AXELSCHE COURANT
v_
NIEUWS- EN ADVERTEN"IEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
V -
Opening tentoonstelling
„Behouden Schoonheid."
No. 26.
Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag. WOENSDAG 19 DECEEMBER 1945.
60e JAARUANQ.
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK van VESSEM
De Nederlandsche lucht
vaart.
In Nederland waren na den oorlrg
37 vliegvelden in gebruik. De Rijks
commissie Luchtvaartterreinen is tot
de overtuiging gekomen, dat 13 ter
reinen niet als zoodanig behoeven te
worden gehandhaafd. Van de restee-
rende 24 vliegvelden zullen er 9 voor
de burger-, 9 voor de militaire- en 5
voor de gecombineerde burger-mili
taire luchtvaart worden bestemd, ter
wijl het vliegveld Deelen zal worden
gebruikt voor de opleiding van motor
vliegers en technisch grondpersoneel,
zoowel voor de burger- als voor de
militaire luchtvaart.
Terreinen, uitsluitend bestemd voor
de burgerluchtvaart zijnSchipho',
Rotterdam, Vlissingen. Zeeuwse h-
V laanderen, Beek, Hilversum,
Teuge, Eelde en Ypenburg.
Terreinen, uitsluitend voor de mili
taire luchtvaart zijn Soesieroerg, de
Kooy, Bergen, Valkenburg, Gilze-
Rijen, Venlo, Volkel, Heesch, Mill,
Schijndel en Helmond.
Gecombineerde burger- en militaire
terreinen zijn Texel, Haamstede Eind
hoven, Twenthe en Leeuwarden.
Het vliegveld Deelen zal als centrum
van opleiding voor vliegend en tech
nisch grondpersoneel georuikt worden
terwijl het door de complete uitrus
ting die het hierdoor krijgt, tevens
gebruikt kan worden als uitwijkhaven
voor het transoceanische en trans
continentale luchtverkeer.
in onze luchtvloot is een belang
rijke wijziging ontstaan. Vooral in het
begin werd veel materiaal vernietigd
en eerst tegen het einde van den
oorlog kon tot aanvulling worden
overgegaan.
Van de K.L.M.- en K.N.I.L.M-vlieg
tuigen zijn 7 Douglas-toestellen medio
1942 aan de Amerikanen overgedragen.
Vijf andere waren verloren gegaan
tengevolge van oorlogshandelingen.
Gedurende den oorlog heelt de K.L.M.
ontvangen:
3 Dakota's, 2 Lodestar's voor West
lndië. 4 Lockheed 12-vliegtuigen en 3
Douglas C 53-toestellen, welke wor
den gebruikt in het West-Indisch
bedrijf. Na de algeheele bevrijding op
4 Mei 1945 beschikte de K.L.M.
slechts over 13 eigen vliegtuigen, als
mede over een verbindingsafdeeling
van den Commandant van de Lucht
strijdkrachten, gevestigd te Londen,
uit 8 toestellen bestaande.
Teneinde het noodige materiaal voor
de luchtverbinding met lndië te ver
krijgen, heeft de Nederlandsche Regee
ring den directeur der K.L.M. opdracht
verleend zich hiertoe naar de Veree-
nigde Staten te begeven. Als gevolg
van zijn onderhandelingen heeft de
Regeering de beschikking gekregen
over 14 C-54 viermotorige Douglas-
vliegtuigen, waarmede 41 passagiers
per machine en een groote hoeveel-
heid lading vervoerd kunnen worden
Deze vliegtuigen worden door tus-
schenkomst van de American Transport
Command via Parijs naar Nederland
overgevlogen. Zelfs heeft men er wel
willend in toegestemd één bemanning
voor langen tijd af te staan voor de
instructie van Nederlandsche équipages,
zoodat het Nederlandsche personeel,
bestemd voor de verbinding Amsterdam-
Batavia, op Schiphol kan worden
opgeleid.
Ue senroeflooze vliegtuigen zijn nog
niet geschikt voor het civiele lucht
verkeer. Op den duur zeker wel, doch
hiervoor zal eerst het geschikte type
gevonden moeten worden, in verband
met de groote snelheid waarmede
wordt gevlogen. Om het aantal pk. op
te voeren, zal er een overgang van
gewone motoren naar turbines komen.
Het ligt in de bedoeling, met het
oog op oe deviezenbesparing, dat de
Nederlandsche industrie alle typen van
vliegtuigen gaat bouwen, zoowel groote
als kleine toestellen. Fabrieken als
Fokker, „de Schelde" en aide e zul
len hierbij worden ingeschakeld.
Eei groot aantal vliegturgbestuur-
ders. maicoriisten, mecaniciens en
boordwerktuigkundigen, die tot het
K.L M.-personeel behooren, zullen bij
den Nederlandscheri Regeeringslucht-
transportdienst worden ingedeeld. Voor
een goede uitvoering van den dienst
zijn 28 bemanningen noodig. Daar dit
personeel ervaring heeft op de l_ndië-
route en met het vliegen van DC 3 s,
zal de instructie op het 4-motorig
materieel geen onoverkomelijke bezwa
ren met zien brengen.
Bij het uervatten van het luchtver
keer moeten vele buitenlandsche pilo
ten in dienst worden genomen. Op dit
oogenblik bestaat een tekort aan 120
civiele vliegtuigbestuurders. De K.L.M
ziet als eenige oplossing om het ukoit
aan personeel te dekken door over te
gaan tot opleiding hier te lanle. E'
wordt reeds hard gewerkt om de 3e
opleiding op gang te brengen.
(Uit ,Econ. Voorlichting.'
Onze landbouw.
Nederland dankte altijd een belang
rijk gedeelte vart zijn internationale
taam aan zijn producten van landbouw,
veeteelt en tuinbouw. Nederlandsche
bloembollen en fijne groenten, fokvee
en vruchten, aardappelen en zuivel
producten waren op de internationale
markt zeer gewild. Weliswaar voerde
ons land als gevolg van de groote
bevolkingsdichtneid grootere hoeveel
heden levensmiddelen in dan uit, maa>
dank zij het feit, dat een groot deel
van onze land- en tuinbouwers zich
had toegelegd op de teelt van zeer
fijne gewassen, was de waarde der
uitgevoerde artikelen grooter dan die
der ingevoerde. En in dezen tijd,
waarin net woord deviezen in ieders
mond bestorven ligt, beseft men wel,
hoe gewichtig het was, dat wij voor
land- en tuinbouwproducten een actieve
handelsbalans hadden.
Zoo moet het weer worden 1 Zoo
kan het ook weer worden. Want wat
onze boeren en tuinders in den oorlog
ook verloren hebben, hun vakbekwaam
heid is hun niet ontnomen. En van die
vakbekwaamheid en de liefde tot den
arbeid zal voor een belangrijk deel
het wel en wee van ons volk afhangen.
Er is echter geweldige schade aan
gericht.
Inundaties en vorderingen, vernieti
ging van boerderijen en aanleg van
vliegvelden en tankgrachten vermin
derden in den oorlog ten sterkste het
rendement van onzen bodem.
Door inundatie was 9,3 pet. van
onzen cultunrgrond van 1943 verloren
gegaan; in 1944 en 1945 werden 77.200
na. met zout water geïnundeerd, 141000
ha. met zoet water. Door evacuatie
en oorlogsgeweld ging in 1945 de op
brengst van 50 000 ha. voor den oogst
verloren, door den aanleg van vlieg
velden en verdedigingswerken werden
25.000 ha., door mijnenvelden 10.000
ha. aan ons areaal onttrokken. Dit be-
teekent, dat 8,9 pet. van onzen cul
tuurgrond in 1945 geen oogst oplever
de. (Dat dit peicentage ligt beneden
de 9,3 pet. der geïnundeerde gronden,
vindt zijn oorzaak in het feit, dat een
deel dier gronden reeds in 1945 droog
was en oogst leverde.)
Ook de schade aan de doode in
ventaris was groot. Zij werd op 29
November geraamd op 18 000 wagens
en karren, 40.000 paardentuigen,
50.000 werktuigen en machines, 150
tractoren, 600 motoren, 310.000 siuks
gereedschap en 1.900.000 stuks diver
sen. De levenden inventaris werd
verminderd met 35.000 paarden, 75.000
stuks rundvee. 13.000 schapen, 76.000
varkens, 55.000 geiten en 500.000 kip
pen. En dan zwijgen wij nog maar
over de aantallen boerderijen, stallen
en schuren die verloren gingen.
Kolonel Bernstein, lid van hel
Amerikaansche militaire bestuur in
Duitsch and, heeft vandaag verklaard,
uat de 1. G. Farben-lndustrie gedu
rende den oorlog en zonder dat de
geallieerden het wisten het „doodelijk-
ste gifgas in de wereld" heeft gepro-
1 duce^d.
Korte Berichten
De heer G. A. van
3ovene, oud-hoofdre
dacteur van Aneta te
Batavia, in Nederland
o.m. bekend door zijn
gesproken mailbrieven
is in het Roode Kruis-
ziekenhuis te's-Gra-
venhage plotseling
overleden. Donderdag
had hij een maagope
ratie ondergaan. Hij
was 48 jaar oud.
o
Verwacht wordt dat
in het verkeer tusschen
België en Nederland
ae visa wederzijds
jUllen worden afge
schaft. Nederlanders,
die naar België gaan
zullen dan met een
geldigen pas kunnen
volstaanmogelijk zal
t.a.v. de Belgen ge
noegen worden geno
men met de z.g, een-
zelvigheidskaart.
Met ingang van 1
Januari a.s. zal de
geldighe'd van alle
vóór 5 Mei 1945 uit
gereikte of verlengde
passen vervallen.
o
Het ontwerp tot
wijziging van de Kies
wet heeft den Raad
van State reeds ver
laten. Behalve de ver
laging van den kies
gerechtigden leeftijd
tot 23 jaar houdt hei
ontwerp ook afschaf
fing van den verschij
ningsplicht in.
DE HOLLAND-
AMER1KA-LIJN
BOUWT SCHEPEN
De directeur van de
Holland- Amerika-Lijn,
de heer F. C Bouman,
die voor het eersi
sedert 1939 een bezoek
brengt aan de Ver. St.,
heeft op een perscon
ferentie verklaard, dat
de maaischappij hel
voornemen heeft voor
het eind van 1945
regelmatige toeristen
trips te organiseeren
De heer Bouman, die
tot Januari in de V. S.
blijft in verband met
de reorganisatie van
den dienst, zei verder,
dat er een zusterschip
van de Nieuw Amster
dam, dat de 28003 ton
groote Statendam moet
vervangen, in aanbouw
is. Verder zullen twee
schepen van 10,000 ton
in Nederland worden
gebouwd, die in het
begin van 1947 gereed
zullen komen.
De Nieuw Amster
dam, Noordam, Veen
dam, Westerdam en
Volendam zullen den
dienst over den Atlan
tischen Oceaan onder
houden, terwijl de
Delftdijk. de Drecht-
dijk en een Duitsch
prijsvaartuig voor den
dienst op de Pacific
kust gebruikt zullen
worden. Op de route
Java New-York zullen
de Sommelsdijk, de
Sloterdijk en waar
schijnlijk de in de V.S
gebouwde Limburg
dienst doen.
—o
In Medan hebben
extremisten het restau
rant Termeulen in
brand gesto^n,
Oproep van den Minister
van Oorlog.
In mijn radiorede van 28 Sept. 1945
werd door mij medegedeeld, dat ik
voor de taken, welke ons leger in
Iidië te wachten staan, nog 15.000
oorlogsvrijwilligers zou noorlig hebben.
Nu in de afgeloopen periode met
het oproepen dezer oorlogsvrijwilligers
een aanvang werd gemaakt, is geble
ken, dat zeer velen aan dezen oproep
geen gehoor meer hebben gegeven.
Uit is begrijpelijk Immers zij, die het
langst op hun beurt hebben moeten
wachten, hebben in verschillende ge
vallen werk gevonden.
Er is hiervoor echter nog een be
langrijke oorzaak, nltillooze oorlogs
vrijwilligers, die als eerste voorkeur
dienstneming bij de Luchtmacht, Marine
of Mariniers te kennen hadden gege
ven, bleke i niet bereid deze voorkeur
te wijzigen en zich voor de voor lndië
bestemde troepen te doen inschrijven,
ondanks het feit, dat er voor hen
geen plaats bij het dienstvak hunner
keuze beschikbaar was.
Helaas heeft zich bovendien de toe
stand in lndië na 28 September in
ongunstigen zin ontwikkeld. Deze ont
wikkeling maakt het noodzakelijk om
tusschen heden en het tijdstip, waarop
de eeiste divisie kan worden uitge
zonden, nog sterkere contingenten
troepen naar lndië te zenden.
Ik oen overtuigd, dat het noch de
bedoeling is der Nederlandsche bevol
king noch der oorlogsvrijwilligers om
in dit moeilijk tijdsgewricht voor ons
vaderland verstek te laten gaan.
De regeering doet dan ook een drin
gend beroep op alle jonge mannen
welke zich als oorlogsvrijwilliger heb-
oen laten inschrijven om aan de op
roepen, welke hen nu bereiken, gehoor
ie geven. Dii geldt ook voor de oor
logsvrijwilligers, die geboren ziju in
de jaren 1925,'26 en '27 welke ikeersl
meende niet direct noodig te zullen
nebben, hun wordt verzocht zich als
nog ten spoedigste te willen meiden
bij het aanmeldingsbureau, waai zy
geregistreerd zijn, teneinde hun inschrij
ving te vernieuwen. Hun uitzending
Kan binnen korten tijd tegemoet wor
den gezien.
Het gaat om de eer en de toekomst
van Nederland en lndië beide.
Te Middelburg is de tentoonstelling
„Behouden Schoonheid", welke den
Zeeuwen gelegenheid biedt, kennis te
maKen met de oude meesters uit Rijks-
oezit, officiëel door den minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen,
prof. ür. O. van der Leeuw, geopend.
De Commissaris der Koningin, jhr. mr.
J. W. Quaries van Ufford, gat uiting
aan den dank der provincie jegens
den minister, die deze expositie heeft
mogelijk gemaakt en aan het bestuur
der Zeeuwsche Volksuniversiteit, welke
de organisatie op zich heeft genomen.
Nadat de heer Arthur Wegeling viool
muziek van Bach ten gehoore had
gebracht, dankte mr. F. W. Adriaanse,
voorzitter van het tentoonstellings
comité, de regeering, die Zeeland, onze
zwaarst getroffen provincie, niet ver
geten.
Vervolgens declameerde mevouw
Adriaanse—Bergansius enkele 17e
eeuwsche gedichten. Hierna sprak
mmister van der Leeuw het dgeniijke
openingswoord
11 Zeeland is veel oude schoonheid
van cultuur en natuur verloren gegaan,
aldus spr., maar de Zeeuwen werpen
den blik naar de toekomst, streven
weer naar de verwerkelijking van
nieuwe schoonheid. Bij dat streven
wordt, met allen eerbied voor over
levering, menige traditie opgeruimd.
Zoo moet men het begrip „provincie"
kwijtraken en de tegenstelling tusschen
het westen van Nederland en de
provincie dient te verdwijnen. Zeeland
is van ouds door nauwe banden aan
Holland verbonden geweest. Toch
bleef het geïsoleerd» Noodig is een
veibetering van het geestelijk verkeer
enen regelmatige circulatie van onze
beschavingsgoederen Wij hebben in
de laatste jaren gemeenschappelijk
geschiedenis beleefd en deze geschie
denis heeft in Zeeland een beslissen-
den keer genomen, waardoor dit ge
west op een nieuwe wijze aan de rest
van Nederland wordt verbonden. In een
tentoonstelling zit beweging. Hier wor
den de oude meesters gemobiliseerd
om het land meer te maken tot een
eenheid. Velen beseffen de waarde van
iets eerst dan, wanneer zij het geheel
of bijna verloren hebben. Wij moeten
een duidelijk besef hebben van den
zegen van het behouden schoone en
ons hierbij gedragen welen door de
hoop op de toekomst. Hiermede ver-
k'aarde de minister de tentoonstelling,
die lot 13 Januari zal duren, voor
geopend.
VERTREK INDIË-VL1EGTUIQEN.
Van 18 December af vertrekken de
Indië-vliegtuigen drie maal per week
van Schiphol en wel op Dinsdag, Don
derdag en Zaterdag.
Van Batavia uit vertrekt het vliegtuig
op Woensdag 19 en Zaterdag 22 De
cember. Van Dinsdag, 25 December
af, wordt ook van Batavia uit een dien6t
onderhouden, waarbij drie maal per
week een vliegtuig vertrekt en wel op
dinsdag, Donderdag en Zaterdag.
KONOJE PLEEGT ZELFMOORD.
Een vertegenwoordiger van de Japan-
sche regeering heeft generaal Mac
Arthur er van in kennis gesteld, dat
piins Konoje, die Zondag naar de ge
vangenis te Soegamo had moeten wor
den overgebracht, zelfmoord gepleegd
heeft door vergif in te nemen.
Prins Konoje was 54 jaar oud en
laatstelijk minister zonder portefeuille
in het Kabinet van Sjidehara. Over het
algemeen werd hij als pro-Angelsak
sisch beschouwd. Hij zou voornamelijk
vanwege de rol, welke hij gespeeld
heeft in den oorlog tegen China, op
de lijst van oorlogsmisdadigers zijn
geplaatst.
In Japansche kringen meent men,
dat Konoje door zijn zelfmoord den
keizer heeft willen vrijwaren voor
compromitterende onthullingen, die
van ondervragingen voer het tribunaal
het gevolg zouden hebben kunaen zijn.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Vrijdagavond jl. is door enkele per
sonen besloten tot het oprichten van
een ProLstansch-Christelyke Vereeni-
ging. die zien ten doel stelt het be
vorderen van het nationaal bewustzijn
en het aankweeken van een zuivere
liefde voor Land en Volk en Vorsten
huis door middel van sprekers, het
houden van referaten, volkszangavon
den enz.
Het spreekt vanzelf, dat deze vet-
eeniging zich niet gaat bewegen op
politiek terrein.
Het ligt in de bedoeling om zoo
mogelijk iedere maand iets te geven,
te beginnen in Januari a.s.
Het voorloopig bestuur bestaat uit
de heeren C. Smies, voorzitter, N. van
Rijswijk, secretaris, P. A. Wondergem
penningmeester, H. van der Lin'
A. Dekker-Vermeulen.
H t ligt tevens in de bedoeli'
deelingen te vormen voor de je
Zie advertentie in dit nummei
ONZE KLOKKEN KEREN TERU
Nadat vorige week Vrijdag de g<
klok van de Ned. Herv. Kerk en va
de Katholieke Kerk na enkele jaren
afwezigheid weer naar hun vertrouwde
plaats terug zijn gekomen, zal ook óe
oude klok van het Stadhuis eerstd'j
terug keren. Tegelijk komt dan een
installatie mee om de klokken terug
op hun plaats te hangen, redat hoogst'
waarschijnlijk nog voor K ntrris onzr
klokken, behalve net kleiae kioki v
de R.K. Kerk, dat nog niet terprat
weer in ets torens hangen,
Abonnement*-
pril» i
Losse nummer» S cl.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
tl. 1.25
Alle andere plaatien
tl. 1.55
f Advertentiepri)»
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentién
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 62 ct.
Iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
-CH
