De rol der Partisanen. Een speciale verslaggever vanhei ANP. seint: S^nja Fester is een blond Joodsch meisje van 20 jaar uit de oekraine. Ik ontmoette haar in ren van de vele kampen van Beieren, rij zette er dam pende borden eten op lange tafels, waaraan repatrieerenden geschaard waren. Zij deed het met de linker hand, want aan de rechter mist zij haar duim. welke werd afgeschoten in een gevecht met een Duitschen SD. Die gewonde hand was het eenige eereteeken, dat zij kreeg voor het heldhaftig verzet gedurende vier jaren in de donkere bosschen van West- Rusland. Want Sonja was partisane. Volgens de Duitschers heette het, dat zij lid was van een moordenaars bende, die terreur zaaide in een door dappere Duitsche legers gepacificeerd land. Maar in elk ander land ter wereld zal Sonja voortleven als een welhaast onbegrijpelijk voorbeeld van moed, kracht en geloof in em betere toekomst, want zij, die nu het een voudigste huishoudelijke werk ver richtte voor de weinigen, die met haar den strijd om het leven in dt bosschen hebben overleefd, vertelde mij, dat zij haar ouders en broers door Hitiers «dapperen" heett zien wegsleepen in den dood. Zij besloot haar eigen leven en dat van haar 3- jarig zusje te verdedigen en sloot zich aan bij de ontelbare mannen en vrou wen, die wisten, dat met moordenaars van vrouwen en kinderen geen com promis te sluiten valt. Na vier jaren van onnoemelijk leed en achtervolging, door marteling en dood, is zij thans weer vrij mensch. Nu leeft zij in een vreemd land, alleen op de werelo met haar zusje, wier mager bleekt gezichtje nog de uitdrukking van dt angst blijft behouden. Aan Sonja en haar zusje, twee der ontelbaar velen, moest ik denken, toen in de rechtzaal van Neurenberg de partisanenoorlog ter sprake kwam, Welke bijdrage de partisanen geleverd hebben tot de overwinning der be schaving, blijkt misschien het best uit Hitiers woorden zelf. In de aan hel gerecht overhandigde strikt geheime order van October 1942, welke alleen aan de commandanten gericht was en onder geen omstandigheden den vijand in handen mocht vallen, spreekt Hitler van de schade, welke zij aan Duitsche legers toebrachten. Hij vreesde een ernstige crisis aan de verschil lende deelen van het Oostfront en beval een meedoogenloozen strijd in te zetten, «welke met niets ontziende brutaliteit" gevoerd moest worden. Hij eischte niet minder dan «absolute vernietiging" en men weet nu, dat men dergelijke woorden uit Duitschen mond letterlijk moet opvatten. In dezelfde order van Hitier wordt ook gesproken over de geweldige afbreuk aan de Duitsche kracht, ge daan door de geallieerde commando raids, tot dusver in de Duitsche pro paganda als louter moord en terreur bestempeld. Volgens Hitier moesten de commando's uit de zee en de lucht over één kam worden geschoren met de Russische partisanen. Hitier be schrijft, hoe de commando-activiteit door de vernietiging van installaties en verbindingen vaak ernstige situa ties deden ontstaan en alle troepen vervoer onmogelijk maakten. Hij merkt ook op, dat de aanvallen van com mando's vaak heele industriën lam legden en hoe speciaal de aluminium- productie voor vliegtuigen geschaad werd. Hitier beschouwde het gevaar zoo ernstig, dat hij beval, dat de Duitsche commandanten zich niet meer aan de conventie van Genève mochten storen. Commando's mochten niet meer worden gevangen genomen, doch moesten wor den «geliquideerd tot den laatsten man". Wanneer het noodig was dat commando's ondervraagd werden, moesten zij na ondervraging terstond worden neergeschoten. «Berichten hieromtrent in het weermachts-com- muniqué zullen kort en laconiek vast stellen, dat een sabotage-, terreur- of destructiegroep is ontmoet en tot den laatsten man vernietigd", aldus Hitier. Strenge maatregelen werden tegelijk gelast tegen de Duitsche officieren, die zich «te zwak" toonden om deze order uit te voeren. Hitier hoopte op deze wijze voor de geallieerden duidelijk te maken dat het deelnemen aan een commando met den dood gelijk stond en verwachtte dat zoodoende geen vijwilligers meer voor deze taken zouden zijn. Dit is niet de eenige maal, dat Duitschers toevlucht namen tot moord wanneer zij voelden, dat hun militaire krachten niet meer toe reikend waren. Dezelfde geest komt tot uiting in orders, waarvan het af slachten van overlevenden van getor- oedeerde schapen is bevolen. Toen de Duitsche leiding ervan overtuigd was geworden, dat de onderzeebooten den strijd tegen de Amerikaansche scheepswerven glansrijk verlorer, ver beeldde des Fuehrers waanzin z;ch, dat hij de geallieerde schepen zou kunnen ontvolken door alle zeelieden, die zich in een bruischende oceaan aan wrakken en planken vasthielden, weg te maaier. Op deze wijze zou het den geallieerden onmogelijk zijn nog zeelieden te vinden, die bereid waren in zee te gaan. Tal van bewijs stukken voor den georganiseerden op zet van deze met alle oorlogsrecht spottende moordpartijen zullen ter tafel worden gebracht, wanneer de tweede «Fuehrer" namelijk Doenitz, beschul- jigd zal worden, dan zal blijken, dat deze man, ondanks het feit, dat hi] met zijn fijne aristocratische trekken in het gezicht den waardigsten indruk maakt van het heele gezelschap, een van de trouwste, meeste toegewijde en cynische uitvoerders was van Hitiers moordbevelen. Deze Neurenbergsche documenten zijn niet alleen bewijzen tegen schenders van de elementairste menschenrechten, maar ook bewijzen voor den onverschrokken moed, waar mede de commando's der partisanen en zeelieden zijn voortgegaan de dui- velsche macht te breken. Ontelbaren nebben het graf gevonden in de golven of zijn door den S.D. en S S. vak kundig of spoorloos «geliquideerd Slechts zelden zult ge een Sonja ont moeten, maar als gij haar ziet, beset tan, hoeveel moed en onverwoestbaai geloof in het leven zij achter haar eenvoud verbergt. PLAATSELIJK NIEUWS. «VEREENIGINQ VOOR ALGEMEEN EN PLAATSELIJK BELANG". De laatste dag van Januari hield de «Vereeniging voor Algemeen en Plaat selijk Belang" te Axel, haar eerste vergadering in 1946. Verschillende nieuwe leden konden de laatste tijd worden geboekt. Reeds geruimen tijd doet de ver eeniging haar best, om de melkromp- slomp tot eenvoudiger proporties terug te brengen. Ter bevoegder plaatse zal verzocht worden, het grensverkeer tussen Z. Vlaanderen en België te vergemakke lijken, zoodat iedere Zeeuwsch-Vlaming die een uitstapje wil maken de grens gemakkeiijk kan passeren. Het bleek, dat schijnbaar eenvoudige dingen, soms toch nog heel wat voeten in 'd aarde hebben. Een landbouwer in de omgeving, heeft namelijk op zijn erf reeds anderhalf jaar een grote gra naat liggen, die hem heel wat last ver oorzaakt. Vele malen heeft hij hiervan ter bevoegder plaatse melding gedaan, echter zonder resultaat. Op zijn verzoek heeft de vereniging dit ter hand genu- men. Echter moet men zich nog steeds tevreden stellen met de «belofte", dat hij spoedig verwijderd zal worden. Men vraagt zich af, moet er eerst een ongeluk gebeuren? Waarna dan in de pers het bekende refrein komt: Blijft er af en zeg het tegen de instan ties die voor de opruiming zorgen. JAARVERGADERING AFD. AXEL Z. L. M. Donderdagmiddag werd alhier in het hotel Het Wapen van Zeeland jaarver gadering gehouden door de Afd. Axel der Z. L. M. De voorzitter, de heer W. de Feijter, die voor de eerste maal de vergadering presideerde, wees in zijn openingsrede erop, dat de Z. L. M. weer aan het werk is getogen en nu een taak te vervullen heeft, die moeilijk en veel omvattend is. Een groot aantal boeren bedrijven zijn door den oorlog getroffen en overal heerschen nog ontredderde toestanden. Dank zij het gunstige weer konden in het afgeloopen jaar de werk zaamheden op het land tijdig klaar komen. Er kwam ook meer vrijheid voor den landbouw, o.a. op het gebied van paarden en rundvee. De controle op onze bedrijven verminderde en men ijvert nu voor volledige vrijheid op de bedrijven, doch als we zien op de ver schillende maatregelen, moeten we wel meer en meer tot de gedachte komen, dat het niet anders kan dan door ge leide ec«nomie. Hoe de verdere ont wikkeling zal zijn moeten we afwachten, doch als vaststaand mogen we wel aannemen, dat de vrijheid op onze bedrijven, zooals onze oudere leden d'e gekend hebben, wel niet meer za' terugkeeren. Op elk terrein en in elk bedrijf zijn moeilijkheden, niet in het minst in het landbouwbedrijf, o.a. ach terstelling, gebrek aan medewerking op agrarisch gebied, enz. Het afgeloopen jaar bracht twee belangrijke loonsver- hoogingen met volledige instemming van alle borr n. Waarom cn terecht werd gezegd, moeten de landarbeiders- loonen altijd lager worden gesteld dan in andere bedrijven. Toezegging werd gedaan dat bij loonsverhooging dit zou worden verdisconteerd in de prijzen der producten, maar dit laatste b'eef uit. Op het laatst van 'tjaar kwam de mededeeling, dat de najaarswerk zaamheden eigenlijk voorbereidende werkzaamheden waren voor 1946. Voor ons allen is dit weer eens een aansporing om te trachten met alle kracht en energie de landbouw weer op het goede spoor te brengen. Onze afdeeling is zeer zeker daartoe bereid. Je stuwkracht daartoe moet van de boeren zelf uitgaan. Een groot aantal nieuwe leden zijn toegetreden70 pet. van de Axelsche ooeren en een groot aantal burgers zijn lid van de Z. L. M. Dat getfi hoop voor de toekomst om de tot standkoming van het nieuwe orgaan uit de Stichting van den Landbouw met kracht te helpen bevorderen. Daarom zal hopelijk de landbouw worden vernieuwd en de Z L.M. ziet dan ook reikhalzend de totstandko ming van deze instelling tegemoet. Het belooft een machtig orgaan te worden, niet om stakingen te propa- geeren, want deze mogen we als boe ren nimmer voorstaan, maar een orgaan dat werkt voor boerenrecht en -billijkheid. Laat ons dan ook eendrachtig onze boerenbelangen met kracht blijven oehartigen. Hoopvol lijkt het nog niet, we hebben den wind nog niet in de zeilen. Ten allen tijde moeten we onze bereidheid toonen voor den opbouw van ons land en trachten een gezonde en welvarende boerenstand te ver krijgen. Dat de landbouw de plaats moge innemen die haar toekomt als voedsel bron van het Nederlandsche volk, want net oude bekende woord geldt nog steeds, dat de koning van het veld zal worden gediend. Nadat de notulen waren goedgekeurd, werd mededeeling gedaan van een iweetal ingekomen stukken, waarin opgewekt wordt om een bestelling te doen op het jubileumboek der Z L.M., ter gelegenheid van het 100 jarig be slaan. Ter herdenking van dit feest zal dit jaar te Goes op 3, 4 en 5 Juni ook een groote Prov. Landbouwten toonstelling worden gehouden. Het financieel verslag van den Secr.- penningm. de heer iz. de Feyter Wz. wees uit, dat ontvangen was f 1209,12 en uitgegeven f 1092,95, zoodat er een batig saldo was van f 116.17. Het aftredende bestuurslid de heer Corn, de Feyter Jacz., wenschte niet meer in aanmerking te komen. Na herhaalde stemmingen werd in diens plaats gekozen de heer P. B. van Hoeve, Als bestuursleden voor de Kring werden gekozen de heeren W. de Feyter en W. Koster. Als afgevaardigden naar de algemee- ne vergadering werden gekozen de heeren W. den Hamer èn A. Scheele. Een bestuursvoorstel om de afdee- lingscontiibutie te verhoogen van f 1. tot f 2. werd na eenige discussie aan genomen. Eveneens werd aangenomen een bestuursvoorstel om het salaris van den secr.-penningmeester van f 20 op f 40 per jaar te brengen. Van de rondvraag werd een druk gebruik gemaakt. Verschillende klach ten werden naar voren gebracht over allerlei zaken den landbouw bctief- tende, regeeringsmaatregelen enz. Het bleek duidelijk, dat de weg ook hier nog niet over rozen leidt 1 Na aiioop van de vergadering werd nog een bonds filmvertooning gegeven door den heer J. B. Haak, van Hoek. STICHTING HERSTEL ZEELAND 1945. Maandag 28 Januari j.l. vond onder presidium van den Commisaris der Ko ningin, Jhr. Mr. J. W. Quarles van Ufford, de Installatievergadering plaats van het bestuur der Stichting Herstel Zeeland 1945. In afwachting van de benoeming der directeuren, wordt tot fungeerend secretaris der stichting benoemd de heer D. van Heyst, commies ter Pro vinciale Griffie. De thans door de Regeering getrof fen regeling voor de vergoeding van geleden oorlogsschade acht het bestuur op tal van punten onbillijk. Besloten wordt deze materie nader in studie te nemen om vervolgens met de Stichtingen in de drie overige ge teisterde provincies een gemeenschap pelijke actie te voeren. Tot voorzitters van de regionale adviescommissies werden benoemd de heeren J. van Dongen te Oostburg, R Gerritsen te Zierikzee en J. L. Ver hagen te Vlissingen. Van het optreden der bureuax, on- middelijk na de benoeming der direc-, teuren in de eerstvolgende bestuurs vergadering, zal per publicatie aan de Zeeuwsche bevolking en aan onder scheidene rijksinstellingen mededeeling worden gedaan. GEVONDEN. Een doublé armband. J. v. Lange- velde, Magrette N 32, Axel. HET INDISCHE VRAAGSTUK. De Nederlandsche Stichting voor Statistiek heeft begin 1946 een onder zoek ingesteld naar de meening va net Nederlandsche publiek inzake hei Indische vraagstuk. Hierbij is gebleken dat 27pct. van de Nederl. bevolking boven de 18 jaar over deze vraagstuk ken geen meening heeft. Van de 73pct. die wel een meening blijkt te hebben wil 17 procent de betrekkingen lusschen Nederland en Indië gehand haafd zien op dezelfde wijze als waarop ze voor de oorlog geregeld waren. Een belangrijke versterking van den Indonesischen invloed wordt gewenscht door 70pct., terwijl 11 pet. een van Nederland geheel onafhankelijk Indië wil; 2pct. bleef, hoewel men hao medegedeeld over de houding Neder, land-lndië een meening te hebben, op deze vraag het antwoord schuldig. Van hen, die een belangrijke ver sterking van den Indonesischen invloeo wenschen, blijkt 65pct dezen invloeo op het gebied der binnenlandscht politiek van doorslaggevenden aard te willen doen zijn; 26pct wil zoover niei gaan, terwijl 9pct zich van een oordeel onthoudt. Van een doorslaggevenden Indonesischen invloed op de buiten- landsche politiek van Indië is slechts 11 pet voorstander; 77pct vei klaart zich daarvan tegenstander, terwijl 12pci geen meening te kennen heeft gegeven. SCHOENEN EN FIETSBANDEN. Volgens een mededeeling van minister Vos kan ons land dit jaar uit Amerika 5,5 millioen rijwielbanden en 2 millioen paar schoenen tegemoet zien. Voor de schoendistributie worjt in verband hiermede overwogen het huidige systeem te verlaten en perio diek een bon voor een paar schoenen aan te wijzen. OOK RADAR-CONTACT MET DE ZON. Australische natuurkundigen op ra- diogebied, samenwerkende met den raad voor wetenschappelijke en indus trieel onderzoek, hebben voor de eer ste maal radar-contact met de zon tot stand gebracht. «Het leven van ieder mensch op aarde kan materieel beinvloed worden als resultaat van deze unieke prestatie", deelde een van de onderzoekers mede. De echo's, welke de zon terugkaat ste, waren van een speciaal karakter en totaal verschillend van de normale echo's, welke vernomen werden, toen radar-contact met de maan werd ver kregen. Het waren geluidsgolven, ontstaan aan de oppervlakte en in het inwendige van de zon. De laatste nasporingen hebben den geleerden in staat gesteld, de tempe ratuur van de zon te bepalen. Men schat deze op 1.000.000 graden en van tijd tot tijd tot 10 000 000 graden stij gend. Het is mogelijk, dat vele be langrijke en nieuwe ontdekkingen zullen volgen, welke ongetwijfeld het leven van ieder mensch zullen beinvioeden. Het eerste Nederlandsche schip is thans met voedsel uit Australië naar Java vertrokken. In Madrid zijn monarchistische demonstraties gehouden ten gunste van Don Guan. Een aantal studenten werd gearresteerd. Het motorschip «Alcantara" is uit Singapore vertrokken met 2461 Neder landsche repatrieerenden. Het schip zal rechtstreeks naar Amsterdam varen en alleen Colombo en Suez als tus- schenhavens aandoen. Momenteel zijn met verschillende schepen in totaal ruim 8000 reptarieerenden op weg naar Nederland. 25.000 NEDERLAN DERS VAN HONGER GESTORVEN. Naar wij vernemen waren de oorlogsver liezen van de Neder landsche bevolking 1940—1945 van rond 200 000 personen als volgt verdeeld Hongersterfte circa 25.000, in Duilschland 'overleden Joden circa 105.000, verliezen door executes en kamp- sterfte in Nederland, door in Duitschiand overleden politieke ge vangenen, tcwerkge- stelden en vermisten ca. 47.000, burgers gedood door oorlogs handelingen ca. 17.000 gesneuvelde militairen ca. 3000 en verliezen ter zee eveneens ca. 3000. o OPHEFFING VAN RANTSOENEFRING IN BELGIË. Het ministerie van voedselvoorziening neeft medegedeeld, dat cacaopoeder, dadels, vruchtenpuree en vruchtensap, alsmede gerookte, gezouten en ingelegde visch, niet meer gerantsoeneerd zijn en onbeperkt te gen de wettelijke vast gestelde prijzen, op de binnenlandsche markt verkocht mogen wor den. o— Naar de P.Z. Crt. meldt zal tot inspec teur van het lager on derwijs, inspectie Mid delburg, worden be noemd de heer A. A. Leenhouts, hoofd van de openbare lagere school te Terneuzen. H.M. de Koningin heeft aan jhr. mr. A. W. L. Tjarda van Starkenborgh Stachou- wer, thans ambassa deur te Parijs, het grootkruis in de orde van de Nederlandsche Leeuw verleend. Op Zaterdag 2 Feb. 1.1. heeft de Koningin tijdens een particuliere audiëntie de versier selen dezer orde aan den heer Tjarda van Starkenborgh Stachou- wer overhandigd. o— Den gedelegeer den van de UNO is aangezegd, dat zij niet meer voedingsmidde len dan ter gewicht van 15 Engelsche ponden in totaal uit Engeland mogen mee nemen, terwijl daar onder niet meer dan 2 pond van elke soort mag zijn. Voorts is hun verboden postze gelverzamelingen van groter waarde dan 5 pond sterling, bestemd voor landen buiten het sterlinggebied uit te voeren. Zij mogen evenwel 2 pond ge wicht aan zeep mee nemen, maar het is hun verboden vuurwa penen, patronen, rub ber, buiten- en bin nenbanden uit te voe ren. Juwelen, voor zover zij persoonlijk bezit zijn. worden vrijgegeven. o— 900 leden van het pantserschip «Admiral Graf Spee", dat in Dec. 1939 voor de Argentijnsche kust door Engelsche krui sers tot zinken werd gebracht, zullen 15 Februari a.s. Argenti nië verlaten. H9—s i ik jüiitÉsi O—

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1946 | | pagina 2