AXELSCHE COURANT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
Z ET UWSCH-VLAANDEREN.
MEDEDEELING.
De geldsaneering.
No. 103.
Verschijnt elke Woensdag en Zaterdag. ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1945.
59e JAAROANQ.
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
V J
Uitreiking van nieuw geld en
van „Geldkaarten A" door
de plaatselijke
distributiediensten.
De Directeur van het Centraal Dis
tributiekantoor te Vught maakt bekend,
dat in het tijdvak van Woensdag 19
September tot en met Dinsdag 25
September a.s. de bevolking in staat
wordt gesteld de thans in omloop zijnde
bankbiljetten bij de plaatselijke disiri-
butiediensten om te wisselen in nieuwe
muntbiljetten van één gulden en 21/i
guldes tot een bedrag van tien gulden
per persoon. De dagen, waarop men
zich aldaar moet vervoegen, zullen
plaatselijk nader worden bekend ge
maakt.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat na 25 September a.s. geen na-
uitreiking zal plaats vinden Een ieder
houde zich dus aan den voor hem
gestelden datum.
Op den daarvoor bepaalden dag dient
per gezin een der gezinsleden (18 jaar
of ouder) zich bij den distributiedienst
te vervoegen met:
le. de stamkaart van het gezins
hoofd
2e. de bonkaarten 10e periode van
alle gezinsleden
3e. de brandstoffenkaart T 505 van
het gezinshoofd.
Voorts moet per gezinslid tien gulden
worden ingeleverd in bankbiljetten van
f 10, f20, f25, of f50. Inlevering van
muntbiljetten var. f 1, f2,50 en f 5 is
niet geoorloofd. Er dient voor gezorgd
te worden, dat inlevering in gepast
geld plaats vindt.
Beschikt een gezin niet over vol
doende bankbifjetten om voor alle ge
zinsleden de omwisseling te doen
plaats vinden, dan moeten slechts zoo
veel bonkaarten worden meegebracht
als noodig is voor de omwisseling van
de beschikbare bankbiljetten. Zij, die
niet over voldoende bankbiljetten be
schikken, maar wel een geblokkeerde
rekening bezitten wegens ingeleverde
biljetten van f 100-kunnen bij het
kantoor, waar zij de biljetten van
f 100.hebben ingeleverd, het ont
brekende bedrag opnemen tegen over
legging van een schriftelijke verklaring
van onmacht tot betaling.
Bij de inlevering var. de bankbiljetten
verwijdert de distributiedienst den bon
260 van de bonkaart en neemt deze in.
Losse bonnen worden niet aangeno
men. De uitbetaling der nieuwe munt
biljetten geschiedt aan de houders
van brandstoffenkaarten in biljet
ten van één gulden en aan de
overige gezinsleden in biljetten van
2VS gulden. Zij, die niet in het bezit
zijn van een bonkaart 10e periode
komen niet voor omwisseling in aan
merking. Reclames dienaangaande wor
den niet in behandeling genomen.
Voorts worden tegen inneming van
de bonnen 51 der brandstoffenkaarten
T 505 de zg. „geldkaarten A" uitge
reikt, waarop door den distributie
dienst he> nummer van de stamkaart
van het gezinshoofd wordt ingevuld
De verwijdering van de bonnen 5
van de brandstoffenkaart geschiedt
door den distributiedienst; losse bon
nen worden niet aangenomen- Deze
geldkaarten A dienen voorshands zorg
vuldig te worden bewaard. Zij, die
niet in het bezit zijn van een stam
kaart en/of brandstoffenkaart, komen
niet voor uitreiking van een geldkaart
A in aanmerking. Ook wat dit betreft
worden geen reclames in behandeling
genomen.
Qezinshoofden of alleenwonende per
sonen aan wie geen brandstoffenkaar
it uitgereikt en die in verband daar
mede bon 51 van die kaart niet kun
nen inleveren ter verkrijging van een
geldkaart A, kunnen een geldkaart B
aanvragen. Zij dienen zich echter hier
voor niet tot den distributiedienst te
wenden, doch moeten ten postkantore
een aanvraagformulier voor een geld-
caart B afhalen. Dit aanvraagformu-
ier moeten zij vervolgens uiterlijk op
Zaterdag 29 September a.s. ingevuld
en onderteekend en onder overlegging
van hun stamkaart indienen btj de
bank, waar zij hun geld wenschen te
deponeeren. Zij ontvangen dan van
deze bank een geldkaart B.
Ook personen, die geen hoofd van
een gezin zijn, doch den leeftijd van
21 jaar hebben bereikt en zelfstandig
een inkomen genieten van meer dan
100,— per maand kunnen, indien zij
hun geld niet op de rekening van het
gezinshoofd, doch op een afzonder
lijke rekening wenschen te storten, op
de bovenomschreven wijze in het bezit
comen van een geldkaart B.
Collectieve uitreiking.
Werkgevers worden desverlangd in
staat gesteld, ten behoeve van hun
personeel en de leden van het gezin,
waartoe de werknemers behooren, de
omwisseling van bankbiljetten in
nieuwe muntbiljetten tot een bedrag
van tien gulden per persoon collectief
te doen plaats vinden.
De werkgevers die hiervan gebruik
wenschen te maken, nemen de bonnen
260 van de bonkaarten 10e periode
van de werknemers in. Ook de stam
kaarten van de gezinshoofden onder
de werknemers en de bonnen 51 van
de brandstoffenkaarten van de gezinnen
der werknemers worden ingenomen.
De bonnen van de bonkaarten wor
den geplakt op opplakvellen en bij de
distrioutiediensten ingeleverd. De in
levering der bonnen moet geschieden
in veelvouden van vijftig bonnen. De
bonnen van de brandstoffenkaarten
woiden eveneens geplakt op opplak
vellen en bij de distributiediensten
ingeleverd. De inlevering der brar.d-
stoffenbonnen behoeft niet in veelvou
den te geschieden. De inlevering
vindt plaats op door de distributie
diensten nader aan te geven dagen
De in te wisselen bankbiljetten worden
in gepast geld afgedragen. De distri-
oulie-iensten nemen de in te leveren
bonnen in ontvangst en verstrekken
aan de werkgevers muntbiljetten van
één gulden in pakjes van 500 stuks,
of muntbiljetten van 2.50 gulden in
pakjes van 400 stuks. Desverlangd
kunnen deze pakjes ter plaatse wo'den
nageteldreclames achteraf, omtrent
verschillen, kunnen niet worden aan
vaard.
De werkgevers teekenen een kwi
tantie, waarop zij tevens verklaren, dat
de omwisseling uitsluitend ten behoeve
van de gezinnen hunner werknemers
is geschied.
De werkgevers ontvangen eveneens
de geldkaarten A voor houders van
brandstoffenkaarten T 505 ten behoeve
van hun personeel. Werknemers zijn
niet verplicht aan deze collectieve
inlevering van hun werkgevers dee
te nemen.
De zinken pasmunt blijft voorloopig
nog in omloop en de zilveren munten
van voor den oorlog blijven geldig.
Woensdagavond heeft de minister
van Financiën, prof. mr. P. Lieftinck
een radiorede gehouden, waaraan wi
wij het volgende ontleenen
Op Woensdag 26 September ver
liest al het thans zich in omloop
bevindende papiergeld zijn geldigheid.
Deze maatregel heeft betrekking op
alle bankbiljetten uitgegeven dour de
Nederlandsche Bank, alle zilverbons
en alle muntbiljetten, die door de
geallieerde troepen zijn medegebraent
en die vooral in het zuiden des lands
circuleere/i. Met ingang van den
zelfden dag worden alle tegoeden bij
banken, spaarbanken en giro-instel
lingen geblokkeerd.
Dit is de kern van de beschikking
geldzuivering 1945. Het behoeft echter
l>een betoog, dat een zoo ingrijpende
maatregel door veie andere voorzie
ningen moet worden aangevuld, wan
neer men een ontwuchung van het
economisch leven wd vermijden. Enkele
van de voornaamste vragen, die in dit
verband ongetwijfeld Dij u zullen
opkomen, zal ik thans gaarne beant
woorden.
Gedurende de inleveiingsweek en
waarschijnlijk nog enkele dagen daar
na, zal er vrijwel geen contant geld
in omloop zijn. De ervaring in het
buitenland heeft geleerd, dat gelijk
tijdige circulatie van oud en nieuw
geld in hooge mate ongewenscht is,
omdat de zwarte handel dan zeker
probeert zijn oude, besmette geld tegen
nieuw gezuiverd geld om te ruilen.
Het zou het beste zijn, als geen nieuw
*eld in omloop kwam voordat al hel
oude geld uit de markt is, dat is dus
aan het einde van de inleveiingsweek.
Wanneer dit beginsel in volle ge
strengheid werd doorgevoerd, zou ge
durende meer dan een week het beta-
hngsveikeer geheel stil staan. Om dit
te voorkomen, zal ieder gezinsnoofd
in staat worden gesteld vooraf, dat
wil zeggen voor 26 Sept- a.s., een
klein bedrag aan oud geld tegen nieuw
geld in te wisselen. Voor hen, die
niet leven in gezinsverband wordt een
gelijke mogelijkheid geschapen
Dit nieuwe geld zal worden uitge
reikt door de distributiediensten tot
een bedrag van tien gulden per per
soon. Een gezin van vijf personen
kan dus de beschikking krijgen over
f 50, -. Het genoemde oedrag is be
stemd om gedurende de inleverings-
week de normaie huishoudelijke uit
gaven te doen. Grootere betalingen,
die in de inleveiiagsweek vervallen,
zullen noodgedwongen tot na die
week moeten worden uitgesteld.
Op den Zaterdag in de ïnleverings
week zal de normale wekelijksche
loonbetaiing niet kunnen plaats vinden,
om de eenvoudige reden, dat er op
dien dag geen betaalmiddelen beschik
baar zuilen zijn. De werkgevers wor
den uitgenoodigd om, voor zoover
zulks verantwoord is, loonvoorschot-
ten te verleenen, opdat b.v. groote
gezinnen inderdaad in staat zullen
zijn per hoofd f 10,— oud geld tegen
nieuw geld in te wisselen. Verder zal
al het noodige worden gedaan om er
voor te zorgen, dat zoo spoedig moge
lijk na het eind van de inleverings-
week op 4, 5 of 6 October dus
een dubbele loonbetaiing zal kunnen
geschieden. Ook de maandsalarissen
over September zullen pas in de
tweede helft van de eerste week van
October kunnen worden voldaan,
evenals de uitbetaling van wacht
gelden, pensioenen, lijfrenten e.d.,
alles natuurlijk in nieuw vrij geld.
Er is daarom bepaald, dat particu
lieren gedurende de inleveringsweek
niet meer mogen inleveren dan drie
honderd gulden per gezin. Voor alleen
staanden geldt hetzelfde maximum.
Een ieder moet er dus voor zorgen,
dat hij, voordat de inlevering begint,
zoo krap mogelijk bij kas is. Van nu
af aan is het van het allergrootste
belang, zich volledig te overtuigen
van de hoeveelheid geld, die men in
contanten heeft en dat men het over
bodige bedrag tijdig dus v o o r 26
Sept. a.s. stort bij de aangewezen
instellingen. Men kan eveneens ge
bruik maken van de mogelijkheid om
zijn geld te bestemmen voor een vrij
willige zekerheidsstelling wegens reeds
vervallen of nog te heffen belastingen,
wat het voordeel heeft, dat men dan
een rente kweekt. De minister her
haalde als de officiëele inlevering
begint, wordt nog slechts een bedrag
van ten hoogste driehonderd gulden
per gezin of alleenstaande aangeno
men. Voor de bedrijven geldt deze
beperking niet.
Zoodra de inlevering is voltooid,
wordt met een verdere beschikbaar
stelling van nieuw papiergeld begon
nen, terwijl tevens de geblokkeerde
bank- en girorekeningen volgens be
paalde maatstaven, d.w.z. geleidelijk
en naar behoefte, zullen worden vrij
gegeven. Het spreekt vanzelf, dat de
geldzuivering niet mag leiden tot een
vastloopen van het economisch ver
keer. Daarom zal voor alle econo
misch gewenschte en gerechtvaardtgde
transacties volledige betalingsmoge-
lijkheid worden geopend. Ongewensch-
te transacttes daarentegen zullen met
alle kracht worden belet. Het is
's minsters stellige overtuiging, dat de
geldzuivering de beste maatregel zal
blijxen, die tot dusverre tot bestrijding
van den zoo gehaten zwarten handel
is genomen. Het zou, met dit doel voor
oogen, onverstandig zijn de bijzonder
heden omtrent het vrijgeven van
geblokkeerd geld reeds thans bekend
te maken. Nadere mededeellngen daar
over kan men tegen het einde van de
inleveringsweek tegemoet zien. De
maatregelen die dan zullen worden
getroffen, zullen er ten volle op ge
richt zijn om het economisch leven
weer vlot te doen verloopen.
De geldzuivering, tezamen met ver
scheidene andere maatregelen, die nog
zullen worden bekend gemaakt, heeft
daarom een drieledig doel. In de
eerste plaats stelt zij de regeering in
staat de hoeveelheid geld in omloop
binnen de gewenschte perken te bren
gen. In de tweede plaats biedt zij
de gelegenheid een momentopname te
maken van de liquide vermogenspo
sities en de zuiverheid van de bron,
waaruit dit bezit is ontsproten. In de
derde plaats verschaft zij de regeering
controle over de besteding van hei
geaccumuleerde geldbezit, opdat er
zorg voor kan worden gedragen, dat
dit op een wijze wordt aangewend,
die in overeensiemming is met de
belangen van de volkswelvaart en de
behoeften van den Staat.
Wat de beperking van den gelds
omloop aangaat, is het streven van
de regeering er op gericht om te ver
hinderen, dat haar door een overmaat
van geld de beheersching van het
prijs- en loonpeil uit de hand wordt
geslagen.
üok in verband met onze internatio
nale positie moet een stijging van het
kostenpeil aan zekere grenzen worden
gebonden. Anders verzwakken wij
onze concurrentiepositie op de buiten-
landsche arbeidsmarkten en wordt de
zoo gewenschte inschakeling van onze
arbeidskrachten in de export-indu
strieën en de daarvan afhankelijke
bedrijfstakken geremd.
In het dezer dagen afgekondigde
navorderingsbesluit betreffende de be
lastingen, is reeds de upheffing van
het bankgeheim opgenomen.
Ook het nieuw verworven roerende
bezit, in den vorm van werktuigen,
duuizame gebruiksgoederen zal a»n
een onderzoek worden ondeiwoipen.
Het onderzoek, dat de regeeirng op
die manier hoopt te verkrijgen, zal in
hooge mate behulpzaam zijn om de
winsten, die zijn voortgesproten uit
den zwarten handel, en de inkomens,
die zijn verdiend door degenen, die
hand- en spandiensten hebben ver-
Abonnements
prijs.
Losse nummers S ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
fl. 1.25
Alle andere plaatsen
il. 1.55
f Advertentieprijs^^
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentién
(maximum 8 regels)
1 5 regels 62 ct.
iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.