AXELSCHE COURANT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH- VLAAND EREN.
V.
J
Ie Regeeringsverklaring over Indië.
uws.
No. 10.
Verschijnt elke woensdag en Zaterdae. WOENSDAG 24 OCTOBER 1945,
No. 9
Verschijnt elke woensdag en Zaterdag. ZATERDAG 21 OCTOBER 1945.
60e JAARGANG.
Drukker-Uitgeefster;
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
J
MINISTER LOGENAN^IN DE
TWEEDE KAMER.
De inhoud der verklaring begint
net historiedan volgt een uiteen-
;etting over de kracht van de revo-
utionaire beweging, door Japan ge-
'oed, een kracht welker mogelijke
mderschatting wordt erkend. Erkend
vordt. ook Nederlands militaire on-
nacht, veroorzaakt door de late ver-
ossing van de Duitschers en de
rroege Japansche capitulatie, veroor-
:aakt verder vooral door transport-
noeilijkheden. Als in zijn radiorede
ran vorige week gewaagde de minis-
er ook thans met eemge bitterheid
ran het niet ten volle en niet van
larte nakomen zijner bondgenoot
schappelijke plichten, door Engeland
|en aanzien van den Indonesischen
(ipstand, welke jtoch rechtstreeks uit
vloeisel van den oorlog met Japan is
maar tevens gewaagde hij van ver-
aetering hierin. Ook erkend wordt
tiet bestaan van het probleem van het
Indonesische nationalismede regee
ring is bereid dit op te lossen langs
den koninklijken weg van overlegeen
koninklijke weg ook letterlijkwees
niet Hare Majesteit dien weg aan in
Haar radiorede van December. 1942
Intusschen rechtvaardigen de onorde
lijkheden, uitgelokt maar niet be-
heerscht door de „opstandelingen-
regeering", troepenzendingen. De z.g.
oorlogsverklaring van het Indone
sische volksleger werd door den
minister niet genoemdeen teeken
te meer dat deze niet als oorlogsver
klaring in volkenrechtelijken zin dient
te worden beschouwd. De regeering
wil overigens begrijpen, maar ook
begrepen worden. Daarom is zij bereid
tot „samenspreking met Indonesische
voormannen", behalve met den opstan
deling Soekarno. Ja meer nog „reeds
in dit stadium" is de regeering oereid
tot besprekingen. Maar wat zullen
deze besprekingen inhouden Een
nadere verklaring lijkt gewenscht en
zal ook een helderder licht kunnen
werpen op de aanvaarde ontslag
aanvrage van den gouverneur-gene
raal. Deze staat op het standpunt dat
eerst de orde m ret zijn hersteld en
dat daarna pas besprekingen mogelijk
zijn. De ernstige consequentie, welke
de G.-G. aan zijn meeningsverschil
met de regeering verbindt, doet niet
vermoeden, dat de regeering mG be
sprekingen „reeds in dit stadium"
slechts informatieve besprekingen be
doelt. Wil zij verder gaan, wil zij
onderhandelen, dan beslaat de moge
lijkheid dat zij, door de woelingen in
een dwangpositie toezeggingen moet
doen welke op de adviezen van de
Rijksregeering vooruitloopen en mis
schien tenslotte niet gehonoreerd kun
nen worden. Wellicht zal minister
Logeman bij de debatten de gelegen
heid krijgen dit essentieele punt in
het regeringsbeleid nader toe te
lichten.
Voortbordurend op de radiorede
van de Koningin lichtte de minister
een klein tipje op van den sluier,
welke nog over het toekomstige inwen-
-
dige bestuur van Indië ligt, op geen
rasdiscrimina'ie meer, een volksraad
„met substantieele Indonesische meer
derheid" en als „tegenspeelster" een
regeering, niet beslaande uit ambte
lijke hoofden der administratie, maar
uit bewuste dragers van een bepaald
regeeringsbeleideen kabinet. Hei
schijnt waarlijk niet te veel gezegd,
als de minister verklaart, dat de Indo
nesische nationalistische bawegingniet
slechts met vage woorden wordt tege
moet getreden.
Maar Nederland wil en mag zich
het werk niet ontijdig uit de handen
laten nemen. Het voelt in zich de
kracht om zijn historische taak te
vervolgen om orde, veiligneid en wel
vaart te herstellen, om Indië te doen
ervaren, dat het een zegen is deel
uit te maken van het Koninkrijk der
Nederlanden, aldus besloot de minister
TELEGRAAFVERKEER MET
NEDERLANDSCH-INDIË.
De Directeur Generaal der P.T.T.
maakt bekend, dat, zoodra radiover
keer met Nederlandsch-Indië weer
mogelijk wordt, ex-geinterneerden en
ex-krijgsgevangenen, die zich daar be
vinden, de gelegenheid zullen krijgen,
voorloopig een keer, een nationaal (nat)
telegram van ten hoogste 15 woorden
naar familie in Nederland te zenden.
Dit telegram zal uitsluitend familie
berichten mogen bevatten en met den
achternaam van den afzender moeten
zijn onderteekend. De geadresseerde
mag op veitoon van een derge'ijk
nat.-telegram een antwoord als natio
naal telegram verzenden, dat eveneens
ten hoogste 15 woorden zal mogen
bevatten.
Het adres van het antwoord-telegram
moet bestaan uit den achternaam van
den afzender, alsmede het telegram
nummer en den datum van afzending,
zooals deze in het ontvangen telegram
voorkomen.
Het tarief voor nationale telegram
men bedraagt 20 cent per woord met
een minimum van 2 gulden voor 10
woorden.
Nog geen luchtpost voor Ned. Indië.
De persdienst van de P.T.T. deelt
mede:
Voortdurend ontvangt het postkan
toor te Amsterdam luchtpostcorrespon
dentie voor Ned. Indië. V ,o<loopig
kan deze correspondentie echter niet
doorgezonden worden.
De reeds ter post bezorgde stukken
voor Ned.-Indië zullen aan de atzen-
ders terug gezongen worden.
BUITGEMAAKTE VOORRADEN
OVERGEDRAGEN AAN NEDERLAND
Bijna 10.000 buitgemaakte vervoer
middelen van alle soorten zijn door
het hoofdkwartier der C.F.N. over
gedragen aan da Nederlandsche auto
riteiten, aldus bericht de Canadian
Public Relation Service.
Zeer groote hoeveelheden vooraden
en uitrustingstukken zijn eveneens aan
Nederland aangeboden.
De lijst van Duitsche of door de
Duiischers gevorderde goederen, die
door de Canadeesche legerautoriteiten
aan Nederland zijn overgedragen, vari
eert van houten schroeven en smal
spoorrails tot auto's en kleeding.
Met de liquidatie van het eerste
Canadeesche corps kwam de totale
voorraad aan Duitsche uitrustingen
van het Canadeesche leger in West-
Nederland ter beschikking van Neder
land.
Uit de drie groote depots in Amster
dam, Den Haag en ,de Harskamp
kwamen groote hoeveelheden van alle
mogelijke artikelen, waaronder voor
raden burgerkleeding, die door de
Duitschers gestolen wareu. Behalve
deze drie depots waren er kleinere
voorraden, die in Nederlandsche han
den overgingen.
3000 dekens vormden slechts een
onderdeel van den voorraad in een
opslagplaats.
Alle voorraden burgerkleeding eji
andere artikelen zijn uit de depots
van het Canadeescne leger in Gronin
gen en Enschede ter beschikking ge
steld van de Nederlandche bevolking.
Omstreeks Juni waren reeds 5427
gevorderde voertuigen aan Nederland
overgedragen.
WIJZIGING BESTAANDE W1NKEL-
SLUITINOSREOELINQ.
Bij koninklijk besluit van 10 Oct
j.l. is met ingang van 1 November a.s-
de bestaande regeling inzake de ver
plichte openstelling en sluiting van
winkels dusdanig gewijzigd, aat de
huidige regeling komt te vervallen en
het geven van voorschriften inzake
verplichte openstelling van winkels is
opgedragen aan de gemeenteraden.
Hierbij zal er naar worden gestreefd,
dat het deel van het publiek, dat in
het arbeidsproces is ingeschakeld, de
gelegenheid behoudt zoo veel moge
lijk in het middaguur en des Zatei-
dausmiddags zijn inkoopen te doen.
Wat betreft de Zondagssluiting is
door bovengenoemd koninklijk be
sluit de z.g. crisis-winkelsluitingsre
geling" van 1934 ingetrokken. Als
gevolg daarvan zullen van 1 November
af, behoudens in die gevallen, waarin
door den gemeenteraad een afwijkende
regeling is vastgesteld, de visch-, fruit
en bakkerswinkels slechts gedurende
ten hoogste vier uren voor het publiek
geopend mogen zijn. Slijterijen en
tabakswinkels zullen voorts van ge
noemd tijdstip af op Zondag niet meer
voor het pubuak geopend mogen zijn
WiJZiOINQ VAN DE GAS- EN
ELECTRIOTEITSRANTSOENEN.
Meer eleciriciteit voor de winter
maanden.
De vele moeilijkheden op het gebied
van de kolenvoorziening vormen een
beletsel om nog in den loop van dit
jaar tot een algemeene verhooging
van de gas en electriciteiUantsoenen
voor particuliere verbruikers over te
gaan.
Ten einde aan de ergste moeilijk
heden tegemoet te komen heeft de
Minister van Handel en Nijverheid
oesloten de gas en electriciteitrantsoe-
neeringsregeling 1945 in zooverre te
wijzigen dat het electriciteitsrantsoen
voor verlichting en huishoudelijk ge
bruik gedurende de wintermaanden
wordt verhoogd. Voor de 5e en 6e
periode bedraagt die verhooging 8,
resp. 12 kwh. en voor de ie en 2e
periode 12, resp. 8 kwh. per periode
van ongeveer 60 dagen.
Al naar gelang de 5e periode in
Augustus dan wel in September is
ingegaan, bedragen de nieuwe rant
soenen, dus achtereenvolgens 20, 35,
38 en 27 kwh. of 26, 38,34 en 24 kwh.
,*Tegelijker;ijd zijn de kookrantsoenen
voor alleen wonende personen met
ingang van 16 October verhoogd: Voor
gas van 17 m3 tot 28 m8 en voor elec-
triciteit van 427skwh. tot 70 kwh. per
periode van ongeveer 60 dagen.
West Zeeuwsch-Vlaanderen.
„Dinsdag brachten een aantal jour
nalisten een bezoek aan het zwaarst
geteisterde gebied van Nederland.
Alvorens een rondrit door de ver
woeste dorpen werd gemaakt, werd
eerst te Terneuzen een persconferentie
gehouden, waar ir. van Amerom, hoofd
van den Dienst Wederopbouw voor
West Z.-Viaanderen, en diens voor
ganger, kapitein van Dorp een over
zicht gaven van den bestaanden toe
stand en de vele moeilijkheden, die
men ondervindt bij het herstel in dit
gebied.
Kapitein Van Dorp wees speciaal
op de geringe belangstelling, die de
rest van Nederland voor ons gewest
toont en bewees dit door sprekende
cijfers60 procent van het grondbezit
en 90 pet. van het industrieele kapi
taal is in buitenlandsche handen.
Spr. memoreerde nog eens de ge
weldige steun die door de Enge'schen
is verleend door het beschikbaar stel
len van materieel. Tallooze moeilijk
heden heeft men moeten overwinnen
en moet men nog steeds overwinnen.
Er is voor de noodzakelijke renaratie's
vaak een tekort aan bouwmaterialen,
aan arbeiders of aan transport. Om
tegemoet te komen in het tekort aan
arbeidskrachten heeft men krijgsge
vangenen tewerk gesteld, maar ook
dit heeft niet altijd evenveel resultaat;
de werklust in verschillende groepen
is sterk verschillend.
Het herstel
Men heeft voor vrijwel alle ge
meenten een nieuw bouwplan ont
worpen en aan de hand daarvan zal
de definitieve wederopbouw geschie
den. Deze bouwplannen zijn echter
nog niet definitief en daarom wordt
er naar gestrei fd om met zoo wtir.g
mogelijk kosten de nog overeind
s'aande huizen voor bewoning ge
schikt te maken. Dit noodherstel zal
binnen enkele maanden geheel klaar
zijn. Onderiusschen begint nu ook do
bouw van de noodwoningen vooruit
te gaan, dank zij hetx feit, dat de
laatste maanden meer materialen be
schikbaar komen. Het aantal nood
woningen wordt echter zoo laag
mogelijk gehouden. Daarnaast wordet
bajakken gebouwd, waaronder een
aantal die door de Zwitsersche regee
ring ter beschikking zijn gesteld. Het
blijft echter onmogelijk om de opge-
veer 2500 woningen (3CT pet.) die ver
nield zijn, te vervangen, zoodat de
komende winter nog vele moeiiijk-
et
n
at
d
verkeer
van onze
ibben in
tappel ijk
geschie-
eslissen-
dit ge-
i de rest
n. In een
lier wor-
■biliseerd
t tot een
orde van
;t geheel
j moeten
van den
ïoone en
door de
tede ver
instelling,
en, voor
UIQEN.
ikken de
>er week
lag, Don-
I vliegtuig
g 22 De-
December
een dienst
maal per
en wel op
rdag.
WOORD.
deJapan-
:raal Mac
steld, dat
aar de ge-
oeten wor-
gepleegd
ïn.
r oud en
jortefcuille
Over het
-Angelsak-
lornamelijk
gespeeld
China, op
iigers zijn
leent men,
moord den
aren voor
ingen, die
et tribunaal
runnen zijn.
enkele per-
l lichten van
:e Vereeni-
:lt het be-
bewustzijn
:en zuivere
:n Vorsten-
trekers, het
<szangavon-
j deze ver
ewegen op
ng om zoo
i te geven,
bestaat uit
ntter, N. van
tVondergem
der Lin'
edoelii
de je
ummei
N TERU
als Rietne toestellen. Fabrieken als
Fokker, „de Schelde" en aide e zul
len hierbij worden ingeschakeld.
Een groot aantal vliegtuigbestuur-
ders, maiconisten. mecaniciens en
aat de 1. O. Farben-Industrie gedu
rende den oorlog en zonder dat de
geallieerden het wisten het „doodelijk-
ste gifgas in de wereld" heeft gepro
duceerd*
—o
In Medan hebben
extremisten het restau
rant Termeulen in
brand gestolen,
mee om de
het westen van Nederland en de
provincie dient te verdwijnen. Zeeland
is van ouds door nauwe banden aan
Holland verbonden geweest. Toch
bleef het geïsoleerd* Noodig ls een
iag degi.
erk en va
:nkele jaren
i vertrouwde
;zal ook de
.ais eerstds^s
omt dan een
klokken lerug
Iop hun plaats te hangen, ?cdat hoogst
waarschijnlijk nog voor rstmis onze
klokken, behalve net klet.:e kiok; v
de R.K. Kerk, dat nog niet terucat
weer in de torens hangen.
fiOp lAAPflAMf!
Abonnement.-
prlji.
Lom* nummert 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
11. 1.25
Alle andere plaatsen
£1. 1.55
f Advertentieprijs
7 ct pei m.m.
Ingezonden
Mededeeliagen
15 ct per m.rn
Kleine Advertenties
(maximum 8 regels)
1 5 regels 62 ct.
Iedere regel meer
12 ct. extxa
dienstaanbieding* n
52 ct.
l voor
orden
tiatief
vijfeld
üings-
:erden
olsche
'erdag
V.V.
:ochte
iek en
man,
amen
broe-
schen
xelen
toe-
roode
akten
elden
hou-
KSlied
ruim
i van
zij
trien-
Wil-
ikken
deze
aede-
II, de
eelen
heid,
:rrein
n de
aren,
/oor
rang,
met
n de
'.ijde.
om
ver-
arbij
jnel-
Het
ten
-U.
igde
1-M
een
fris-
verd
ruk,
aten
ze
1-2
vol
een
tier
één
op
zal
iten
een
het
ijks
sel-
dit
ide
zen
1—
jge
be-
;en
ige
or-
ijd
ok
1st
:er
ijs
v.
de
en
n-
e-
jk
:n
in
d.
il-
Duuweii, zuuwci
t a*»vif m