AXELSCHE COURANT
r
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAAND EREN.
V
s§p prinses Beatrix
achtste verjaardag.
De Kieswet op de helling.
De nieuwe dienstregeling.
De teelt van akkerbouw'
producten oogst 1946.
No. 36.
Verschijnt elke Woensdag en Zaterdfg. WOENSDAO 30 JANUARI 1946.
60e JAARQANQ.
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK van VESSEM
Morgen is 't voor ons Nederlandje
Een dag van dank een dag van vreugd'
Als 't hart, dat warm klopt voor Oranje,
Zich blij met 't Vorstenhuis verheugt.
Dan kunnen we weer vrijuit vlaggen
En vroolijk zingen altegaar
„Vandaag is ons Prinsesje jarig,
Vandaag wordt Beatrix acht jaar".
o—
Morgen viert zij haar achtste jaardag,
Vrij klinken dan door dorp en stad
Onz' mooie vaderlandsche zangen,
Ter eere van die lieve schat.
Ons land zendt morgen beste wenschen
Naar Beatrix en 't Vorstlijk paar,
Want dan is het Prinsesje jarig,
Dan toch wordt Beatrix acht jaar.
Onze gedachten gaan op dezen jaar
dag terug naar 31 januari 1938. We
denken aan het Prinselijk Paar en we
denken aan H. M. de Koninginwelk
een moment van waarachtige vreugde
moet het op dien morgen geweest zijn
voor hen, toen een nieuwe schakel in
het geslacht der Oranje's werd gevoegd.
Reeds weken tevoren verkeerde ons
Volk in spanningaller gedachten en
beste wenschen waren bij een Jonge
Vrouw op het paleis Soestdijk. Dagen
en nachten kropen voorbij, in afwachting
van de blijde gebeurtenis. Toen kwam
de nacht van 30—31 Januarieen stille
nacht, waarin de sterren in majestueuze
pracht fonkelden boven hel paleis en
de omliggende bosschen. De nacht
vergleed, het licht van de sterren ver
bleekte en aan den Oostelijken hemel
vlamde het rood van den nieuwen dag
opMaandag 31 Januaride blijde
dag. Eenige minuten vóór 10 uur werd
het Prinsesje geborenweer eenige
minuten later was het heugelijke nieuws
door geheel Nederland verspreid. In
de groote garnizoensplaatsen verkon
digden de kanonnen met hun bronzen
stemmen de geboorte eener Prinses
51 schoten. Over de wateren gilden
de sirene's der stoomers, de klokken
beierden, Nederland leek één vlaggen-
zee van rood-wit-blauw en oranje en
alom werd feest gevierd.
Dat is nu weer al 8 jaar geleden.
Rustig, vredig en gelukkig verliepen
de eerste levensjaren van het Prinsesje
in het Koninklijk gezin en op den
vaderlandschen grond. Toen kwam de
oorlog en daarmee het groote leed over
ons land en het Koninklijk Huis. Tot
het onbezorgde kinderhartje van de
kleine Beatrix zal al dit leed nog niet
zijn doorgedrongengelukkig ook
maar. In haar prille jeugd moest zij
met haar Moeder en zusje den vader
landschen bodem verlatende kruiser
„Sumatra" bracht hen veilig over den
Oceaan naar het gastvrije Canada. De
oorlog woedde nog jaren voort en rouw
en nameloos lijden kwam over ons land
en Vo<k.
Naast alle vreugde op dezen achtsten
jaardag van Prinses Beatrix, moeten
we ook nog eens diep en ernstig
nadenken over al de ellende en al de
donkerheid, die in de rampzalige jaren
van scheiding er. onderdrukking over
het Koninklijk Qezin, ons Volk en
Vaderland gekomen is.
Qoddank kan Prinses Beatrix thans
haar jaardag weer vieren op den vrijen
Nederiandschen bodem met allen die
haar liefhebben.
Onze beste wenschen gaan morgen
op haar achtste jaardag uit naar Prinses
Beatrix en de Koninklijke Familie.
Moge Qod nog vele jaren, naar we
vurig hopen gelukkiger en zonniger
dan de laatste donkere oorlogsjaren,
voor het Koninklijk Qezin, ons Volk
en ons Vaderland hebben weggelegd
Axel, 30 Jan. 1946.
J. D. F.
De Kieswet gaat op de helling. De
voornaamste veranderingen, welke de
minister ven Binnenlandsche Zaken
beoogt, zijnverlag! ig van den kies
gerechtigden leeftijd en de afschaffing
van den stemplicht.
De minister wenscbt de jeugd kies
gerechtigd te maken van den 23-jarigen
leeftijd af (thans 25). Twee jaar leef
tijdsverschil zal in het eene geval heel
veel beteekenen, in het andere niets.
Men kan er lang over strijden welke
leeftijd de beste is, het is moeilijk uit
te maken. Het stellen van een grens,
uiteraard onvermijdelijk, blijft in zeker
opzicht een slag in de lucht.
De motiveering van de Regeering op
dit punt luidt in al haar soberheid a>s
volgt: „De omstandigheid, dat gedu
rende de bezetting is gebleken, dat
velen van de hierbedoelde groep (de
23- tot de 25-jarigen) de eischen van
het staatsburgerschap verstaan, versterkt
den ondergeteekende in de opvatting,
dat er geen aanleiding bestaat, de 23-
jarigen uitsluitend op grond van hun
leeftijd, voor wat het actief kiesrecht
betreft, bij de ouderen achter te stellen".
De minister bedoelt hier waarschijn
lijk, dat het verzet tegen den bezetter
in bedoelde leeftijdsgroepen zeker niet
geringer was dan onder ouderen.
Men kan zich afvragen, of dit een
maatstaf is voor politiek inzicht en
politiek verantwoordelijkheidsgevoel
Er zijn ook aanzienlijk jongeren, die
intensief aan het verzet hebben deel
genomen, maar die een leeftijd hebben
welken men, met alle respect voor de
betrekkelijkheid van leeftijdsgrenzen
toch niet zoo gauw een Wiesgerechtig
den leeftijd zal willen maken.
De motiveering van de Regeering
lijkt ons niet erg gelukkig.
De toelichting tot de afschaffing van
den stemplicht luidt als volgt: „De
wijzigingen beoogen den stemplicht te
doen vervallen, hetgeen voor de ge
meentebesturen, een verlichting van de
administratieve bemoeingen beteekent
en overigens naar de meening van het
Kabinet zonder bezwaar kan geschie
den, aangezien eenerzijds de gestelde
sanctie niet het daarvan verwachte ef
fect heeft gehad, anderzijds met grond
vertrouwd mag worden, dat onder de
huidige omstandigheden het politieke
verantwoordelijkheidsbesef van het Ne-
derlandsche volk van dien aard is, dat
ook zonder dwang aan de verkiezingen
zal worden deelgenomen".
Tegen deze motiveering is niet veel
in te brengen. De stemplicht is ook
wel eens o p k o m s t plicht genoemd.
Immers de wet verplicht niet tot
stemmen, maar tot opkomen naar het
stemlokaal. Zoodia de kiezer hier is
gearriveerd, ontvangt hij een stembil
jet, waarna wordt aangeteekend, dat
hij aanwezig is geweest. Maar memand
of niets kan beletten, dat hij het stem
biljet mee naar huis neemt en verder
niets doet. Ook kan hij het biljet
blanco in de bus werpen, hetgeen
echter wel een manier van stemmen is.
Gevallen hebben zich echter voorge
daan, dat een kiezer in het lokaal het
biljet verscheurde, of het opzettelijk
ongeldig maakte door er iets op te
schrijven of te teekenen. Tot positief
stemmen verplicht de wet dus niet en
kan zij niet verplichten, zoolang de
stemming geheim is. De ervaring
leert echter, dat de groote meerder
heid der kiezers, eenmaal verschenen,
wel stemt. Doch men kan veilig aan
nemen, dat, indien de stemplicht
wordt afgeschaft, verscheidenen (en in
de eerste plaats vrouwen) niet zullen
komen stemmen, want er was nu een
maal steeds een deel der kiezers, dat
onwillig ter stembus ging.
Is dit nu een argument om den
stemplicht te handhaven Er zullen
er zijn, die deze vraag in onlkennen-
den zin meenen te moeten beant
woorden. Hun redeneering zal zijn,
dat het stemmen plaats moet hebben,
zooals de minister terecht opmerkt,
uit „verantwoordelijkheidsgevoel". Wie
dit verantwoordelijkheidsbesef niet
bezit, hij (of zij) stemmen dan maar
niet, tot hij den plicht om het wel te
doen, begrijpt. Beseft men dit niet,
dan is er geen enkele waarborg, dat
er goed» d.w.z. nanr overtuiging,
wordt gestemd, en er-op-los-stemmen
maakt het resultaat toch maar onzuiver
Anderen zullen de afschaffing van
den stemplicht op zijn minst onpe
dagogisch noemen. Juist nu er van
verschillende kanten zoo wordt getornd
aan het parlementarisme, nu in zoo
veel kringen de neiging bestaat, alles
wat verband houdt met de vertegen
woordigende colleges „maar onzin" te
noemen, zullen zij het bedenkelijk
vinden volop gelegenheid te geven om
van alle medewerking aan de colleges
af te zien.
We zijn dan ook benieuwd naar het
oordeel van de Staten-Generaal.
Belangrijke verbetering in de
verbinding met het Zuiden.
De belangrijkste verbetering, opge
nomen in de op Maandag 28 Januari
van kracht wordende dienstregeling
der Nederlandsche Spoorwegen, is de
opening van een autobusdienst tusschen
Ge'dermalsen en 's-Hertogenbosch,
waardoor de verbinding met het zuide
lijke deel van ons land aanzienlijk
wordt verbeterd. Dit blijkt wel uit het
feit dat de reisduur Amsterdam-Den
Bosch met 2 uur en 25 minuten is
bekort en deze reis nu in het ongun
stigste geval 3 uur 20 minuten duurt.
In veiband met deze nieuwe ver
binding, wordt de trein die om 4.50
van Amsterdam CS vertrok (op werkda
gen), vervroegd tot 4.30, waardoor het
mogelijk is om reeds om 12.45 in
Maastricht te zijn. Ook uit Rotterdam
en Den Haag heeft men in Utrecht
aansluiting op deze trein. De nacht
trein van 3.10 uit Amsterdam C.S. naar
het Zuiden gaat nu om 7.00 uit Am
sterdam (ook op Zon- en Feestdagen).
Op deze verbinding hebben Rotterdam
en Den Haag echfer geen aansluiting.
Tusschen Geldermalsen-Den Bosch
v.v. zullen voldoende auto's loopen om
alle treinreizigers te vervoeren. Er
moet evenwel rekening mee worden
gehouden dat, door de bruggen onder
weg met éénrichtingsverkeer, een en
kele maal een auto de aansluiting kan
missen. Ten aanzien van de schip
brug bij Hedel heeft de Rijkswaterstaat
evenwel zijn volle medewerking toe
gezegd. Bovendien zijn zoowel voor
de treinen als de auto's wachttijden
vastgesteld.
Voor West-Brabant en Zeeland zijn
er eveneens eenige belangrijke verbe
teringen. Zoo zal de trein van 17.00
uit Viissingen, die slechts liep tot
Rilland-Bath, nu (op werkdagen) door-
loopen over Roosendaal naar Den Bosch
en daar aansluiting geven naar het
Noorden, waardoor men om 0.18 in
Amsterdam, 0.10 in Rotterdam en 0.52
in Den Haag kan zijn, via Utrecht. De
trein, die om 18.51 uit Rilland-Bath ver
trok, komt reeds van Lage Zwaluwe
,16.00 uit Rotterdam D P., eveneens al
leen opwerkdagen). Op Zondag blijft de
verbinding Goes (V. 19.40) Vlissingen
(A. 20.40) bestaan. De trein die om
12.01 uit Lage Zwaluwe naar Breda
vertrok, is vervroegd tot 11.45 en rijdt
nu door naar Tilburg.
De voorschriften voor de teelt van
akkerbouwproducten oogst 1946 worden
thans bekend gemaakt. De teelt is aan
weinig beperkingen en voorschriften
gebonden,
Cichorei zal slechts mogen worden
verbouwd, wanneer een contract Is
fgesioten met een cichoreldroger,
Bruin mosterdzaad mag worden ver
bouwd wanneer dit geschiedt op een
contract met de Ondervakgroep Eerste-
handshandel in- en export van Binnen
landsche Granen, Zaden en Peul
vruchten.
Het aanleggen van blijvend grasland
en van kunstweiden is niet aan be
perkingen onderhevig.
Het is aan eiken teler toegestaan een
oppervlakte van 5 are te bestemmen
voor verbouw van landbouwzaden voor
eigen behoefte.
Het is echter verboden voederbieten
en suikerbietenzaad voor eigen gebruik
te verbouwen.
Van wikken, lupinen, spurrie en
serradella voor zaadteelt mag op aan
vrage meer verbouwd worden. Hier
voor is een teeltvergunning noodig,
welke vóór 1 Februari 1946 moet
worden aangevraagd bij het Bedrijf
schap voor Zaaizaad en Pootgoed voor
Akker- en Weidebouw, Wassenaarsche-
weg 12 te 's Gravenhage, onder opgave
van de te verbouwen oppervlakte. Deze
aanvragen kunnen ook centraal via
P. B. H. of P. V. C. ingediend worden.
Aan den verbouw van kruisbestuivers
als koolrapen, stoppelknollen, voeder
kool en landbouwwortelen voor zaad
teelt wordt de voorwaarde verbonden,
dat deze minstens 400 M. van percee-
len van dezelfde gewassen aangelegd
door een handelaar-kweeker verwijderc
liggen.
De oppervlakte van de diverse land
bouwzaden welke op contract verbouwd
worden, wordt niet beperkt. Echter
zal het afsluiten van contracten slechts
worden toegestaan aan die handelaren-
kweekers, die voorloopig als kweeker
erkend zijn.
Voor het afsluiten van zaadteeltcon-
tracten nopens die gewassen, waarvoor
nog geen kweekers erkend zijn, komen
in aanmerking die handelaren, die
hiervoor van het Bedrijfschap voor
Zaaizaad en Pootgoed voor Akker- en
Weidebouw vergunning hebben ge
kregen. Over het algemeen worden
deze slechts verstrekt aan degenen, die
ook in het verleden deze gewaseen
verbouwden of lieten verbouwen.
De kweekers-handelaren zijn ver
plicht zoo spoedig mogelijk, in elk
geval vóór 1 April 1946, aan het
Bedrijfschap voor Zaaizaad en Pootgoed
voor Akker- en Weidebouw op te
geven de juiste oppervlakte van de
gewassen met vermelding van de rassen,
namen, adressen en organisatienummers
van de telers, waarmede zij contracten
hebben afgesloten, waarna de telers
n het bezit van een teeltvergunning
gesteld worden. De teeltprijzen zullen
gebaseerd worden op de thans geldende
contractprijzen.
SCHOENEN VOOR LAND
ARBEIDERS.
De Kring Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen
van samenwerkende Zeeuwsche land
bouworganisaties heeft pogingen aan
gewend om de landarbeiders in het
bezit* te stellen van werkschoenen.
Deze pogingen hebben succes opge
leverd. Een kleine 2000 paar schoenen
zijn beschikbaar gesteld en met de
distributie wordt binnenkort begonnen.
Naar verluidt wacht de deblok
keering van Nederlandsche dollarsaldi
in de U.S.A. ten bedrage van 1 mil
liard dollar nog slechts op goedkeu
ring van het hiervoor door Amenka
samengestelde ontwerp door de Neder
landsche regeering.
Uit de strafgevangenis te Sche-
veningen is een gevaarlijk spion ont
snapt. Hij werd ervan verdacht in
November 1940 het uitvaren van een
Nederlandsch schip aan de Duitschers
te hebben doorgegeven, waarna dit
getorpedeerd werd. In Januari 1940
werd hij gearresteerd, maar na de
Duitsche inval direct vrijgelaten. Na
de bevrijding gelukte het hem opnieuw
te arresteeren, doch eenigen tijd gele
den is hij weer ontsnapt. A/len ver
moedt, dat hij in het bezit van valsche
papieren zal trachten naar Argentinië
te vluchten,
ECHO'S VAN DE
MAAN.
Onderzoekers van het
Amerikaansche mili
taire verbindingscorps
hebben „radar"-con-
tact met de maan ge
maakt.
Het eerste contact
werd op 10 Januari
gemaakt en is nadien
herhaaldelijk met suc
ces herhaald.
Met een speciaal
ontworpen toestel wer
den golven van ultra-
hoogfrequente energie
in de ruimte „gescho
ten". De echo's wer
den ongeveer twee en
een halve seconde
later waargenomen, al
dus het departement
van oorlog.
Majoor Osborne, een
vroegere majoor van
het Australische leger,
die de radio-experi
menten om met de
maan in contact te
komen, heeft geleid,
voorspelde tegenover
verslaggevers van de
pers, dat binnen de
komende tien jaren
raketreizen naar de
maan zouden kunnen
worden gemaakt.
Osborne deed deze
voorspelling tijdens een
verklaring, waarbij hij
zeide dat Australische
geleerden reeds 4 jaar
geleden in radiocon
tact met de maan
kwamen. Zijn gesprek
met de persmenschen
had plaats enkele uren
nadat het dep. van
oorlog in de Ver. St.
had medegedeeld, dat
geleerden van de sectie
„seinen* van het leger
der Ver. St. met een
speciaal apparaat op
10 Jan. met de maan
contact hadden ge
maakt en dat de proef
neming met succes
verloopen was.
SPOOR- EN AUTO
ONGELUKKEN.
In den nacht van
Vrijdag op Zaterdag is
een militaire veriof-
gangerstrein, op weg
van Duitschland via
Roosendaal, bij Rave-
stein op een goederen
trein geloopen, die
voor een onveilig in-
rijsein stond. Onder
de Engelsche militairen
z\jn 5 dooden en 10
zwaar- en lichtgewon
den.
—o
In de buurt van
Wierden is Vrijdag op
een open overweg een
autobus aangereden
door een militairen
extratrein, waarin zich
nooge geallieerde offi
cieren bevonden en
die onderweg was naar
Bentheim. De con
ducteur van den trein
is gedood, de bestuur
der van de autobus en
zes passagiers werden
licht gewond.
o—
Een vrachtauto mef
24 oorlogsvrijwilligers
is tusschen Eindhoven
en Geldrop tegen een
boom gereden. Een
der inzittenden werd
gedood, 3 zwaar en 3
licht gewond.
Abonnement!-
prlj»
Loss* nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
il. 1.25
Alle andere plaatien
il. 1.55
j
f Advertentieprlji
7 ct per m.m.
Ingezonden
MededeeJingen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentlên
(maximum 8 regelt)
1 5 regels 62 ct.
Iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
