
o
Brieven en brief
kaarten naar verschil
lende plaatsen in Ned-
Indtë kunnen thans
weer aangeteekend
worden verzonden.
o—
ln de peiiode van
17 tot 31 Maart zal
voor de leeftijdsgroep
boven 20 jaar een bon
worden aangewezen
voor een versch ei.
Aangezien de produc
tie van versche eieren
eerst langzaam op
gang komt en de be
voorrading dus eentge
moeilijkheden kan on
dervinden. zullen de
detaillisten niet altijd
terstond kunnen
Abonnements
prijs,
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
il. 1.25
Alle andere plaatsen
il. 1.55
Advertentieprijs
7 ct per m.m.
Ingezondea
Mïdedeelingen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentlên
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 62 ct.
Iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
nn rtf> iiin Krnlningon—Porl
tg, 1