AXELSCHE COURANT
r
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAAND EREN.
De verbinding met Z.-Vlaanderen.
No. 18.
Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag. WOENSDAG 21 NOVEMBER 1945.
60e JAARGANG.
Drukker-Uitgeefster;
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK van VESSEM
terrein bij Axel aan de eischen van de opgesteld, waarbij aan elke provincie
burgerluchtvaart aan te passen. de verzorging van een aantal teams is
Zeeland zai tenminste twee teams
Nederland schrijft zijn
historie.
Te Amsterdam is gevestigd het Rijks
bureau voor documentatie van de
geschiedenis van Nederland in oor
logstijd. Het bureau, dat onder leiding
staat van Prof. Mr. N. W. Posthumus,
stelt zich voorloopig ten doel alle
archieven, documenten en andere be
scheiden op te sporen, die betrekking
hebben op de geschiedenis van Ne
derland onder de Duitsche bezetting
en ten tijde van de bevrijding door
de geallieerden.
Mettertijd zal het Rijksbureau over
gaan tot de uitgave van een aantal
wetenschappelijke en populair-weten-
schappelijke werken, die hun grondslag
moeten ontleenen aan het materiaal,
dat thans met medewerking van de
bevolking wordt bijeengebracht.
Foto's, kaarten en schetsen, dagboc-
ken, brieven, losse aanteekeningen en
officiëele papieren worden door ver
tegenwoordigers van het Rijksbureau
verzameld.
Veel menschen zullen beschikken
over het een of ander document, dat
zij zelf ^ls aandenken willen bewaren,
in dergelijke gevallen ontvangen de
vertegenwoordigers gaarne het betref
fende stuk eeiige tijd in bruik
leen, om er zoonoodig afschrift van
te maken.
Ook de archieven van de Politie
Opsporingsdienst, voor zoover zij waar
de hebben voor de geschiedschrijving,
zullen geopend worden. Het Rijksbu
reau werkt nauw samen met de voor
malige illegale organisaties, zoodat het
moedige werk der ondergrondsche
strijders mettertijd in de historiebladen
kan worden vastgelegd.
Voor Zeeuwsch-VIaanderen is tot
vertegenwoordiger aangesteld de heer
L. W. de Bree, leeraar aan de Rijks
H.B S. te Oostburg. Elk gegeven, ook
het schijnbaar onbelangrijke, zal deze
vertegenwoordiger in dank ontvangen.
Men helpe mee, de arbeid van - het
Rijksbureau voor oorlogsdocumer.taiie
ten volle te doen slagen.
Een eereplicht.
Ook voor ons, Zeeuwen.
Er is alarm geslagenDuizenden
menschen verkeeren in nood- Het zijn
ditmaal geen Chineezen, Britsch-Iadiërs
of van welke andere nationaliteit dan
ook, neen....het zijn onze eigen land
en rijksgenooten in Ned. Indië.
Bijna vier jaren Japansche overheer-
sching hfcbbm in indië menschontee-
rende toestanden doen ontstaan, die
hun weerga in de geschiedenis van de
beschaafde wereld niet kennen. De
sterftecijfers in de kampen ziji schrik
barend hoog. De hygiënische toestan
den zijn ten hemelschreiend.
Nu zal iedereen begrijpen: h'er moet
geholpen worden, koste wat kost! Het
Nederlandsche Roode Kruis, dat zich
met deze schoone taak beiast zag,
heeft al verschillende geneeskundige
teams uitgezonden, doch er moet nog
veel en veel meer gedaan worden.
Ter verkrijging van de kapitale
sommennaar schatting minstens twee
millioen guldendie deze hulpverlee
ning zabVergen, heeft het Hoofdbestuur
van het Ned. Roode Kruis een plan
moeten uitzenden, waarvan de kosten
op f50.000 worden geschat. Dit be-
teekent dus, dat wij Zeeuwen, minstens
een halve ton bij elkaar moeten brengen,
of wel, zeer globaal berekend, 22 cent
per inwoner. Zou dit niet mogelijk
zijn
Neen, Zeeuwen, dit kunnen, moeten
en zullen we doen Immers hier staat
het leven van duizenden op het spel.
Zoo eenigzins mogelijk' zullen wij dit
bedrag nog ver moeten overschrijden.
Na ons prachtig optreden bij de
hulpverleening aan de hongerprovincies
kunnen wij thans, nu de te leenigen
nood nog grooter is, zeker niet achter
blijven. Wij hebben een naam, den
naam van Zeeland, hoog te houden en
zullen dit doen ook.
Op 29, 30 November en 1 December
worden in alle Zeeuwsche gemeenten
Roode Kruis collecten gehouden. Ei
wordt geen „gift voor pen goed doel'
gevraagd, doch een OFFER. Werkelijk
een offer, voor onze berooide en li
chamelijk gebroken rijks - landgenooten
in Indië Het is een eereplicht, die
wij niet mogen verzaken. Temeer
wanneer wij bedenken op welk een
schitterende wijze Indië in de jaren
'40 en '41 de Nederlandsche zaak
diende door het schenken van een
enorm bedrag aan het Londen-Comité
van het Ned. Roode Kiuis.
Legt uw bijdrage alvast klaar. Uw
'geld geblokkeerd? Geen nood, van
uw geblokkeerde rekening kunt ge ook
vrijelijk voor dit doel overschrijven op
de Ned' Handel Mij. te Vlissingrn, giro
185283 of op giro £0563 van dokter
Q. Sissingh, Kringcommissaris Ned
Roode Kruis te Vlissingen.
Besprekingen in Batavia
mislukt.
Et heeft Zaterdagavond een confe
rentie plaats gehad te Batavia tusschen
Nederlandsche, Britsche en Indonesi
sche afgevaardigden.
Er werd aan deelgenomen door de
volgende personen dr. H. van Mook,
dr. C. H. van d^r Plas, prof. F. M.
baron van Asbeck (Nederland), Sjarir,
Sjarifoedin, Poetoehera, AbdoelKirim
amens de „repub'iek Indonesië").
Behalve deze waren nog tegenwoor
dig van Britsche zijde generaal Chris-
tisor, Maberley. Denning en Nery
Walsh, nu de adviseur van het depar
tement van buitenlandsche zaken bij
eeaeraal Christison's hoofdkwartier,
brigadier N. D Wingrove en brigadier
Vlacieaan. Als voorzitter fungeerde
generaal Christison.
De conferentie is mislukt.
Zij heeft drie uur en drie kwartier
gebuurd. Zij werd door zeer betrouw
bare Britsche zegslieden beschreven
als „zter teleurstellend". De Indone
siërs vermeden het directe antwoorden
op de vragen te geven. Nadat de dis
cussie drie uur geduurd had, trokken
de Indonesische „ministers" zich terug
om in een naastgelegen kamer te con-
fereeren.
Toen zij teruggekeerd waren werd
het volgende communiqué uitgegeven:
„Na voortgezette discussie werden geen
resultaten bereikt door het feit, dat de
Indonesische leiders op het oogenblik
niet in de gelegenheid zijn verant
woordelijkheid te aanvaarden voor het
geven van defi itieve antwoorden op
de besproken vraagstukken. Verdere
bijeenkomsten kunnen binnen vijf da
gen tegemoet gezien worden.
Sjarir, de Indonesische premier, heeft
verklaard, dat de Nederlandsche voor
stellen lang niet ver genoeg gaan en
de Nederlanders altijd nog een slag
om den arm houden. Men acht het in
Indonesische kringen een fout, dat de
leiding van de regeering aan Sjarir is
opgedragen inplaats van aan Soekarno,
die nu op den achtergrond dreigt te
raken.
ELF DOODVONNISSEN IN HET
PROCES BELSEN.
Zaterdag zijn de vonnissen geveld
in het proces Belsen. Veroordeeld
tot den dood door ophanging zijn
Kramer, dr. Klein, pater WeingaHner,
Fr. Hoszler (uml.), Irriia Grese, Eliza
beth Volkenrath, Juana Bormann, Wil
helm Dor, Ansgar Pichen, Karl Fran
kisch en Franz Stertel. (Voor Dor,
Pichen en Frankisch luidde de uit
spraak doodvonnis, zonder de toevoe
ging door ophanging). Veroordeeld
tot levenslange gevangenisstrafErich
Zodel. Veroordeeld tof 15 jaar ge
vangenisstraf: Otto Kulessa, Heinrich
Schreirer, Wladislaw Ostrowski, Herta
Chlort en Helena Kopper. Tot tien
jaren gevangenisstraf zijn veroordeeld
Anton Aurdziej, Herta Bothe, Ilse For-
ster, Gertrude Sauer, Stanislawa Sta-
roska, Juana Roth, Irene Haschke,
Hannah Hampel en Hilde Lobauer.
Tot vijf jaren gevangenisstraf veroor
deeld Medislaw Burguf en Gertrude
Heist. Tot drie jaren gevangenisstraf:
Frieda Walter en tot een jaar gevan
genisstraf: Hilde Lisiewitz.
D» Nee1, Indische regeering is
bezig met den aankoop van heeren-,
dames- en\ kinderondergoed in Ame
rika voor een bedrag van 2.000.0GO
dollar.
SAFES GEBLOKKEERD.
Vanaf Maar dagmorgen zijn alie safes
geolokkeerd. Benoodigd kasgeld, dat
zich eventueel in de safes bevindt,
kan er onder toezicht worden uitge
nomen.
LAATSTE BERICHTEN.
20 November
Opening Staten-Generaal.
Kort nadat op hel Paleis de Konink
lijke standaard was geheschen, ten
teeken van de aankomst van H.M. de
Koningin, verliet H.M. in gezelschap
van H.K.H.. Prinses Juliana en Z K.H.
Prinses Bernhard het Paleis.
De koninklijke familie werd door
de wachtende menigte hartelijk toe-
ge ju cht, terwijl de muziek het Wil
helmus speelde.
In drie eenvoudige auto's werd de
tocht naar de Ridderzaal aanvaard. Op
het Binnenhof waren opgesteld de
Brigade Prinses Irene, de Mariniers,
de Landelijke Vereeniging van ex-
politieke gevangenen, vertegenwoor
digd door 600 leden, zes a zeven
honderd oorlogsweduwen en -weezen
en orgeveer 100 Marva's.
Precies om één uur arriveerde het
tfooge Gezelschap aan de Ridderzaal.
Bewngen doch met duidelijke stem
las H.M. de troonrede voor, die twin
tig minuten duurde.
Op deze itroonrede, die per radio
werd uitgezonden, komen wij in ons
volgend nummer terug.
Om half twee verliet H.M. met H.
K H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins
Bernhard de Ridderzaal en was deze
sobere, doch indrukwekkende plech*
tigheia ten einde.
lijk verkeer
ie van onze
hebben in
schappelijk
ze geschie-
beslissen-
oor dit ge-
aan de rest
iden. In een
Hier wor-
mobiliseerd
<en tot een
waarde van
het geheel
Wij moeten
:n van den
schoone en
:n door de
rmede ver-
oonstelling,
luren, voor
iTUIGEN.
rtrekken de
per week
isdag, Don-
iet vliegtuig
dag 22 De-
December
it een dienst
maal per
t en wel op
iterdag.
FMOORD.
in de Japan
neraal Mac
gesteld, dat
naar de ge-
noeten wor-
rd gepleegd
nen.
lar oud en
portefeuille
ra. Over het
o-Angelsak-
roornamelijk
lij gespeeld
China, op
adigers zijn
meent men,
Ifmoord den
waren voor
Hingen, die
et tribunaal
kunnen zijn.
:UWS.
enkele per-
irichten van
xe Vereeni-
;elt het be-
[i bewustzijn
een zuivere
en Vorsten-
prekers, het
Ikszangavon-
t deze ver-
lewegen op
ing om zoo
s te gevenr
bestaat uit
utter, N. van
Wondergem
der Lirn
edoeii>
de je
mmmei
als x<eine toestellen. Fabrieken als
Fokker, „de Schelde" en aide e zul
len hierbij worden ingeschakeld.
Een groot aantal vliegtuigbestuur-
ders, maiconisten. mecaniciens en
uat de I. G. Farben-Industrie gedu
rende den oorlog en zonder dat de
geallieerden het wisten het „doodelijk-
ste gifgas in de wereld" beeft gepro-
duce^d*
—o
In Medan hebben
extremisten het restau
rant Termeulen in
brand gestoi-n,
:n teru
dag degi.
Cerk en
enkele jaren
n vertrouwde
l, zal onk de
f _J_ .uis eerstdaags
1_ ..omt dan een
r_. ie mee om de klokken terug
hetwesten van Nederland en de I op hun plaats te hangen, rodat hoogst-
provincie dient te verdwijnen. Zeeland waarschijnlijk nog voor h istmis onze
is van ouds door nauwe banden aan
Holland verbonden geweest. Toch
bleef het geïsoleerd. Noodig is een
klokken, behalve net kies ie klok: v
de R.K. Kerk, dat nog niet terprat
weer in de torens hangen. j
Abonnements-
priji i
Lone nummen 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
11. 1.25
Alle andere plaatien
11. 1.55
Advertentleprijf
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
IS ct per m.m.
Kleine Advertentiên
(maximum 8 regels)
1 3 regels 62 ct.
iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
In het laatste nummer van „Commentaar''
lezen wij hierover het volgende
De luchtlijnen van den Regeeringsvlieg-
dienst van het Westen des lands naar het
Noorden, Twente en Zuid-Limburg zijn be
doeld om die gebieden uit hun betrekkelijk
isolement ten opzichte van het bestuurs
centrum te verlossen.
Er is echter nog een uithoek van het
land, waarvan wel eens gezegd is, dat het
„een vergeten stuk Nederland" is. Wij be
doelen Zeeuwsch-VIaanderen. Er is bij dit
stuk territorium allerminst sprake van ver
geten, al heeit het op het oogenblik, als
eers*e bevrijde stukje vaderlandsche bodem,
dan nog geen rechtitreeksche luchtlijn naar
het overige gebied.
Door de lacht.
Wat deze verbinding door de lucht be
treft, is de zaak thans zoo, dat alle vlieg
tuigen, waarover de Regeeringsvliegdienst
de beschikking heeft, vol belast zijn met
het vliegen der reeds bestajnde lijnen. Er
bestaat echter reeds een overeenkomst voor
een aanvulling van „de vloot" met nog twee
De Havilland Domini machines, die tot eenige
taak zullen krijgen de verbinding met Z.
Vlaanderen te onderhouden. Er is welis
waar nog geen datum gefixeerd, waarop
deze nieuwe dienst geopend zal worden
doch wel staat reeds vast, dat drie maal
per dag in beide richtingen gevlogen zal
worden en ook, dat vermoedelijk busdiensten
gereden zullen worden in aansluiting op de
landende en vertrekkende vliegtuigen.
De Regeering ontveinst zich bij de voor
bereiding van de verbetering van de ver
binding met Zeeuwsch-VIaanderen, dat
Nederland wil zijn en blijven niet, dat de
nieuwe luchtlijn slechts een zeer beperkte
verlichting van de transportbezwaren zal
beteekenen. De capaciteit van de Domini
machines is zeker niet groot te noemen en
komt zelfs voor het overgroote deel van
het publiek niet in aanmerking. Wel zullen
de bewoners van Zeeuwsch Vlaanderen een
belangrijke verbetering in hnn postverbin
dingen met de opening van den nieuwen
dierist verwezenlijkt zien.
Over 't water.
Aan de rechtvaardige verlangens van de
bevolking, om ten minste in de gelegenheid
gesteld te worden, de rest van het land te
bereiken wordt ook alle aandacht besteed.
Alle havens waren door het volkomen of
gedeeltelijk achterwege blijven van onder
houd verzand de pontons en aanlegsteigers
waren gesloopt .of door de oorlogshande
lingen vernield. Dit alles moest eerst her
steld worden voor er sprake kon zijn van
een hervatting van de verbinding over water
met de Zeeuwsche eilanden. Ondertusschen
moesten ook de ponten en veerbooten gere-
paree d worden, omdat ook deze niet zonder
averij uit den strijd waren gekomen. „De
Schelde" te Vlissingen had vele opdrachten
voor de Engelsche marine uit te voeren,
doch ook de Britsche opdrachtgevers zagen
het groote belang in voor het herstellen van
de verbindingen tusschen de onderscheiden,
doch onscheidbare deelen van Nederland.
Indien zulks noodig was verleenden zij aan
de Nederlandsche reparatiewerkzaamheden
den voorrang boven de opdrachten van de
Eng zeemacht. De havens van Kruiningen
en Perkpolder zijn reeds in een zoodanigen
staat gebracht, dat dezer dagen de eerste
autopont verwacht kan worden. De ver
bindingen zijn thans schakels geworden in
de groote rijkswegen, zoodat ook het veer
geld zal vervallen.
Men behoeft geen speciaal recht te beta
jen om over een rijksweg te rijden en dus
in den vervolge ook niet meer om een ge
deelte van dien weg, dat over het water
voert, af te leggen.
Hoewel dus uit dit alles moge blijken, dat
Zteuwsch-Vlaanderen, inplaats van yergeten
te woruen, bovenaan op de urgentielijst
staat, willen wij niet verbloemen, dat er
helaas voor den oppervlakkigen beschouwer
wel redenen te vinden zijn om de stemming
ie wekken als zou Zeeuwsch-VIaanderen
niet meer tot Nederland behoorep. Het tegen
deel hiervan en wij komen hiermede
terug op de kwestie der luchtverbindingen
kan nogmaals blijken uit de beslissingen,
die voor het geheele land genomen zijn ten
aanzien van de vliegvelden, waarvan Neder
land er thans veel meer bezit dan voor den
oorlog. Men zal zich het besluit herinneren
om Schiphol Ie bestemmen tot Nederlands
wereldluchthaven. Bij diezelfde beslissing is
vastgesteld, dat 13 vliegvelden zullen ver
dwijnen en weer tot akker-of weiland zul
len worden gemaakt. De vliegvelden in
Zeeland zijn daarbij niet inbegrepeninte
gendeel, het is de bedoeling een landings
Dit is weliswaar iets, dat slechts voor de tnpoprlarhl
pkomet var» hplartor ic Hnrh hpf 7!ii aan.
toekomst van be'ang is, doch het zij aan
gehaald als bewijs van de belangstelling,
die in „den HSag" voor Z. Vlaanderen be
staat.
Vliegtuigen gaai iiuuwen,