Bevrijdingsfeest 19 September.
UITGIFTE VAN SPAARBOEKJES.
Fa. P. Augusteijn,
SAS VAN GENT
OOSTBURG
HOLST Burg. Frans v Waesberghestraat 47.
Stort Uw contanten op een bankrekening.
KANTOOR te axel
INCASSO-BANK N. V.
Het annexatie-vraagtuk.
Een groot gevaar voor de
Volksgezondheid.
üe Centrale Volksbank N.V., Utrecht.
Vertegenwoordiger PU. WIJNGAARD, Zuiddorpe A 99.
Handels= en Effectenbank
gevestigd te AXEL,
Hulst, Axel, Oostburg, Sluis.
RONDE VAN AXEL
0e Athletiek-wedstrijden gaan niet door.
Coöperatieve Boerenleenbank, Terneuzen.
Wij eischen grond van Duitsch-
land, maar zonder Duitschers".
ELIZABETH M SCHETLE
geven U, mede namens
wederzijdsche ouders ken
nis van hun voorgenomen
Huwelijk, waarvan de vol
Te^king D V zal plaats
hebben op Donderdag 27
September aanstaande
Kerkelijke bevestiging des
nam 2 30 uur in de Geref.
Kerk te Axel door den
WelEerw. Heer Ds J S. Post.
Axel, 14 September 1945
Gentsche Vaartstraat 22.
Nieuwendijk 86
Het nijpend gebrek aan
verpleegsters.
Getrouwd:
PU. A. H0EBÉ
en
F. I HOEBÉ—DEKKER
die, mede namens hun we
derzijdsche Ouders harte
lijk dank zeggen voor de
zeer vele blijken van be
langstelling bij4 hun huwe
lijk ondervonden
St Jansteen, Sept 1945.
Pompstation
WIE RUILT een nieuw
Overall, maat 54 voor maat
58. Bureau van ditBlad.
voor heeren boven 16 jaar Start half iwee vanaf den
heer C JANSEN, Noordstraat, verdere route Noord
straat, Stationstraat, Nieuwstraat, Stationstraat, Kerk-
dreef, Koestraat, Oudewjjk Oosterstraat, Julianastraat,
Verlengde Wilhelminastraat, Bylocquestraat
Deelname is voor iedereen vrij Opgave nog open
Zaterdag 15 en Maandag 17 September, 's avonds
van 79 uur, bij den heer C JANSEN, ca.é ,'s Lands
Welvaren" of schriftelijk aan dit adres.
Prijzen: f25, f 15, f10, 1 7 50 en f5.
Met het oog op de storting en inlevering van bank
papier zal ons
van 17 SEPTEMBER tot en met 2 OCTOBER as met
uitzondering van 19 SEPTEMBER dage'ijks geopend
zijn van 9—12 uur voorm en van 1 30—5 uur nam.
VRAAQT ÏNUCHTINQEN.
Stationsstraat 19.
St. Michielstraat 4.
opent met ingang van 17 Sept. 1945
zitdagen op de U bekende adressen
De FEESTCOMMISSIE maakt bekend, dat de
keuring van straat- en gevelversiering,
alsmede voor de étalagewedstrijd reeds Dinsdag
middag 18 Sept na 3 uur zal aanvangen
Teneinde reeds Woensdagmorgen de prijzen van
b.v de étalagewedstrijd bekend te kunnen maken,
dient tijdig met de keuring begonnen te worden
Gegadigden voor deelneming van passagiersvluchten
kunnen zich opgeven bij den heer WIELES, Stadhuis.
De prijs der vluchten bedraagt f 15 per persoon.
NU storten is Uw voordeel met het oog
op de komende geldzuivering.
Daarom kunnen wij grond zeer goed ge
bruiken. Ie voor onzen boerenstand. Deze
groep alleen maakte reeds voor den oorlog
het uevolkingsvraagstuk actueel. Er zijn tien
duizenden jonge boeren, die graag in hun vak
zouden wiilen werken, maar waarvoor geen
grond beschikbaar en dus geen toekomst is.
Bovendien is een groot deel der landbouw
bedrijven in Brabant en de Oostelijke provin
ciën kleinbedrijven, te klein om een behoorlijk
bestaan te bieden. Na annexatie zouden deze
bedrijven tot een groote gevormd kunnen
worden, die een loonend bestaan waarborgen.
Annexatie zou db,or. verhooging van onze
agrarische productte ook meebrengen een
verbetering van ;onze handelsbalans, omdat
wij dan weinig of geen veevoeder zouden
moeten importeeren. Maar ook de landarbei
ders en middenstanders zouden hiervan pro-
fiteeren. Kortom, voor onze agrarische be.
volking ligt hier een kans en een toekomst als
nooit tevoren en wordt de actualiteit van
emigratie verschoven voor tientallen jaren.
Spr. verkiest annexatie en vestiging van Ne
derlanders in het te annexeeren gebied boven
emigratie (hetgeen beter is dan dat de
Nederl. stam wordt verspreid over de we
reld, verslagg.)
Maar ook onze industrie zou er bij winnen.
Het Akensche kolenbekken zou bij onze mijn
streek worden gevoegd. Het Reichhswold bij
Kleef zou ons gedeeltelijk schadeloos stellen
voor de zwaar vernielde Neder/, bosschen.
De pas ontdekte oliebronnen bij Coevorden,
die gedeeltelijk op Nederlandsch en gedeelte
lijk op Duisch gebied liggenen een groote
toekomst tegemoet gaan, zouden dan geheel
in onze handen komen. Oost-Friesland js
een goede landbouwstreek. Wij zouden, zegt
spr., het nieuwe gebied zelf kunnen opbou
wen, hetgeen zeer groote werkgelegenheid zou
meebrengen. Er zou weer een toekomst zijn
voor het Nederlandsrhe volk.
Spr. zegt, da» wij door onze bijdrage en
prestaties annexatie hebben verdiend.
De zwakkë Ned. weermacht moest den eersten
stoo' opvangen van het overmachtige Duit-
sche leger. De Ned. Marine voorkwam in
1942 door haar heroiken strijd in de Java-
zee een invasie in Australië. De Ned.Indische
luchtmacht hielp Singapore verdedigen tegen
den Japanschen inval. De Nederl. duikbooten
ehbben niet als de Italiaansche en de
Fransche hun strijd nutteloos in de thuis
havens doorgebracht. Ja, men kan zelfs zeg
gen, dat zonder de gelweldige bijdrage der
Nederl. koopvaardijvloot ook de geallieerde
oorlogsvoering ernstige vertraging zou hebben
ondervonden.
En zouden wij de taaie verzetsgeest die na
5 jaar nog ongebroken was mogen vergeten?
Zij werd door de heele yvereld geroemd. Ook
uit dat oogpunt is onze eisch alleszins ge
rechtvaardigd.
Daarom moeten wij nu aan onze eischen
kracht bijzetten. Nederland krijgt een kans
als nooit te voren. Zonder deze annexatie
kunnen wij niet meer als modern en beschaafd
volk leven, want wij zijn totaal uitgeplunderd
en verarmd. Wij kunnen nog vele sociale
weijf-'n maken, maar wat hebben wij aan
papieren wetten, als de rijkdom er niet is om
ze uit te voeren?
Een groote tekortkoming onzer voorvaderen
was steeds een gemis aan belangstelling voor
uitbreiding .van ons territoir in Europa. Die
kans wordt ons nu geboden. Onze houding
van nu beslist over het lot van ons volk
voor eeuwen.
Wat wil men annexeeren? Er zijn er, die
genoegen nemen met een gebied van 1000
K.M2. Daarbij zijn wij niet gebaat. Er zijn er
JAN J DIELEMAN
en
ook, die annexatie eisc hen van een gebied
van 50.000 K.M.2 Het is waarschijnlijk, dat
wij zoo n groot gebied met zullen Krijgen.
Spr. is voorstander vajji annexatie van een
gebied van Vaals tot K.eulen, de unker-oever
van den Rijn als Oostgrens. Het Kuhrgebied
is te groot en industriee l te maentig om door
iSederiand geannexeerd 1 te worden. Daarvoor
is het aantal Nederl. arbeiders en vooral
dat der teenmei te gering. Wel kan spr. er
zich mee vereenigen, dat het Kunrgebied on
der Nederl. economisch beheer zou komen.
Verder zou hij deWbzer als Oostgrens wil
len hebben omvattend een gebied van pl.m.
jO.000 K.M.2 (Bijna de oppervlakte van /Ne
derland). De Duitsshers zouden er uit moeten
en verplaatst worden naar andere gebieden
in hun land. Spr. zeide ook, dat generaal de
Gaulle de controle over den Rijn wil vanaf
zijn oorsprong tot zijn uitmonding. Men zij
dus op zijn hoede. Onder Franschen druK
poogde men in 1927 het handelsverkeer van
Rotterdam af te tappen ten voordeele van
Antwerpen, Wij wilden geen inmenging van
Duitschers in ons nationaal en economiscn
leven, maar in de toekomst ook van geen
Franschen.
In zijn peroratie zei spr. nog, dat voor de
inval van Duitschland, Nederland een der
welvarendste landen ter wereld was. Op alle
gebied leverde men enorme prestaties. Geen
Doer ter wereld kon meer uit den bodem ha
len dan de Nederlandsche. Wij hadden een
pi) uitstek goede tuinbouw. Wij hadden een
goed spoorwegnet, waar gemiddeld met de
grootste snelheid werd gereden. De Neder
landsche koopvaardijvloot, met haar 3000,000
ton, de binnenvaart niet meegerekend, werd
bemand door de beste zeelieden ter wereld.
Wij hadden een laag sterftecijfer, speciaal een
zeer laag kindersterftecijfer. Wij hadden goe
de mijnen, de saatsmijn „Maurits" was de
modernste van Europa. Onze industrie bracht
producten voort van uitnemende kwaliteiten.
De Engelschen zeiden: „Buy British, but fly
Dutch" (Koop Engelsche waren, maar vlieg
met Nederl. vliegtuigen). Kortom op schier
eik terrein stonden wij aan de spits. Onze
prestaties op het gebied van wetenschap en
kunst worden internationaal erkend. Zeer
veel hiervan is door de Duitschers verwoest.
Zij zijn de schuld van ons ongeluk.
Men vergete niet, dat ons land economisch
aan den afgrond is gebracht. Nu krijgen wij
een kans als nooit te voren om ons vaderland
groot en sterk te maken en die kans moeten
wij, Nederlanders, op de middaghoogte van
ons leven, benutten en met' beide handen
aangrijpen, zulks in het belang van de jeugd
en de toekomende geslachten van het Ne
derlandsche volk. Want Nederland staat of
valt met annexatie. En daarom eischen wij
voor ons ontredderde vaderland en zijn toe
komst grond van Duitschland, maar, zonder
Duitschers.
De minister van sociale zaken, de heer W.,
Drees, heeft ifi het wekelijksche ministerieele
„praatje op de brug" een radiorede uitgespro
ken over het onderwerp „Een groot gevaar
voor de volksgezondheid: het nijpend gebrek
aan verpleegsters".
De Minister zeide o.m.:
„Het is voor de eerste maal, dat ik als
minister van sociale zaken het woord tot u
richt. Toch spreek ik u ditmaal niet over de
algemeene vraagstukken, waarvoor wij in so
ciaal opzicht staan, maar over een bepaald
punt. Het gaat om het tekort in Nederland
aan vrouwelijke arbeidskrachten in het alge
meen, en. meer in het bijzonder om het nij
pend tekort aan verpleegsters.
Een tekort aan verpleegsters immers kan
voor de volksgezondheid, die onder de tegen
woordige omsianalyneden toch al zoo ernstig
bedreigd wordt, oe noodiottigste gevolgen
hebben. De toestand is zoo verontrustend,
dat ik het vraagstuk nog eens met den groots
ten nadruk meen te moeten bespreken.
In de eerste plaats het tekort aan vrouwe
lijke arbeidskrachten in het algemeen. Huis-
houdelijKe hulp is bijna niet te krijgen. Het is
niet veel beter gesteld in ander werk, waar
van vroeger wei eens gezegd werd, dat het
meer trok, omuat men er meer vrijheid had.
Wasscherijen berichten, dat zij de wasch niet
snel kunnen afleveren, omdat zij geen meisjes
genoeg hebben, ateliers en fabrieken klagen
evenzeer. Hr is een tekort aan typisten. Alle
maal kanten van eenzelfde verschijnsel, dat
n.l. de jonge meisjes zich voor allerlei werk
veel minder beschikbaar stellen dan voor den
oorlog. Een hoofdreden zal wel zijn, dat zij
het geld, dat zij op die wijze zouden kunnen
verdienen, minder noodig hebben dan vroeger,
of, dat zij er toch niet veel voor kunnen
Er zijn ook gezinnen, waar de zwarte handel
geld binnen brengt, dat leidt tot minachting
voor wat een week werk zou opbrengen.
Natuurlijk zijn er ook heel andere motieven.
Menig meisje blijft thuis, omdat haar moeder
na de bezettingsjaren, die vooral ook voor de.
huisvrouw zoo verschrikkelijk moeilijk zijn
geweest, aan haar hulp dringend behoefte
heeft. Maar er blijken telkens heel wat meis
jes te zijn, die wel uit huis weg willen en
kunnen. Hr zijn meisjes te over, die heel wat
anders willen. De marine, die 1500 meisjes
wilde plaatsen als marv's, ontving, naar mij
verteld werd, niet minder dan 70.000 aan
meldingen. Ook andere corpsen zijn heel
sterk in trek. Als er kans is naar het buiten
land te gaan, en als men kan toetreden tot
een geüniformeerd corps, dan is er groote
willigheid. Men wil uit de engte en uit de
misere waarin wij zoo lang hebben geleefd.
Men wil uitvliegen, men wil nieuwe en rui
mer mogelijkheden. Er kan iets flinks, iets
frisch, iets kloek in dergelijke wenschen zit
ten, het kan ook anders zijn, daarover laat
zich niet in het algemeen oordeelen.
Overigens worden door deze corpsen niet
zooveel meisjes weggehaald, dat daaruit hel
tekort in eigen land zou zijn te verklaren. Ai
solliciteeren er bij de marine 70.000 meisjes,
er gaan er niet meer dan 1500. De hoofdreden
voor de moeilijkheden blijft, dat men, als
men niet zoo iets bijzonders kan krijgen, lie
ver thuis blijft dan aan gewoon werk in eigen
land te gaan. Voor eén groot deel, zal dat
straks wel weer overdrijven. Als iedereen
weet wat op zijn verhaal is gekomen, als de
gezinsverhoudingen weer meer gestabiliseerd
zijn, als het geld gesaneerd is, en er ander
zijds meer te koop komt, zal de bereidwillig
heid om aan den slag te gaan wel toenemen,
in allerlei gevallen kan daar desnoods op ge
wacht worden, maar er zijn gevallen, waar
dat niet kan. Een daarvan is de verpleging.
De verpleging is, al zijn er ook mannelijke
verplegers, in het algemeen wel bij uitnemend
heid, een vrouwelijke werkzaamheid Beroep
en roeping tegelijk. Een gewaardeerd beroep
ook. Op het oogenblik echter toch door velen
meer geschuwd dan gezocht. Gediplomeerde
verpleegsters verdwijnen van hun post, te
weinig Leerling-verpleegsters melden zich
aan en dat terwijl de gezondheidstoestand
van onze bevolking door de bezetting door
ondervoeding, bij velen ook door hun verblijf
'in Duitschland, sterk is achteruit gegaan en
de behoefte aan verpleging in Ziekenhuizen
en sanatoria sterk is toegenomen.
Tot de oorlog uitbrak nam de t-b.c. jaar
op jaar af.
Een zelfde ontwikkeling als zich b.v. bij de
zuigelingensterfte heeft voltrokken.
Tengevolge ven de bezetting zijn de t.b.c
en de zuigelingensterfte sterk toegenomen.
Onder de uit Duitschland teruggekeerden be
vinden zich vele lijders aan open t-b.c., die
thuis een groot besmettingsgevaar opleveren.
In de sanatoria komen 6000 nieuwe bedden
beschikbaar, die gemakkelijk en snel in ge
bruik Rouflen kunnen worden genomen
als er verpleegsters waren Dat Nederland -
riep Zijne Excellentie uit slachtoffers van
dezen oorlog onverpleegd en ongeholpen zou
laten, terwijl er ruimte is en de bedden klaar
staan, dat mag niet. Overigens betreft het
alle soorten van ziekten en aalle leeftijden.
De minister las een brief uit Arnhem voor,
waar in het gemeenteziekenhuis een zaal met
23 bedden gereed is gekomen, terwijl opne
ming van meer patiënten door gebrek aan
personeel niet mogelijk is. Zoo ook kunnen
in het kinderziekenhu s aldaar operatiepatiën
ten niet worden opgenomen, dagelijks moet
daar de opening van 4 tot 6 ernstig zieke
kinderen worden geweigerd. In totaal kan te
Arnhem op korten termijn het aantal beschik
bare bedden met 270 worden uitgebreid, mits
men over 60 verpleegsters de beschikking
krijgt. Voorts schiet bij gebrek aan verplegend
personeel te Arnhem de gemeentelijke na
zorg van verluisden en schurftpapiënten te
kort.
Te Amsterdam stonden niet zoo heel lang
geleden 1000 bedden in ziekenhuizen en sa
natoria leeg, omdat er geen verplegend per
soneel genoeg was. In een Friesch sasatorium
staan wegens gebrek aan verplegend en huis
houdelijk personeel 100 bedden leeg, terwijl
150 patiënten in de Noordelijke provinciën
op opneming wachten.
Maar voor het buitenland is er wel belang
stelling. Toen voor een militair hospitaal voor
Nederlanders te Brussel Nederlandsche 'ver
pleegsters noodig waren, werd verklaard,
dat degene, die over de sollicitaties had te
oordeelen, de sollicitanten bij wijze van spre
ken van de stoep moest duwen.
De bewindsman wees er vervolgens op,
dat er ook andere factoren in het spel zijn.
De arbeidsvoorwaarden der verplegenden
waren, na de bezuinigingen in de crisisjaren,
vaak niet gunstig en in den afgeloopen winter
hebben verpleegsters in de ziekenhuizen het
heel zwaar gehad. Terwijl de salarissen, waar
noodig, spoedig kunnen worden verbeterd?
kan de arbeidstijd in het algemeen slechts
worden verkort, als meer verpleegsters be
schikbaar komen.
In allerlei dringende behoeften kan gelei
delijk worden voorzien en daarbij aan de
ziekenhuizen en aan het ziekenhuispersoneel
en ook aan de wijkverpleegsters op verschil
lende punten voorrang moet worden gegeven.
De minister deed een beroep op de ver
pleegsters, die zich uit de ziekenhuuizen
hebben teruggetrokken, omdet werk daar te
hervatten. Hij vertrouwde, dat zij niet aan
den kant zullen blijven staan, nu de nood zoo
hoog is gestegen.
Ook aanmelding van nieuwe leerling-ver
pleegsters is dringend noodig. Tot nu toe
moest men 23 jaar zijn om het verpleegsters
diploma te behalen, zoodat men pas op 20-
jarigen leeftijd kon beginnen: dit is nu op 21
en 18 jaar gebracht. In bepaalde gevallen zal,
naar de bewindsman vertrouwde, ;een uit
zondering kunnen worden toegelaten op den
eisch, dat men middelbaar onderwijs of mulo
moet hebben gevolgd.
Meisjes van Nederland aldus de mi
nister hier ligt een mooie taak voor U. De
bewindsman achtte zeker niet onder alle
omstandigheden arbeidsdienstplicht onaan
vaardbaar, maar wel moet tot het uiterste
worden geprobeerd, langs den weg van vrij
willigheid het doel te bereiken. Laat de ver
pleegsters en de meisjes, die leerling-verpleeg
ster willen worden, zich melden bij een zieken
huis of sanatorium of bij het naastbijzijnde
gewestelijk arbeidsbureau.
De regeering zoo eindigde minister
Drees doet het mogelijke om te bevorde
ren, dat ons volk zich uit de ellende opricht.
Zij kan echter in dit geval niets zonder de
medewerking der jonge vrouwen wier arbeid
voor het herstel der volksgezondheid onmis
baar is.
