AXELSCHE COURANT
M
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
Z E E U W S C H-V LAANDEREN.
60e JAAROANO. Nu. 43
Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag. ZATERDAO 23 FEBRUARI 1946. Frankeering bij Abonnement Axel.
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie-,
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
V
uitenlandsche Kroniek.
De balans der eerste zittings-
peiode van de Assemblee. Nieuwe
kwesties voor den Veiligheidsraad.
Het atoomgeheim geen geheim
meer? De Russische verkiezingen.
De verkiezingen in België.
e ecste zitting van de Algemeene
gadering der Vereenigde Volken
oort tot het verleden. Groot posi-
werk is er niet verricht en mocht
t de jonge organisatie niet verwacht
irden. De meeste verrichtingen van
Assemblee ressorteerden uiteraard
ier de procedure zonder dat zij
irom in politiek opzicht kleurloos
ren. Er is een voorzitter der Ver
lering gekozen, de Baigische minis-
van Buitenlandsche Zaken, Spaak
secretaris-generaal van de Ver-
ligde Volken, den Njor Lie; zes
t-permanente leden voor dt n Veilig-
dsraadleden voor den econo-
schen en socialen raad. Aan al
:e verkiezingen heeft vooral het
reden van de Russische delegatie
zekere mate van levendigheid
ten te geven. Dit optreden werd
gekwalificeerd als chicaneeren en
engereidheidals een uiting van
rticularistische belangenjagerij. Het
misscnien allemaal niet zoo ver-
nderlijk en in ieder gevalde Rus
hebben het spel gespeeld en het
■d niet omgestooten, als zij verloren,
ïen groot aantal redevoeringen is
ar gedelegeerden ter Assemblee af
stoken en door de overige gedele-
rden en de diverse tribunes aange-
ord. Er is veel en eerlijk gesproken
er het intens verlangen der volken
ar vrede en veiligheidover de
ombom en haar geheim (waar blij-
ns berichten uit Amerika via spion
ne ijverig door Rusland naar wordt
Bpeurd); over het vraagstuk van de
plaatste personen, enz.
De belangrijkste politieke beslissing
or de Assemblee genomen, is, dat
zonder uitzondering geen prijs stelt
het lidmaatschap van Spanje in
nieuwen Volkenbond. Niet alleen
en prijs op stelt, maar dit lidmaat-
ïap beslist niet wenscht. A'zoo een
uwe teleurstelling voor Franco,
ast de beslissing van de Assembiee
Spanje tevens zijn vrijheid krijgen,
sschien niet franco, maar zeker
nder Franco.
Het licht dat op de Assemblee
lijnt bij haar eerste uiteengaan, is
ek. Met het zeer nadrukkelijk ter
rake brengen van de economische
oden in Europa en Azië, die op de
:ste plaats voedselnooden zijn, heeft
Engelsche minister van Buiten
idsche Zaken, Bevin, ongetwijfeld
de bedoeling gehad, aan de be-
itlslagingen van de Assemblee weer
it werkelijkheid en gewicht terug te
ven.
De laatste weken was immers de
ïdacht genoeg geheel afgeleid van
bijeenkomsten der Assemblee naar
van den Veiligheidsraad. Daar
md de toekomst van de Vereenigde
ilken op het spel en daar werd
licht in de felle discussies over de
rzische, Uneksche, Indonesische en
risch-Libaneesche aangelegenheden,
t de nieuwe wereldorganisatie voor-
mog geheel blijft in den ban van
mogendhedenpolitiek". Waar deze
en voert, daarheen gaat ook de
luwe wereldorganisatie.
Wat de Indonesische kwestie betreft,
ramen de Russen met een op het
rste gezicht zwakke manoeuvre. Zij
Iden, zooals bekend, een commissie
ar lndië zenden en er was hun
ar het scheen nogal wat aan gelegen,
t dit voor elkaar kwam. Eerst wor-
n de Oekrainsche pionnen handig
tar voren geschoven. De arme
anoeilsky moest daarbij het leven
laten, want hij kwam met kranten
knipsels aandragen en Bevin had hem
al aanstonds op den korrel, want wat
is een zwakker argument dan een
krantenknipsel Daarna kwam Wysjins-
ki er een schepje bovenop doen door
met citaten van parlementsleden aan
te komen. Hij verdedigde eenige uren
lang de Russische eisch, om tenslotte
kalm te gaan zitten, tenvijl iedereen
voeld*1, dat hij zijn zin niet zou krijgen.
Toch verknoeide hij er uren aan bij
herhaling zelfs, om die commissie er
door te krijgen. Maar midden in zijn
overigens zwakke betoogen heeft
Wisjinsky één sterk moment gehad.
Dat was, toen hij de opmerking
maakte: Gij Nederlanders, die zoo fel
tegen een commissie zijt, ge hebt toch
niet iets te verbergen Hier zit de
kneep in de Russische taque. Men
heeft ons voor het forum van de heele-
wereld het brandmerk gegeven van
niet zuiver op de graat te zijn. Iets
wat volkomen onjuist is, maar waar
de buitenwereld, tuk- op sensatie,
maar al te gaarne nota van reemt.
O, Nederland, let op Uw saeck."
Dit geldt ook voor de onderhandelin
gen, welke thans te Batavia worden
gevoerd in verband met het Nederland-
sche aanbod aan lndië, waarover men
reeds in dit blad heeft kunnen lezen.
Over dit aanbod is in de Nederlandsche
pers nogal wat te doen. Vooral de
vrije beslissing welke aan lndië is ge
laten, om t.z.t. uit te maken of het
al dan niet vrij van Nederland zal
wenschen te zijn, gaat sommige bladen
te ver. Zoo vraagt bijv. het Amster-
damsche blad „De Tijd", of de regee-
ringsvoorstellen gesteld het complex
van voorstellen wordt aanvaard aan
leiding zullen geven tot blijvende agi
tatie van extreem-nationalistische krin
gen in I id opdat de nu eenmaal als
mogelijk in uitzicht gestelde afscheiding
worde verhaast en bevorderd Dat
noemt genoemd blad hét groote gevaar
Inderdaad is dit gevaar aanwezig,
waarvoor de regeering ook wel niet
blind zal zijn gtweeet. Als deze niet
temin tot de bekende formuleering van
haar voorstellen is gekomen, dan zal
hieraan wel niet vreemd zijn geweest,
dat zij geen volstrekte vrijheid zal
hebben gehad om naar eigen goedvin
den te handelen in lndië. Haar hou
ding zal mede bepaald zijn door de
Internationale politiek. Vele Nederlan
ders meenen nog wel, dat zij alleen in
den hemel van de na-oorlogsche be
vrijding zijn, maar wie de luiken open
heeft staan zal moeten erkennen, dat wi
t.a.v. lndië midden in de groote wereld
politiek zijn komen te staan.
Deze politiek heeft thans weer ge
leid of zal leiden tot nieuwe kwesties
eerde legers geen dapperder soldaten
dan de Polen, die met groote risico's
en na heldhaftige acties uil Polen ont
snapten om onder Briisch bevel te
strijden. Wij staan bij hen in het krijt
en wij mogen dat niet vergeten. Veel
van die Poten zoo niet allen, en de
meesten van hun officieren, staan fel-
vijandig tegenover Sovjet-Rusland en
tegenover het huidige bewind in Polen,
dat zij als een marionet der communis
ten beschouwen. Sommigen hunner
lebben dat dient gezegd reden
tot wrokmen bedenke dat een groot
deel van generaal Anders leger in Italië
werd gecruteerd uit Polen, die in 1940
in Rusland waren geinterneerd of ge
vangen gezet (het verschil was vaak
maar klein). Het zou volkomen indrui-
schen tegen onze tradities deze man
nen te dwingen, tegen hun wil naar
Polen terug te keeren. Maar evenzeer
druischt het in tegen het gezond ver
stand, hun toe te staan bijeen te blij
ven in leger-vorm, gewapend en onder
militaire discipline, zich oefenend voor
wat zij uiteraard beschouwen als een
mogelijken oorlog tegen Rusland. Zoo
lang als het leger van generaal Anders
op de been blijft, gevoed, betaald, ge
oefend en uitgerust door Engeland, kan
Bavin zeggen of doen wat hij wil, maar
te Moskou zal men er het zijne van
denked.
Spreken wij over Moskou dan gaan
onwillekeurig ook de gedachten uit
naar de verkiezingen, welke pas in
Rusland hebben plaats gehad.
De namen der lijstaanvoerders en de
geheele verkiezingspropaganda beves
tigen den indruk, dat deze Sovjet-ver
kiezingen vooral moeten worden gezien
als een den Sovjet-burgers geboden
gelegenheid, om het beleid, dat tot de
overwinning voerde, triomfantelijk te
Van de' 101,450,936 uitgebrachte
stemmen waren er 100,621,225 voor
het blok der communisten en partij-
loozen, terwijl slechts 819,399 tegen
dit blok stonden. Deze overweldigende
overwinning doet hen niemand na.
Wel heeft het hun iemand voorgedaan
Hitler i
Zondag heeft België zijn verkiezingen
gehad. De koningskwestie is bij deze
verkiezingen de inzet van den st'ijd
geweest. De Christelijke Volkspartij
kwam belangrijk boven het zeteltal
van de RoomschKatho'ieke partij,
waaruit zij voortgekomen is. Met 91
zetels kwam zij uit den strijd, tegen
73 de R. K. partij in 1939. Daarnaast
zijn het de communisten, die een flinke
zetelwinst kunnen boeken. Zij kwamen
van 9 op 23 zetels, terwijl de socialis
ten van 65 zetels stegen tot 69. De
Democratische Unie de eenige
.w— w. -------- - nieuwe partij die meedeed heeft
voor den Veiligheidsraad. Die zich op I practisch geen voet aan den grond
I gekregen, terwijl de liberalen een ver-
verzoek van Rusland bijvoorbeeld zal
hebben bezig te houden met de aan
wezigheid van Poolsche militairen op
Italiaanschen bodem, terwijl Amerika
op zijn b?urt aan China om uitvoerige
inlichtingen heeft gevraagd omtrent
het Russische optreden in Mandsjoe-
rije. Hier zouden de Russen vrijwel
eigenmachtig de geheele industrieele
outillage vernietigen of naar eigen land
overbrengen en voorts op tal van stra
tegisch belangrijke punten versterkin
gen aan het bouwen zijn.
Wat de Poolsche troepen in Italië
betreft, is het bekend, dat naar Mos-
kou's onrdeel Ruslands bondgenooten
steun geven aan troepen van den Pool-
schen fascistischen generaal Anders,
die bekend fs voor zijn haat jegens de
Sovjet Unie, en die gereed zou staan
voor allerlei avonturen tegen het nieu
we „democratieche Polen.
Wat hiervan zij, weten wij niet,
maar ons inziens kan het geen kwaad,
dat dit probleem eens onder de oogen
wordt gezien. Er waren in de gealli-
I pletterende nederlaag hebben geleden.
Van 33 zetels in 1939 dalen zij thans
tot 18. Uiterst rechts en links hebben
dus een groote overwinning behaald.
De eenige mogelijkheid voor 's ko
nings terugkeer ligt thans in een
coalitie tusschen de Chr. Volkspartij
en de Socialisten, doch waarnemers
achten het onwaarschijnlijk, dat zelfs
indien zulk een coalitie tot stand komt,
de socialisten den terugkeer van Leo
pold zouden wenschen.
SENSATIONEELE UITSPRAKEN,
Het Bijzonder Gerechtshof te Amster
dam deed uitspraak in de zaken tegen
de gebroeders Gort uit Nieuw-Vennep
en tegen W. J. Baerveldt pn G. Stapel
uit Zaandam. Aan de gebroeders Gort
was ten laste gelegd, camouflage
materiaal aan de Duitsche weermacht
te hebben geleverd. Cornells Gort had
echter met zeer groote geldelijke en
materieele schenkingen (Je illegaliteit
gesteund, onderduikers geholpen en
wapens verborgen gehouden, waarbij
hij zelf veel risico heeft geloopen. Zijn
broer heeft in veel mindere mate aan
de levering van het camouflage
materiaal medegewerkt.
It de uitspraak van het hof wordt
de hulpverleening aan den vijand
niettemin bewezen en een ernstig feit
geacht.
Het hof kan niet aannemen dat de
door de Duitschers uitgeoefende pres
sie in de eerste jaren van den oorlog
van dien aard is geweest, dat de
gebroeders zich hieraan niet hadden
kunnen onttrekken. Over het algemeen
kan het feit, dat collaborateurs tijdens
den oorlog ook acties ten nadeele van
den vijand hebben gevoerd, niet als
een reden voor strafvermindering gelden.
Het verweer dat de gebroeders Gort
hun hedrijf uitsluitend zouden hebben
voortgezet tot camouflage van den
gevoerden illegalen strijd wordt door
het hof verworpen. Niettemin trekt het
hof de goede vaderlandsche gezind
heid van verdachten niet in twijfel.
Ook hebben zij reeds acht maanden
in voorarrest doorgebracht. Het boven
staande legt het hof C. Gort een
voorwaardelijke gevangenisstraf van
een jaar op met een proeftijd van drie
jaar plus een geldboete van vier
duizend gulden. R. Gort wordt tot
een voorwaardelijke gevangenisstraf
van zes maanden veroordeeld, plus
een geldboete van f 1000. Als bijzon
dere voorwaarde voor deze proeftijd
wordt daarbij bepaald, dat Gort zich
gedurende den proeftijd iedere drie
maanden moet melden bij de Konink
lijke Vereeniging voor Luchtvaart en
daarbij telkenmale een bedrag van
drie duizend gulden ten behoeve van
het Nationaal Luchtvaartfonds moet
storten.
Voor R. Gort geldt dezelfde bepa
ling met dien verstande, dat hij iedere
drie maanden duizend gulden voor de
zelfde doeleinden moet afstaan.
Den twee scheepsbouwers te Zaan
dam, W. J. Baerveldt en G. Stapel,
die op hun scheepswerf kotters voor
de Duitsche Kriegsmarine hebben ge
bouwd, werd een soortgelijke straf
opgelegd, waarbij het hof in over
weging nam, dat verdachten er inder
daad in zijn geslaagd door het open
stellen van hun bedrijf voor een zeer
groot aantal arbeiders deze te behoe
den voor deportatie naar Duitschland.
Verdachte Baerveldt werd tot een ge
vangenisstraf van een jaar plus een
geldboete van duizend gulden en
en verdachte Stapel tot een voorwaar
delijke gevangenisstraf van 10 maan
den plus een geldboete van f600 ver
oordeeld, beide straffen met een proef
tijd van drie jaar, waarbij als bijzon
dere voorwaarde werd gesteld dat
verdachten voor eigen rekening een
deugdelijke motorrreddingsvlet moeten
bouwen, exlusief de levering en mon
tage van den motor en deze zeered-
dingsvlet binnen twee jaar moeten
afleveren aan de Z.-H. M. tot redding
van schipbreukelingen voor het station
Cadzand. De reddingsvlet van deze
maatschappij is door oorlogshande
lingen vernield. De vier veroordeelden
zullen binnen enkele dagen op vijje
voeten worden gesteld.
Door middel van een radio-be
kendmaking heeft de regeering Maan-
dagavondhaar leedwezen betuigd over
het grievend onrecht, dat de uitzending
van Radio-Oranje van 13 Maart 1945
aan de firma Lips heeft aangedaan.
Onze lezers zullen zich misschien
herinneren dat de firma Lips in de
betreffende uitzending werd beschul
digd van levering van 60.000 hand
boeien aan de Duitsche Weermacht,
te gebruiken tegen Nederlandsche
onderduikers enz.
Thans is gebleken dat Lips nooit
een dergelijke bestelling heeftontvangen.
Korte Berichten
Het 2e bataljon
van ons 14e R. 1.
ontving enkele weken
geleder, op 23 Januari
te Penang het bericht,
dat de commandant
van deze afd., Majoor
van Oort, door den
ïngelschen Koning is
benoemd tot „Hono
rable Member of the
Britisch Empire" (M.
i E.)
Deze onderscheiding
werd majoor van Oort
toegekend voor de
belangrijke diensten
door hem en zijn ba
taljon bewezen aan de
21e legergroep, toen
zij destijds bij deze
legereenheid onder
opperbevel van veld
maarschalk Sir Ber
nard Montgomery wa
ren ingedeeld.
Vrijwel direct na
het beëindigen van
deze opdracht vertrok
2—14—R. I. via Enge
land naar lndië.
—o
Ons Nederland
sche burgerluchtver-
keer, dat zich straks
zal uitstrekken van de
Vereenigde Staten tot
Java en van Noord-
Europa tot Z. Afrika,
vertoont thans reeds
in Europa een groei,
die in het bijzonder
met het oog op onze
devtezenpositie ver-
beugend genoemd mag
worden.
Het Europeesche
luchtverkeer van de
K L.M. zal van 4 Maart
af alweer 7 lijnen
tellen, terwijl verschil
lende buitenlandsche
maatschappijen in sa
menwerking met de
K.L.M. dit aantal nog
beiangrijk vergrooten.
Op genoemden datum
zullen de K. L. M.
diensten op Londen en
Parijs worden her
opend.
Dan zijn weer vluch
ten mogelijk van Am
sterdam naar Stock
holm, Kopenhagen,
Praeg, Zurich, Brussel,
Parijs, Madrid, Lissa
bon, Londen, Batavia
of tusschenliggende
stations, naar New-
York, en in het bin-
nenlandsche luchtnet
naar Eindhoven, Maas
tricht, Enschedé. Leeu
warden en Groningen.
De Amerikaan-
sche senator Kilgore
heeft er krachtig op
aangedtongen dat de
U N.O. haar invloed
zal doen gelden ten
opzichte van die na
ties, neutraal of geal-
liëerd, wier politiek
de vernietieing van
het Nazi-dom belem
mert.
Dit naar aanleiding
van het Amerikaansche
Blauwboek over de
medeplichtigheid van
Argentinië aan de Alt
Abonnements
prijs
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
fl. 1.25
Alle andere plaatsen
il. 1.55
Advertentieprijs
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentlön
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 62 ct.
Iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
ratifirpprpn
iiarvno\r won Unclanri niiunnrhoem -rol I r